ترِوِر لاک، افسر پلیس که در جریان محاصره سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن در سال ۱۹۸۰ به گروگان گرفته شده بود، در سن ۸۵ سالگی چشم از جهان فروبست. دختر او خبر درگذشت وى را تأیید کرده است.
افسر پلیس، ترِوِر لاک، به همراه ۲۴ گروگان دیگر، پس از شش روز مقابله نفسگیر میان اعضای یک گروه مخالف جمهورى اسلامى و نیروهای ویژه ارتش بریتانیا آزاد شد.
کمى بعد روشن شد که او در لحظاتی سرنوشت‌ساز، با رهبر مسلح مهاجمان [یک گروه تجزیه‌طلب مدعی جدایی استان خوزستان که خود را «الشهید» می‌نامید] گلاویز شده و با اقدامی شجاعانه، جان یکی از سربازان نیروهای ویژه را از مرگ حتمی نجات داده است. در تجلیل از این فداکاری و شجاعت کم‌‌نظیر، نشان افتخار «جرج» از عالی‌ترین نشان‌های شجاعت در بریتانیا به او اهدا شد.
در تاریخ ۳۰ آوریل ۱۹۸۰، شش مرد مسلح به، سفارت جمهوری اسلامی ایران در کنزینگتون لندن یورش برده و آن را به تصرف درآورده و ۲۶ نفر از کارکنان و مراجعان را به گروگان گرفتند.
حمله‌کنندگان وابسته به گروهی مخالف جمهوری اسلامی بودند که با رهبری روح‌الله خمینی که در سال ۱۹۷۹ قدرت را در ایران به دست گرفته بود، ضدیت داشتند.
در آن هنگام، ترِوِر لاک به عنوان عضو یگان ویژه حفاظت دیپلماتیک، مأمور پاسداری از سفارت بود و در جریان این رویداد، در محل حضور داشت.
ترِوِر لاک نقشی کلیدى و حیاتی در جریان مذاکرات ایفا کرد و پیام‌های گروگانگیران را از پنجره‌ای باز یا توسط تلفن به افسران پلیس منتقل می‌ساخت.
در جریان این مذاکرات، حمله‌کنندگان به سفارت خواستار آزادی ۹۱ زندانی سیاسی در ایران شده بودند و همچنین تقاضای فراهم شدن یک فروند هواپیما را مطرح کردند تا آنان را همراه با گروگان‌ها از خاک بریتانیا خارج کند.
اکثر گروگان‌هاى آنها ایرانی بودند، اما در میان آنان چهره‌هایی همچون سیم هریس صدابردار شبکه بی‌بی‌سی، کریس کرِمِر هماهنگ کننده بخش اخبار بی‌‌بى‌سى، و شماری از گردشگرانی که برای دریافت ویزا به سفارت مراجعه کرده بودند نیز به چشم می‌خوردند.
در روز ششمِ محاصره، پس از آنکه مهاجمان مسلح عباس لواسانى وابسته مطبوعاتی سفارت جمهوری اسلامی را به ضرب گلوله به قتل رسانده و پیکر بیجان او را به بیرون از ساختمان انداختند، دولت بریتانیا فرمان حمله نیروهای ویژه ارتش «اس آ اس» را صادر کرد.
بیش از ۳۰ سرباز نقاب‌‌پوش از واحد ویژه، همزمان از طریق بالکن و درهای جلو و عقب وارد ساختمان سفارت شدند و با پرتاب نارنجک به درون، عملیات نجات گروگان‌ها را آغاز کردند.
صدای تیراندازی پیاپی و فریادهایی از داخل ساختمان شنیده می‌شد. حدود پانزده دقیقه بعد، گروگان‌ها از ساختمان بیرون آمدند و با همراهی نیروهای پلیس اسکاتلندیارد به سوی آمبولانس‌هایی که در محل آماده بودند، هدایت شدند.
در جریان حمله نیروهای ویژه ارتش، ترِوِر لاک با فردی به نام «سلیم» که رهبر مهاجمان بود درگیر شد و جان یکی از سربازان نیروهای ویژه ارتش را نجات داد.
در این عملیات، یک گروگان کشته شد و دو تن دیگر در اثر تیراندازی متقابل زخمی شدند. سایر گروگان‌ها به سلامت و با موفقیت توسط نیروهای ویژه آزاد شدند.
پنج تن از شش گروگانگیر در جریان این حمله کشته شدند و تنها بازمانده این گروه، پس از محاکمه، به ۲۸ سال زندان محکوم گردید.
این عملیات در روز ۵ مه که با تعطیلات رسمی بانک‌ها در بریتانیا مصادف بود، به صورت زنده از سه شبکه تلویزیونی پخش می‌شد.
بن مک‌اینتایر نویسنده و تاریخ‌نگار بریتانیایی در روایت خود از این حادثه، درباره سرگرد لاک گفت: «او پلیسی بود که بدون آنکه در جستجوى شجاعت باشد، یا آن را بشناسد و یا آرزویش را در دل بپروراند، به شجاعتی تصادفی دست یافت و نام خود را در تاریخ ثبت کرد.»
با آنکه جمهوری اسلامی ایران از عملیات نیروهای ویژه SAS حمایت کرده بود، حدود ۱۳ سال به طول انجامید تا دو کشور به توافقی دوجانبه در زمینه جبران خسارات دست یابند. بر پایه این توافق، دولت بریتانیا هزینه تعمیرات و خسارات وارده به سفارت جمهوری اسلامی در لندن را پرداخت و در مقابل، دولت وقت ایران بازسازی سفارت بریتانیا در تهران را بر عهده گرفت.
*منبع: خبرگزاری بى‌بى‌سى جهانی
*نویسنده: روث کامرفورد
*ترجمه و تنظیم از کیهان لندن
