خبرنگار نیویورک تایمز از تهران گزارش می‌دهد که خانواده‌ها، بازرگانان و جهانگردان هفت کشور خاورمیانه و آفریقا، از روز جمعه ۲۷ ژانویه ۲۰۱۷ که پرزیدنت ترامپ فرمان اجرای لغو روادید ورود به آمریکا را داد، در بلاتکلیفی بسر می‌برند.
فرمان مورد بحث تقریباً تمام اتباع کشورهایی را که متهم به تروریست‌‌پروری هستند مانند ایران، سودان و سوریه در بر می‌گیرد. چند کشور دیگر مانند لیبی، سومالی و یمن نیز موجب نگرانی آمریکا هستند.
شهروندان این کشورها که روادید ورود به آمریکا را دارند نیز فعلا اجازه‌ی ورود به آن کشور را ندارند.
روز جمعه ترامپ قبل از امضای فرمان اجرایی مربوط به ویزای هفت کشور مسلمان‌نشین اظهار داشت ما تنها بر آنیم که به اشخاصی که پشتیبان کشور ما هستند و مردم ما را عمیقاً دوست دارند، اجازه‌ی ورود به آمریکا بدهیم. ما هرگز درسی را که از حوادث ۱۱سپتامبر آموخته‌ایم و قهرمانانی را که در پنتاگون (مقر وزارت دفاع آمریکا) جان باختند فراموش نمی‌کنیم.
باید یادآوری کرد که ۱۹ هواپیماربایی که در ۱۱سپتامبر ۲۰۰۱ آمریکا را مورد حملات تروریستی خود قرار دادند، اتباع مصر، لبنان، عربستان سعودی و اتحادیه امارات بودند و هیچ یک از این کشورها و شهروندان آن، مشمول این فرمان اجرایی دونالد ترامپ نیستند.
گروه اداری ترامپ در پی آن است که بدانند آیا کشورهای مشمول تحریم ویزا درباره شهروندان‌شان که خواهان روادید ورود به آمریکا هستند، در مدت ۹۰روزی که این تصمیم اجرا می‌شود، اطلاعات لازم را به مقامات آمریکا خواهند داد و آمریکا امکان خواهد داشت براساس اطلاعات به دست آمده در رد یا قبول روادید ورود به آمریکا تصمیم بگیرد و یا خیر.
واکنش مقامات ایرانی با این تصمیم آمریکا محتاطانه بود ولی تقاضای آمریکا از دریافت اطلاعات دربارۀ اتباع این کشور که عازم آمریکا می‌شوند و با سالی ۳۵هزار نفر بالاترین تعداد متقاضیان روادید آمریکا را تشکیل می‌دهند، مشکلی برای ایران به وجود می‌آورد.
وقتی ایران آزادانه به شهروندان خود اجازه‌ی مسافرت به آمریکا را می‌دهد از نظر ایدئولوژیک مشکل است اطلاعاتی درباره اتباع خود در اختیار مقامات آمریکا بگذارد. ولی اگر ایران از اجرای این دستور سرپیچی کند، یک میلیون شهروند تبعۀ آمریکا که در آن کشور زندگی می‌کنند، به دنبال این تحریم، از خانواده‌های خود در ایران، جدا می‌مانند.
یکی از تحلیلگران در این باره اظهار داشت تحریم روادید نشانه‌ای روشن درباره‌ی روند روابط آمریکا و ایران است.
شاپور قربان‌پور که از نزدیکان حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران است، اظهار داشت ترامپ واکنش ایران را به عنوان نمونه بررسی می‌کند. اگر ایرانیان در اجرای این تصمیم، همکاری نکنند در دیگر موارد به همین نحو رفتار خواهند کرد. باید یک ماهی صبر کرد و دید.
تحلیلگر دیگری در اینکه ایران با این فرمان اجرایی همراهی و همکاری کند، تردید دارد.
حمیدرضا ترقی که معروف به طرفداری از محافظه‌کاران است، اظهار داشت ما مجبور نیستیم درباره‌ی شهروندان خود به حکومت ترامپ اطلاعاتی بدهیم. چنین اقدامی غیرقابل قبول است.
در آمریکا، آمریکاییان ایرانی‌تبار از تغییر سیاست آمریکا که در حال وقوع است، واقعاً نگران و سردرگم هستند.
تریتا پارسی رئیس شورای ملی ایرانی‌ـ آمریکایی که مقر آن در واشنگتن است، اظهار داشت تعداد زیادی از آمریکاییان ایرانی‌تبار با داشتن کارت سبز و روادید ورود به آمریکا واقعاً سرگردانند. آنان که خارج از آمریکا هستند، نمی‌توانند به آمریکا برگردند و آنان که ساکن آمریکاهستند از آن نگرانند و وحشت دارند که از آمریکا خارج شوند زیرا می‌دانند که در حال حاضر بازگشت به آمریکا امکان ندارد.
