Page 5 - (کیهان لندن - سال سى و هفتم ـ شماره ۲۸۹ (دوره جديد
P. 5

‫صفحه ‪ 5‬ـ ‪ Page 5‬ـ شماره ‪۱۷55‬‬
‫جمعه ‪ 27‬نوامبر تا پنجشنبه ‪ ۳‬دسامبر‪2۰2۰‬‬

‫چنگیز جلیلوند مرد حنجره‬                                                       ‫بخش دوم‬                                   ‫در گفتگو با بهمن مقصودلو‪:‬‬

‫چگونه موتور «صنعت سینمای ایران» توسط اسماعیل کوشان طلایی سینما بر اثر ابتلا به‬
                                                                                       ‫و پرویز خطیبی به حرکت درآمد‬
‫ُکرونا درگذشت‬

‫چنگیز جلیلوند ‪۱۳۹۹/۱۳۱۹‬‬                                                       ‫از هیچ شروع کنید و چیزی بسازید که‬         ‫پرویز خطیبی‪ ،‬اسماعیل کوشان‬                                                          ‫=یک سینمای هنری‬
                                                                              ‫راه بیافتد توی خیابان و مردم بیایند‬                                                                                           ‫تنها بر بستر و درکنار یک‬
‫درمبخش (فیلمساز)و کریم اکبری‬            ‫=با شیوع ویروس مرگبار‬                 ‫این حرکت را تماشا کنند و تشویق‬            ‫ایران هیچکدام از اینها را نداشتیم‪ .‬اوایل‬   ‫کشور سنتی با آن وضعیت اجتماعی‪،‬‬           ‫سینمای تجاری موفق به‬
‫مبارکه (بازیگر) جان خود را از دست‬       ‫ُکرونا در ایران تا کنون‬               ‫کنند و دومی ساخته بشود و سومی‬             ‫قرن بیستم به بعد بود که ما هنرستان‬         ‫سیاسی و تاریخ ِی در آن زمان‪ ،‬در کدام‬
‫دادند‪.‬جلیلوند فعالیت هنریاش را‬          ‫چهرههای هنری مشهوری‬                   ‫و وقتی این تعداد به چهل تا در سال‬         ‫هنرپیشگی درست کردیم برای تربیت‬             ‫نقطه قرار دارد‪ .‬کشوری که از فرهنگ‬                     ‫وجود میآید‪.‬‬
‫در سال ‪ ۱۳۳۶‬و با تئاتر به همراه‬         ‫از جمله اکبر عالمی‬                    ‫میرسد شما یک «صنعت سینما»‬                 ‫بازیگران تئاتر با دورههای دوساله و‬         ‫تصویری بیبهره است‪ .‬باید توضیح‬            ‫=سینما در یک کشور‬
‫ابوالحسن تهامی آغاز کرد و دوبله دهها‬    ‫(مستندساز و استاد سینما)‪،‬‬             ‫پیدا میکنید‪ .‬در این صنعت سینما‬            ‫سه ساله‪ .‬آوانس اوگانیانس هم آمد‬            ‫بدهم که در ایران تا دوران انقلاب‬         ‫سنتی با وضعیت اجتماعی‬
‫نقش ماندگار در سینمای قبل انقلاب‬        ‫خسرو سینایی (فیلمساز)‪،‬‬                ‫چندهزار نفر به کار مشغول میشوند‪.‬‬          ‫یک مدرسهی هنرپیشگی درست کرد‬                ‫مشروطیت‪ ،‬نقاشی پرتره ممنوع بود‪.‬‬          ‫و تاریخی که تا دوران‬
‫و آثار مشهور سینمای جهان را انجام‬       ‫درمبخش‬  ‫کیومرث‬                        ‫لوازم کار بهتری میخرید‪ .‬وسایلتان‬          ‫چرا که میدانست برای ساختن فیلم‬             ‫اسلام مجسمهسازی و موسیقی را هم‬           ‫انقلاب مشروطیت‪ ،‬حتی‬
‫داده است‪.‬او به دلیل قابلیت گستردهی‬      ‫(فیلمساز)و کریم اکبری‬                 ‫بهتر میشود و البته در کنار همهی‬           ‫احتیاج به هنرپیشه دارد‪ .‬خلاصه یک‬           ‫ممنوع کرده بود و در طول این هزار‬         ‫نقاشی پرتره هم ممنوع‬
‫گویندگی و تیپسازی بین دوبلورهای‬         ‫مبارکه (بازیگر) جان خود را‬            ‫اینها فیلمساز تربیت میشود‪ ،‬بازیگر‬         ‫سلسله فعالیتهایی در اطراف صنعت‬             ‫و چند صد سال هم اصولاً تمام توجه‬         ‫بود و اسلام مجسمهسازی و‬
