اعتراضات سراسری شهریور ۱۴۰۱ در شامگاه گذشته در بیش از ۱۰۰ شهر ایران و با حضور صدها هزار نفر از شهروندان برگزار شد. جمهوری اسلامی در حالی با قطع اینترنت موبایل و فیلتر شبکههای اجتماعی به سرکوب مسلحانه مردم اقدام کرده اما خیابانها در دست مردم معترض و اعتراضات به حدی گسترده است که مقاومتهای محلهای و کوچه به کوچه شکل گرفته است. همچنین پراکندگی اعتراضات در کلانشهرها امکان سرکوب را از نیروهای جمهوری اسلامی سلب کرده است.
ارومیه، تهران، منجیل، آمل، سردشت، سمنان، اسلام آباد غرب، اردبیل، گنبدکاووس، ورامین، تالش، تنکابن، زرین شهر، زاهدان، قشم، دهلران، بابل، نورآباد، سرابله، تبریز، سنندج، نوشهر، مرودشت، مهاباد، همدان، اشنویه، ساوه، شیروان، قائمشهر، گرمسار، بابلسر، کیش، لاهیجان، قم، اهواز، کاشان، رودسر، پاوه، کرمان، قوچان، پاکدشت، دهگلان، انزلی از جمله شهرهایی بودند که اعتراضات گسترده مردمی در آنها برگزار شد.
«میجنگیم میمیریم ایران رو پس میگیریم»، «توپ تانک فشفشه، آخوند باید گم بشه»، «مرگ بر دیکتاتور»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «مرگ بر خامنهای»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»، «سید علی قاتله، حکومتش باطله» از جمله شعارهای مردم معترض در اعتراضات دیروز و دیشب بود.
گزارشها از شهرهای مختلف نشان میدهد مأموران نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی برای مقابله با تظاهراتکنندگان اقدام به شلیک گاز اشکآور، گلوله ساچمهای و در برخی شهرها استفاده از دیگر دیگر اسلحههای جنگی میکنند. استفاده از شوکر برقی و ضربه به سر معترضان با باتوم یکی از شگردهای نیروهای حکومتی است که موارد متعددی از آن گزارش شده است.
در آنسوی میدان مبارزه، مردم با سنگ و چوب به دفاع مشروع از خود در برابر معترضان میپردازند و با آتش زدن سطلهای زباله و لاستیک اتومبیل تلاش میکنند اثرات گاز اشکآور را خنثی کنند. مردم همچنین با کندن نردههای فلزی در بلوارها و خیابانها، از ورود ماشینهای سرکوب جمهوری اسلامی به مناطقی که اعتراض در آنها در جریان است جلوگیری میکنند.
وای به روزی که مسلح شویم!
رشت
چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری#IranProtests2022 pic.twitter.com/e30DdNQrqd— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 22, 2022
به دلیل پراکنده شدن اعتراضات از میدانها و چهارراههای اصلی شهرها به همه محلهها، به نظر میرسد جمهوری اسلامی برای سرکوب نیروی کافی ندارد. خبرگزاریهای رسمی جمهوری اسلامی روز چهارشنبه گفتند که برای اولین بار از نیروهای یگان ویژه زن برای سرکوب معترضان استفاده شده است.
فرمانده «یگان زنان» یگانهای ویژه فراجا در گفتگو با خبرگزاری مهر مدعی شد که در جریان تجمعات اعتراضی سهشنبه شب «هشت لیدر زن» بازداشت شدهاند. در بسیاری از تجمعات اعتراضی برگزارشده زنان روسری خود را آتش زدند و شعار «زن، زندگی، آزادی» سردادند. حضور گسترده زنان در سنین مختلف در اعتراضات روزهای گذشته کاملا پررنگ بوده است.
تصاویر از ایران نشان میدهند که زنان در مقابل نیروهای مسلح انتظامی روسری از سر برمیدارند و روسری خود را آتش میزنند.
