(+عکس، ویدیو) خشکسالی شدید ایران را تهدید میکند و مسؤولان را به فکر پیدا کردن راه و چاره برای مقابله با این وضعیت بحرانی می‌اندازد؛ بحرانی که حتی مقامهای ارشد نظامی در مورد عواقب آن در داخل کشور و همچنین فراتر از مرزهای جغرافیایی هشدار داده‌اند.
روز پنجشنبه رحیم میدانی معاون وزیر نیرو جمهوری اسلامی از مذاکره با صنایع هواپیمایی و نیروی هوایی سپاه پاسداران برای پرواز «هواپیمای باروری ابر» خبر داد.
وزارت نیرو در گذشته دو فروند هواپیمای آنتونوف روسی داشت که با کمک آنها عملیات باروری ابرها را انجام میداد، اما به گفته معاون این وزارتخانه هر دو این هواپیماها مستهلک شده و از پایان امسال دیگر اجازه پرواز نخواهند داشت و از رده خارج میشوند.
از سویی دیگر به‌جز این دو هواپیما امکان دیگری در وزارت نیرو برای بارورسازی ابرها وجود ندارد و بهینهسازی این هواپیماها نیز ممکن نیست.
آن‌طور که رحیم میدانی گفته است، عملیات باروری ابرها با این دو هواپیمای روسی نیز با مشکلات فراوان همراه بوده از جمله اینکه کنترل و تعمیرات دوره‌ای این هواپیماها باید در تاجیکستان انجام می‌شده و منابع مالی آن باید نقدی پرداخت می‌شد که ایران نتوانسته آن را پرداخت کند.
همچنین عملیات باروری ابرها با استفاده از پیروپاترون‌ها (فشنگ‌های حاوی بلورهای جامد و زردرنگ یدید نقره) صورت میگیرد که ساخت روسیه هستند و تهیه آنها هزینه زیادی داشته و وزارت نیرو پول نقد نداشته و نتوانسته خریداری کند و وزارت دفاع جمهوری اسلامی در تلاش است تا شاید بتواند این فشنگها را تولید کند.
معاون وزیر نیرو تاکید کرده «باید به‌فکر خرید ۴ فروند هواپیما در زمینه باروری ابرها باشیم و یا از طریق شرکت‌های داخلی آنها را اجاره کنیم که همه اینها نیاز به منابع مالی دارد که باید تأمین شود».
با این حال معاون وزیر نیرو گفته که «باروری ابرها در بهترین شرایط ۱۵ درصد میزان بارش را افزایش می‌دهد، گرچه همین مقدار بارش در برخی مناطق بسیار مؤثر است.» وی همچنین تاکید کرده «اگر در شرایط فعلی به‌دنبال آب‌های ژرف، مدیریت آب، سدسازی هستیم باید باروری ابرها هم را گسترش دهیم».
در مجموع ایران سالانه تنها ۴ میلیارد تومان برای باروری ابرها بودجه در نظر گرفته است که امسال به ۹ میلیارد تومان افزایش یافت؛ در حالی که سال به واپسین ماههای خود می‌رسد و تا کنون تنها ۲ میلیارد تومان به وزارت نیرو پول رسیده است.
این گفتگو با معاون وزیر نیرو را خبرگزاری تسنیم نزدیک به سپاه منتشر کرده که بازتاب زیادی در رسانهها داشت، اما این مقام مسؤول نگفته قرار است با همکاری سپاه چه اقدامی برای باروری ابرها صورت گیرد.
ادعای بیسر و ته سپاه
برای پاسخ به این پرسش باید به آرشیو اخبار مراجعه شود. ۲۴ آذرماه امسال امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه در یک همایش گفت «اخیراً در نامه‌ای به وزیر نیرو اعلام کردیم آمادگی همکاری برای بارورسازی ابرها را داریم که مورد استقبال وزارت نیرو هم قرار گرفت» اما وی توضیح نداد با چه امکانات و روشهایی قرار است این عملیات انجام شود. او با برشمردن دستاوردهای انقلاب گفته بود «امروز ما و همه نیروهای مسلح و مراکز تحقیقاتی آنها آماده همکاری برای حل مشکلات کشور هستیم.»
علت تاکید بر مهم بودن نحوه عملیات بارورسازی ابرها، مستقیماً ارتباطی به همکاری وزارت نیرو با سپاه ندارد، بلکه حرف و حدیثهای بسیاری بین مردم و حتی بعضی مسئولان مطرح است که آزمایشهای سپاه در حوزهی منابع طبیعی از جمله تلاش برای کاهش آلودگی هوا، یا بارورسازی ابرها نه تنها سودی نداشته بلکه دردسرهایی از جمله وقوع توفانهای شدید داشته که چند سال پیش تهران و چند استان دیگر را درنوردید و خسارات جانی و مالی زیادی بر جای گذاشت.
گرچه شاید دلیل و مدرکی برای اثبات این ادعا به دست داده نشد، اما مسئلهای است که بین مردم و کارشناسان امر مطرح است و امروز که دوباره بحث همکاری سپاه با وزارت نیرو مطرح شده باز هم توضیحی درباره نحوه این همکاری داده نمیشود.
در سال ۱۳۹۳ که مسئله احیای دریاچه اورمیه مطرح شده بود، سپاه خود را جلو انداخت و گروهی از کارشناسان بسیجی طرحهای مختلفی در آن زمان برای نجات دریاچه نمک اورمیه ارائه دادند؛ در بین همین طرحها بود که عنوان شد سپاه چند «پهپاد ایرانی» (هواپیمای بدون سرنشین) برای باروری ابرها در اختیار دارد. گرچه همین طرحها هم سوژه رسانههای داخلی شد و کارشناسان آن را راه موثری نمیدانستند.
اما از این طرحهای سادهلوحانه برای نمایش توانمندی دروغین و خالی نماندن میدان شعارهای توخالی کم نیست. همچنان که در زمان حضور باقر قالیباف در شهرداری تهران در چندین مرحله دو سه هواپیمای تک‌موتوره تفریحی بر فراز تهران پرواز کردند و با سطل از بالا آب میریختند تا آلودگی کاهش یابد! بودجه مناسبی هم برای آن به جیب زدند. ولی این طیارهها تا مدتها سوژه‌ی مردم بود.
این بار هم سپاه قصد دارد پهپادها را به آسمان بفرستد که ابرها را بارور کنند تا شاید خشکسالی کم شود. البته گروهی از علما و روحانیون «صاحب نظر» در همه‌ی عرصه‌های علمی و غیرعلمی، از چند روز قبل دست به کار شدند و در شهرهای خود مردم را بسیج کردند که دعا و نماز باران بخوانند و قربانی بدهند تا گره‌ی کم‌آبی و خشکسالی باز شود. برگزاری نماز باران در شهر قم که روز جمعه برگزار شد یکی از همین طرحهای بی‌بدیل حکومت برای مقابله با خشکسالی بود.
