رئیس کل دادگستری استان تهران از تشکیل و ارجاع سه پرونده «مهم» قاچاق سوخت به شعبه ویژه رسیدگی به جرائم اخلالگران در نظام اقتصادی خبر داده است. پیشتر رئیس قوه قضاییه گفته بود پروندههای جدید مربوط به قاچاق سوخت «سر و صدا» و «فریاد برخی» را بلند خواهد کرد.
علی القاصی رئیس کل دادگستری استان تهران روز سهشنبه ۲۸ اسفندماه ۱۴۰۳ از صدور کیفرخواست در پروندههای مهم قاچاق سوخت و ارجاع سه فقره از این پروندهها به شعب ویژه رسیدگی به جرائم اخلالگران در نظام اقتصادی خبر داد.
وی توضیح داده که «با توجه به دستور ریاست دستگاه قضا مبنی بر مبارزه قاطع و اثربخش با پدیده قاچاق سوخت این موضوع بهعنوان یک اولویت در دستور کار دادگستری کل استان تهران قرار گرفت.»
علی القاصی همچنین گفته «طی ماههای اخیر در شهرستانهای ری، پاکدشت، ملارد، اسلامشهر و رباط کریم پروندههای مهمی تشکیل و چند شبکه مهم و بزرگ قاچاق سوخت که بهصورت کاملاً سازمانیافته اقدام به خارج کردن سوختهای یارانهای از شبکه توزیع کرده و آن را به مصارف دیگر رسانده و یا اقدام به قاچاق و خارج کردن آن از کشور مینمودند، شناسایی و اعضا آن دستگیر شدند.»
غلامحسین محسنی اژهای رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی هفته گذشته طی سخنانی در «همایش بصیرتی سیاسی ویژه فرماندهان، مسئولین و کارکنان ستاد فرماندهی کل سپاه» از کشف خط لوله قاچاق سوخت از فرودگاه به دریا خبر داد.
رئیس قوه قضاییه جمهوری اسلامی همچنین از تشکیل پروندههای جدید درباره قاچاق سوخت خبر داد و گفت «پروندههای مهمی در زمینه منشاءهای قاچاق سوخت تشکیل دادهایم که فریاد برخی را بلند خواهد کرد اما اعتنا نخواهیم کرد.»
وی افزوده «سه استان را به عنوان نمونه انتخاب کردیم، کسی که از فرودگاه به دریا خط لوله قاچاق سوخت میکشد که آدم معمولی نیست. با قاچاقچیانی (مانند کسی که از فرودگاه به دریا خط لوله قاچاق سوخت کشیده است) برخورد کنیم سر و صداها بلند میشود.»
مجتبی قهرمانی رئیس کل دادگستری هرمزگان نیز دو روز پس از اظهارات رئیس کل قوه قضاییه، اعلام کرد «چهار انشعاب غیرمجاز از خط لوله اصلی فرآوردههای نفتی در اطراف شهر بندرعباس، شناسایی و مسدود شد.»
رئیس کل دادگستری هرمزگان افزوده این انشعابهای غیرمجاز در خط لوله سراسری انتقال نفت گاز در حدفاصل روستاهای سرریگ و ایسین ایجاد شده است.
مجتبی قهرمانی همچنین گفته بود که «با حضور دادستان عمومی و انقلاب شهرستان بندرعباس به همراه ضابطین و کارشناسان در محل، پس از بررسیهای انجام شده مشخص شده که تعدادی از این انشعابات غیر مجاز برای سرقت از خط لوله انتقال فرآوردههای نفتی در زمان احداث این خط لوله و تعداد دیگری نیز به تازگی کشیده شده است که آثار سوختگی ناشی از جوشکاری و رنگ آمیزی آن توسط سارقین بر روی بدنه خط لوله مشهود میباشد.»
قاچاق سوخت همواره از سوی دولت به عنوان یکی از دلایل کمبود و ناترازی بنزین و گازوئیل عنوان میشود. این در حالیست که کارشناسان عدم سرمایهگذاری مناسب در صنایع پتروشیمی را علت اصلی عقبماندگی تولید از مصرف داخلی عنوان میکنند.
با اینهمه اطلاعات جدید منتشرشده درباره ساخت انشعاباتی از لولههای اصلی خروجی پتروشیمیها برای قاچاق سوخت نشان میدهد مافیاهای متصل به حکومت در حوزه سوخت نیز وارد شده و بنزین و گازوئیل را با حجم بالا قاچاق میکنند.
اینهمه در حالیست که رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز گفته «بخشی از قاچاق سوخت با رقم ۲۵ تا ۲۷ میلیون لیتر در روز نمیتواند غیرسازمانیافته باشد» و «باید ببینیم چه دستهایی پشت قضیه است!»
موسی احمدی در گفتگو با خبرگزاری «ایلنا» گفته «پروندهها درباره قاچاق سوخت را ستاد مبارزه با قاچاق سوخت کالا تشکیل میدهد و به دادگاه میفرستد و دستگاه قضا هم رسیدگی میکند. آن چیزی که در کمیسیون انرژی به آن رسیدیم و قطعی نیست؛ این است که از رئیس ستاد مبارزه با قاچاق سوخت سوال کردیم آیا این میزانی که شما میگویید قطعی است یا خیر، گفتند ما قطعی نمیتوانیم بگوییم، اما برآورد ما بر اساس آن شاخصهایی که داریم ۲۵ تا ۲۷ میلیون لیتر در روز است.»
