یکشنبه‌شب ۱۰ فروردین زندانیان در زندان مرکزی شیراز (عادل‌آباد) دست به شورش زدند. حجت‌الاسلام سیدکاظم موسوی رئیس‌کل دادگستری استان فارس می‌گوید دو بند که زندانیان با جرائم خشن و خاص نگهداری می‌شوند شورش کردند. آنها با وجود شیوع کرونا مشمول مرخصی موقت نشده بودند.
به گفته این مقام قضایی زندانیان شورشی نرده‌ها و دوربین‌های مداربسته را شکستند ولی با ورود نیروهای حفاظتی زندان و یگان‌های انتظامی و امنیتی وضعیت تحت کنترل قرار گرفت.
رئیس‌کل دادگستری فارس همچنین گفت هیچگونه آسیبی به زندانیان و نیروهای حفاظتی و انتظامی وارد نشد و کسی فرار نکرد.
در بعضی ویدئوهایی که از شورش زندان عادل‌آباد در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده صدای تیراندازی به گوش می‌رسد.
دادستان شیراز دوشنبه ۱۱ فروردین مدعی شده شورش در زندان عادل‌آباد شیراز هیچ تلفات جانی نداشته و شناسایی عوامل در دست بررسی است.
طی ۱۰ روز در هفت زندان ایران شورش شده است. پیش از شورش در زندان عادل‌آباد شنبه‌شب نهم فروردین شماری از زندانیان در زندان «الوند» همدان دست به شورش زدند و تعدادی فرار کردند. در زندان «پارسیلون» خرم‌آباد، زندان الیگودرز، زندان تبریز، زندان مهاباد و زندان سقز نیز شورش شکل گرفت.
گفته می‌شود دلیل اصلی این شورش‌ها ترس زندانیان از ابتلا به ویروس کُرونا است. گزارش‌ها حاکیست تعدادی از زندانیان در برخی زندانها به COVID-19 مبتلا شده‌اند.
آمار دقیقی از تعداد زندانیان فراری منتشر نشده اما گفته می‌شود ۲۳ زندانی از زندان پارسیلون گریخته‌اند. یکی از آنها هنگام فرار کشته و یک نفر دیگر زخمی شده است.
پس از شورش در زندان سقز دست‌کم ۸۰ نفر فرار کرده‌اند. گفته می‌شود هفت نفر از زندانیان فراری بازداشت شدند. ۱۰ فروردین سازمان قضایی نیروهای مسلّح از بازداشت ۴ نفر از مأموران زندان سقز به دلیل فرار تعدادی از زندانیان خبر داد.
رئیس سازمان قضایی کردستان گفت: «بلافاصله پس از گزارش فرار زندانیان از زندان سقز و در اجرای دستور ریاست قوه قضائیه مبنی بر شناسایی و برخورد قاطع با قاصرین و مقصرین، پرونده‌ای در دادسرای نظامی ناحیه سقز تشکیل شده و رئیس دادسرا شخصاً در محل حاضر و تحقیقات میدانی را آغاز و دستورات قضایی لازم را با هماهنگی دادستان نظامی استان صادر می‌نماید».
او توضیح داد در این ارتباط چند نفر از مأموران زندان سقز احضار و از آنان تحقیق به عمل آمد و ۴ نفر از این افراد با صدور قرار تأمین روانه بازداشت و بقیه نیز با قرارهای تأمین متناسب آزاد شدند.
ده‌ها زندانی در ایران به خاطر شیوع کُرونا مشمول آزادی موقت شده‌اند اما نه همه زندانی‌ها. مواردی از ابتلای زندانیان به کُرونا در زندان اوین، فشافویه و اورمیه گزارش شده است. همچنین گفته می‌شود شماری از زندانیانی که در زندان سقز موفق به فرار شدند مبتلا به کُرونا بودند.
۱۰۰ هزار زندانی به مرخصی رفته‌اند
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضاییه ۱۰ فروردین به خبرنگاران گفت «با توجه به شرایط عمومی کشور قریب به ۱۰۰ هزار نفر از زندانیان به مرخصی رفتند و موج دوم اعطای مرخصی آغاز شده است.»
او خبر داد مرخصی زندانیان تا پایان فروردین تمدید شده است. اسماعیلی گفت «زندانیانی که در ایام مرخصی حسن رفتار نداشتند و رفتار غیرقانونی و مجرمانه از آنها سر زده است، مشمول تمدید مرخصی نخواهند بود».
