در شرایطی که شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره تهدیدات هسته‌ای جمهوری اسلامی هشدار می‌دهد و علی خامنه‌ای حاضر به گفتگو با آمریکا نیست، نمایندگان چین، روسیه و جمهوری اسلامی در نشستی که ۲۴ اسفندماه ۱۴۰۳ در پکن برگزار شد خواستار «رفع تحریم‌های ایران» شدند.
این نشست به ریاست ماجائوشو معاون وزیر خارجه جمهوری خلق چین و با حضور کاظم غریب آبادی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی و سرگئی الکسویچ ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه برگزار شد.
سه کشور با صدور بیانیه‌‌ای ضمن تأکید بر ضرورت «لغو تمامی تحریم‌ها» و «تعاملات دیپلماتیک مبتنی بر احترام متقابل» خواسته‌اند طرفین ذیربط [آمریکا] اعمال تحریم، فشار و تهدید توسل به زور خودداری کنند و از انجام هر اقدامی که موجب تشدید وضعیت شده اجتناب نمایند.
نماینده جمهوری اسلامی در این نشست ادعا کرد که برنامه‌های اتمی ایران «منحصراً برای اهداف صلح‌آمیز است و نه برای تولید سلاح هسته‌ای» و دو طرف دیگر نیز از این ادعاها استقبال کردند!
نمایندگان روسیه، چین و جمهوری اسلامی همچنین خواسته‌اند «دولت‌ها از هر اقدامی که فعالیت فنی، بی‌طرفانه و عینی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تضعیف کند» خودداری کنند.
این نشست سه‌جانبه در حالی برگزار شد که علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی حاضر به پذیرش شروط دونالد ترامپ برای مذاکره نشده است. در مقابل رئیس جمهوری آمریکا نیز اعلام کرده که ایران دو گزینه پیش رو دارد: معامله و توافق جدید و یا بمباران تأسیسات اتمی.
همزمان با این تحولات آمریکا فشارها علیه جمهوری اسلامی را از طریق تحریم‌ها و نظارت بر اجرای آنها سخت‌تر کرده است. از پیامدهای احیای کارزار فشار حداکثری، اختلال در فروش نفت ایران به مشتریان آسیایی و متوقف شدن صادرات برق و گاز ایران به عراق است.
هرچند در بیانیه‌ی پایانی نشست سه‌جانبه پکن، تأکید شده نشست با «موفقیت برگزار شد» و متن آن به نحوی تنظیم شده است که به انتظارات جمهوری اسلامی از جمله «لغو تحریم‌ها» اشاره می‌کند اما در عمل بعید است صدور چنین بیانیه‌هایی آنهم در شرایطی که سنبه آمریکا پر زور است، به حکومت ایران در پیدا کردن گزینه و راه حل برای خروج از بحران کمک کند.
واکنش ترامپ به نشست پکن
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ای در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه «رهبران روسیه و ایران به پکن می‌روند تا در مورد برنامه‌های هسته‌ای صحبت کنند؟»، گفت: «خوب شاید آنها در مورد برنامه‌های غیرهسته‌ای صحبت کنند، شاید آنها در مورد کاهش تنش تسلیحات هسته‌ای صحبت می‌کنند، من در موردش با رئیس جمهور پوتین خیلی صحبت می‌کردم، اگر انتخابات ۲۰۲۰ تقلب نمی‌شد، می‌توانستیم کاری کنیم.»
بررسی یک ایده جدید
از سوی دیگر وزیر خارجه جمهوری اسلامی می‌گوید که تهران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری دارد و «یک ایده جدید برای حل مسائل مطرح است که در حال بررسی آن هستیم.»
عباس عراقچی به روزنامه ایران گفته است: «مذاکرات به صورت غیرمستقیم جریان دارد. کانال سه کشور اروپایی برقرار است. با آقای گروسی و آژانس هسته‌ای همکاری داریم و یک ایده جدید برای حل مسائل مطرح است که داریم بررسی می‌کنیم.» این در حالیست که مسعود پزشکیان به تبعیت از علی خامنه‌ای در عدم مذاکره با آمریکا، خطاب به ترامپ گفته بود: «اصلاً نمی‌آیم مذاکره، هرغلطی می‌خواهی بکنی، بکن!»
عراقچی با اشاره به میانجیگری اروپایی‌ها در مذاکرات برجام نیز گفت: «اروپایی‌ها در دور گذشته نقش واسط خوبی ایفا کردند، الان هم می‌توانند ایفا کنند. ما این مذاکرات با اروپایی‌ها را ادامه می‌دهیم و به موازات آن رایزنی‌های نزدیک با روسیه و چین ادامه دارد اما نهایتاً آمریکا باید تحریم‌ها را بردارد ولی زمانی وارد مذاکره مستقیم خواهیم شد که از حوزه برابر و فارغ از فشار و تهدید باشیم و مطمئن باشیم که در آن صورت منافع ملی مردم تأمین خواهد شد.»
محور ایده جدید مورد ادعای عراقچی مشخص نیست، اما خبرگزاری دولتی «ایرنا» می‌نویسد، به نظر نمی‌رسد که در صورت تداوم سیاست فشار حداکثری آمریکا، تهران حاضر به برگزاری مذاکرات مستقیم با واشنگتن باشد و ادامه مذاکره با اروپایی‌ها و مذاکرات فشرده با چین و روسیه، محتمل‌ترین انتخاب جمهوری اسلامی در کوتاه‌مدت خواهد بود.
