منابع اطلاعاتی غربی می‌گویند جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌های آمریکا از طریق شبکه‌ای از شرکت‌های صوری و نیابتی، مؤسسات مبادلات ارزی و دلال‌ها سالانه ده‌ها میلیارد دلار مبادلات تجاری انجام می‌دهد.
روزنامه «وال استریت ژورنال» ۲۲ ژوئن (اول تیرماه) گزارش داد رژیم ایران برای دور زدن تحریم به ویژه تحریم‌ها در حوزه نفت و گاز، از خدمات بانک‌های چینی، چند بانک و شرکت در خاورمیانه و مؤسسات مالی غربی استفاده می‌کند.
به گفته منابع اطلاعاتی «این شبکه مستقیماً توسط رهبری سیاسی ایران از سال ۲۰۱۱ و با تمرکز بر ایجاد یک سیستم مالی برای اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی در برابر فشارهای بین‌المللی با هدف محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران راه‌اندازی شد.»
وال استریت ژورنال با استناد به‌صورت‌های بانکی و اسناد شرکتی که در نهادهای اطلاعاتی غربی بررسی‌شده گزارش داد «هلدینگ HSBC و استاندارد چارترد، دو بانک بزرگ در جهان از نظر میزان دارایی از جمله مؤسساتی بوده‌اند که به صادرکنندگان بزرگ ایرانی خدماتی ارائه و تجارت ممنوعه با رژیم ایران را به‌نمایندگی از آنها انجام می‌دادند.»
این شبکه شامل صرافی‌ها و شرکت‌هایی است وابسته به جمهوری اسلامی در خارج از ایران که از طریق بانک‌های خارجی با استفاده از حساب بانکی شرکت‌های وکالتی پول حاصل از فروش نفت و محصولات پتروشیمی را به صورت دلار، یورو و سایر ارزهای خارجی به ایران می‌رسانند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی نقش هماهنگ‌کننده این شبکه را دارد و تسویه مبادلات ارزی صادر کنندگان و واردکنندگان ایرانی را از طریق اتاق پایاپای الکترونیکی انجام می‌دهد.
به نوشته وال‌استریت ژورنال، این معاملات که توسط بانک‌های بین‌المللی صورت گرفته، به رژیم ایران اجازه داد تا فشار تحریم‌های آمریکا را علیه خود کاهش دهد و حتی از این فرصت برای خرید زمان و توسعه برنامه هسته‌ای خود استفاده کند.