همبستگی مردم در روزهای گذشته صحنههای متعددی از فرار نیروهای امنیتی و ضد شورش از دست مردم معترض را به نمایش گذاشته است. در چند شهر ایران از جمله کرمانشاه، رشت، لنگرود، شیروان گزارشها از قرار گرفتن اختیار برخی محلههای اصلی شهر در دست مردم دستکم برای ساعاتی حکایت دارد.
فراری دادن نیروهای سرکوبگر جمهوری اسلامی در آمل
چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری pic.twitter.com/WGVcP391vg
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2022
در شهرهای بزرگ اعتراضات در مناطق و محلههای مختلف گسترده شده بطوری که شب گذشته در تهران دستکم در ۱۰ منطقه اعتراضات در جریان بود. بلوار کشاورز، چهارراه «ولیعصر» (چهارراه پهلوی)، نارمک، تهرانپارس، میدان «صادقیه» (آریاشهر)، تجریش، پل حافظ، پارک وی، کریمخان و شهرک اندیشه از جمله مناطقی بودند که اعتراضات شب گذشته در آنها جریان داشت. حتی مردم در برخی محلهها به صورت کوچه به کوچه اعتراضات را پیش میبردند. در اطراف تهران هم از قرچک گرفته تا رباط کریم و شهرری اعتراضات گستردهای برگزار شد. اعتراضات شب گذشته همچنین از کرج تا شهریار و ورامین کشیده شد.
لنگرود یکی از شهرهایی بود که اعتراضات دیشب مردم در آن به شدت گسترش یافت. یک منبع مطلع درباره این اعتراضات به خبرگزاری هرانا گفته «مأموران لباس شخصی با باتوم و شوکر در دو منطقهی «سه راه راپشته» و «پارک فجر» لنگرود به مردم معترض حمله کردند و مردم را مورد ضرب و شتم قرار دادند. حجم گاز اشکآور شلیک شده به قدری زیاد است که برای ساکنین داخل منازل نیز مشکلات تنفسی ایجاد کرده. تا این لحظه سه تن از شهروندان مصدوم شدند که اغلب شامل شکستگی سر به دلیل ضربهی باتوم است.»
دفاع مشروع مردم در برابر نیروهای مسلح امنیتی و ضد شورش
تالش
چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری pic.twitter.com/t7Sx1ew53V— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2022
معترضان در مشهد کلانتری احمدآباد را به آتش کشیدند و در خیابانهای شهر شعار «مرگ بر خامنهای» و «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند. نیروهای جمهوری اسلامی با استقرار در کلانتری در حال شلیک به مردم بودند که مردم پس از فهمیدن این موضوع به کلانتری حمله کردند. اتفاق مشابهی نیز در گرمسار افتاده و شلیک به مردم از درون کلانتری سبب شد مردم به کلانتری حمله کنند. در شهرستان شیروان نیز مردم به دفتر امام جمعه حمله کرده و شیشهها را شکستند.
ویدئوهای منتشرشده نشان میدهد مردم در شهرهای مختلف پس از فراری دادن نیروهای حکومتی که اتومبیلها را گذاشته و در رفتهاند، اقدام به آتش زدن ماشینهای یگان ضد شورش و انتظامی زدند. ویدئوی دیگری که در رسانههای اجتماعی منتشر شده نشان میدهد یکی از شعبههای بانک سپه در تبریز همزمان با شعار معترضان در آتش میسوزد.
تصاویر و ویدئوهای دیگر نشان از پاره کردن و به آتش کشیدن تصاویر روحالله خمینی و علی خامنهای رهبران پیشین و کنونی جمهوری اسلامی در شهرهای مختلف دارد. معترضان در کرمان، زادگاه قاسم سلیمانی، بنر بسیار بزرگی با تصویر وی را پاره کردند و شعارهای «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند.
پاره کردن بنر قاسم سلیمانی در کرمان زادگاه «سردار»!
