بهرام فرخی – در تاریخ آمریکا دورانهایی وجود داشته که ملت در میانه بحران و نابسامانی، رهبری را تجربه کرده که توانسته امید به آیندهای روشنتر را زنده کند. اکنون با آغاز دوره جدید زمامداری دونالد ترامپ، این رهبر جنجالی و قاطع بار دیگر در صحنه حاضر شده است تا طرحی بنیادین و بلندپروازانه را برای بازسازی کشور به اجرا بگذارد. «پروژه ۲۰۲۵» که به عنوان یکی از جامعترین نقشههای راه محافظهکاران شناخته میشود، در قلب این تغییرات قرار دارد و وعده میدهد آمریکا را به دوران شکوه و عظمت خود بازگرداند.
میراث بایدن و آغاز عصر ترامپ
دوران ریاست جمهوری جو بایدن با تمام چالشها و انتقاداتی که به ویژه در رابطه با ایران بر آن وارد است، شب گذشته در کاخ سفید به پایان رسید. دولتی که ترامپ آن را «چهار سال تسلیم و سقوط» نامیده، اکنون جایش را به یک دوره جدید داده است؛ دورهای که ترامپ آن را فرصتی برای اصلاحات بنیادی میداند. او در سخنرانی های خود در کنگره و کاخ سفید، با انتقاد شدید از سیاستهای دولت پیشین، این دوران را نقطهای تاریک در تاریخ آمریکا توصیف کرد.
ترامپ بار دیگر با شور و حرارت خاص خود اعلام کرد که کشور، اکنون بیش از هر زمان دیگری به یک تحول بنیادی نیاز دارد.
او که بارها در مصاحبه هایش اظهار بیاطلاعی از وجود و همکاری با «پروژه ۲۰۲۵» در طول کمپین انتخابات ریاست جمهوری میکرد، در دو سخنرانی در کنگره و کاخ سفید دیشب خود از تک تک این برنامه رونمایی و حتی اعتراف کرد که همسرش ملانی و معاونش ونس به او توصیه کرده اند که در سخنرانیش از خواندن نکات مناقشهبرانگیز خودداری کند ولی او به توصیه آنها توجه نکرده است.
«پروژه ۲۰۲۵» طرحی است که هدفش نه تنها احیای ارزشهای محافظهکاری، بلکه ایجاد ساختاری جدید برای آیندهای متفاوت است.
از پروژه ۲۰۲۵ چه میدانیم؟ دستورکار محافظهکاران و نئوکانها برای آینده آمریکا
«پروژه ۲۰۲۵»: طرحی برای تحول آمریکا
پروژه ۲۰۲۵ حاصل تلاش و همکاری «بنیاد هریتیج» و گروهی از متخصصان پل دنس و اسپنسر چرتین است. این پروژه به عنوان یک مانیفست جامع برای انتقال آمریکا به جامعهای محافظهکار طراحی شده است. این پروژه که در بیش از ۹۰۰ صفحه تدوین شده، بر چهار ستون اصلی استوار است: دستور کار سیاسی، تغییر و انتخاب کارکنان شایسته و وفادار به پروژه دولت وقت، برنامه آموزشی و برنامه عملیاتی ۱۸۰ روزه.
ترامپ در مراسم سوگند خود به روشنی اعلام کرد که این طرح سنگبنای دوره جدید ریاست جمهوری وی خواهد بود. او با امضای فرمانهای اجرایی، تعهد خود را به اجرای این پروژه نشان داده و وعده داده است که سیاستهای دولت وی بر اساس اصول بنیادین این مانیفست پیش خواهد رفت.
اهداف بلندپروازانه پروژه ۲۰۲۵
پروژه ۲۰۲۵ بر اساس ایدههایی طراحی شده که قصد دارد آمریکا را به سوی مسیری جدید هدایت کند. از جمله این اهداف میتوان به لغو سیاستهای محیط زیستی دولت بایدن و بازگرداندن سوختهای فسیلی به مرکز برنامههای دولتی اشاره کرد. ترامپ با تأکید بر اهمیت تقویت بنیان خانواده سنتی (مرد -زن ) و مذهب و بازنگری در حقوق آنچه به عنوان اقلیتهای جنسی و نژادی شناخته شده است، این پروژه را راهی برای بازگرداندن ارزشهای سنتی معرفی کرد.
یکی دیگر از اهداف اصلی این پروژه، کاهش نقش دولت در حوزه بهداشت عمومی است. ترامپ با انتقاد از سیاستهای کنونی اعلام کرد که دولت باید بیشتر بر تقویت هویت ملی تمرکز کند. او همچنین بر اتخاذ سیاستهای مهاجرتی سختگیرانه تأکید کرد و وعده داد که امنیت مرزها را بطور کامل تأمین خواهد کرد.
