مدیرگروه آموزش زبان و ادب فارسی می‌گوید زبان و ادبیات فارسی ضعیف‌ترین نمره در رشته‌های زبانی دانشگاهی است و تحصیل‌کردگان جامعه نیز در زمینه ادبیات فارسی ضعیف هستند.
وی اعلام کرد که آموزش و پرورش فقط ۴ درصد محتوای مربوط به ادبیات را عرضه می‌کند.
حسن ذوالفقای مدیر گروه آموزش زبان و ادب فارسی در شورای فرهنگستان زبان و ادب فارسی گزارشی براساس بررسی‌های انجام شده بر آزمون سراسری عمومی و تخصصی ادبیات فارسی و همچنین معدل و میانگین نمرات دانشآموزان در مقطع سوم دبیرستان ارائه کرد.
وی با اشاره به این گزارش که مربوط به سال‌های ۹۱ تا ۹۴ است، گفته است: «طبق این گزارش، وضعیت دانشآموزان در رشته علوم انسانی همانند وضعیت دانشآموزان در سایر رشته‌هاست؛ این در حالی است که انتظار می‌رفت معدل دانشآموزان در این رشته بالاتر از سایر دانشآموزان باشد.»
وی اعلام کرد که دانشآموزان رشته ریاضی و تجربی در مقایسه با رشته‌های هنر، انسانی و زبان توانسته‌اند بیشترین سؤالات را پاسخ دهند.
ذوالفقاری همچنین اضافه کرد که در همه گروه‌ها بخصوص علوم انسانی افرادی با نمره منفی در درس زبان و ادبیات فارسی وارد دانشگاه شده‌اند و توانمندی بالاترین‌ها فقط ۲۵ درصد است که عدم همسویی آموزش‌های مدرسه و شیوه سنجش را نشان می‌دهد.
براساس این گزارش، جمعیت مورد پژوهش دانش‌آموزی (شرکت‌کنندگان کنکور سراسری) در سال ۱۳۹۰ یک‌میلیون و صد هزار نفر بوده که نصف این افراد پذیرفته شده‌اند، در سال ۱۳۹۱ یک‌میلیون بوده که نصف این افراد پذیرفته شده‌اند، سال ۱۳۹۲ باز همان یک‌میلیون ولی سال ۱۳۹۴ کم شده که تقریباً پذیرفته‌شدگان در هر سال حدود نصف یا بیشتر از نصف بوده است.
همچنین در این گزارش مطرح شده که آموزش و پرورش نتوانسته به رسالت خودش درست عمل کند و تنها توانسته یک‌چهارم محتوا و آموخته‌ها را عرضه کند. همچنین عدم هماهنگی آموزش مدرسه‌ای با شیوه سنجش کنکور از دیگر مسائل است.
بنابر این گزارش، رشته دبیری از طریق دانشگاه فرهنگیان به‌دلیل تأمین آینده شغلی وضع بهتری دارد؛ به‌طوری که در سال ۹۴ به ۲۵ درصد سؤالات پاسخ داده‌اند، اما در بهترین حالت رشته دبیری از ۳۵ درصد فراتر نرفته است. همچنین نمره رشته ادبیات داستانی (تنها رشته تخصصی) از بقیه بهتر است که نشان می‌دهد تخصصی شدن رشته‌ها در جذب بهترین‌ها مؤثر است. بعد از ادبیات داستانی، زبان و ادبیات محض، زبان‌شناسی و در آخر روزنامه‌نگاری که در سه رشته زبان و ادبیات محض، زبان‌شناسی و روزنامه‌نگاری فقط به ۱۰ درصد سؤالات پاسخ داده‌اند.
ذوافقاری با اشاره به جذب بازارهای دیگر شدن نخبگان ادبیات گفت که اخیراً برخی داوطلبانی که نمره‌های خوبی از ادبیان فارسی دارند، استعداد خوبی هم دارند جذب رشته‌های پول‌سازتر می‌شوند، حتی نخبه‌های ادبی هم که ما هفتصد نفرشان را طی این ۲۰ سال پیدا کردیم، دیدیم تعداد کمی از آنها وارد رشته زبان و ادبیات فارسی شدند، اغلب به رشته‌های دیگر مثل حقوق، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی رفتند؛ در حالی که اینها نخبه‌های ادبی بودند و علی‌القاعده باید جذب رشته زبان و ادبیات فارسی می‌شدند.
طبق این گزارش، میانگین حداکثری نمره زبان و ادبیات تمام زبان‌های اسپانیایی، تاجیکی، آلمانی، چینی، روسی، فرانسه، اردو، ژاپنی، ارمنی، استانبولی به‌نسبت زبان فارسی به پنجاه درصد رسیده است.
در این گزارش وضعیت رشته زبان و ادب فارسی در مقایسه با زبان‌های دیگر نامطلوب عنوان شده است، چنانکه علاقه‌مندان در زبان اسپانیایی به ۵۰ درصد سؤالات پاسخ داده‌اند. زبان‌های ایتالیایی، چینی، فرانسه و ژاپنی نیز بعد از زبان اسپانیایی از وضعیت خوبی بهره‌مند هستند.
با این وجود، میانگین نمره رشته زبان و ادب فارسی پنج سال، فقط ۱۴ درصد است. این میزان حکایت از آن دارد که به توانایی‌های زبانی و ادبی برای ورود به رشته زبان و ادبیات فارسی اهمیتی داده نمی‌شود.