این در حالیست که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز شش سال است از انتشار آمار قاچاق سوخت خودداری کرده اما در ماههای گذشته برخی مقامات آمارهایی از قاچاق سوخت عنوان کردهاند.
سردار حسین رحیمی رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا پیشتر اعلام کرده بود که «عمده عرضه خارج از شبکه و قاچاق سوخت مربوط به گازوئیل و بخش کوچکی از آن مربوط به بنزین است.»
رئیس پلیس امنیت اقتصادی فراجا با تأکید بر اینکه «عمده بنزین تولیدی در کشور از سوی خودروهای داخلی مصرف میشود» گفته بود «حجم کشفیات کشور در حوزه قاچاق سوخت حاکی از قاچاق روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر نفتگاز در کشور است و با اجرای طرحهای ویژه در حال مبارزه تخصصی برای جلوگیری از عرضه خارج از شبکه سوخت و شناسایی گلوگاههای قاچاق هستیم.»
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی اواخر پاییز امسال از رقم روزانه ۳۰ میلیون لیتر قاچاق سوخت از کشور خبر داد.
او گفته بود که «روزانه ۳۰ میلیون لیتر فرآورده از کشور قاچاق میشود. امروز، دولت واردکننده و تولیدکننده فرآوردههای نفتی در کشور است. تردید نکنید این قاچاق سازماندهی شده است. با اطلاع میگویم، مراکز تولید و مصرفکنندههای اصلی اولین تهیهکنندههای این قاچاق هستند.»
روزنامه فرهیختگان در محاسباتی نوشته «با فرض قیمت صادراتی هر لیتر بنزین و گازوئیل معادل ۷۰ سنت و با یک محاسبه سرانگشتی ارزش قاچاق در ایران اکنون به بیش از ۷/۵ میلیارد دلار رسیده است؛ یک تجارت پُرسود که رونق آن از کارهای تولیدی در کشور با اختلاف بیشتر است.»
احتمال حذف کارت سوخت از سال آینده؛ هر لیتر بنزین سوپر ۵۰ هزار تومان میشود
در ادعایی دیگر سعید نیرومند، معاون اداره کل مقابله و رصد جریان مالی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در یک برنامه رادیویی گفته «بر اساس آخرین برآوردهای انجامشده، میزان قاچاق حدود ۱۹.۸ میلیارد دلار تخمین زده میشود؛ از این میزان ۱۴ میلیارد دلار مربوط به قاچاق ورودی و ۵.۸ میلیارد دلار نیز ارزش کالاهایی است که به صورت غیرقانونی از کشور خارج میشود.»
مسعود پزشکیان اوایل دیماه امسال و در جلسه هیئت دولت با اشاره به جلسه اخیر خود با مسئولان وزارت نفت و تصمیمگیری برای تشکیل «تیم بررسی مسیر تولید تا توزیع و مصرف سوخت به خصوص بنزین و گازوئیل» و شناسایی دقیق مبادی خروج این فرآوردهها از مسیر قانونی توزیع، در مدت زمانی مشخص، خواستار تسریع در اجرای این مصوبه مهم شد.
برخی از شهروندان در سیستان و بلوچستان به علت قیمت پایین بنزین و گازوئیل در ایران نسبت به کشورهای همسایه در حجمی محدود اقدام به قاچاق سوخت به پاکستان میکنند اما آمار مقامات حکومتی درباره حجم قاچاق سوخت با حجم سوخت جابجا شده از سوی سوختبران همخوانی ندارد و همانطور که حال برخی از مقامات هم اعتراف کردهاند پای مافیاهای بزرگ در میان است.
روزنامه واشنگتن پست سوم ژانویه (۱۳ دیماه) در گزارشی به موضوع قاچاق عظیم انواع سوخت و محمولههای نفتی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و عوامل وابسته به این نهاد نظامی از ایران به کشورهای چین، سومالی و یمن پرداخت.
بر اساس این گزارش نقل و انتقالات محمولههای نفتی قاچاق برای فرار از شناسایی آنها توسط گشتهای دریایی یا گاردهای ساحلی معمولاً در شب انجام میشود. به گفته دریانوردانی که شاهد قاچاق سوخت از ایران در خلیج فارس بودند نفتکشهای حامل سوخت خارج از آبهای سرزمینی امارات متحده عربی لنگر میاندازند و سپس به صورت جداگانه، کشتیها و قایقهای کوچکتر به نفتکش نزدیک میشوند و مخازنشان را پر میکنند. این روش انتقال محمولههای نفتی گاهی از یک نفتکش ۴ تا ۵ روز زمان میبرد.
این گزارش افزوده بود که ملوانان یا ناخدای این کشتیهای کوچک برای قاچاق این محمولهها گاهی بین ۱۰ هزار تا ۵۰ هزار دلار رشوه میگیرند.
بر اساس گزارش واشنگتن پست، سوخت قاچاق از ایران به بازارهای بینالمللی با مبدأ جعلی صادر میشود تا وانمود کنند محمولهها از عراق یا امارات آمده است.
همچنین تأکید شده بود قاچاق سوخت توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به حدی است که در بعضی مواقع حتا فعالیت «قاچاقچیان مستقل» و غیروابسته به حکومتها را مختل میکند!