دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا می‌گوید حکومت ایران به‌شدت نگران و وحشت‌زده به دنبال توافقی برای جلوگیری از حمله نظامی احتمالی است.
ترامپ همچنین با وجود مخالفت آشکار علی خامنه‌ای و دیگر مقامات جمهوری اسلامی با مذاکره، بار دیگر تأکید کرد که ترجیح می‌دهد بجای بمباران به توافقی جدید با حکومت ایران برسد.
رئیس جمهوری آمریکا در مصاحبه با برت بایر که دوشنبه ۱۰ فوریه (۲۲ بهمن) از شبکه فاکس‌نیوز پخش شد، توضیح داد، «من فکر می‌کنم [رژیم] ایران بسیار نگران و حتی وحشت‌زده است، چون سیستم دفاعی آنها تقریباً از بین رفته. شاید آنها در حال تلاش برای به دست آوردن سامانه‌های دفاعی جدید باشند، اما در حال حاضر، دفاع هوایی‌شان عمدتاً نابود شده است. [حکومت] ایران لحظات بسیار سختی را تجربه کرده و ضربات شدیدی خورده است.»
ترامپ همچنین تأکید کرد، «فکر می‌کنم امکان رسیدن به توافق با ایران وجود دارد. برخی تصور می‌کنند که ما یا اسرائیل با تأیید ما، به ایران حمله خواهیم کرد. اما اسرائیل به ما نیاز دارد، همه به ما نیاز دارند، زیرا ما قوی‌ترین قدرت نظامی را داریم.»
پس از آنکه علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی اعلام کرد که «نباید با آمریکا مذاکره کرد» مسعود پزشکیان رئیس دولت هم در جریان سخنرانی مراسم حکومتی «۲۲ بهمن» نظر خود درباره مذاکره با آمریکا را تغییر داد و گفت: «مذاکره همزمان با تحریم و توطئه معنا ندارد.»
خامنه‌ای ۱۹ بهمن‌ماه در دیدار با فرماندهان و پرسنل نیروی هوایی ارتش، مذاکره با آمریکا را رد کرد و گفت، «تجربه برجام می‌گوید مذاکره با آمریکا هیچ مشکلی را حل نخواهد کرد.»
پس از اولتیماتوم خامنه‌ای، سایر مقام‌ها و نهادهای حکومتی نیز به تبعیت از رهبرشان، همان مواضع را تکرار کرده‌اند. یکی از آنها محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی است. او با اشاره به بازگشت مجدد کارزار فشار حداکثری و سندی که ترامپ در همین ارتباط امضاء کرد گفت، «موضوع دیگر هسته‌ای نیست. [ترامپ] گفته هسته‌ای، موشکی و سلاح‌های نامتقارن و نامتعارف. معنی‌اش خلع سلاح کردن جمهوری اسلامی است.»
دونالد ترامپ ۱۶ بهمن‌ماه یک فرمان بسیار سختگیرانه برای احیای کارزار فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی امضاء کرد که تحریم کشتیرانی، «به صفر رساندن صادرات نفت ایران»، مقابله با ساخت و تولید موشک‌های بالستیک بخشی از آن است.
در این فرمان همچنین تأکید شده که باید «دسترسی سپاه پاسداران و گروه‌های نیابتی به منابع مالی قطع شود.»
در بخش دیگری از این دستورالعمل ترامپ یادآوری می‌کند که تدابیر تدوین شده در گروه ویژه اقدام مالی (FATF) برای مقابله با اقدامات جمهوری اسلامی حفظ گردد.
برخی مقامات جمهوری اسلامی می‌گویند از نظر FATF کمک مالی به «محور مقاومت» پولشویی و کمک به تروریسم است. احتمالاً بر همین اساس قالیباف هشدار داد سندی که ترامپ امضاء کرده به معنای «خلع سلاح» جمهوری اسلامی است.
