سرگئی واسیلیویچ ورشینین معاون وزیر خارجه روسیه و الکساندر لاورنتیف فرستاده ویژه ولادیمیر پوتین در امور سوریه پس از دیدار با بشار اسد رئیس جمهوری رژیم سوریه در دمشق به تهران رفته و با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه جمهوری اسلامی دیدار کردند.
در این دیدار که ۳۰ آبان برگزار شد طرفین بر لزوم همکاریهای دوجانبه در حوزههای مختلف از جمله مسئله بازسازی سوریه صحبت کردند.
سفر شماری از مقامات ارشد وزارت خارجه روسیه به تهران در شرایطی انجام شد که کمتر از یک ماه پیش با موافقت ولادیمیر پوتین اسرائیلیها شدت حملاتشان به پایگاههای وابسته به «سپاه قدس» و گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در سوریه را افزایش دادند اما رژیم ایران مجبور شد سکوت کند!
پیشتر نفتالی بنت و لادیمیر پوتین ۲۲ اکتبر (۳۰ مهرماه) بعد از یک جلسه پنج ساعته درباره برنامه اتمی و تهدیدات منطقهای جمهوری اسلامی بر سر تشدید حملات اسرائیل به گروههای نیابتی در سوریه توافق کرده بودند.
توافق اسرائیل و روسیه برای ادامه حملات به پایگاه نیابتیهای وابسته به «سپاه قدس» در سوریه
توافق بین روسیه و اسرائیل تنها سه روز پس از سفر محمد باقری به مسکو انجام شده. او ادعا کرده بود ج.ا و روسیه در مسائل منطقهای و بینالمللی «نگاه مشترک» دارند!https://t.co/QyiRqPQhpI pic.twitter.com/ZbvpdL5pMh
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 23, 2021
منابع غیررسمی گفته بودند توافق روسیه و اسرائیل در مورد تشدید حملات به سپاه و متحدانش در سوریه با مخالفت بشار اسد روبرو شده است. اما روزنامه «الشرق الاوسط» جمعه ۱۹ نوامبر (۲۸ آبان) گزارش داد روسیه با دادن «پاسخ نظامی» به اسرائیل به خاطر حملات دامنهدار به خاک سوریه مخالفت کرده است. این خبر یک روز پس از دیدار ورشینین و لاورنتیف با بشار اسد در دمشق منتشر شد.
الشرق الاوسط مینویسد مخالفت روسیه با پاسخ نظامی به حملات اسرائیل مربوط به توافق اخیر مسکو اورشلیم در مورد گستردهتر شدن عملیات اسرائیل در خاک سوریه برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران است. تحلیلگران میگویند این مسئله مواضع اسرائیل در برابر رژیم ایران را تقویت میکند.
از سوی دیگر الشرق الاوسط به نقل از منابع آگاه خبر داد که روسیه به دنبال بیرون راندن ایران از پایگاه «T4» در مرکز سوریه، پس از بمباران مکرر آن توسط اسرائیل است.
روزنامه اسرائیلی «اورشلیم پست» در گزارشی با اشاره به سفر اخیر هیات روسی به تهران و دمشق مینویسد «تنش میان رژیم اسد با سپاه پاسداران در سوریه بیشتر شده است. به نظر میرسد روسیه میخواهد نفوذ ایران در سوریه را کاهش دهد و جمهوری اسلامی مخالف است و در تهران به دنبال آن هستند که همکاری با روسیه در سوریه را افزایش دهند.»
روسیه میخواهد راهی برای سرمایهگذاری بیشتر به سوریه بیابد اما جمهوری اسلامی یکی از موانع اصلی این برنامههاست.
اشاره «اورشلیم پست» به تنش میان رژیم اسد و تهران مربوط به اخراج جواد غفاری از آن کشور است. پایگاه خبری العربیه گزارش داد «اختلاف با روسها» دلیل عمده اخراج جواد غفاری از سوریه است اما جمهوری اسلامی مدعی است مأموریت او تمام شده بود.
در مناطق جنوبی سوریه از جمله «دیرالزور» درگیری بین نیروهای ایالات متحده، روسیه، اسرائیل و رژیم ایران تشدید شده است. روزنامه «الوطن العربی» گزارش میدهد افزایش حضور روسیه در دیرالزور باعث بروز اختلافات تاکتیکی بین نیروی زمینی روسیه و نیروی زمینی تحت حمایت ایران شده است.
حشمتالله فلاحتپیشه رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی اواخر اردیبهشت سال ۱۳۹۹ گفت «حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار به سوریه پول دادیم و باید از سوریه پس بگیریم. پول این ملت آنجا هزینه شده است.»
