رئیس سازمان انتقال خون به تجارت پلاسما در ایران هشدار داد و گفت ۶ مرکز جمع‌آوری پلاسما هم در حاشیه شهر برای کسب درآمد راه‌اندازی شده است.
ماجرای خرید و فروش پلاسمای خون چند سالی است که با ورود بخش خصوصی به جمع‌آوری پلاسما به منظور تهیه داروهای مشتق از پلاسما با مجوز رسمی وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون رواج یافته است. با توجه به اینکه بیماری‌های خونی از طریق پلاسمای خون نیز قابل انتقالند، نگرانی‌هایی درباره سلامت پلاسماهای جمع‌آوری شده و همچنین داروهای تهیه شده از آنها وجود دارد.
علی اکبر پورفتح‌الله رئیس سازمان انتقال خون با اعلام این هشدار گفت: «در همه جای دنیا مسئله جمع‌آوری پلاسما یک موضوع تئوریک است. نگاه عمومی دنیا این است که اهدای پلاسما هم مثل اهدای خون به سوی اهدای داوطلبانه و بدون چشم‌داشت پیش رود.»
او ادامه داد: «مطالعات متعددی نشان داده که خون و فرآورده‌های خونی از جمله پلاسما وقتی به کسب و کار و درآمد تبدیل می‌شود، می‌تواند مخاطبان را تغییر بدهد. افرادی که داوطلبانه این کار را انجام می‌دهند با افرادی که به خاطر پول این کار را می‌کنند، متفاوت هستند. قبل از تاسیس سازمان انتقال خون با پدیده خون‌فروشی روبه‌رو بودیم و امروز همین موضوع درباره پلاسما وجود دارد.»
به عقیده پورفتح‌الله وقتی برای این موارد پول پرداخت می شود، مخاطبان از پایگاه‌های اجتماعی مختلف به این سمت می‌آیند و ممکن است بسیاری از مسائل را کتمان کنند: «به طور مثال یکی از بحث‌هایی که وجود دارد، دوره پنجره آزمایشگاهی است، یعنی زمانی که ویروس به میزانی نرسیده که در روش‌های آزمایشگاه تشخیص داده شود و در این مورد فقط با تکیه کردن با صداقت فرد اهدا کننده می‌توان از سالم بودن خون مطمئن شد، اما وقتی مسئله مالی مطرح می‌شود طبیعتا ممکن است آن صداقت از بین برود.»
او همچنین گفت از نظر اخلاقی هم این مسئله به شدت در دنیا مورد توجه است که به خاطر کرامت انسانی، اجزای بدن انسان قابل معامله و خرید و فروش نیست و نباید اجازه معامله اجزای بدن را داد.
او معتقد است واگذار شدن شرکت پژوهش و پالایش سازمان انتقال خون به بخش خصوصی و تخلفات این شرکت باعث بروز مشکلاتی در این زمینه شده است: «جمع‌آوری پلاسما باید داوطلبانه و بدون چشم‌داشت باشد اما درمورد صنعت پلاسما مانند هر صنعت دارویی دیگر باید بخش خصوصی وارد شود. این بخش متاسفانه موفقیت چندانی نداشتیم زیرا نگاه بخش خصوصی به این موضوع وجود ندارد. ما دو فرایند را درمورد پالایشگاه‌ها در کشور طی کردیم. یکی پالایشگاهی که سازمان انتقال خون داشته و سال‌ها فعالیت می‌کرده و بعد به شرکت پژوهش و پالایش تبدیل و این شرکت به بخش خصوصی واگذار شده است.»
رئیس سازمان انتقال خون می‌گوید شرکت پژوهش و پالایش هنوز در مرحله جمع‌آوری پلاسما است: «در حال حاضر ۷ مرکز جمع‌آوری پلاسما را ایجاد کرده که در آنها با همان پدیده‌هایی که همیشه نگران آن بودیم؛ روبه رو شده ایم؛ یعنی ما می‌خواستیم جمع‌آوری پلاسما به کسب و کار تبدیل نشود در صورتی که این اتفاق افتاد و تنها یکی از مراکز جمع‌آوری پلاسما در مرکز شهر و ۶ مرکز دیگر آن در حاشیه شهر راه‌اندازی شده که مردم نیازمند وجود دارند و نگاه‌شان متفاوت است.»
پورفتح‌الله همچنین با اشاره به سیاست‌گذاری‌های وزارت بهداشت برای کنترل جمع‌آوری پلاسما گفت: «اجازه گسترش مراکز جمع‌آوری پلاسما از سوی وزارت بهداشت داده نمی‌شود. مقرر شده سازمان انتقال خون وارد بحث جمع‌آوری پلاسما شود که براساس آن در حال طراحی مراکز جامع اهدا هستیم که در کنار اهدای خون، امکان اهدای پلاسما نیز وجود داشته باشد.»
رئیس سازمان انتقال خون تاکید کرد که بخش خصوصی می‌تواند وارد صنعت پلاسما شود و این تضمین برای بخش خصوصی وجود دارد که سازمان انتقال خون ظرفیت ماده خام و پلاسمای آنها را تامین کند. او با بیان اینکه این صنعت صنعتی سودآور است تاکید کرد راه‌اندازی مراکز جمع‌آوری پلاسما برای خرید پلاسما از افراد نیازمند باید متوقف شود.