تریتا پارسی اظهار داشت شهروندان ایرانی که در کنار کشورهای دیگری که تروریست‌پرورند قرار داده شده‌اند در حیرت بسر می‌برند و این تصمیم را غیرعادلانه می‌پندارند. هیچ ایرانی تا کنون متهم به حمله به سرزمین آمریکا نشده است. در مقابل، حمله‌کنندگان حوادث ۱۱سپتامبر شهروندان کشورهایی بودند که اکنون مسؤول تحریم روادید ورود به آمریکا هستند. بعلاوه تعداد آمریکاییان که در صفوف داعش فعالیت می‌کنند به مراتب بیشتر از ایرانیان است.
ترانه علیدوستی بازیگر سینمای ایران در توییتر خود اعلام کرد همین که شنید دولت ترامپ در نظر دارد چنین تصمیمات شدیدی را اتخاذ کند، مسافرت خود به آمریکا را که قراربود برای شرکت در مراسم اعطای جایزۀ آکادمی در تاریخ ۲۶ فوریه انجام شود، لغو کرد.
علیدوستی در فیلم «فروشنده» به کارگردانی اصغرفرهادی فیلمساز ایرانی بازی کرده. این فیلم یکی از نامزدهای بهترین فیلم غیرانگلیسی‌زبان در جوایز اسکار ۲۰۱۷ است. این در حالیست که وی بدون هیچ گونه تردید می‌توانست به‌عنوان هنرمند بازیگر از نظر فرهنگی روادید ورود به آمریکا را بگیرد.
علیدوستی اظهار داشته که «من در این زمینه و حتی جایزه‌ی آکادمی مطرح نیستم. مسأله لزوم انجام مذاکره‌ای درباره این تصمیم از سوی آمریکاست. این تحریم واقعاً شگفت‌انگیز است. این تحریم رشته‌های زندگی بسیاری را به نحوی تصورناپذیر پاره می‌کند.»
نظر به این که سفارت یا کنسولگری آمریکا در ایران وجود ندارد ایرانیان ناگزیرند به آنکارا در ترکیه، دوشنبه در تاجیکستان و یا دوبی در اتحادیه امارات بروند و تقاضای روادید کنند.
علیرضا فلاحتی که یک آژانس کمک به اخذ روادید در آنکارا دارد، اظهار امیدواری کرد که این خبر تحریم روادید نادرست باشد. مردم مرتب تلفن می‌کنند تا بدانند وعده‌ی ملاقات آنان با مقامات آمریکایی برای اخذ روادید لغو شده یا همچنان معتبر است. او می‌گوید: «این مردم ۱۶۰ دلار برای روادید می‌پردازند و بلیت هواپیما می‌خرند و هتل رزرو می‌کنند. من فقط امیدوارم که کارها دوباره روبراه شود.»
زن ۲۸ساله‌ای در تهران که مدیریت یک رستوران را برعهده دارد هنگامی که این خبر را شنید به گریه افتاد. وی اظهار داشت که سال‌هاست در انتظار گرین کارت است و به اتفاق همسرش قرار گذاشته بودند به آمریکا بروند و در اورلاندو کالیفرنیا به مادر، پدر و برادرش بپیوندند که در آنجا زندگی می‌کنند. این زن و شوهر حتی از بچه‌دار شدن هم جلوگیری کردند و اکنون از اینکه تأخیر کرده و بچه‌دار نشده متأسف است.
اثر این تصمیم در آفریقا نیز احساس می‌شود. بسیاری از مردم موگادیشو (سومالی) همین عناوینی مشابه «دیوانه» برای ترامپ به کار می‌برند. دانشجویی به نام گولدحسن اظهار داشت که ترامپ «ذ ب آل» است. این کلمه به زبان سومالیایی معنای دیوانه را می‌دهد.
روز پنج‌شنبه حسن و دوستان‌اش درحالی که در ساحل دریا راه می‌رفتند و انبه می‌خوردند، از طریق تلفن‌های خود خبر توقف صدور روادید به آمریکا را شنیدند. تقریباً تمام آنان گفتند که می‌خواستند به آمریکا بروند و همگی اعتقاد داشتند تحریم ویزا «احمقانه» و «غیرعادلانه» است.
هیچ سومالیایی نیست که نداند کشورش مشکل تروریسم دارد. همان روز قبل در انفجار دو بمب در هتل موگادیشو ۱۲نفر کشته شدند. «شباب» یک گروه مخالف دولت، مسؤولیت انفجار بمب‌ها را به‌عهده گرفت. این گروه از تمام گروه‌های تروریستی جهان تشنه به خون‌تر و خطرناک‌تر است و تا کنون هزاران نفر را در آفریقای شرقی به قتل رسانده است.
ولی حسن و دوستان‌اش بر این باورند که تحریم دونالد ترامپ تنبیه تمام مردم سومالی به خاطر معدودی تروریست است. یک دانشجوی سومالیایی می‌گفت ترامپ در مبارزات انتخاباتی اظهار می‌داشت که سیاه‌پوستان را از آمریکا بیرون خواهد کرد. جوان دیگری می‌پرسید، بین شهروندان سومالی که اکنون در آمریکا هستند و آنان که می‌خواهند به آن کشور بروند، چه تفاوتی وجود دارد؟!
*منبع: نیویورک تایمز
