شبکه زنان ایران برای توسعه پایدار (WISE) مدت هشت ماه است که فعالیت خود را در میان زنان ایرانی در چهار گوشه دنیا شروع کرده است. برای اطلاع از اینکه «وایز» در این مدت چه فعالیتی داشته با خانم ناهید حسینی یکی از اعضای آن گفتگو کردهایم.
-معمولاً بعد از شروع یک فعالیت گروهی و حرکت پر شتاب اولیه، فعالیتها تعدیل شده و شکل مشخصتری به خود میگیرد. آیا «شبکه زنان ایران برای توسعه پایدار» (WISE) وارد این مرحله شده؟
-حرف شما کاملا درست است، معمولا پیدایش هر جریانی، مراحل تکاملی خود را نیز دارد. این تکامل با تغییرات مشخصتری ادامه پیدا میکند. یک فعالیت گروهی داوطلبانه ابتدا پرشتاب است و بعد آهستهتر حرکت میکند، بهخصوص اگر شناخت دقیق و تجربه کارمشترک هم وجود نداشته باشد، طی یک پروسه فعالیت، اختلاف نظر به وجود میآید، ریزش صورت میگیرد، افرادی جدا میشوند و افراد جدیدی میپیوندند. «وایز» (WISE) هم از این وضعیت جدا نبود به ویژه در خارج از کشور که در متن مبارزه عینی نیستیم و ممکن است تصمیمات بطور کامل در چارچوب واقعیتها نباشد. این وضعیت ممکن است منجر به از دست رفتن انگیزه شود و فعالیتها نیز کاهش پیدا کند. در طول مدت کوتاهی که از فعالیت ما میگذرد، تجربیات زیادی گرفتهایم. بله، میتوان گفت ما وارد دوران جدیدی از تلاشهای خود شدهایم. آهستهتر ولی محکمتر، در حال تدوین ضوابطی هستیم که بتوانیم فعالیتها و روابط کاری را با آن توضیح دهیم. افراد مناسب را برای همکاری انتخاب کنیم. خود را به ثبت قانونی برسانیم و تلاش کنیم برای پیشبرد کارهایمان به دنبال کمک مالی باشیم، یعنی یک سیستم درست کنیم که وجود فرد یا افراد، تاثیر زیادی در پیشبرد فعالیتها نداشته باشد.
-در این مدت چه فعالیتهایی داشتهاید؟ کدام یک موفق بوده و تاثیر بیشتری داشته؟
-«وایز» در۳۰ ژوئیه ۲۰۲۰ اعلام موجودیت کرد. چون اولین گروه زنانی بود که دو عنصر اساسی ائتلاف و سیاست را در خود داشت، سریعا مورد توجه قرار گرفت. اعلام کردیم که هدف ما گذر کامل از جمهوری اسلامی برای داشتن یک حکومت سکولاردموکرات مبتنی بر منشور جهانی حقوق بشر است. این نظر مشترک میتوانست پایه همکاری با نیروهای دیگر باشد، نکته دوم اینکه ما زنان میخواهیم در آینده سیاسی ایران، نقش جدی در مدیریتهای کلان داشته باشیم. اصل مهم دیگر اینکه، اساس برنامههای خود را بر استفاده از سند ۲۰۳۰ سازمان ملل با توجه به ۱۷ هدف اصلی آن گذاشتیم. ما در تلاش بودیم از مدلهای کلاسیک دوری کنیم؛ بطور مثال از ساختار حزبی و سازمانی بپرهیزیم و استفاده از شیوه مدیریت افقی و شبکهای را در دستور کار خود قرار دهیم. به این نتیجه رسیدیم که مدیریت افقی فرهنگ خاص خود را میخواهد، و ما با توجه به وضعیت فرهنگی و شرایط کنونی نیاز به شیوه ای از مدیریت داریم که در عین رعایت اصول دموکراسی، قوانین و ضوابط حرف اول را بزند. کارگروههای تشکیل شده بر اساس تخصص و تجربه افراد نیز تجربه خوبی بود، اما فکر میکنم راهاندازی رسانه زنان ایران (W.I.S.E Media) میتواند جایی برای خود در میان زنان ایران پیدا کند.