شروط «هفت‌گانه»
از سوی دیگر روزنامه اصلاح‌طلب «آرمان ملی» به نقل از «منابع غربی» ۲۱ بهمن‌ماه گزارش داد که ترامپ ۷ شرط جدید برای مذاکره با جمهوری اسلامی تعیین کرده است:
– تمام مراکز غنی‌سازی و حتی چرخه مواد اولیه مانند کارخانه UCF اصفهان تعطیل شده، میزان غنی‌سازی نیز زیر ۵ درصد باشد.
– آمریکا باید بر تمام فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای ایران (مانند نیروگاه اتمی بوشهر) نظارت کند.
– ساخت موشک‌های میان‌برد و دوربرد نیز متوقف شده و تمام صنایع طراحی و تولید و… موشکی باید تعطیل شود.
– تمام موشک‌های بالستیک و کروز ایران باید گزارش، جمع‌آوری و منهدم شوند.
– تمام مراکز تحقیق و توسعه فناوری فضایی و ماهواره باید توسط ایران برچیده یا تحت نظارت کامل آمریکا قرار گیرد.
– محور مقاومت باید کاملاً منحل شده و ایران نیز باید از هرگونه اقدام علیه اسرائیل پرهیز کند.
– تمام زندانیان آمریکایی و اروپایی نیز باید بدون قید و شرط آزاد شوند.
پیش از این نیز مطرح شده بود که یکی از شروط اصلی ترامپ برای مذاکره با جمهوری اسلامی «به رسمیت شناختن اسرائیل» است که در دور اول ریاست جمهوری وی نیز مطرح بود.
«به رسمیت شناختن اسرائیل» شرط سخت برای توافق با آمریکا؛
اختلاف در سپاه پاسداران جدّی‌تر می‌شود-سه روز پس از آنکه سردار علی‌اکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی طی سخنرانی در جمع انجمن‌های اسلامی دانشجویان در مشهد در ادعایی عجیب گفت: «جمهوری اسلامی هرگز قصد… pic.twitter.com/QUibAujmJi
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) February 6, 2025
موضع خامنه‌ای برای مذاکره نکردن با ایالات متحده آمریکا هرچند که با حمایت ضمنی سایر مقامات نظام روبرو شده، اما به گسترش نارضایتی‌ها دامن می‌زند. به ویژه آنکه با افزایش قیمت دلار به بیش از ۹۴ هزارتومان موجی از گرانی‌های بی‌سابقه به ویژه در قیمت کالاهای خوراکی و مصرفی به راه افتاده است. برخی کارشناسان اقتصادی در ایران می‌گویند با ادامه این روند دلار از اینهم گرانتر خواهد شد.
اینهمه در حالیست که ترامپ در مصاحبه با روزنامه «نیویورک پست» که ۸ فوریه (۲۰ بهمن‌ماه) منتشر شد، گفت: «به دنبال معامله با جمهوری اسلامی هستیم؛ اما اگر توافق نکنند اسرائیل آنها را بمباران خواهد کرد.» مقامات جمهوری اسلامی نیز تأکید دارند زیر فشار و زور مذاکره نخواهند کرد.
در چنین شرایطی که قبلاً نیز تکرار شده، راهکار جمهوری اسلامی، استفاده از بازوهای نیابتی برای به خطر انداختن منافع آمریکا در منطقه و توقیف کشتی‌های تجاری بود اما با ضرباتی که حزب‌الله و حماس از اسرائیل دریافت کرده‌اند و پس از فروپاشی رژیم بشار اسد، جمهوری اسلامی توان «میدانی» خود را از دست داده است. افزون بر این، نارضایتی نیز در ایران به اوج خود رسیده و حکومت را نگران تلاطم‌های اجتماعی کرده است. به این ترتیب قرار گرفتن در چنین وضعیتی نمی‌تواند برای حکومت یک گزینه دائمی باشد.
اکنون این پرسش مطرح است که بعد از «مذاکره نکردن» گزینه بعدی جمهوری اسلامی چیست؟ عباس عراقچی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ادعا می‌کند: «مردم هیچگاه انقلاب را رها نمی‌کنند و ایستادگی می‌کنند.»