تعهد به ارزشهای محافظهکارانه
یکی از ویژگیهای مهم پروژه ۲۰۲۵، تأکید بر حمایت از ارزشهای محافظهکارانه است. این طرح اعلام کرده است که تنها از نامزدهایی حمایت خواهد کرد که به اصول بنیادین این پروژه پایبند باشند. ترامپ نیز با صراحت اعلام کرد که دولت وی جایی برای مماشات ندارد. او در سخنانش تأکید کرد افرادی که مخالف این اصول باشند، جایی در کابینهاش نخواهند داشت و خبرهایی در ارتباط با تقاضای استعفای جمعی بجای اخراج جمعی در بعضی وزارتخانهها از جمله وزارت خارجه نیز شنیده شده است.
مبارزه با دشمنان داخلی و خارجی
ترامپ با انتقاد شدید از سیاستهای داخلی و خارجی دولت بایدن تأکید کرد که پروژه ۲۰۲۵ تنها یک برنامه داخلی نیست، بلکه هدف آن تقویت جایگاه آمریکا در جهان است. او وعده داد که با اتخاذ سیاستهای جدید، جنگهای بیپایان را خاتمه خواهد داد، کنترل کانال پاناما را به آمریکا بازخواهد گرداند و با تروریسم و تهدیدات خارجی مقابله خواهد کرد.
ترامپ همچنین بر لزوم تغییراتی نمادین در کشور تأکید کرد، از جمله تغییر نام خلیج مکزیک به خلیج آمریکا و نامگذاری بلندترین قله کشور به نام یکی از رؤسای جمهور سابق ایالات متحده. او این اقدامات را بخشی از سیاستهای خود برای بازگرداندن اعتماد به نفس ملی توصیف کرد.
چالشها و مخالفتها
هرچند ترامپ با شور و حرارت از برنامههای خود دفاع میکند، اما این مسیر بدون چالش نخواهد بود. در داخل کشور، بسیاری از گروههای مدنی، از زنان گرفته تا اقلیتهای جنسی و نژادی و حامیان محیط زیست با سیاستهای دولت جدید مخالفند. همچنین در عرصه بینالمللی، کشورهای اروپایی با نگرانی تحولات سیاست خارجی آمریکا را دنبال میکنند و تلاش دارند تا سیاستی واحد در برابر این تغییرات اتخاذ کنند.
انتخابات داخلی مجلس نمایندگان نیز نشان داد که ترامپ در مواجهه با مخالفتهای درونحزبی نیز راه دشواری در پیش خواهد داشت. هرچند او توانست رئیس مجلس را از میان حامیان خود انتخاب کند، اما این انتخاب نشان داد که همگرایی و تفاهم کامل در حزب جمهوریخواه همچنان به سختی حاصل میشود.
پایانی بر یک آغاز بزرگ
ترامپ در سخنرانیهای خود با اشتیاق اعلام کرد که «پروژه ۲۰۲۵» تنها آغاز یک تحول بیپایان است. او تأکید کرد که این طرح نه تنها برای امروز، بلکه برای نسلهای آینده طراحی شده است. ترامپ گفت: «ما ملتی هستیم که برای افتخار ساخته شدهایم. ما دوباره به ملتی تبدیل خواهیم شد که جهان به آن احترام میگذارد.»
اکنون آمریکا در آستانه عصری نوین ایستاده است. عصری که در آن، ارزشهای سنتی احیا میشوند، سیاستهای داخلی و خارجی دگرگون میگردند و کشوری شکل میگیرد که به قول ترامپ، بار دیگر به عظمت دست خواهد یافت. «پروژه ۲۰۲۵» نه تنها مانیفست یک دولت، بلکه نویدبخش آیندهای است که ممکن است تاریخ آمریکا را برای همیشه تغییر دهد.
چه ترامپ در پیش بردن پروژهاش کامیاب شود و چه ناکام، جهان در چهار سال پیش رو، شاهد توفانی از هیاهو و جنبش خواهد بود. خیابانها و میدانها، چه در قلب آمریکا و چه در گوشهگوشهی جهان، صحنهی حضور مردمانی خواهند شد که با شور و خشم، برای حمایت یا اعتراض به برنامههای او (شما بخوانید «پروژه ۲۰۲۵») فریاد خواهند زد. تظاهراتی که پژواک آرزوها و اضطرابهای انسانها را به گوش تاریخ خواهد رساند.
*بهرام فرخی دانشآموخته علوم سیاسی و روابط بینالملل از دانشگاه رم و ساکن ایتالیا است.