در شرایطی که میزان حداقل دستمزد کارگران ساختمانی نامشخص است و این قشر از وضعیت درآمدی خود ناراضی هستند، حق بیمه این کارگران افزایش یافته است که از حقوق آنها کسر میشود.
بر اساس قوانین موجود مبنای اخذ حق بیمه از بیمهشدگان تامین اجتماعی ۳۰ درصد از حداقل حقوقی است که هر ساله توسط شورای عالی کارِ وزارت کار مشخص میشود اما این ۳۰ درصد به تفکیک از سه محل اخذ میشود: سهم کارفرما ۲۰ درصد، سهم دولت ۳ درصد و سهم کارگر ۷ درصد.
این قانون اما درباره کارگران ساختمانی متفاوت است و با توجه به اینکه کارفرمای ثابت و معینی ندارند، قانونگذار سهم کارفرما را از محل عوارض ساخت و سازها از شهرداریها دریافت مینماید و سهم کارگر را که همان ۷ درصد است، بطور ماهانه از دستمزد کارگر ساختمانی کسر میکند.
این روند اما مورد اعتراض کارگران ساختمانی قرار گرفته است. میکائیل صدیقی یکی از فعالان صنفی کارگران ساختمانی در گفتگو با خبرگزاری ایلنا با اشاره به اینکه هر ساله یک دهمِ درصد به حق بیمهای که از دستمزد کارگران ساختمانی کسر میشود افزایش مییابد، گفته است که «این افزایش غیرکارشناسی هیچگونه همخوانی با روند شدید افت ساخت و ساز و بیکاری و وضعیت وخیم معیشت کارگران ساختمانی ندارد و این در شرایطی است که وضعیت صنعت ساختمان در کشور نامناسب و اکثر کارگران ساختمانی با بیکاری روزافزون دست و پنجه نرم میکنند؛ در چنین شرایطی فشار بر کارگران بیبضاعت ساختمانی از طریق افزایش حق بیمههایشان، ظلمی آشکار علیه جامعه کارگری و خانوادههایشان است.»
کارگران ساختمانی در حالی باید این حق بیمه که آن را ناعادلانه میدانند پرداخت کنند که میزان درآمد ثابتی ندارند. بسیاری از کارگران ساختمانی روزهای زیادی در ماه را بیکار هستند و زمانی هم که کار میکنند میزان درآمد تعیین شده و ثابتی ندارند. این روند در سالهای گذشته با رکود عمیق بازار مسکن و کاهش ساخت و ساز افزایش یافته است.
نداشتن امنیت شغلی و عدم تعیین حداقل دستمزد موجب شده است که کارگران ساختمانی در نخستین روزهای سال ۱۳۹۸ با صدور بیانیهای نسبت به این موضوع اعتراض کرده و خواستار پیگیری مسئولان شوند.
در این بیانیه که به امضای ۸۴ انجمن صنفی کارگران ساختمانی رسیده آمده است «آیا کارگران ساختمانی در این کشور جزو کارگران محسوب نمیشوند؟ یا خرج و مخارج زندگی اینها کمتر از سایر کارگران شاغل است؟ اصلا تعیین دستمزد در سرنوشت کارگران ساختمانی تاثیرگذار است یا نه؟ چرا هیچوقت هیچ تلاشی نشده است که برای کارگران ساختمانی نیز بسان سایر کارگران یک قیمت قانونی مصوب [تصویب] کنند تا کارفرمایان نیز از آن تبعیت کنند؟ هیچ میدانید برخی کارگران ساختمانی در برخی ماههای سال به ندرت ۵ روز کار میکنند؟ بیشک کارگران ساختمانی مظلومترین و فقیرترین قشر از کارگران هستند که هیچ مقام رسمی در حمایت از معیشت آنها هیچ جلسهای را برگزار نمیکند؛ گاها برخی انجمنهای صنفی کارگران ساختمانی مستقل در کشور در این باب تلاش نمودهاند که تاثیر بسزایی در سرنوشتشان ایجاد نکرده است.»
«تعیین دستمزد برای تمامی رستههای ساختمانی به صورت منطقهای»، «کاهش سن بازنشستگی از ۶۰ سال به حداقل ۵۵ سال»، «گماردن کارهای ساختمانی در زمره کارهای سخت و زیانآور»، «پرداخت غرامت بیماری چه ناشی از کار چه غیرناشی از کار بدون هیچ پیششرطی» و «اجرای قانون واریزی حق بیمه کارگران ساختمانی با ۷ درصد حداقل حقوق قانون کار» به عنوان مطالبات کارگران ساختمانی در این بیانیه عنوان شده است.
قرار نگرفتن کارهای ساختمانی در گروه کارهای سخت و زیانآور از سوی اداره کار از جمله موارد دیگری است که کارگران ساختمانی نسبت به آن اعتراض دارند و در بیانیه اخیر نیز به آن اشاره شده است. کارگران ساختمانی در حالی که غالباً کارهایی سخت و طاقتفرسا انجام میدهند اما ردیف درآمدی «سختی کار» در حقوق خود ندارند.
یکی دیگر از مواردی که کارگران ساختمانی نسبت به آن اعتراض دارند پرداخت نشدن خسارت ناشی از آسیبدیدگی در محیط کار است. بسیاری از کارگران ساختمانی طی سالهای گذشته به دلیل نبود فرصتهای کاری مجبور شدهاند به کارهای بدون قرارداد تن بدهند. این روند موجب شده است در صورت بروز حادثهای در محل کار، کارگران نتوانند خسارتهای ناشی از آن را از کارفرما دریافت کنند.