با وجود بحران اشتغال در ایران برای همه اما وضعیت اشتغال و دستمزد زنان همواره بدتر از مردان است و امنیت شغلی آنها بیش از مردان تهدید می‌شود. با این شرایط قوانین به ظاهر حمایتی از اشتغال زنان موجب می‌شود کافرمایان انگیزه کمتری برای استخدام زنان داشته باشند.
زهرا کریمی، اقتصاددان و استاد دانشگاه، در گفتگو با ایلنا درباره وضعیت بازار کار زنان در کشور می‌گوید که در سایه اوضاع بد بازار کار در ایران به ویژه برای قشر کارگر وضعیت زنان به طور مضاعف بدتر است.
این اقتصاددان معتقد است دلیل بروز این وضعیت تسلط این باور است که زنان نان‌آور خانواده نیستند و پول آنها جیبی است و بنا نیست که خرج کسی را بدهند.
وی با تاکید بر بدتر بودن شرایط کاری برای زنان، تصریح می‌کند: «در اکثر کشورهای جهان زنان نیروی کار رده دوم محسوب می‌شوند. آنان خیلی زودتر از مردان کارشان را از دست می‌دهند، دیرتر استخدام می‌شوند، و مزدشان کمتر از مردان است؛ در حالی که بر اساس قانون، برای کار مساوی باید مزد مساوی به زنان و مردان پرداخت شود که اینگونه نیست.»
این کارشناس اقتصاد، برای نمونه به شغل ساده نشاکاری در استان مازندران اشاره می‌کند و می‌گوید: «مزد زنان نشاکار همواره کمتر از مردان است و بسیاری از صاحبان مزرعه ترجیح می‌دهند زنان را به کار بگیرند در حالی که شمار کارگران زن شالیکار کمتر از تقاضای بازار است، باز هم مزدشان پایین‌تر از مردان شالیکار است.»
کریمی در تکمیل توضیح خود ادامه می‌دهد: «حتی در واحدهای کوچک تولیدی و خدماتی وضعیت بانوان بدتر از مردن است برای نمونه در فروشگاه‌های لباس حقوق کمتری به مردان می‌دهند در حالی که کارشان کاملا مشابه یکدیگر است.»
این شرایط در حالی برای زنان شاغل در ایران وجود دارد که بسیاری از زنان کارگر سرپرست خانوار هستند و به تنهایی خانواده‌ای را اداره می‌کنند و از طرفی باتوجه به شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و افزایش تورم و دستمزدهای کم، مردان به تنهایی از پس مخارج زندگی برنمی‌آیند.
زهرا کریمی در این‌باره می‌گوید: «وضعیت نامناسب زنان در بازار کار ناشی از سیاست‌گذاری‌های دولت نیست؛ سیاست‌گذاری‌های دولت اگر موفقیت‌آمیز باشد باید فضای مناسبی را برای تشویق بخش خصوصی جهت سرمایه‌گذاری اشتغال زا فراهم آورد.»
وی با نامساعد ارزیابی کردن فضای کسب و کار در ایران، می‌گوید: «بازار ارز دگرگون شده است به گونه‌ای که هرکسی که پول داشته باشد می‌خواهد ارز بخرد و سود ببرد. کسی حرف دولت را مبنی بر ضررده بودن خرید ارز باور نمی‌کند.»
زهرا کریمی در بخش دیگری در گفتگوی خود با ایلنا به تفاوت میان فرصت‌های شغلی زنان و مردان و نگاه متفاوت جامعه به دختران و پسران جویای کار می‌پردازد و می‌گوید: «وقتی پسری از روستایی می‌خواهد زندگی‌اش را تغییر دهد و به شهر می‌آید، به او نیروی کار مهاجر می‌گویند اما دختری که می‌خواهد در شهر زندگی متفاوتی را شروع کند؛ دختر فراری نامیده شده و در عرض ۴۸ ساعت به فحشا کشیده می‌شود؛ راه اشتغال برای این زنان بسته است؛ وگرنه دختر و پسر مهاجر به دنبال زندگی بهتر و برای کار به شهر دیگری مهاجرت کرده‌اند.»
در این میان دولت در سال‌های گذشته قوانینی را در قالب بستههای حمایتی از زنان مانند بازنشستگی پیش از موعد، ممنوعیت اخراج زنان شیرده تا دو سال، ۶ ماه مرخصی زایمان و… تصویب کرده و به اجرا گذاشته است که نتیحه عکس داده و در عمل عاملی برای از بین رفتن امنیت شغلی زنان شده است.
زهرا کاظمی در توضیح این شرایط می‌گوید: «شرایط بازار کار ما خیلی بد است به گونه‌ای که اکنون زنان فرصت شغلی محدودی در جامعه دارند در نتیجه کارفرمایی که احساس می‌کند خانم جوان متخصص درخواست کار داده اگر مجرد است فردا ازدواج می‌کند و اگر متاهل است، پس فردا بچه‌دار می‌شود با این قوانین اصلا استخدامش نمی‌کند.»
او همچنین اضافه می‌کند: «این قوانین برای آنهایی که در جستجوی کار هستند، مانند زنجیر بزرگی است که پای آنها را خواهد بست البته این قوانین به نفع زنان شاغلی است که می‌توانند از این قوانین استفاده کنند هرچند که اگر کارشان را از دست دادند باید کفش آهنین به پا کنند، شکایت کنند تا حقوق خود را بگیرند.»
کریمی می‌افزاید: «اکنون بر اساس قوانین باید کارفرمایان همه یک کارکنان را بیمه کنند اما نمی‌کنند و نهادهای ناظر هم زیاد سختگیری نمی‌کنند؛ بنابراین در شرایط کنونی هر نوع قانون حمایتی برای زنان شاغل به زیان اشتغال زنان تمام می‌شود چون کارفرما برای ترس از قوانین و محدودیت‌ها زنان را استخدام نمی‌کند.»
