مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری شمال استان کرمان با اشاره به از دست رفتن سالانه حدود ۸ میلیارد دلار خاک این استان، گفت که میزان فرسایش خاک در ایران چهار برابر میانگین جهانی است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در دسامبر ۲۰۱۳ روز پنجم دسامبر را به عنوان روز جهانی خاک به رسمیت شناخت. روز جهانی خاک فرصتی برای تمرکز بر اهمیت خاک سالم و حمایت از مدیریت پایدار منابع خاک به دست می‌دهد.
این روز با هدف افزایش آگاهی از اهمیت حفظ اکوسیستم‌های سالم و رفاه انسان از طریق پرداختن به مشکلات رو به رشد در مدیریت خاک، مبارزه با از دست دادن تنوع زیستی خاک، افزایش آگاهی از اهمیت خاک و تشویق دولت‌ها، سازمان‌ها، جوامع و افراد در سراسر جهان به تعهد به پیشرفت فعالانه برای حفاظت از سلامت خاک مورد توجه قرار می‌گیرد.
مقامات جمهوری اسلامی اما به مدیریت و حفظ خاک توجهی ندارند. فرسایش خاک، قاچاق خاک و زمین‌خواری از جمله مواردی است که جایگاه نامطلوبی برای ایران در زمینه حفاظت از منابع خاک ایجاد کرده است.
همزمان با روز جهانی خاک، مهدی رجبی‌زاده مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان با اشاره به اینکه میزان فرسایش خاک در ایران چهار برابر میانگین جهانی است، گفت میانگین سالانه فرسایش آبی حدود ۱۶ تن در هکتار و نرم فرسایش بادی سالانه حدود ۱۰ تن در هکتار است در حالی که میانگین جهانی چهار تن است.
مهدی رجبی‌زاده گفته که استان کرمان سالانه ۲۷۵ میلیون تن خاک در نتیجه فرسایش آبی و بادی از دست می‌دهد که ارزش هر تن خاک ۲۸ دلار است که به این ترتیب سالانه ۸ میلیارد دلار خاک در این استان از دست می‌رود.
به گفته مدیرکل منابع طبیعی استان کرمان بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ سال زمان نیاز است تا یک سانتی‌مترمکعب خاک از سنگ مادر تولید و قابل زراعت و کشاورزی شود.
او افزوده که «متأسفانه به دلیل برداشت های بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی در استان و کشور باعث شده که به آب‌های شور برسیم بطوری که آبی که از چاه‌های استان کرمان برداشت می‌شود یا آب شور یا لب شور است و این آب به مرور خاک را شور می‌کند و در نتیجه با گذشت زمان زمین‌های کشاورزی به زمین‌های غیرقابل کشت تبدیل می‌شوند.»
در روزهای گذشته قاسم اسدیان رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان نیز گفته بود که سالانه بطور میانگین بین چهار تا ۱۷ تن فرسایش خاک در این استان انجام می‌شود. او تأکید کرده بود که «این آمار رقمی سنگین است.»
در ایران پدیده فرسایش خاک نیز مانند دیگر نابسامانی‌های محیط زیست با افزایش قابل توجهی روبرو شده است. دو استان خراسان رضوی و کرمان رکورددار آمار فرسایش خاک هستند.
جعفر جوادی مدیر آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان آمار تکان‌دهنده‌ای گفته که «متوسط فرسایش خاک در جهان هشت تن در هکتار است و در کشورهای پیشرفته با اقدامات حفاظتی این میزان به ۲ تن کاهش یافته است اما سالانه حدود ۱۸۴ تن خاک در این استان دچار فرسایش می‌شود.»
گر چه خاک از منابع تجدیدپذیر به شمار می‌رود اما بر اساس بررسی‌های صورت گرفته تشکیل هر سانتی‌مترمکعب خاک در شرایط مختلف آب و هوایی از ۱۰۰ تا ۱۰ هزار سال طول می‌کشد. ۹۵ درصد نیازهای غذایی انسان از طریق خاک تأمین می‌شود و ۷۰ درصد عناصر ساخت و ساز از خاک است.
تاکنون یک سوم از خاک کره زمین بر اثر توسعه ناپایدار فعالیت‌های انسانی نابود شده و با توجه به پیش‌بینی افزایش جمعیت جهان تا سال ۲۰۵۰ به ۹ میلیارد نفر، آلودگی خاک به یک تهدید جهانی تبدیل خواهد شد.
عیسی کلانتری رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست امرداد ۱۳۹۷ اعلام کرده بود که ایران رکورددار فرسایش خاک در جهان است: «ایران در فرسایش خاک در دنیا رتبه‌دار است و متوسط عمر فرسایش خاک در کشور ایران حدود ۲۵ سال است یعنی در هر مترمربع ۲۳۰ میلی‌متر فرسایش خاک داریم.»