کرمان
چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری pic.twitter.com/kViFDDqvli— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2022
نیروهای سرکوبگر با فرستادن نیروهای لباسشخصی به میان معترضان، از یکسو تلاش کردند تا حلقههای اعتراضی را در هم بشکنند و شعارها را کنترل کنند، و از سوی دیگر با کشاندن معترضان به کوچهها امکان بازداشت آنها را آسان میکردند.
شاهزاده رضا پهلوی شامگاه چهارشنبه در پیامی خطاب به مردم ایران از آنها خواست در خیابانها بمانند؛ وی گفت: «درود بر شما هموطنان شجاع و دلیرم. آرزوی همیشگی من این بود اتحادی را که اکنون از خود نشان میدهید در سراسر کشور ببینم. شما با هم نیرومندید و با هم از هر نیروی سرکوبی قویترید. همین روند اگر ادامه باید مسلماً پیروزید. خیابان دست شماست. نگهش دارید!»
درود بر شما هموطنان شجاع و دلیرم
آرزوی همیشگی من این بود که این اتحادی را که اکنون از خود نشان میدهید، در سرتاسر کشور ببینم.
شما با هم نیرومندید
و با هم از هر نیروی سرکوبی قویتر هستید
و همین روند اگر ادامه یابد، مسلما پیروز خواهید بود.
خیابان دست شماست
نگهش دارید!@PahlaviReza pic.twitter.com/MieSriln3Y— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2022
در ویدئوهای منتشر شده سرخوردگی و درماندگی بخشی از نیروهای حکومتی و حتی اکراه آنها در سرکوب مردم کاملا مشهود است. این موضوع نشانهی ریزش از درون نهادهای امنیتی و انتظامی را پررنگ میکند.
در همین رابطه، وبسایت حقوق بشری هه نگاه گزارش داده که شب گذشته نیروهای سپاه پاسداران در سقز به شدت معترضان را زیر رگبار گرفتند و شلیک به طرف معترضین در محله کریم آباد سقز بحدی بیرحمانه بوده که برای دقایقی نیروهای ارتش در اعتراض با سپاه پاسداران مبادله آتش داشتهاند.
ریزش از حکومت در میان اقشار دیگر نیز به شکل بیسابقهای آغاز شده است. روز گذشته محسن چاووشی خواننده با انتشار توئیتی نوشت «در کمال صحت و سلامت» اعلام میکند که برای همراهی با مردم دیگر با وزارت ارشاد جمهوری اسلامی همکاری نخواهد کرد.
مهران مدیری برنامهساز و کارگرادن صداوسیمای جمهوری اسلامی که همواره از جمله منفعتطلبان شناخته میشد با انتشار ویدئویی صداوسیما را تحریم و با مردم اعلام همراهی کرد.
مهران مدیری: حتی یک فریم از اثر مرا در هیچ شبکهای پخش نکنید! فعلا همین کار از دستم برمیاد!
چهارشنبه ۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری#IranProtests2022 pic.twitter.com/wkJDmYLJyQ
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 22, 2022
به دلیل گستردگی اعتراضات و قطع شدن اینترنت در مناطق مختلف هنوز آمار دقیقی از جانباختگان و مجروحان اعتراضات در دست نیست اما شبکه حقوق بشر کردستان اعلام کرد در جریان اعتراضات به کشته شدن مهسا امینی، دستکم یک نوجوان ۱۶ ساله به نام امین معروفی و دو شهروند دیگر به نامهای دانش راهنما، ۲۵ ساله و صدرالدین لیتان، ۲۷ ساله، با تیراندازی نیروهای بسیج و ضدشورش در روستای بالو در استان آذربایجان غربی کشته شدند.
بر اساس این گزارش، در جریان اعتراضات در استانهای غربی ایران تا کنون ۱۰ شهروند به نامهای محسن محمدی، فریدون محمودی، رضا لطفی ، فرجاد درویشی، زکریا خیال، فواد قدیمی، مینو مجیدی، دانش راهنما، صدرالدین لیتان و امین معروفی در نتیجه تیراندازی نیروهای امنیتی کشته شدهاند.
