اوفر برونشتاین مشاور اسرائیلی امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه در امور خاورمیانه، در مصاحبه اختصاصی با روزنامه «اسرائیل هیوم» فاش کرد که دولت فرانسه برای اعمال فشار بر حماس جهت پذیرش توافق آتشبس و آزادی گروگانها، با جمهوری اسلامی ایران تماس گرفته است. در مقابل، تهران نیز خواستار تحت فشار قرار گرفتن اسرائیل برای پایان دادن به عملیات نظامی خود در غزه شده است.

در این گزارش که ۱۱ فوریه (۲۴ بهمنماه) منتشر شد، برونشتاین توضیح داد که در تمام مراحل مذاکرات غیرمستقیم میان اسرائیل و حماس، ماکرون از طریق کانالهای دیپلماتیک و امنیتی فرانسه، با جمهوری اسلامی تماس داشته تا حماس را به پذیرش توافق ترغیب کند. او تصریح کرد: «ماکرون شخصاً همراه با دستگاه دیپلماسی و اطلاعاتی فرانسه، بطور مستقیم با ایران همکاری کرد. ایرانیها وعده دادند که در این مسیر کمک کنند، در حالی که فرانسه متعهد شد اسرائیل را برای پایان دادن به عملیات نظامی در غزه تحت فشار بگذارد.»
بر اساس این گزارش، اقدامات فرانسه در این زمینه از نوامبر ۲۰۲۳، یعنی تنها یک ماه پس از آغاز جنگ، کلید خورده و حتی پیش از برقراری آتشبس کنونی نیز ادامه داشته است. برونشتاین افزود: «فرانسه در ایران سفارتخانه دارد و ایرانیها نیز در پاریس سفارتخانه خود را حفظ کردهاند. با وجود اختلافات اساسی در مورد برنامه هستهای ایران و حمایت جمهوری اسلامی از گروههایی چون حزبالله، حوثیها و حماس، روابط دیپلماتیک میان دو کشور همچنان برقرار بوده است.»
نقش ایران و سایر میانجیها در مذاکرات
او در ادامه به نقش ایران در روند مذاکرات اشاره کرد و گفت: «با اینکه تهران از گروههای مسلحی که علیه اسرائیل میجنگند حمایت میکند، اما مستقیماً با اجرای توافق آتشبس و آزادی گروگانها مخالفتی نداشته است.» وی همچنین به تلاشهای دیگر بازیگران منطقهای پرداخت و خاطرنشان کرد: «ترکیه از روابط ایدئولوژیک نزدیک خود با حماس برای متقاعد کردن این گروه به پذیرش آتشبس استفاده کرد. قطر نیز تحت تأثیر درخواستهای آمریکا و اسرائیل، از ارتباطات خود با رهبران حماس در دوحه برای پیشبرد این توافق بهره برد.»
مشاور ماکرون تأکید کرد که جلب حمایت [رژیم] ایران برای این توافق بسیار حیاتی بوده چرا که جمهوری اسلامی از نظر مالی و ایدئولوژیک نفوذ قابل توجهی بر حماس دارد. او افزود: «اگرچه قدرت نفوذ ایران بر حماس در این دوره به دلیل تحولات ژئوپولیتیک کاهش یافته، اما همچنان یک بازیگر کلیدی در منطقه محسوب میشود.»
رویکرد فرانسه برای آینده غزه
برونشتاین همچنین اظهار داشت که فرانسه با وجود هزینههای سنگین دیپلماتیک به دنبال دستیابی به یک توافق جامع برای پایان دادن به درگیری و حذف تدریجی حماس از معادلات سیاسی غزه است. او گفت: «ماکرون معتقد است که توافقهای تدریجی، جان گروگانها را در معرض خطر قرار میدهد. از این رو، او از یک راه حل فراگیر حمایت میکند که نهتنها به خصومتها پایان دهد، بلکه زمینهای برای تغییرات سیاسی در غزه فراهم سازد.»
وی تصریح کرد: «در چارچوب این طرح، حماس دیگر به عنوان یک سازمان مسلح فعالیت نخواهد کرد. گرچه ایدئولوژی حماس قابل حذف نیست، اما برای تأمین آزادی گروگانها، حتی با هزینههایی مانند آزادسازی زندانیان، باید به راه حلی سریع دست یافت. این بحران نیازمند یک راه حل سیاسی است که در آن، حکمرانی در غزه به گروهی غیر از حماس و تحت نظارت و حمایت بینالمللی سپرده شود.»
پیامدهای دیپلماتیک برای اسرائیل
در ادامه این تحولات، یکی از موضوعات مرتبط، تصمیم فرانسه برای تجدید نظر در سیاستهای خود نسبت به اسرائیل است. پس از اعلام آتشبس در غزه، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل گفتگویی با ماکرون داشت که آن را «عالی» توصیف کرد. اما پس از این تماس، رئیس جمهور فرانسه اعلام کرد که از حضور شرکتهای اسرائیلی در نمایشگاههای بینالمللی تسلیحات نیروی دریایی جلوگیری خواهد کرد؛ تصمیمی که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر صادرات دفاعی اسرائیل داشته باشد.