کتابفروشی و نشر مهری کار خود را در سال ٢٠١١ در جنوب انگلستان آغاز کرد و در انتشارات جوامع ایرانی برون مرز تحولی به وجود آورد. همواره در جوامع ایرانی خارج از کشور صحبت از این شده است که کار انتشاراتی به زبان فارسی در بیرون از ایران جواب نمی‌دهد. اما‌هادی خوجینیان با انرژی خاص خود تحولی در فروش کتاب‌های فارسی در جوامع ایرانی خارج از کشور ایجاد کرده است. از مدتی پیش نشر مهری فعالیت‌های انتشاراتی خود را به عرصه داخل ایران کشانده است و کتاب‌هایی را که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به آنها اجازه انتشار نمی‌دهد به صورت غیرعلنی در خود ایران چاپ می‌کند.
خوجینیان می‌گوید که از همان بدو ورود به انگلستان هدفش تاسیس یک انتشاراتی بوده است زیرا کار مورد علاقه او بوده و در این زمینه تجربه داشته است. از او می‌پرسیم که چگونه فروش کتاب را پیش برده است؟ می‌گوید: «در این کار شما با آدم‌های اندیشمند، تحصیلکرده و خلّاق سر و کار دارید که احساس خوبی به آدم می‌دهد. هر کس هم باید در زمینه کار مورد علاقه خودش فعال باشد تا نه فقط احساس خوب بلکه راندمان بالایی داشته باشد. با چنین ویژگی‌هایی و با رویکرد فعال به روابط عمومی و بازاریابی یقینا می‌توان در زمینه کتاب فارسی هم فروش خوب و هم کار مفید فرهنگی داشت.»
او می‌افزاید: «به عنوان ناشر دیگر این مسئله را با خودم حل کرده‌ام و جهت‌گیری‌های سیاسی و عقیدتی را در این کار دخالت نمی‌دهم. یعنی ما هم کار یک چپگرا را چاپ می‌کنیم و هم اثر یک راستگرا را. البته از نظر کیفیت آثاری که منتشر می‌کنیم معیارهایی داریم ولی عقاید سیاسی ما تعیین‌کننده انتشار و یا عدم انتشار کتاب نیست.»
– کتاب‌هایی که برای چاپ و انتشار به شما داده می‌شود بیشترشان از داخل کشور هستند و یا خارج کشور؟
-الان با جرأت می‌توانم بگویم که ۶٠ درصد از داخل کشور و ۴٠ درصد از خارج کشور است. این نسبت قبلاً برعکس بود که این نشان می‌دهد که ترس در ایران دیگر ریخته شده. نویسندگان داخل کشور الان این بدیل را در برابرشان دارند که اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با چاپ کتاب آنها موافقت نکرد از طریق ما در داخل کشور به صورت زیرزمینی چاپشان کنند. در خارج کشور هم که جای خود دارد. چندیست که خود نویسندگان با ایمیل با من تماس می‌گیرند و می‌گویند که وزارت ارشاد اسلامی اجازه چاپ کتابشان را نداده است و ایرادهایی را که از کتابشان گرفته شده برای ما می‌فرستند و از ما می‌خواهند که ما کتابشان را چاپ و منتشرکنیم. نمونه آن کتاب آشپز معروف آنتونی بوردین (آشپز معروفی که چندی پیش خودکشی کرد) با عنوان «محرمانه‌های رستورانداری» است. ترجمه این کتاب به سانسور خورده زیرا وزارت ارشاد اسلامی گفته است که اسامی بیش از نیمی از غذاهایِ دریایی مانند صدف و حلزون باید از نسخه فارسی کتاب حذف شود زیرا شرعی و جزو غذاهای ملی ایرانی نیستند! ظاهرآً آنها نمی‌فهمند که این یک کتاب آشپزی ایرانی نیست!
از کتاب‌هایی که از داخل چاپ و منتشر کرده‌ایم یک رمان از شهامت مظفری، یک رمان به نام «دیرمات» از سعید منافی و «اما من حرف‌هایم را تو دلم می‌گفتم» اثر فرامرز سید آقایی است. ناگفته نگذارم که اخیرا کتاب «توکای آبی» از حامد اسماعیلیون را که همسر و دخترش ری‌را متاسفانه در حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در ایران از دست داده نه فقط چاپ کرده‌ام بلکه با توجه به شهامت این نویسنده،، آن را رایگان روی وبسایت نشر مهری گذاشته‌ایم که در دسترس همه باشد.
