محمدجواد اشرفی مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان میگوید «در کمتر از پنج روز، چهار درصد از مساحت تالاب هورالعظیم را از دست دادیم. تالاب هفته گذشته حدود ۷۲.۵ درصد آب داشت اما حالا ۶۸.۵ درصد، که اتفاق بدی است.»
محمدجواد اشرفی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان خواستار پرداخت حقابه تالاب هورالعظیم از سوی وزارت نیرو شد. بر اساس ماده ۲ قانون حفاظت و احیای تالابها، سازمان حفاظت محیط زیست موظف به تعیین و وزارت نیرو موظف به تأمین و و اختصاص حقابه تالابهاست.
او افزوده: «توافق شدهبود که از خرداد تا پایان شهریور، ۲۵۹میلیونمترمکعب حقابه تالاب داده شود اما چنین نشده در ۲۰ روز گذشته متوسط حداکثر آبی که وارد تالاب شد، سهمتر مکعب در ثانیه بود در حالی که باید ۲۴ مترمکعب باشد. با این گرمای امسال، روزانه فقط ۳۰ مترمکعب در ثانیه آب هورالعظیم تبخیر میشود.»
https://kayhan.london/1400/04/29/%d8%b3%d8%ae%d9%86%d8%a7%d9%86-%d8%aa%da%a9%d8%a7%d9%86%e2%80%8c%d8%af%d9%87%d9%86%d8%af%d9%87%e2%80%8c%db%8c-%db%8c%da%a9-%d9%81%d8%b9%d8%a7%d9%84-%d9%85%d8%ad%db%8c%d8%b7-%d8%b2%db%8c%d8%b3%d8%aa
اخیرا احمدرضا لاهیجانزاده معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست نیز فاش کرد که وزارت نفت در سال ۱۳۸۹ برای کاهش هزینه استخراج نفت از این منطقه برای شرکتهای چینی، مجوز خشک کردن بخشی از تالاب را از شورای عالی امنیت ملی گرفت.
پیشتر در تیرماه امسال محمد درویش کارشناس و فعال محیط زیست درباره خشک کردن تالاب «هورالعظیم» گفته بود: «تالاب هورالعظیم را در دو سوی مرز ایران و عراق حوالی میدان آزادگان، برای استخراج نفت کاملا خشک کردهاند.»
محمد درویش رئیس کمیته محیط زیست در کرسی سلامت اجتماعی یونسکو و فعال محیط زیست تأکید کرده بود که تالاب هورالعظیم به عنوان یکی از مهمترین و راهبردیترین تالابهای ایران و حتا خاورمیانه، به صورت عمدی خشکانده شده تا بتوانند به راحتی از آن نفت استخراج کنند. او در توضیح این ادعا گفته که ساختن سد کرخه از سمت ایران روند خشکاندن تالاب هورالعظیم را تسهیل کرده و «به بهانه بارگذاری در بخش کشاورزی، دشت عباس و مناطقی در منطقه سوسنگرد، هویزه ، بستان و درواقع پایه آب حوضه آبریز کرخه، اجازه ندادند که آب وارد هورالعظیم شود.»
کارشناسان محیط زیست معتقدند برداشت نفت از حوزه تالاب هورالعظیم یکی از مهمترین دلایل خشکی این تالاب است که نه تنها آب تالاب بلکه زیست جانوری و گیاهی را نیز مانند مثلث برمودا بلعید. تخریبهای وزارت نفت همچنین باعث عدم ثبت هورالعظیم در کنوانسیون رامسر و همچنین ملی اعلام شدن نفت تالاب بوده است.
https://kayhan.london/1399/04/13/%d8%b9%d8%b1%d8%a7%d9%82-%d8%aa%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c%d9%85-%d8%b1%d8%a7-%d8%ab%d8%a8%d8%aa-%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d9%85%d8%a7-%d8%ac%d9%85%d9%87
اشرفی بر پرداخت نشدن «حقابه تالابها به اندازه نیاز آبی» تأکید کرد و گفت: «چالشی که در روزهای اخیر در تالاب هورالعظیم خوزستان با آن روبرو هستیم صرفا به دلیل عدم تامین حقابه تالاب بوده است.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان احتمال داد که حقابه تالابها تعیین شده و مورد تایید سازمان آب و برق خوزستان قرار گرفته و «اما قطعا مقاومتهایی در بدنه کارشناسی یا مدیریتی وزارت نیرو در ارتباط با این میزان حقابه وجود دارد.»
