لیلی یزدانی، بابک سینا – دیدار اخیر میان دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده و ولودیمیر زلینسکی رئیس جمهور اوکراین در کاخ سفید بطور غیرمنتظره‌ای به تنش و درگیری لفظی انجامید. این نشست که با هدف امضای توافق‌نامه‌ای در زمینه استخراج منابع معدنی اوکراین برنامه‌ریزی شده بود، به دلیل اختلاف نظرهای جدی میان دو رهبر، بدون نتیجه پایان یافت.در پی تنش در دیدار دونالد ترامپ و ولودیمیر زلینسکی، چند سناریوی قابل پیش‌بینی وجود دارد که میتواند تأثیرات عمیقی بر جنگ اوکراین، سیاست آمریکا، و معادلات جهانی بگذارد:
• کاهش حمایت آمریکا از اوکراین
• فشار بر اوکراین برای مذاکره با روسیه
• نزدیکی بیشتر اوکراین به اتحادیه اروپا و ناتو
• فرصت برای روسیه برای حملات گسترده‌تر
آیا اوکراین بدون حمایت کامل آمریکا میتواند در برابر روسیه دوام بیاورد؟
اوکراین بدون حمایت آمریکا در درازمدت نمی‌تواند دوام بیاورد و اتحادیه اروپا تا حدی شاید بتواند کمک‌ها را جبران کند، اما نه بطور کامل. در این صورت سرنوشت جنگ ممکن است به نفع روسیه تغییر کند، مگر اینکه اروپا و اوکراین راهی برای جبران این کمبودها پیدا کنند. این تنش بین رهبران اوکراین و آمریکا نشان داد که حمایت خارجی هیچگاه تضمین شده نیست و سیاست بین المللی بر اساس منافع لحظه‌ای تغییر می‌کند. این مسئله درس‌های مهمی برای اپوزیسیون ملی ایران دارد که اگر به درستی تحلیل شود، میتواند از تکرار اشتباهات اوکراین جلوگیری کند.
• به هیچ قدرت خارجی وابسته نباشید؛ حمایت آنها دائمی نیست.
• زلینسکی کاملاً بر حمایت آمریکا و غرب متکی شد، اما حالا با احتمال قطع کمک‌ها مواجه است.
• ترامپ به زلینسکی گفت: «شما در حال قمار با جنگ جهانی سوم هستید.» این نشان می‌دهد که آمریکا ممکن است هزینه جنگ اوکراین را بیش از حد بداند و حمایت خود را کاهش دهد.
درس برای اپوزیسیون ایران
• اپوزیسیون نباید تنها به کمک‌های غرب، تحریم‌ها، یا فشار دیپلماتیک بر جمهوری اسلامی امیدوار باشد.
• باید روی توانمندسازی داخلی، بسیج نیروهای مردمی، و سازماندهی ساختارهای مقاومتی متمرکز شود.
• هرگونه حمایت خارجی باید مکمل باشد، نه استراتژی اصلی.
مثال تاریخی: آمریکا در سال ۱۹۷۹ شاه فقید را تنها گذاشت و در سال ۲۰۱۱ حسنی مبارک را نیز رها کرد. این نشان می‌دهد که حمایت‌های بین‌المللی به محض تغییر منافع، ناپدید می‌شوند.
شاهزاده رضا پهلوی همواره در مواضع خود بر تمایز میان «حمایت بین المللی» و «دخالت خارجی» تأکید کرده‌اند. ایشان معتقدند که مردم ایران نیازی به دلسوزی یا دخالت مستقیم کشورهای خارجی ندارند، بلکه خواستار حمایت جامعه جهانی از مبارزات شان برای دستیابی به آزادی و دموکراسی هستند.
چگونه اپوزیسیون ایران از اشتباهات اوکراین درس بگیرد؟
• وابستگی به حمایت خارجی را کاهش دهد و بر توان داخلی متمرکز شود.
• اتحاد داخلی میان گروه‌های اپوزیسیون ملی را تقویت کند.
• یک برنامه عملی و مشخص برای دوران گذار و حکومت آینده ارائه دهد.
• رویکرد دیپلماتیک فعال داشته باشد و خود را به عنوان آلترناتیو معتبر معرفی کند.
• افکار عمومی داخل ایران را مدیریت کند و مردم را به آینده امیدوار نگه دارد.
درس اصلی: «هیچ قدرت خارجی مسئولیت آزادی ایران را به عهده نمی‌گیرد، این وظیفه خود ایرانیان است.»
*لیلی یزدانی و دکتر بابک سینا از شورای رهبری حزب رستاخیز ایرانگرایان