باید بگویم که شجاعت نویسندگان داخل کشور را می‌ستایم زیرا ما از آنها حتماً برای چاپ و پخش کتابشان در داخل کشور و خطرات موجود نامه و امضا می‌گیریم ولی آنها با شجاعت تمام این کار را انجام می‌دهند. وقتی که کتاب نویسندگان را دریافت می‌کنیم و می‌بینیم کتاب با معیارهای حرفه‌ای ما می‌خواند به ابتکار و هزینه خودمان در خارج و نیز در داخل چاپ و توزیع می‌کنیم. یعنی ما کار را ساده کرده‌ایم و با توجه به کیفیتِ خوب چاپ در ایران در سال‌های اخیر با دوستانمان که چاپخانه زیرزمینی دارند قرار گذاشتیم که کتاب‌های نویسندگان داخل کشور را چاپ کنند. البته تاکید کنم ما کتاب‌هایی را چاپ می‌کنیم که کیفیت لازم را دارند و نیز به دیوار سانسور در ایران خورده‌اند.
در ضمن اضافه کنم که ما به نویسندگان خارج کشور پیشنهاد می‌کنیم کتابشان را در داخل چاپ کنیم و اگر آنها پذیرفتند چاپ و توزیع می‌کنیم. ما در مورد کتاب‌های چاپ داخل هیچ به دنبال سود نیستیم. یعنی اگر کتابی به فرض ٢٠ هزار تومان تمام شود با همان قیمت تمام شده در داخل کشور و قیمت رایج در آنجا توزیع می‌کنیم.
-می‌شود گفت که این فعالیت تازه‌ای در دنیای انتشاراتی ایرانیان داخل و خارج است…
-…ما اولین ناشری هستیم که این کار را انجام می‌دهیم و نویسندگان داخل کشور مدتی است که ما را شناخته‌اند. شبکه پخش ما در داخل کشور هم می‌شود گفت که بد عمل نمی‌کنند که طبیعتاً بیشتر از طریق شفاهی و شبکه‌های اجتماعی و وبسایت‌هاست. چنانکه گفتم این نشان می‌دهد که ترس در میان شماری از نویسندگان داخل کشور ریخته است. این حاکی از آن است که به تدریج شرایطی به وجود می‌آید که سانسور دیگر نمی‌تواند عمل کند و خلع سلاح می‌شود.
-انگیزه شما از چاپ عناوین زیاد در مدت کوتاه چیست؟
-برخی به ما این ایراد را می‌گیرند که چرا بسیاری از نویسندگانی که به شما مراجعه می‌کنند کتاب‌هایشان را چاپ می‌کنید. جواب ما این است که اگر ما کتابی را با معیارهای حرفه‌ای خود مناسب برای چاپ تشخیص می‌دهیم و ربطی به بودن نویسنده در داخل و خارج ندارد، وظیفه خودمان می‌دانیم که آن را چاپ کنیم زیرا در ایران سانسور و خودسانسوری داریم. خودسانسوری نیز در میان ما بر اثر حاکمیت استبداد برای مدت طولانی نهادینه شده و ترس از قدرت در میان ما رواج دارد. کسی نمی‌تواند انکار کند که قبل از انقلاب هم در ایران سانسور بود ولی بعد از انقلاب بسیار تشدید یافته. در زمان شاه به هر حال به بعضی از نویسندگان معروف مانند شاملو و ساعدی اجازه انتشار آثارشان را می‌دادند. آثار برتر این نویسندگان آنموقع چاپ شد. ولی اکنون این دریچه هم بسته است.
خلاصه اینکه ما به نویسندگان ایرانی خارج و داخل کشور می‌گوییم که دیگر دلیلی ندارد که آثارشان را چاپ نکنند و ما این فرصت را برای آنها فراهم می‌کنیم. یعنی وظیفه ما صرفاً تجاری نیست. الان هم کتاب جدید شهرام رحیمیان نویسنده «دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست دارد» در دست چاپ داریم. کتاب‌های بهرام مرادی را چاپ می‌کنیم. در نهایت این مردم ایران و تاریخ ادبیات ایران است که قضاوت خواهد کرد.
