با گذشت دو هفته از اعتراضات سراسری، سازمان حقوق بشر ایران شمار جانباختگان را «دستکم ۸۳ نفر» اعلام کرده است. سازمان عفو بینالملل با اعلام دستیابی به «سند رسمی» اعلام کرده ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی دستور «سرکوب قاطع و جدی» معترضان را صادر کرده است. کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد نیز از سرکوب مسلحانه معترضان و قطع اینترنت در ایران ابراز نگرانی کرده است.
اعتراضات مردم ایران در حالی وارد سومین هفته میشود که سرکوب گسترده و مسلحانه معترضان، بازداشت معترضان و فعالان مدنی، هنرمندان و ورزشکاران حامی مردم، و همچنین قطع اینترنت نتوانسته از اراده مردم برای ادامه اعتراضات و ماندن در خیابان بکاهد.
سازمان حقوق بشر ایران در تازهترین گزارش خود اعلام کرده ر اعتراضات سراسری جاری که با اعتراض به جان باختن مهسا امینی در بازداشت «گشت ارشاد» آغاز شد، تاکنون «دستکم ۸۳ نفر» به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدهاند.
سازمان حقوق بشر ایران افزوده که «جانباختگان اعتراضهای اخیر در ۱۶ استان ایران به دست مأموران جمهوری اسلامی کشته شدند. بر اساس این اطلاعیه؛ استان مازندران با ۲۶ نفر بیشترین شمار جانباختگان را داشته است.»
بر این اساس، شمار جانباختگان به تفکیک استانها عبارتند از گیلان ۱۱ نفر، آذربایجان غربی ۱۱ نفر، کرمانشاه ۶ نفر، کردستان ۶ نفر، البرز ۵ نفر، تهران ۴ نفر، کهگیلویه و بویراحمد ۲ نفر، اصفهان ۲ نفر، خراسان رضوی ۲ نفر، زنجان ۲ نفر، قزوین ۲ نفر، آذربایجان شرقی ۱ نفر، سمنان ۱ نفر، ایلام ۱ نفر و بوشهر ۱ نفر.
سازمان حقوق بشر ایران تأکید کرده که «استفاده از سلاح جنگی علیه معترضان یک جنایت بینالملی است و جامعه جهانی موظف است که از بروز و ادامه این جنایت جلوگیری کند.»
گفتنی است آمارهای ارائه شده درباره جانباختگان، مجروحان و بازداشتشدگان مربوط به مواردی است که خبررسانی شده است و به دلیل قطع اینترنت یا فشار امنیتی بر خانوادهها بخشی از آمارها هنوز اعلام نشده است.
سازمان عفو بینالملل با اعلام دستیابی به «سند رسمی» اعلام کرده ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی دستور «سرکوب قاطع و جدی» معترضان را صادر کرده است.
سازمان عفو همچنین افزوده که تاکنون توانسته اسامی ۵۲ نفر از جانباختگان اعتراضات اخیر از زمان شروع اعتراضات سراسری در ایران از روز ۲۵ شهریور را ثبت کند.
این نهاد حقوقبشری میگوید شواهد به دست آمده نشان میدهد مقامهای جمهوری اسلامی با استقرار سپاه پاسداران، بسیج، نیروی انتظامی، پلیس ضدشورش و نیروهای لباسشخصی به سرکوب وحشیانه اعتراضات پرداختهاند.
سازمان عفو بینالملل بامداد جمعه ۸ مهر برابر با ۳۰ سپتامبر اعلام کرد رونوشت یک سند رسمی به دست این نهاد بینالمللی رسیده که نشان میدهد ستاد کل نیروهای مسلح ۳۰ شهریور به فرماندهان نیروهای مسلح در تمام استانها دستور داده است با معترضان شدیدا مقابله کنند.
سازمان عفو بینالملل تأکید کرده که این سند نشان میدهد که مقامها قصد دارند اعتراضات را به هر قیمتی سرکوب کنند.
اگنس کالامارد دبیر کل سازمان عفو بینالملل نیز تأکید کرده که مقامات ایران آگاهانه تصمیم گرفتند معترضان را بکشند. او در توییتی گفته است کشتار معترضان ایرانی نیاز فوری به مکانیسم پاسخگویی بینالمللی برای تحقیق دارد.
راوینا شامداسانی کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل نیز روز سهشنبه پنجم مهر از سرکوب خشونتبار و مسلحانه معترضان و اعمال محدودیت شدید بر ارتباطات که اینترنت تلفنهای همراه و شبکههای اجتماعی را نیز دربرمی گیرد، شدیدا ابراز نگرانی کرد.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل هزاران نفر از مردم در سراسر ایران به اعتراضات ضد حکومتی پیوستهاند و نیروهای امنیتی در مواردی از گلولههای جنگی علیه معترضان استفاده کردهاند اما ه دلیل اعمال محدودیت شدید بر وسایل ارتباط جمعی، تعیین تعداد دقیق کشتهها، زخمیها و دستگیرشدگان بسیار دشوار است.
راوینا شامداسانی تأکید کرده که کاربرد اسلحه برای متفرق کردن اجتماعات مسالمتآمیز، غیرقانونی است و فقط در مواردی میتواند مورد استفاده قرار بگیرد که جان افراد بطور جدی در معرض خطر قرار گیرد.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل همچنین از تداوم مصونیت ارگانهای حکومتی و بویژه نهادهای امنیتی و انتظامی در نقض حقوق بشر ابراز نگرانی کرده و کشته شدن معترضان به دلیل استفاده از روشهای سرکوب مرگبار در اعتراضات آبان ۹۸، تیرماه ۱۴۰۰ و اردیبهشت ۱۴۰۱ را به عنوان مصادیق بارز تکرار نقض حقوق بشر در ایران یادآوری میکند.
استفان دوجاریک سخنگوی دبیرکل سازمان ملل روز گذشته به خبرنگار تلویزیون «ایران اینترنشنال» گفته بود که «گوترش و دفتر حقوق بشر سازمان ملل در ژنو درباره استفاده بیش از حد زور توسط نیروهای امنیتی و محدودیت دسترسی به اینترنت، ارتباطات موبایل و پلتفرمهای رسانههای اجتماعی در ایران عمیقا نگران هستند.»
با وجود سرکوب گسترده مردم همچنان تظاهرات و تجمع خیابانی علیه جمهوری اسلامی را ادامه میدهند. شب گذشته در شهرهای قم و مشهد و شیراز اعتراضات بسیار گسترده و کمسابقهای برگزار شد. مردم در قم که مرکز حوزههای علمیه و پایتخت تبلیغات ایدئولوژیک جمهوری اسلامی است مردم شعار «آخوند باید گم بشه» سر دادند.
اعتراضات امروز جمعه هشتم مهرماه نیز در شهر اهواز و از ظهر ادامه داشته است. مردم با رقص و موزیک و دستزدن تجمعات را از محله زیتون آغاز کردند. به عقیده کارشناس برگزاری تظاهرات در روزانه در کنار تجمعات شبانه، یکی از پاشنهآشیلهای جمهوری اسلامی برای سرکوب معترضان است چون نیروهای سرکوبگر باید به صورت ۲۴ ساعته در حال مأموریت باشند که از توانشان خارج است.
در حالی که خبرها حکایت از برگزاری اعتراضات سراسری مردم در درون کشور در روز شنبه نهم مهرماه دارد، ایرانیان ساکن خارج از کشور نیز قرار است در دهها کشور تجمعاتی در حمایت از اعتراضات مردم درون ایران برگزار کنند.