حسن روحانی هفته گذشته از اجرای طرح جدید یارانه معیشتی خبر داد؛ طرحی که الگوبرداری شده از طرح یارانه‌ای «تأمین کالاهای اساسی» مجلس شورای اسلامی است که به طرح «یارانه غذا» معروف و به دلیل امتناع دولت از تأمین بودجه‌ی آن از سوی شورای نگهبان رد شد.
طرح ارائه شده از سوی دولت روحانی قرار است به حدود یک سوم جامعه از آذرماه و به مدت چهار ماه یک بسته کمک معیشتی به ازای هر نفر ۱۰۰ هزار تومان پرداخت شود. او همچنین گفته که برای حدود ۱۰ میلیون نفر وام کمکی در نظر گرفته شده و به هر فرد یک میلیون توامن وام پرداخت میشود.
مشخص است که این مبالغ در برابر هزینه ماهانه زندگی در ایران «هیچ» است و اگر هدف دولت از پرداخت این یارانه کمک به مردم برای ماندن در خانه و مهار ویروس کُرونا یا جبران خسارت اقتصادی ناشی از کُرونا بر اقشار فرودست بوده، باید این طرح را پیشاپیش شکست‌خورده اعلام کرد.
اجرای این طرح نه تنها مطلقا نمی‌تواند بخشی از رقم ۱۰ میلیون تومانی هزینه سبد معیشت در ماه را پوشش دهد بلکه اثراتی چون افزایش تورم را هم در پی دارد. این موضوع سبب انتقاد کارشناسان اقتصادی به طرح تقلیدی دولت از طرح ردشده‌ی مجلس شورای اسلامی شده است.
مرتضی افقه اقتصاددان و استاد دانشگاه جندی‌شاپور اهواز با اشاره به مشخص نبودن منابع مالی این طرح می‌گوید که «اگر قرار باشد که با استقراض از بانک مرکزی و چاپ پول به مردم یارانه داده شود، همان بهتر که انجام نشود زیرا که مصائب این کار خیلی بیشتر از عدم انجام آن است.»
به عقیده این اقتصاددان در صورت اجرای این طرح «دوباره یک تورم سهمگین به جامعه و مردم تحمیل می‌کنند که خیلی بیشتر از همین ۱۲۰ هزار تومانی است که مجلس در نظر دارد و گرانی‌ها تشدید میشود، بنابراین باید اجرای چنین طرح‌هایی بطور کلی کنار گذاشته شود، کشور کم از این مسائل پوپولیستی صدمه ندید که حال دوباره چنین موضوعاتی مطرح شده است.»
علی‌اکبر نیکو اقبال اقتصاددان نیز توضیح داده است: «اقتصاد ایران با دو مشکل عمده دست به گریبان است؛ نخست تجربه چندین دهه تورم بالا، کاهش ارزش پول ملی، تعمیق فقر، گسترش بیکاری و دوم، ناتوانی در ایجاد فرصت‌های شغلی و درآمدی در بحران کنونی. به منظور غلبه بر مشکلات یادشده طرح حمایتی جدیدی به تصویب رسیده که بر مبنای آن قرار است به هر نفر ماهانه مبلغ ۱۰۰ هزار تومان در جهت بالا بردن قدرت خرید جامعه پرداخت شود. این اقدام رفته‌رفته یارانه پرداختی کارکرد خود را از دست می‌دهد و باعث شکل‌گیری تحرکات تورمی از محل افزایش تقاضا میشود.»
این اقتصاددان معتقد است «در کنار اثرات تورمی ناشی از سیاست‌های یارانه‌ای، یکی دیگر از دلایل مخالفت با طرح حمایتی اخیر به هزینه‌های بالای دولت برمی‌گردد. دولت در حال حاضر بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه دارد و بار هزینه‌ای سنگینی را به دوش می‌کشد و فروش اوراق و افزایش مالیات‌ها هم کمک چندانی به تامین مالی‌اش نکرده است. بنابراین با وجود اینکه رئیس کل بانک مرکزی می‌گوید هزینه‌های دولت از محل چاپ پول جبران نمی‌شود، تمام هزینه‌های اضافی دولت از مخارج مربوط به سازمان تأمین اجتماعی و نیروهای کار گرفته تا تأمین نیاز صندوق‌های بازنشستگی، بدون چون و چرا از طریق بانک مرکزی ممکن میشود که خود یکی از دلایل اصلی بالا رفتن نقدینگی و تورم است.»
مرتضی عزتی اقتصاددان نیز معتقد است که پرداخت یارانه نقدی به مردم در سال‌های آینده شرایط را به مراتب بدتر می‌کند: «پرداخت یارانه نقدی به مردم باعث میشود تا بخشی از منابعی که باید برای رونق تولید به این بخش هدایت شود به بخش مصرف سوق پیدا کند. در این زمینه اغلب کشورهایی که در برهه‌هایی از تاریخ فکر می‌کردند با پرداخت یارانه نقدی می‌توان به بهبود معیشت مردم کمک کرد پس از چند سال متوجه شدند که یارانه راهکاری منطقی نیست و بر همین اساس اکثر این کشورها تجربه موفقی در این زمینه نداشتند.»
مرتضی عزتی هشدار داده «هر چند ممکن است که مردم به یارانه نگاه کوتاه‌مدت داشته باشند و تصور کنند که حداقل در شرایط سخت فعلی می‌تواند به آنها کمک کند، اما واقعیت این است که یارانه در سال‌های بعد شرایط را به مراتب بدتر می‌کند و باعث میشود تا معیشت و وضع اقتصادی مردم با فشار بیشتری مواجه شود.»
منبع در امد این یارانه – یکصد هزار تومانی درماه – یعنی ۴ دلار – که میشود یک بسته ۳۰ عددی پوشک بچه ٬٬ برای خیر سر رهبری ..
با نقشه ۳ برابر شدن دلار ۴۲۰۰ تومانی جهانگیری ملعون ٬٬ به –
دلار ۱۱ هزار تومانی تامین خواهد شد .. تازه از سود کلاهبرداری ۳ برابری دو برابرش برای کمک به تروریستهای حماس و حزب الله و یکی برای ایرانیان ٬٬ انهم برای خانواده بسیجی ها و علافان امت ارزال و اوباش اسلامی اخوندیسم .