وی همچنین افزود: «مقرر شد در مورد متهمانی که با قرار تامین بازداشت هستند و هنوز پرونده آنها به محکومیت منجر نشده و بطور طبیعی نمی‌توانند از مرخصی استفاده کنند، تمامی قرارهای تامین منجر به بازداشت توسط مقام های قضایی مورد بازنگری قرار گیرد و در چارچوب ضوابط و مقررات و با نظر ارفاق و مدارا چنانچه شرایطی مهیا باشد، نسبت به تخفیف قرارهای تامین مبادرت شود تا زندانیان تحت قرار بتوانند با تخفیف تامین از زندان آزاد شده… تا ماه شعبان را در کنار خانواده خودشان باشند».
سخنگوی قوه قضاییه گفته است «هم باب عفو و هم باب اعطای مرخصی به زندانیان کماکان باز است و این رفتار زندانیان است که زمینه‌ساز برخورداری آنها از عفو، آزادی مشروط و تخفیف مجازات و مرخصی است».
بر اساس آخرین آمار که مربوط به سال ۹۸ است در ایران حدود ۲۴۰ تا ۲۵۰ هزار نفر زندانی بوده‌اند. طبق اعلام مسئولان قضایی جمهوری اسلامی ظرفیت زندان‌های ایران ۲ برابر حد مجاز است!
«حفظ امنیت زندانها در شرایط خاص»
استمرار شورش در زندان‌های ایران مسئولان قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی را به شدت نگران کرده است. نهم فروردین سیدابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه با حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی، معاون اول قوه قضائیه، دادستان‌کل کشور، رئیس سازمان زندانها و تعدادی از مقامات قضایی و انتظامی جلسه داشت تا به بررسی وضعیت بپردازند.
تسنیم نوشته است: «در این جلسه بر لزوم تعامل حداکثری نیروی انتظامی و شورای تأمین استانها و شهرستانها با سازمان زندانها، تشکیل کمیته اطلاعاتی و انتظامی برای پایش وضعیت امنیتی زندانها و تدوین برنامه عملیاتی ویژه جهت حفظ امنیت زندانها در شرایط خاص در دستور کار قرار گرفت.»
در این نشست فرمانده نیروی انتظامی بر لزوم تقویت یگان حفاظت زندانها و برگزاری رزمایشهای مشترک، ارتباط مستمر بین حوزه زندانبانی و یگان‌های انتظامی تاکید کرده است.
در پایان سیدابراهیم رئیسی به دادستان‌کل کشور مأموریت داد تا با تشکیل کمیته‌های قضایی، اطلاعاتی و انتظامی در مرکز و همه استانها نسبت به تشدید مراقبت‌های امنیتی از زندانها و دستگیری متهمان متواری اقدام کنند.
او تأکید کرد «همچنان مسئله بهداشت و سلامت زندانیان نیز با اولویت دنبال شود و اجرای بخشنامه اخیر اعطای مرخصی و عفو تداوم یابد تا به‌واسطه اقدامات معدودی از مجرمان قانونشکن و سهلانگاری یا ضعف در تدابیر مراقبتی، سایر زندانیان که با رعایت مقررات در حال تحمل مجازات هستند، از تسهیلات و رأفت اسلامی محروم نشوند».
سیدابراهیم رئیسی که عضو هیأت مرگ برای اعدام زندانیان سیاسی و عقیدتی در سال ۱۳۶۷ بود، اسفند سال ۱۳۹۷ جایگزین صادق آملی لاریجانی شد. حالا هفت شورش و فرار بیش از ۱۰۰ نفر از زندان‌های ایران طی ۱۰ روز حیثیت ریاست وی بر این مقام انتصابی از سوی ولی فقیه را به بازی گرفته است. رئیسی روز هشتم فروردین همزمان با برگزاری یک مجلس روضه خانگی گفته بود در دوران قرنطینه «حدیث کساء» بخوانید و برای رفع بلای کُرونا دعا کنید.
فرار زندانیان با واکنش‌های مختلفی در شبکه‌های اجتماعی روبرو شده است. برخی می‌گویند ناشی از ضعف نهادهای امنیتی و قضایی است و برخی دیگر آن را برنامه‌ریزی شده می‌دانند.
#هشدار
شورش زنجیره ای و دامنه دار در زندان های مختلف کشور یک پروژه طراحی شده توسط اطلاعات سپاه برای مردم هراسی و ناامن جلوه دادن فضای کشور در بحبوبه ی بحران کرونا است.هدف از این کار فروش مجدد کالای نخ نمای امنیت به مردم (خصوصا طبقه متوسط) و جلب حمایت مجدد آنها برای بقای ج.ا است
— Moriarty (@Moriyarty1) March 29, 2020
