اغلب کارشناسان بر این باورند یکی از اولویتهای دولت دوم دونالد ترامپ احیای «کارزار فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی با هدف کاهش شدید فروش نفت و میعانات است، اما نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی میگوید، «این تحلیل را قبول ندارم، [زیرا] قدرت مانور ترامپ نسبت به گذشته بیشتر نیست.»
برخی میگویند با روی کار آمدن مجدد ترامپ، شرایط اقتصادی و وضعیت تحریم برای جمهوری اسلامی سختتر خواهد شد و قیمت ارز بیشتر میشود اما جعفر قادری عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یکشنبه ۷ بهمنماه به ایلنا گفته «جمهوری اسلامی در حال حاضر به چند پیمان از جمله شانگهای، اوراسیا و بریکس وارد شده تعاملاتی با کشورها دارد و نسبت به گذشته راحتتر میتوانیم تحریمها را مدیریت کنیم.»
او با بیان اینکه ظرفیتهای ما نسبت به گذشته خیلی بیشتر شده است، عنوان کرد: «قبلاً این محدودیت را داشتیم که وقتی اگر کشتیهای ما میخواستند نفت صادر کنند، آن را میزدند اما الان کسی جرأت نمیکند با آنها برخورد کند و کسی نمیتواند متعرض ما باشد.»
قادری در بخش دیگری افزود: «ما قبلاً بحث سوئیفت را داشتیم و الان راهها و روشهای جدیدی چون تعاملات پولی با روسیه و یا بعضی از کارها که با جاهای دیگر انجام میدهیم یک فرصتی است که انشاالله بتوانیم توانمندتر ظاهر شویم.»
او پیشبینیها در مورد افزایش تحریمها علیه جمهوری اسلامی را «ناشی از فضاسازی رسانهای» دانست و گفت: «جمهوری اسلامی این امکان را دارد که بتواند تحریمها را مدیریت کند.»
هرچند مواردی از انفجار مشکوک در نفتکشهای جمهوری اسلامی در گذشته وجود داشت اما مقامات یا سایر نهادهای حکومتی قبلاً هیچگاه به صورت رسمی در مورد اینکه در آبهای آزاد هدف حمله قرار گرفتهاند صحبت نکرده بودند. یکی از موارد مشکوک انفجار کشتی سانچی در آبهای چین بود.
مأموریتهای حفاطتی نداجا
با اینهمه بارها از سوی فرماندهان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی اعلام شد که برای حفاظت از نفتکشها و کشتیهای کانتینربر متعلق به ایران مأموریت داشتند. از سوی دیگر در سالهای اخیر مواردی از توقیف نفتکشهای متعلق به جمهوری اسلامی یا تلاش برای توقیف آن وجود داشت.
دریادار قادر وظیفه فرمانده منطقه یکم نداجا ششم آذرماه ۱۴۰۳ گفت در آبهای بین المللی و دوردست در حال انجام «عملیات حفاظت از خطوط مواصلاتی کشتیرانی کشور» هستیم و «ما در هرکجا که منافعمان ایجاب کند، حضور معنادار خواهیم داشت.»
برخی سناتورها و نمایندگان ایالات متحده قویاً از ترامپ خواستهاند فروش نفت جمهوری اسلامی را مسدود کند و اجازه ندهد رژیم ایران با استفاده از «ناوگان شبح» تحریمها را دور بزند.
به نظر میرسد دولت ترامپ برنامههای سختگیرانه برای افزایش فشارها به جمهوری اسلامی را از سر بگیرد. از این رو تهران تلاش میکند تا روزنهای برای گفتگو با ترامپ و رسیدن به یک توافق پیدا کند، همزمان بحث شدت گرفتن تحریمها علیه حکومت ایران نیز مطرح است.
طرح ۱۰۰ روزه
در ارتباط با ضرورت نظارت بر اجرای تحریمهای جمهوری اسلامی و همچنین افزایش آن و دقیقتر شدن آنها «سازمان اتحاد علیه ایران هستهای» (UNAI) «طرح ۱۰۰ روزه برای دولت ترامپ در قبال ایران» را ارائه داده است که «اجرای قانون مهسا برای اجرای تحریمها علیه رهبران نظام و کشتیرانی و فروش نفت ایران» یکی از موارد آن است.
در این طرح همچنین از ترامپ خواسته شده نظارتهای دریایی و کنترل و مقابله با شبکه کشتیرانی وابسته به رژیم ایران را به عنوان اصلیترین ابزار برای دور زدن تحریمها افزایش دهد. در همین ارتباط تأکید شده است که یکی از این محدودیتها اجرای تحریمها بر بنادری است که میزبان کشتیها و محمولههای جمهوری اسلامی هستند. سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» خواستار ایجاد کمپین حمایت از «ملوانان و کاپیتانهای ریزشی» و همچنین حمایت از کمک به درز دادن اطلاعات برای لو رفتن این شبکهها شده است.
در دولت اول ترامپ پس از خروج آمریکا از برجام و آغاز کمپین «فشار حداکثری» صادرات نفت ایران به حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز رسید، رویدادی که در چهار سال دولت جو بایدن روند معکوس یافت و تکرار آن کابوس جمهوری اسلامی است.