در پی گرانی مواد خوراکی از جمله نان و ماکارونی و برنج به عنوان قوت غالب مردم، ابراهیم رئیسی شب گذشته در یک برنامه تلویزیونی از افزایش یارانه‌های نقدی دهک‌های پایین درآمدی خبر داد.
ابراهیم رئیسی رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی معروف به «قاضی مرگ» شامگاه دوشنبه در یک برنامه تلویزیونی ویژه اعلام کرد که مبلغ یارانه سه دهک پایین جامعه به ۴۰۰ هزار تومان و برای دهک‌های دیگر به ۳۰۰ هزار تومان در ماه افزایش یافت!
ابراهیم رئیسی گفت که از ابتدا معلوم بود ارز ترجیحی یا دو یا چند قیمتی کردن ارز مشکل‌ساز است. وی افزود که «دولت قبلی [دولت حسن روحانی] بعد از مواجهه با این شرایط تلاش کرد از برخی کالا‌ها این ارز را قطع کند و این میزان به چند کالای اساسی کاهش پیدا کرد، اما اگر همان زمان و با نرخ آن روز، برای ارز ترجیحی فکری اساسی می‌شد راحت‌تر از حالا می‌شد آن را مدیریت کرد.»
ابراهیم رئیسی گفته که «رانتخواری و فسادی که این ارز به دنبال داشت ما را به سمت مدیریت و برنامه‌ریزی برای آن کشاند، اما تصمیم ما این شد که طرح ارز ترجیحی را تا زمانی که زیرسازی‌های لازم انجام شود ادامه دهیم. چرا که به خصوص باید مردم را برای مدیریت ارز ترجیحی قانع کنیم.»
رئیس دولت سیزدهم جمهوری اسلامی همچنین مدعی شد که «ما شتابزده عمل نمی‌کنیم و موضوع را مدت‌هاست در نظر داریم و مجلس و دولت و نخبگان آن را بررسی کرده‌اند که ادامه آن چه مسائلی را به دنبال دارد.»
او البته توضیح نداده برای مبارزه با «رانتخواری و فسادی که این ارز به دنبال داشت» چه ساز و کاری برای برخورد با «مافیاها و رانتخواران» طراحی شده و چرا «مجلس و دولت و نخبگان» بار ناتوانی خود را در برخورد با فاسدان به سفره مردم تحمیل کرده‌اند؟!
بر اساس اطلاعاتی که ابراهیم رئیسی ارائه داده پرداخت یارانه نقدی جدید برای تطمیع و خاموش کردن صدای اعتراضاتی که بیش از پیش بلند می‌شود، بر این اساس خواهد بود:
دهک یک تا ۳
خانواده ۲ نفره: ۸۰۰ هزار تومان
خانواده ۳ نفره: یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان
خانواده ۴ نفره: یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان
خانواده ۵ نفره: ۲ میلیون تومان
دهک ۴ تا ۹
خانواده ۲ نفره: ۶۰۰ هزار تومان
خانواده ۳ نفره: ۹۰۰ هزار تومان
خانواده ۴ نفره: یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان
خانواده ۵ نفره: یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
او همچنین دولتش را دولت «صادق‌الوعد» خوانده و گفته که «این کمک هزینه‌ای معیشتی برای دو ماه خواهد بود تا کالابرگ الکترونیکی آماده شود.»
ادعای دیگر رئیس دولت سیزدهم درباره گران نشدن نان و دارو و بنزین بوده است: «قیمت نان و دارو و بنزین به هیچ وجه برای هیچکدام از مردم تغییر نمی‌کند و نان سنتی به دست همه مردم می‌رسد و بعد از اینکه زیرساخت‌ها را تکمیل کردیم، دارو نیز از مجرای بیمه‌ها به دست مردم می‌رسد و آن یارانه‌ای که واردکننده دریافت می‌کند به بیمه‌ها می‌رسد تا دارو با قیمتی که الان وجود دارد به مردم برسانند. نان و بنزین هم به این ترتیب هیچ افزایش قیمتی نخواهند داشت.»
این در حالیست که قیمت دارو از زمستان گذشته با شتاب زیادی در حال افزایش بوده بطوری که برخی اقلام دارویی افزایش بیش از ۲۰۰ درصدی داشتند. همچنین در روزهای گذشته قیمت نان فانتری ۱۰ برابر شده، قیمت نان سنتی افزایش یافته و قیمت هر عدد نان سنگک سه برابر شده و قیمت ماکارونی به کیلویی ۳۶ هزار تومان و برنج تا کیلویی ۱۳۰ هزار تومان افزایش یافته است.
شیوه پرداخت یارانه در جمهوری اسلامی هرچند از ابتدا غلط بود و جمهوری اسلامی جزو حکومت‌های استثنایی است که بجای حمایت از تولید داخلی در عمل از فروشندگان خارجی و واردکنندگان حمایت می‌کند، اما به نظر نمی‌رسد دولت رئیسی توانایی مدیریت اصلاح یارانه‌ها را داشته باشد. اقتصاد ایران، اقتصاد گروه‌ها و خانواده‌های مافیایی است و فاسدان قدرتمند که متصل به ارکان نظام هستند، بازارهای کشور را هدایت می‌‍کنند. از سوی دیگر تجربه فساد گسترده در توزیع ارز ۴۲۰۰ تومانی طی سال‌های گذشته نشان داد در هیچیک از مقامات و جناحین جمهوری اسلامی اراده و توان مبارزه با مافیاهای اقتصادی وجود ندارد. در چنین شرایطی بدون شک طرح کنونی دولت هم که هراسان و شتابزده همزمان با نخستین اعتراضات علیه گرانی در شهرهای مختلف مطرح شده، شکست می‌خورد.
از سوی دیگر دولت برای پرداخت یارانه نقدی به مردم بودجه کافی ندارد؛ همانطور که یکی از دلایلی که سبب شد ارز ۴۲۰۰ تومانی در شرایط بحران معیشتی مردم حذف شود، نبود منابع ارزی کافی در دست دولت و کسری بودجه شدید در نظام بود!
در نتیجه به نظر می‌رسد طرح اصلاح و ساماندهی یارانه‌ها اگر چه ممکن است کمی از کسری بودجه دولت رئیسی بکاهد، اما سفره مردم را خالی‌تر خواهد کرد.
در این میان جناح‌های حامی رئیسی در تلاش هستند از اقدامات اخیر دولت در حذف ارز ترجیحی حمایت کنند تا به خیال خود خشم و اعتراضات مردم کنترل شود.
روزنامه «رسالت» با ادعای اینکه «دولت ریٔیسی با توانایی‌هایی که دارد از این مرحله عبور خواهد کرد و اگر چند روزی قفسه فروشگاه‌ها از ماکارونی و روغن خالی باشد، بلافاصله پر خواهد شد»، نوشت: «دولت ریٔیسی برای ثبات بخشیدن به بازارها نیاز به آدم‌های بزرگ اجرایی و با دانش و مهارت کافی دارد.»