-در مجموع نشر مهری چه خدماتی به نویسندگان ارائه می‌دهد؟
-در مقایسه با سال‌های پیش باید بگویم که دیگر همه‌ی کارها را خودمان انجام می‌دهیم: حروفچینی یا تایپ، ویرایش، صفحه‌بندی، چاپ، صحافی و ترجمه به فارسی و از فارسی…
-شیوه کار شما آیا چاپ بر حسب تقاضاست یا اینکه چاپ انبوه با تیراژ بالا هم دارید؟
-هدف ما آن است که کتاب‌ها را انبار نکنیم و هزینه اضافی نداشته باشیم. در حال حاضر هم به دنبال اجاره یک دستگاه چاپ هستیم که با قرار دادن آن در دفترمان کار «چاپ بر حسب تقاضا» را خودمان انجام دهیم. هر کس به ما کار سفارش بدهد با اتمام کار طراحی بلافاصله فایل را به دستگاه می‌دهیم و به هر تعداد که بخواهیم کتاب را چاپ خواهیم کرد. ما دو نوع مشتری داریم. یکدسته که خودشان پول چاپ کتابشان را می‌پردازند و از ما می‌خواهند فرضاً در تیراژ ۵٠٠ نسخه چاپ کنیم؛ در این صورت به عنوان چاپخانه برای آنها عمل می‌کنیم و مسئول محتوای کتاب نیستیم. با توجه به اینکه ما آنلاین کار می‌کنیم از همه جای دنیا در این زمینه‌ها سفارش داریم. نوع دوم آن است که نویسنده و اثر را خودمان انتخاب می‌کنیم و با ابتکار خود آن را چاپ و منتشر می‌کنیم. ناگفته نگذارم که در نشر مهری گروهی داریم که کتاب‌ها را برای انتشار بررسی و انتخاب می‌کند.
-شیوه توزیع شما چگونه است و از چه پلاتفرم‌هایی برای فروش استفاده می‌کنید؟
-ترجیح می‌دهیم کتاب‌هایمان را از طریق وبسایت خودمان بفروشیم و ۹٠ درصد فروش ما از همین طریق است. البته از طریق آمازون هم فروش داریم ولی آنها ۴٠ درصد فروش را بر می‌دارند. کتابفروشی‌های ایرانی هم در کشورهای مختلف حدوداً همین درصد را از ما می‌گیرند. ناگفته نگذارم که ما در تعدادی از برنامه‌های مختلف فرهنگی ایرانیان میز کتاب می‌گذاریم و فروش داریم.
– اتفاقاً در همین مورد می‌خواستم از شما بپرسم که چگونه در کار پخش کتاب موفق شدید در حالی که بسیاری از ناشران از مشکلات توزیع و فروش کتاب گله و شکایت دارند؟
ما یک روابط عمومی و بازاریابی بسیار فعال در پیش گرفته‌ایم که گاه غیرمستقیم هم انجام می‌شود. یکی از کارهایی که ما انجام می‌دهیم برگزاری برنامه‌های سخنرانی و همایش بحث و بررسی و رونمایی از کتاب‌های جدید است که ما از آنها به عنوان فرصتی برای تشویقِ علاقمندان به خرید کتاب استفاده می‌کنیم. در این زمینه در سراسر اروپا و آمریکا و استرالیا فعال هستیم و با کمک و یا از طریق نهادهای محلی این برنامه‌ها را برگزار می‌کنیم. برای نمونه، آخر ژانویه و اول فوریه در پاریس با همکاری انجمن جهانی نوروز- با مدیریت دکتر میرشاهی- یک برنامه مفصل بحث و بررسی ادبی داریم. ما با مرکز ایرانشناسی ارواین در آمریکا هم کار می‌کنیم و در همایش‌های آنان شرکت می‌کنیم. با انجمن ایرانیان در استرالیا هم همکاری داریم.
این جانب رضا اغنمی که سال هاست در لندن ساکن هستم و چند کتاب درزمینه های داستان و نقد نوشته و منتشر کرده ام، از زمانی که آقای هادی خجینیان در حوالی لندن نشرمهری را راه انداخته این بار سنگین نشر و توزیغ از دوش من برداشته شده. ٰصادقانه بگویم که این مرد یا تلاش دانمی دربیشتر کشور ها هرجا که ایرانی های ولو اندک، حضوردارنذ با انبوهی کتاب نمایشگاهی راه انداخته درمعرفی کتاب و نویسندگان خارج و داخل کشور موثر واقع شده است. با مشاهده اظهارنظرغیرمنصفانه ی برخی هموطنانُ تقاضا دارم درابراز عقاید بیشتر تٔآمل کرده و دلسردی تلاشگران فرهنگی را فراهم نسازند.
چه باید گفت برای اینهمه حرف های نادرست، بی پایه.