– آیا پس از کرونا برنامه دارید که گردهماییهای عمومی و یا تظاهرات در شهرهایی که عمده فعالین شما مستقر هستند برگزار کنید؟ اساسا اینگونه فعالیتها را جزو وظایف خود میشمارید؟
-با توجه به مفاد مانیفست، ما خود را به عنوان زنانی معرفی میکنیم که برای توانمندی خود و دیگران تلاش میکنیم، ما معتقدیم اولین وظیفه ما گذار از جمهوری اسلامی است و قطعا بدون فعالیتهای میدانی، این امر امکانپذیر نخواهد بود. در عین حال فعالیت ما ایرانیان مهاجر، واقعا به فعالیت داخل بستگی دارد. البته الان در شرایط مساعدی نیستیم و کووید۱۹ زندگی و فعالیت عادی همه را مختل کرده و فکر میکنم حتی در دوران پس از کرونا هنوز طول میکشد از خود در آییم. ولی نظرم در مورد داخل کشور چنین نیست. اکثر مردم در داخل واقعا چیز دیگری برای از دست دادن ندارند و هر زمان ممکن است به خیابان بریزند، گرچه شدت سرکوب زیاد است. ببینید چه جنایتی در حق سوختبران بلوچستان کردهاند. آنها هدفی غیر از تهیه نانی بر سر سفره خانواده نداشتند ولی تا حال دهها کشته و زخمیدادهاند. مردم ایران چه زن و چه مرد از هر قومی، بدون اتحاد با همدیگر نمیتوانیم رژیم را کنار بزنیم و زنان، نقش جدی در این مبارزات دارند و ما در حمایت از آنان از هیچ کوششی دریغ نمیکنیم.
-آیا فعالیتهای اولیه شما با اولویت مسائل زنان بوده؟ یا اینکه فضایی را نیز به مسائل دیگر جامعه اختصاص دادید؟
-ببینید، ما در۳۰ ژویئه ۲۰۲۰ اعلام موجودیت کردیم. فعالیت ما تازه شروع شده. حرف شما کاملا درست است، با فعالیت زیاد یکباره سوشیال مدیا را تسخیر کردیم و تقریبا نام وایز (WISE)) در رسانههای ایرانی جا افتاده. بیشترین فعالیت ما برای خبررسانی و آگاهی دادن در مورد مسائل زنان بوده؛ زنان در آموزش، زنان در بهداشت و روان، زنان در تکنولوژی، زنان در رسانهها و غیره. تلاش کردیم زنان را در عرصههای مختلف مطرح کنیم و صرفا مطالب ما در مورد زنان نبوده. همراه با زنان، مطالب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی وسیاسی دیگر نیز مطرح شده است.
– مدافعان حقوق زنان میگویند که مبارزه سیاسی از همان داخل خانه شروع میشود. آیا شبکه شما هم بر این نظر است؟
-دقیقا این حرف درست است. برای فمنیست بودن و دفاع از برابری حقوقی زنان و مردان باید از خود شروع کرد و آنهم نه با حرف بلکه با عمل و تلاش فردی. این مبارزه از همان ابتدا و در داخل خانه شروع میشود، چون اولین حرکت، مبارزه با فرهنگ مردسالارانه خانگی است که میتواند در رفتار پدر و برادر هم دید و حتا از سوی مادری که ممکن است تحت سیطره همان فرهنگ باشد. بعد محیط مدرسه و کلیشههای جنسیتی که بسیار مشخص است. قدم بعدی مقاومت در مقابل قوانینی است که کاملا به نفع مردها نوشته شده. درواقع فمنیسم یعنی مبارزه برای به دست آوردن برابری جنسیتی در تمام طول عمر زنها. در شبکه ما هم نظرات متفاوتی درباره فمینیسم وجود دارد. فمینیسم خود شاخههای متفاوتی دارد و هر کسی ممکن است یک نوعی از آن را بپذیرد. ما برای برابری حقوقی و جنسیتی درهمه عرصهها مبارزه میکنیم، دنبال جامعهای بدون تبعیض هستیم و عدالت و برابری حقوقی را برای همه میخواهیم.