در سال ۹۷ گروه اقدام ویژه ایران در وزارت خارجه آمریکا با انتشار گزارشی اعلام کرد که جمهوری اسلامی از سال ۲۰۱۲ میلادی ۱۶ میلیارد دلار برای حمایت از بشار اسد و گروههای مورد حمایت خود در یمن و عراق هزینه کرده است.
جمهوری اسلامی به شدت با بحران مالی روبروست و در رقابت با سایر بازیگران سوریه به ویژه روسیه و ترکیه برای سرمایهگذاری در این کشور عقب مانده است. سپاه قدس و نیابتیها با چراغ سبز روسیه در آنچه آن را «میدان» میدانند نیز زیر شدیدترین حملات قرار دارند. مسئله اینجاست که روسیه به تنهایی نمیتواند سرمایه عظیم صدها میلیارد دلاری برای پروژه بازسازی در دوران پس از جنگ را فراهم کند. مانع اصلی این کار حضور جمهوری اسلامی ایران و حزبالله در سوریه است که به دلیل تحریمها مانعی برای سرمایهگذاری خارجی از سوی اروپا و ایالات متحده و همچنین کشورهای عربی منطقه در سوریه به شمار میروند.
https://kayhan.london/1400/09/01/%d8%b3%d9%87%d9%85-%d9%87%db%8c%da%86-%d8%a8%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%af%d8%b1-%d8%a7%d9%82%d8%aa%d8%b5%d8%a7%d8%af-%d8%b3%d9%88%d8%b1%db%8c%d9%87-%d8%a8%d8%a7
اکنون که جنگ در سوریه به پایان میرسد و روسها تا حد زیادی بر بشار اسد تسلط دارند و کشورهای عربی آمادهاند تا در بازسازی سوریه مشارکت کنند «سپاه قدس» یک عامل مزاحم به شمار میرود.
یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی علی خامنهای و فرمانده پیشین سپاه پاسداران در بهمنماه ۱۳۹۶ در یک سخنرانی گفته بود «ایران هم باید مثل روسیه سهم خود را در سوریه به دست آورد.» او توضیح داد که «روسها قرارداد ۴٩ ساله با سوریه بستند، هم پایگاه نظامی گرفتند و هم امتیاز اقتصادی و سیاسی. به نظرم ایران هم میتواند با دولت سوریه قرارداد طولانیمدت سیاسی و اقتصادی داشته باشد و هزینههایی که کرده است بازگرداند.»
در این میان، هر اندازه تسلط «سپاه قدس» و گروههای نیابتی در سوریه بر «میدان» کم شود، جمهوری اسلامی در معاملههایی که بین بازیگران در حال انجام است سهم کمتری خواهد داشت. در عین حال کشورهای قدرتمند عربی منطقه تلاش میکنند پس از یک دهه با نزدیک شدن به رژیم اسد او را از جمهوری اسلامی ایران دور کنند.
محمد امیرزاده نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران میگوید سهم ایران در اقتصاد سوریه ۳ درصد است و این درحالیست که ترکیه ۳۰ درصد تجارت سوریه را در اختیار خود دارد.
اما مسئله فقط بیپولی جمهوری اسلامی برای سرمایهگذاری در سوریه نیست. حتا آنچه به عنوان بخش خصوصی در ایران وجود دارد نیز به دلایل مختلف نمیخواهد سرمایه خود را در کشوری ناامن با یک رژیم دیکتاتور به خطر اندازند.
مجید مهتدی عضو اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه به وبسایت «نود اقتصادی» گفته «اعضای هیات رئیسه اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه از ترس مُهر پاسپورتشان به سوریه سفر نمیکنند!
او توضیح داد «بیشتر اعضای هیات رئیسه اتاق بازرگانی ایران و سوریه در این کشور هیچ حضوری ندارند. این افراد از حضور در سوریه اِبا دارند و میگویند چون با آمریکا و اروپا مراوده داریم نمیخواهیم، پاسپورتمان مُهر سوریه بخورد!»
نوار صوتی ظریف را باز گوش کنید. قاسم سلیمانی و سپاه قدس سرباز پیاده و بازیچه پوتین و روسیه در سوریه شدند. این همه کشته، این همه زخمی، این همه سرمایهگذاری برای هیچ.
آخوند را چه به سیاست!
لابد پوتین نماینده ویژه خود در امور سوری، الکساندر لاورنتیف، را به تهران فرستاده تا به ملایان بفهماند که اگر میخواهند در سوریه حظورداشته باشند باید از شرارت دست بردارند و هرچقدر دلار ومواد خوراکی وداروئی ومصالح ساختمانی از مردم ایران می دزدند در اختیار آنان بگذارند تا صرف باز سازی سوریه بکنند.