۳۰ میلیارد دلار هزینه ایران برای حفظ رژیم اسد؛ سهم ۳درصدی ایران و ۲۴درصدی ترکیه از اقتصاد سوریه!

رضا اردکانیان وزیر نیروی جمهوری اسلامی، چهارشنبه ۳ مهر، در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران گفت بعد از پایان جنگ سوریه یک نیروگاه ۵۴۰ مگاواتی در بندر لاذقیه به بخش خصوصی ایران واگذار شده که با سرمایه‌گذاری مشترک در حال انجام است.

او تاکید کرده است، «برای بازسازی صنعت برق سوریه امکانات وسیعی مورد نیاز است و کشورهای مختلفی علاقمند هستند از مناسب‌ترین فرصت‌ها استفاده کنند. برای شرکت‌های ایرانی هم مشارکت با سرمایه‌گذاران خارجی سایر کشورها برای حضور در این بازار، مهم است.»

تفاهمنامه ساخت نیروگاه در لاذقیه بین شرکت مپنا و موسسه تولید برق سوریه به ارزش ۴۱۱ میلیون یورو مهرماه سال ۹۷ امضا شد.

در شرایطی که تحریم‌‌ها اقتصاد ایران را با بحران بی‎‌سابقه روبرو کرده است مقام‌‌های جمهوری اسلامی چشم به سوریه دوخته‌‌اند تا هرچند اندک اما هر مقدار که ممکن است از بازار سوریه درآمدزایی کنند.

روز سه‎‎شنبه، ۲ مهر، حسن دانایی‌فر دبیر ستاد توسعه روابط ایران با عراق و سوریه در جمع فعالان اقتصادی ایرانی در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی در اتاق ایران به «اهمیت تنوع‌بخشی به روابط تجاری ایران و سوریه» اشاره کرد و مبادله در حوزه نفت و معادن را برای رسیدن به این هدف مناسب توصیف کرد.

دانایی‎‎فر می‌‌گوید «روابط تجاری ایران و سوریه در ۵ ماه اول سال ۱۳۹۸ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵ درصد افزایش یافته که نشانه خوبی است.»

در این جلسه عدنان محمود سفیر رژیم سوریه در تهران، بر مشارکت بیشتر در حوزه اقتصاد و مقابله با جنگ اقتصادی و تحریم‌ها تأکید کرد و گفت: «بر اساس توافقات صورت گرفته بین مقامات، بخش خصوصی شریک اصلی در تمام پروژه‌های مربوط به بازسازی در بخش‌های صنعتی و تولیدی شناخته شده است. بنابراین باید حمایت‌های لازم برای تقویت این بخش صورت گیرد تا آنها بتوانند به مشارکت یکدیگر نسبت به سرمایه‌گذاری در سوریه اقدام کنند.»

وی تأسیس شرکت‌های مشترک ایرانی و سوری در این رابطه را دارای اثر مثبت دانست.

یکی دیگر از حاضرین در جلسه کیوان کاشفی رئیس کمیته مشترک ایران و سوریه بود. او گفت «علی‌رغم روابط گسترده سیاسی بین دو کشور، مناسبات اقتصادی با سطح انتظارات فاصله زیادی دارد… آنچه بیش از هر چیز مانع از توسعه روابط تجاری بین ایران و سوریه می‌شود نبود اطلاعات کافی از قوانین، چارچوب‌های فنی و حقوقی و به طور کلی سلایق و نیاز بازار از هر دو کشور و نبود بانک اطلاعاتی منسجم و کارآمدی از بازار سوریه است.»

او با بیان اینکه در ۸ ماه گذشته ۸ هیات بین دو کشور رفت‌ و آمد کرده‌اند تا اطلاعات بیشتری در مورد زمینه‌های اقتصادی سوریه کسب کنند، گفت عراق بر سر راه صادرات ایران به سوریه مشکلاتی را ایجاد می‌‌کند.

افزایش پروازها بین ایران و سوریه

عضو هیات رئیسه اتاق ایران همچنین از تجهیز «مرکز تجارت ایرانیان در دمشق» برای ارائه مشاوره‌های اقتصادی به علاقمندان سرمایه‌گذاری در سوریه خبر داد و گفت، خوشبختانه تعداد پروازها بین دو کشور افزایش پیدا کرده و این می‌تواند زمینه توسعه گردشگری بین دو کشور را در آینده فراهم کند.

سیدحمید حسینی دبیر اتاق مشترک ایران و عراق در همین نشست خبر از بازگشایی مرز ابوکمال بین سوریه و عراق داده و گفته «با این اقدام بخش قابل توجهی از هزینه‌های مربوط به صادرات محصولات ایرانی به سوریه کاهش پیدا می‌کند.»

او نیز آماری از ظرفیت نفتی سوریه داد و گفت، ذخایر نفتی این کشور بالغ بر ۲.۵میلیارد بشکه و ذخایر گازی آن ۲۴۰مترمکعب برآورد می‌شود. این کشور، روزانه ۳۰هزار بشکه نفت تولید و ۶۰هزار بشکه وارد می‌کند و ظرفیت پالایش ۱۱۲هزار بشکه نفت را دارد.

هزینه ایران در جنگ سوریه رقمی تا ۳۰میلیارد دلار تخمین زده می‌‌شود. محسن امین‌زاده معاون وزارت خارجه در دولت اصلاحات اخیراً در یک اظهار نظر گفته «معیشت مردم را به جنگ در سوریه فروختیم!»

حضور جمهوری اسلامی در سوریه تهدید جدی برای امنیت اسرائیل است چنانکه در هشت سال گذشته از زمان آغاز جنگ سوریه بارها سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای تعرض به خاک اسرائیل تلاش کرده است. برای جمهوری اسلامی، کشورهای سوریه و عراق اصلی‌‌ترین مناطق برای گسترش حوزه‌ی نفوذ نظامی در خاورمیانه هستند.

یحیی رحیم‌‌صفوی فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بهمن سال ۹۶، گفته بود «جمهوری اسلامی ایران بایستی هزینه‌هایی که در سوریه کرده است را برگرداند و سوری‌ها این آمادگی را دارند که از نفت، گاز و معادن فسفات سوریه این هزینه‌ها را برگردانند.»

اینهمه در حالیست که جمهوری اسلامی بازنده‌ی جنگ سوریه است. پایگاه خبری فارین پالسی در سال ۲۰۱۸ در گزارشی نوشت ایران دست‌کم ۳۰ میلیارد دلار در جنگ سوریه هزینه کرده است اما نه تنها بازار سوریه ظرفیت جبران میلیاردها دلار سرمایه‌‌ای که از جیب مردم صرف جنگ شد را ندارد بلکه سهم اصلی از اقتصاد سوریه را ترکیه در دست دارد.

آذر ۱۳۹۶، حسین سلاح‌ورزی نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران گفته بود، «با وجود اینکه یک خط اعتباری یک میلیارد دلاری در اختیار آنها قرار دادیم اما سوریه در صادرات محصولات ایرانی یکسری محدودیت‌هایی ایجاد می‌کند که عملا نتوانیم جنس خود را صادر کنیم.»

طبق آخرین گزارش‌‌ها، سهم ایران در بازار صادرات به سوریه تنها سه درصد است در حالی که ترکیه بیش از ۲۴ درصد سهم دارد و هرگز به اندازه ایران از جنگ سوریه خسارت ندیده است. حتی سهم چین، امارات، مصر، لبنان، کره‌جنوبی و روسیه از اقتصاد سوریه بیشتر از ایران است.