-شما عضو کارگروه حقوق بشر این شبکه هستید. آیا اعلامیه مربوط به زبان مادری و محکومیت کشته شدن بهنام محجوبی در زندان را این کارگروه منتشر کرده؟
-بله، من در کارگروه حقوق بشر عضوم و مسئولیت آن با یکی دیگر از اعضاست. این کارگروه بیانیهای به مناسبت ۲۱ فوریه روز جهانی زبان مادری صادر کرد و همچنین ویدئویی تهیه شد که هر کسی با زبان مادری خود این جمله را بیان کرد: «آموزش به زبان مادری یک حق است نه یک امتیاز». ما معتقد هستیم آموزشِ زبان مادری میتواند از همان ابتدا به آموزش و یادگیری کودکان کمک زیادی بکند و محیط راحتتری را برای آموزش عمومی کودکان مهیا کند. در مورد بهنام محجوبی نیز بیانیهای صادر کردیم و قتل او را محکوم کرده و برای مادر بهنام نیز پیامی دادیم. کارگروه حقوق بشر «وایز» فعالیتهای خود را بر دفاع از حقوق مردم ایران متمرکز کرده است.
– چه نیازهایی شبکه زنان را ترغیب کرده فعالیت رسانهای خود را آغاز کند؟ آیا این فعالیت کمک کرده تا حرفهای شما بازتاب بیشتری در میان ایرانیان پیدا کند؟
-این پرسش شما نشان میدهد فعالیت جدید ما مورد توجه قرار گرفته. کارگروه رسانه «زنان ایران برای برابری پایدار» با مدیریت خانم طاهره صادقی تصمیم گرفت یک کانال تلگرامی به نام «رسانه زنان ایران» W.I.S.E Media راهاندازی کند که بتوان از آن برای تولیدات تصویری، صوتی و نوشتاری استفاده کرد. این کانال از ۱۵ فوریه با دادن اطلاعیهای شروع به فعالیت کرده و گروه رسانه در این زمینه فعال است. این کانال دارای ویژگیهایی است که عرض میکنم؛ اولا کانال تلگرام بطور وسیعی در ایران مورد توجه و استفاده هموطنان بخصوص زنان قرار گرفته و ما هم تصمیم گرفتیم بجای صرفا داشتن پادکست، یک کانال تلگرامی هم داشته باشیم؛ همه تولیدات رسانه را ما خودمان میسازیم و بطور ویژه برای رسانه زنان ایران تهیه میشود؛ زنان متخصصی در این گروه کار میکنند که با انگیزه خبررسانی و ارتباط با زنان ایران داوطلبانه کار میکنند؛ مسئولیت این رسانه بیشتر در اختیار زنان جوان است و امیدواریم بتوانیم رابطه نزدیکی با زنان ایران در هر جای دنیا برقرار کنیم. دیگر اینکه برنامهها متنوع است و هر کسی میتواند در زمینه زنان، سیاست، هنر و فرهنگ و موزیک، برنامه مورد علاقه خود را پیدا کند. برنامهها به دو شیوه اجرا میشود، برنامههایی که طبق برنامه پخش میشوند و با زدن یک هشتگ در مقابل نام صاحب آن برنامه همه شمارههای آن برنامه را یکجا میتوان دید، و یا اینکه برنامههای متنوعی هستند که روزانه اجرا میشوند. با توجه به فعالیت این همکاران، به نظر من این رسانه به زودی جای خود را در میان زنان بیشتر پیدا خواهد کرد، بهخصوص اینکه امکان نوشتن نظر نیز فراهم است. تقاضا میکنم از مخاطبان که به این کانال بپیوندند و نظر خود را در مورد برنامهها بنویسید. برای ۸ مارس روز جهانی زن نیز برنامههای ویژهای داریم، مصاحبههای تصویری و صوتی و پخش برنامههایی که به مناسبت این روز تدارک دیده شده با همکاری ۲۴ گروه زنان.