موضوع حذف چهار صفر از واحد پول ملی کشور و تبدیل رسمی ریال به تومان، در روزهای گذشته خبرساز شده و واکنش‌های زیادی را به دنبال داشته است.
در روزهای گذشته که دولت اعلام کرد چهار صفر از پول ملی حذف خواهد شد، بسیاری از کارشناسان نسبت به این اقدام واکنش نشان دادند. برخی از اقتصاددانان در حالی همسو با دولت با این اقدام موافق هستند، برخی کارشناسان اما و اگرهایی را درباره آن مطرح کرده‌اند و مجلس شورای اسلامی نیز درباره این طرح از دولت توضیح خواسته است.
هفته گذشته در نهم امرداد کلیات لایحه حذف چهار صفر از واحد پولی به تصویب هیئت دولت رسید. طرحی که از مدت‌ها پیش و در دولت احمدینژاد مطرح اما به دلایلی پیگیری نشده بود.
با این وجود به نظر می‌رسد دولت روحانی با توجه به وضعیت بحرانی اقتصاد کشور تصمیم گرفته ریسک انجام این اقدام را بپذیرد. به گفته سخنگوی دولت حذف چهار صفر از پول ملی باعث می‌شود تا حیثیت ظاهری پول ملی در مقایسه با سایر ارزهای بین‌المللی مراعات شود و مسکوکات که مدتی است حذف شده‌اند، وارد چرخه شوند.
حسن روحانی که در طرح نوسازی بافت فرسوده شهرها سال‌هاست تلاش دارد با الگو قرار دادن ترکیه این طرح را در ایران عملی کند اکنون به نظر می‌رسد درباره حذف صفر از واحد پول ملی نیز ترکیه را الگو قرار داده است.
این در حالیست که به اعتقاد برخی کارشناسان تنها حذف صفر از واحد پول ملی کارساز نخواهد بود. در همین رابطه حسین وکیلی کارشناس اقتصادی با اشاره به فراگیری حذف چهار صفر از پول ملی روی مبادلات اقتصادی، شرط موفقیت این عملیات را در اصلاحات ساختاری ارزیابی کرده و گفته است: «در ترکیه حذف صفر با دیگر اصلاحات اقتصادی از جمله اصلاح ناترازی بانک‌ها، تغییر در قوانین جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه فضاهای گردشگری همراه شد.»
این اقتصاددان با بیان اینکه حذف صفرها باید در شرایط «ثبات اقتصادی» انجام شود، تأکید کرده که «تا زمانی که ثبات قیمت‌ها شکل نگیرد و حجم روزافزون نقدینگی با تولید ملی تناسبی نداشته باشد، حذف صفرها نمی‌تواند به تنهایی باعث قدرتمند شدن پول ملی شود.»
زهرا کریمی اقتصاددان و استاد دانشگاه نیز در یادداشتی در روزنامه شرق نوشته است که «ریشه‌های تورم در افزایش نقدینگی است و با حذف صفر ضرورتا رشد نقدینگی کم نمی‌شود. اگر افزایش سریع نقدینگی ادامه پیدا کند و اقتصاد نیز در شرایط رکودی قرار داشته باشد، حذف هر تعداد صفر از پول قادر به کاهش تورم نخواهد بود. برخی تصور می‌کنند حذف صفرها از پول تورم را پنهان می‌کند.»
او در بخش دیگری از یادداشت خود نوشته: «به باور برخی از کارشناسان در حال حاضر اجرای این سیاست بسیار پرهزینه و کم‌فایده است. از یکسو کل اسکناس‌های در جریان باید جمع‌آوری شود و اسکناس‌های جدید با استفاده از کاغذ‌های گران وارداتی منتشر شود، و از سوی دیگر کل دفاتر حسابداری مؤسسات دولتی و خصوصی، آمار‌ها و محاسبات مجددا بر مبنای واحد پولی جدید تهیه شود، بدون آنکه چشم‌اندازی برای حل مشکلات بودجه و رشد نقدینگی ایجاد شده باشد.»
زهرا کریمی افزوده که «مردم در انتظار حل مشکل تحریم‌ها هستند و حذف چهار صفر در شرایط تداوم رکود تورمی مردم ناراضی را خوشحال نمی‌کند. به همین دلیل بهتر است با تحمل هزینه ضرب سکه‌های هزار و پنج هزار تومانی و اسکناس‌های ۵۰ هزار و صد هزار تومانی، تغییر واحد پول ملی در شرایط مساعدتری انجام شود که مردم شاهد توقف رشد سریع قیمت‌ها و رونق اقتصادی باشند.»
حسین درودیان اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز با بیان اینکه «حذف صفر از پول ملی سیاستی به حساب نمی‌آید و در حد و اندازه یک لایحه نیست» افزوده است: «در کشورهای دیگر وقتی تورم کم می‌شود یا دوره‌های تورمی به پایان می‌رسد حذف صفر از پول ملی انجام می‌شود، اما در کشور ما که تورم هنوز وجود دارد نمی‌توان با یک عامل روانی تورم را از بین برد. این کار گشایشی در اقتصاد کشور ایجاد نخواهد کرد و سیاست اقتصادی هم نیست در حقیقت این کار در حد و اندازه لایحه و اهمیت هم نیست. طراحان این امر نیز می‌دانند این مساله از جمله مسائل کلیدی کشور نیست و در شرایط تورم فعلی کشور باید فشاری که به اقشار ضعیف جامعه وارد می‌شود را در نظر بگیریم.»
حجت صیدی مدیرعامل بانک صادرات نیز گفته است: «حذف چهار صفر باعث روان شدن معاملات می‌شود. ممکن است که پس از اجرای این طرح در کوتاه مدت، نوسان قیمت‌ها را مشاهده کنیم اما خیلی زود به ثبات خواهند رسید؛ حذف چهار صفر نمی‌تواند اثر تورمی بلندمدت داشته باشد.»
همچنین برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز به دنبال برگزاری نشستی مشترک میان نمایندگان مجلس و مسئولان اقتصادی برای بررسی اثرات بودجه‌ای حذف چهار صفر از واحد پولی و بررسی تجربه ترکیه در حذف صفرها از واحد پول ملی این کشور هستند.
الیاس حضرتی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی درباره برگزاری این نشست گفته است که «برخلاف تحلیل‌هایی که از طرف مخالفان و موافقان حذف چهار صفر مطرح شده است، نه سخنگوی دولت نه احدی از وزرا صحبتی در این‌باره نکردند تا مبنای این تصمیم‌گیری را تشریح کنند لذا ما در کمیسیون این جلسه را برگزار خواهیم کرد تا مردم و نمایندگان در جریان این تصمیم قرار بگیرند و مجلس پیش از ارائه لایحه از سوی دولت، اطلاعات اولیه را در این باره کسب کنند.»
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی همچنین گفته که «در این جلسه از آقای همتی رئیس کل بانک مرکزی و معاون اقتصادی وزیر اقتصاد دعوت کردیم تا توضیحات مبسوط و مفصلی را در مورد مبانی نظری و علت طرح این لایحه ارائه کنند و موضوع در کمیسیون به بحث و بررسی گذاشته شود.»
حذف صفر ها این را میماند که در گرمای شدید تابستان, ۴۰ درجه را ۴ درجه بخوانید و پالتو بپوشید…