رئیس انجمن داروسازان کشور در نامهای به رییس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده اگر سه ماه مطالبات داروخانهها طی روزهای آینده پرداخت نشود نسخههای بیماران به صورت آزاد محاسبه خواهد شد.
شهرام کلانتری رئیس انجمن داروسازان در نامهای به رئیس سازمان برنامه و بودجه هشدار داد چنانچه مطالبههای ماههای آبان، آذر و دی طی چند روز آتی پرداخت نشود، داروخانهداران چارهای ندارند جز اینکه نسخه بیماران را بهصورت غیربیمهای و آزاد حساب کنند.
در این نامه آمده «سازمان هدفمندی یارانهها به بهانه پر شدن سقف تخصیص اعتبار، از پرداخت مطالبات داروخانهها بازمانده است.»
انجمن داروسازان ماههاست نسبت به عدم پرداخت مطالبات داروخانهها هشدار داده و نامههایی به مقامات ارشد دولت ارسال کرده است اما تا کنون هیچ اقدامی از سوی دولت پزشکیان برای حل مشکل داروسازان انجام نشده است.
در پی پرداخت نشدن مطالبات داروخانهها از سوی سازمان تأمین اجتماعی بسیاری از داروخانهها با زیان گسترده، منفی شدن منابع مالی، افزایش چکهای برگشتی و حتی ورشکستگی روبرو هستند.
شهرام کلانتری چند روز پیش نیز در نامهای به مسعود پزشکیان نیز نسبت به وضعیت بحرانی داروخانهها هشدار داده و نوشته بود «در روزهای پایانی سال قرار داریم و داروخانهها توان مالی برای ادامه فعالیت ندارند.»
مسعود پزشکیان اما هیچ اهمیتی به این نامه نداده است!
انجمن داروسازان به شورای عالی امنیت ملّی هفته آخر بهمنماه نیز با ارسال نامهای به علیاکبر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی با اشاره به «بحران نقدینگی داروخانهها» و «عدم پرداخت مطالبات بیمهای» نسبت به احتمال «فروپاشی زنجیره تأمین دارو» هشدار داد.
انجمن داروسازان ایران تأکید کرده بود که مطابق ماده ۳۸ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، سازمانهای بیمهگر موظفاند ظرف ۱۵ روز، ۸۰ درصد و حداکثر طی سه ماه، ۲۰ درصد باقیمانده مطالبات مراکز طرف قرارداد را پرداخت کنند. با این حال «عدم اجرای این قانون باعث مشکلات شدید اقتصادی برای داروخانهها» شده است.
در این نامه آمده بود که داروخانههای خصوصی فقط از سازمان تأمین اجتماعی ۷۱۸ هزار میلیارد ریال و از سازمان هدفمندی یارانهها ۸۵ هزار میلیارد ریال طلب دارند و هنوز پاسخی درباره زمان پرداخت این مطالبات ارائه نشده است.
انجمن داروسازان ایران همچنین تأکید کرده بود که ۳۵ هزار میلیارد ریال مصوبه سران قوا که در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته، هنوز به داروخانههای خصوصی پرداخت نشده است.
این نامه افزوده بود که این تأخیرها باعث کمبود شدید نقدینگی در داروخانهها، افزایش چکهای برگشتی و اختلال در روابط مالی شرکتهای دارویی شده است. در نتیجه بسیاری از شرکتهای دارویی از تأمین دارو برای داروخانههای بدهکار خودداری کردهاند که این مسئله زنجیره تأمین دارو در کشور را با بحران جدی مواجه کرده است.
انجمن داروسازان ایران تأکید کرده بود که در صورت ادامه این وضعیت، بسیاری از داروخانهها به سمت تعطیلی کشانده خواهند شد و بیماران دسترسی خود را به داروهای اساسی از دست خواهند داد.
این موضوع را محمد جمالیان، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز تأیید کرده و گفته که حساب تأمین اجتماعی خالی است و داروخانهها اعلام کردهاند که از اول اسفند ماه دیگر دفترچههای تأمین اجتماعی را نمیپذیرند.
وضعیت بحرانی ذخایر استراتژیک دارو در ایران؛ احتمال «فروپاشی زنجیره تأمین دارو»
همزمان در بهمنماه نیز محمد رئیسزاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در نامهای به مسعود پزشکیان خواستار توجه به مشکلات نقدینگی و افزایش چک های برگشتی داروخانه های بخش خصوصی شده بود.
محمد رئیسزاده در این نامه با اشاره به چالشهای اقتصادی موجود در داروخانهها طی ماههای اخیر، خواستار پرداخت هر چه سریعتر مطالبات معوق جامعه پزشکی از سوی سازمانهای بیمهگر شد.
او همچنین نوشته بود سازمانهای بیمهگر پرداخت مطالبات داروخانهها را به تأمین منابع خود و بعضاً وصول بدهیهایشان از کارفرمایان و کارکنان مشروط کردهاند، که این وضعیت داروخانهها را در شرایط سخت اقتصادی قرار داده است.
این نامهها تنها بخشی از تلاشها از سوی داروسازان برای حل بحران عدم تسویه مطالبات از سوی سازمانهای بیمهگر بوده است. انجمن داروسازان هشدار داده بود که بیتفاوتی دولت میتواند به «فروپاشی زنجیره تأمین دارو» منجر شود اما همچنان دولت اقدام موثری در اینباره انجام نداده بود.