به گفتهی وی، در حال حاضر میزان آبگیری تالاب هورالعظیم ۶۸.۵ درصد است. مخزن شماره ۱ حدود ۴۸ درصد، مخزن شماره ۲ حدود ۸۳ درصد، مخزن شماره ۳ حدود ۸۰ درصد، مخزن شماره ۴ حدود ۶۵ و مخزن شماره ۵ حدود ۵۰ درصد آب دارد.
اشرفی بر اهمیت آبگیر بودن تالاب و کارکرد اکوسیستم تالاب تأکید کرد، در حالی که عمق آب در نقاط آبگیر «بسیار کم» است و «آبزیان نمیتوانند در این نقاط زندگی کنند بنابراین زیستمندان تالاب به شدت در معرض تهدید و خطر هستند.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان خوزستان آبگیری ۶۸ درصدی کنونی تالاب را برای آبزیان هورالعظیم ناکافی و تنها از منظر کنترل گرد و غبار مفید خواند.
طبق اعلام او، بر مبنای توافق صورت گرفته با سازمان آب و برق خوزستان، باید از خردادماه تا پایان شهریورماه، ۲۵۹ میلیون مترمکعب حقابه تالاب داده شود «اما این اتفاق رخ نداده است زیرا میزان آبگیری تالاب در اردیبهشت ماه حدود ۷۵ درصد بود.»
مدیرکل حفاظت محیطزیست خوزستان تبخیر روزانه ۳۰مترمکعب در ثانیه به دلیل گرمای هوا و هدر رفتن بسیار زیاد آب در طول مسیر تالاب را نیز از مشکلات هورالعظیم دانسته که «متاسفانه حدود ۱۶ هزار هکتار کشت شلتوک در طول مسیر انجام شده که عدد زیادی است.»
https://kayhan.london/1400/04/17/%d9%81%d8%a7%d8%ac%d8%b9%d9%87-%d8%af%d8%b1-%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c%d9%85-%d9%85%d8%b1%da%af-%d8%af%d8%b3%d8%aa%d8%ac%d9%85%d8%b9%db%8c-%d9%85%d8%a7%d9%87%db%8c%e2%80%8c
او «وجود دایک و جادهها» را که متأثر از جنگ و فعالیتهای نفتی در منطقه هستند نیز از عوامل مخاطرهزا در تالاب هورالعظیم خواند ولی در عین حال تأکید کرد: «قطعا مرگ و میر اخیر ماهیان ناشی از آلودگی نفتی نبود.»
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان اضافه کرد: «وقوع آتشسوزی در تالاب، گرمای زیاد و تبخیر آب موجب کاهش اکسیژن و تلف شدن ماهیان شده است.»
اشرفی اما با اشاره به ساخت و سازهای نفتی در این منطقه گفته که این اقدامات «موجب شد که بخشهایی از تالاب حتا در زمان سیلاب، آبگیر نشوند بنابراین حدود ۸ درصد تالاب تحت هیچ شرایطی آبگیر نمیشود».
https://kayhan.london/1398/09/25/%d8%a7%d8%b2-%d9%81%d8%b1%d9%88%d8%b1%d8%af%db%8c%d9%86%e2%80%8c%db%b9%db%b8-%d8%b3%d9%87%d9%85%e2%80%8c%d8%a2%d8%a8-%d8%aa%d8%a7%d9%84%d8%a7%d8%a8-%d9%87%d9%88%d8%b1%d8%a7%d9%84%d8%b9%d8%b8%db%8c
مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان درباره غنای اقتصادی هورالعظیم و نقش آن در تأمین معیشت مردم تأکید کرد: «در ایام مجاز صید، روزانه بالغ بر ۵هزار تُن ماهی از تالاب هورالعظیم صید میشود. اثر تالاب هورالعظیم در جذب پرندگان مهاجر و گردشگری نیز در دنیا بی نظیر است.»
این مقام مسئول تنش را در تالاب هورالعظیم زیاد توصیف کرد و گفت که «شرایط زیست آبزیان تالاب رو به نگرانی است و تنها راه حل جلوگیری از مرگ و میر گسترده ماهیان، اختصاص حقابه تالاب است.»
وی با اشاره به اقداماتی که باید برای جلوگیری از کشت شلتوک در مسیر آب به سمت هورالعظیم انجام میشد نیز گفت: «در این راستا باید الگوی کشت تغییر داده میشد و آموزش کشاورزان نیز باید مداوم انجام شود.»