گزارش دیگری از جان باختن سه تن در «قائمشهر» (شاهی) بر اثر اصابت تیرهای جنگی مأموران امنیتی حکایت دارد. پیشتر خبرهای غیررسمی از جان باختن یک معترض در کرج منتشر شده بود.
فرمانده نیروی انتظامی کردستان کشته شدن ۴ شهروند در جریان اعتراضات را تأیید کرده است. لطفالله شیبانی فرماندار شهر شیراز نیز گفته است «برخی افراد با ماموران انتظامی درگیر شدند که طی آن، یکی از همیاران پلیس، آسمانی شد.»
قرارگاه سایبری «عمار» نیز از کشته شدن یک بسیجی در تبریز در مقابل مصلای این شهر و به ضربه چاقو خبر داد. این قرارگاه، هویت کشته شده را حسین اوجاقی اعلام کرد.
همچنین شهرام کرمی دادستان کرمانشاه زخمی شدن ۲۵ شهروند و کشته شدن دو تن دیگر در جریان اعتراضات سه شنبه ۲۹ شهریور در کرمانشاه را تأیید کرد.
شکست نیروهای شرور ضد شورش
دهلران
۳۰ شهریور ۱۴۰۱#مهسا_امینی #MahsaAmini#اعتراضات_سراسری#اعتصابات_سراسری pic.twitter.com/OQProcsgRX— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 21, 2022
حسین حسن پور جانشین فرمانده انتظامی گیلان از بازداشت ۶۸ تن از شهروندان در شهر رشت در دو روز اخیر خبر داد و گفته که ۴۳ نفر از عوامل انتظامی، بسیج و سپاه نیز در حوادث اخیر مجروح شدهاند.
خبرگزاری کردپا نیز از مصدومیت یک شهروند با هویت نچیروان معروفی، ١٨ ساله در سقز خبر داد. این شهروند در جریان اعتراضات مورد هدف شلیک نیروهای امنیتی قرار گرفته و بینایی چشم راست خود را بطور کامل از دست داده است. همزمان خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی طی گزارشی مدعی به آتش کشیده شدن یک پلیس خبر داد و نوشت بدن این پلیس با سوختگیهای جدی مواجه شده است.
ویدئوهایی نیز در شبکههای اجتماعی منتشر شده که نشان میدهد بسیاری از مجروحان این اعتراضات که با اسلحه ساچمهای زخمی شدهاند، برای پنهان ماندن هویت و حفظ امنیت به بیمارستانها و مراکز درمانی مراجعه نکرده و توسط پزشکان و پرستان و بهیاران در خانه درمان میشوند.
پیشتر گزارش شده بود که مأموران امنیتی با مراجعه به مراکز درمانی و بیمارستانها افرادی که در اعتراضات زخمی شده را شناسایی و یا آنها را بازداشت یا در همان بیمارستان تشکیل پرونده امنیتی داده و بیماران را مورد بازجویی قرار میدهند تا بعد آنها را احضار کنند.
در حالی که دسترسی به اینترنت در روزهای گذشته با محدودیتهایی روبرو شده بود و در مناطقی که محل برگزاری اعتراضات بود اینترنت موبایل قطع میشد اما از روز گذشته اینترنت موبایل بطور سراسری قطع شد و شبکه اینستاگرام که تنها شبکه اجتماعی فیلتر نشده در ایران بود نیز فیلتر شد.
گروه هکری «انانیموس» یا «ناشناس» در حمایت از مردم معترض ایران، از آغاز جنگ سایبری علیه جمهوری اسلامی خبر داد. ساعاتی پس از اعلام این خبر، شماری از وبسایتهای حکومتی از جمله وبسایت خبررسانی دولت، وبسایت صداوسیما و وبسایت وزارت ارشاد اسلامی برای ساعاتی در ایران با اختلال روبرو شدند.