انجمن داروسازان همچنین اواخر بهمنماه اعلام کرده بود که داروخانهها خرید دارو از شرکتهای دارویی سهامدار بیمه تأمین اجتماعی را متوقف و سازمان تأمین اجتماعی را تحریم کردند.
سازمان تأمین اجتماعی در حالی بدهی سنگینی به داروخانهها دارد که در آنسو به علت حجم بالای سنگین طلب از دولت، مشکل نقدینگی داشته و منابع کافی برای پرداخت بدهی به داروخانهها را ندارد.
این دور باطل که در پی سوءمدیریت وزارت بهداشت بوجود آمده سبب بروز بحرانی سراسری در داروخانههای کشور شده بطوری که شماری از داروخانهها به مرز ورشکستگی رسیدهاند.
بابک رضازاده عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی آذرماه امسال با انتقاد از سیاستهای وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو، از ورشکستگی شمار زیادی از داروخانهها خبر داده بود.
اینهمه در حالیست که حساب کردن داروها به قیمت آزاد بر اساس آنچه انجمن داروسازان در نامه به سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده، انداختن بار مشکل داروسازان بر جیب شهروندانی است که بسیاری از آنها همین حالا هم توان تأمین هزینههای سرسامآور دارو را ندارند.
وزارت بهداشت از ابتدای امسال اقدام به حذف ارز ترجیحی برخی داروها کرد و همین موضوع سبب افزایش ۲۰۰ تا ۶۰۰ درصدی هزینه دارو و تجهیزات پزشکی شد.
گزارشها حاکی از آنست که در حال حاضر بخش زیادی از بیماران توان تهیه دارو را ندارند و روند درمان خود را متوقف کردهاند. دکتر عظیم مهرور، فوق تخصص خون و سرطان اطفال، به تازگی با اشاره به شرایط «بحرانی» دارو در ایران گفته بود «دارویی که در گذشته به راحتی در دسترس بود اکنون چندین برابر قیمت فروخته میشود. با افزایش هزینهها، روند درمانی کودکان مبتلا به سرطان متوقف میشود.»
این پزشک افزوده بود «وضعیت به گونهای شده که دو بیمار از یک آمپول استفاده میکنند. یعنی داروخانه یک داروی تزریقی به بیمار میدهد که یک سیسی در بیمارستان تزریق کند و دوباره آن را به داروخانه برمیگردانند تا در بیمارستانی دیگر برای بیماری دیگر تزریق میشود.»
وحید محلاتی نایب رئیس هیئت مدیره انجمن شرکتهای پخش دارو نیز اعلام کرده که «برخی بیماران در شرایط فقر شدید و تنگدستی به فروش داروهای کمیاب خود روی آوردهاند!»
نایب رئیس هیئت مدیره انجمن شرکتهای پخش دارو افزوده که «اگر بیماری نسبت به درمان خود بیتفاوت شود و در شرایط اقتصادی بسیار دشوار قرار داشته باشد، ممکن است به فروش داروی خود اقدام کند.»
وحید محلاتی تأکید کرده که این مسئله تنها به دلیل افزایش قیمت داروها نیست، بلکه ریشه در مشکلات عمیق اقتصادی و گسترش فقر در میان برخی اقشار جامعه دارد.
به گفته این مقام صنفی پخش دارو، در واقع برخی از افرادی که به مرحله «بالاتر از سیاهی رنگی نیست» رسیدهاند در اوج استیصال معیشتی اقدام به فروش داروهای شخصی خود میکنند.
همایون سامهیح نجفآبادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی نیز روز گذشته در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» با اشاره به ناتوانی بخش زیادی از بیماران برای تأمین هزینه دارو گفت: «ما باید دولت را مجاب کنیم تا در دسترس بودن دارو را تسهیل کند؛ زیرا از این لحاظ دچار مشکل هستیم. اما اینکه بخواهیم دولت را مجاب به پرداخت هزینه کلیه داروها، چه داخلی و چه خارجی بکنیم شدنی نیست. در حال حاضر بیمهها برای پرداخت هزینه همان داروهای داخلی هم بهشدت دچار مشکل هستند.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی افزوده «گفتن این حرف دشوار است اما –تأکید میکنم- با شرایط فعلی ما، اگر داروی ایرانی اثربخش است و باعث بهبود بیمار میشود و عوارض آن کوتاه و گذرا است و برای سلامتی بیمار مشکلزا نیست، بهتر است عوارض دارو را تحمل کنند.»
همایون سامهیح نجفآبادی افزوده «واقعیت این است که ما نمیتوانیم از بیمار بخواهیم که دهها تا صدها برابر قیمت داروی ایرانی هزینه کند و داروی خارجی بخرد که گاه موجود هم نیست و ممکن است مصرف نکردن دارو برای او مشکلساز شود. بسیاران از بیماران میگویند که پزشک به آنها گفته نوع خارجی این دارو پیدا نمیشود. من به آنها میگویم دارو را قطع نکنید، تا زمانی که داروی خارجی را بیابید از داروی ایرانی استفاده کنید. این را به مسائل دیگر نیز میتوان تعمیم داد.»