‫ایران به مردم حنجره طلایی معروف بود‪.‬‬            ‫از دست دادند‪.‬‬                 ‫به وجود میآید‪ ،‬سناریست و ادیتور‬           ‫فیلمسازی انجام شد‪ .‬حالا فیلمسازی‬           ‫مردم به شعر بود و در نتیجه ما دارای‬      ‫موسیقی را هم ممنوع کرده‬
‫چنگیز جلیلوند با حرف زدن بجای بهروز‬     ‫=جلیلوند بجای‬                         ‫آموزش میبیند؛ فیلمهای خوب تولید‬           ‫وسایلی هم میخواست‪ ،‬مثل دوربین و‬            ‫فرهنگی به نام فرهنگ تصویری در‬            ‫بود‪ ،‬درکشوری که فرهنگ‬
‫وثوقی و همچنین دوبلهی مارلون براندو‬     ‫هنرپیشههای مشهور‬                      ‫میشود و کمکم نوبت به فیلمهای‬              ‫تشکیلات برای صدا‪ ،‬وسایل نور و علم‬          ‫ایران نبودیم‪ .‬از عکس‪ ،‬عکاسی‪ ،‬نقاشی‬       ‫تصویری ندارد‪ ،‬راه درازی‬
‫به شهرت دست پیدا کرد‪ .‬وی پس از‬          ‫سینمای قبل از انقلاب مانند‬            ‫هنری هم میرسد‪ .‬پرویز خطیبی که‬             ‫حاکم بر آن که ما هیچکدام از اینها را‬       ‫و بطور کلی هنرهای تجسمی خبری‬             ‫دارد تا بتواند یک فیلم‬
‫وقوع انقلاب اسلامی در سال ‪ ۵7‬از‬         ‫محمدعلی فردین‪ ،‬بهروز‬                  ‫متخصص نوشتن بود و نمایشنامههای‬            ‫هم نداشتیم‪ .‬در همین دوران بود که‬
‫ایران مهاجرت کرد و سال ‪ ۱۳77‬به‬          ‫وثوقی‪ ،‬ناصر ملکمطیعی‪،‬‬                 ‫آن دوران را مینوشت و میانپرده و‬           ‫فردی به نام «اسماعیل کوشان» آمد‬                                        ‫نبود‪.‬‬                ‫خوب هنری بسازد‪.‬‬
                                        ‫ایرج قادری و سعید راد و‬               ‫پیشپرده برای تئاترها درست میکرد‬           ‫و این وسایل را برد به ایران‪ ،‬کشوری‬         ‫=آقای مقصودلو‪ ،‬ممکن است‬
                    ‫ایران بازگشت‪.‬‬       ‫بازیگران بینالمللی مانند‬              ‫به گفتهی خودش در سن نه سالگی‬              ‫عقبافتاده‪ ،‬از جهان سوم که مردم‬             ‫دربارهی فرهنگ تصویری کمی‬                 ‫اما اینجا یک مسئله اساسی مطرح‬
‫جلیلوند بجای هنرپیشههای مشهور‬           ‫مارلون براندو صداپیشگی‬                ‫سی یا چهل بار رفته بود فیلم «دختر‬         ‫با این هنر بیگانه بودند‪ .‬حالا یک‬                                                    ‫میشود‪ :‬اول از همه اینکه این فیلمها‬
‫سینمای قبل از انقلاب مانند محمدعلی‬              ‫کرد‪.‬‬                          ‫لر» سپنتا را تماشا کرده بود‪ .‬از‬           ‫نویسنده لازم بود که داستانی بنویسد و‬                   ‫بیشتر توضیح بدهید؟‬           ‫باید فروش کنند‪ .‬در مرحلهی اول‪،‬‬
‫فردین‪ ،‬بهروز وثوقی‪ ،‬ناصر ملکمطیعی‪،‬‬                                            ‫بچگی تئاتر بازی بلد بود و هنرپیشه‬         ‫این داستان را خودش یا یک نفر دیگر‬                                                   ‫مسلماً هر کارگردانی سعی دارد‬
‫ایرج قادری و سعید راد صداپیشگی کرد‪.‬‬     ‫چنگیز جلیلوند دوبلور و مدیر دوبلاژ‬    ‫میآورد روی پشتبام خانه و اینها‬                                                       ‫‪-‬فرهنگ تصویری یعنی ذهنیتی‬                ‫فیلم خوب بسازد‪ ،‬اما نتیجهی کار به‬
‫صدای جلیلوند همچنین بجای مارلون‬         ‫سرشناس سینمای ایران امروز یکشنبه‬      ‫را بازی میداد و کارگردانی میکرد‪.‬‬                             ‫کارگردانی کند‪.‬‬          ‫که در آن شناختی از عکس و تصویر‬           ‫هنر‪ ،‬قدرت خلاقیت‪ ،‬سواد و قابلیت‬
‫براندو‪ ،‬پل نیومن‪ ،‬برت لنکستر‪،‬‬           ‫دوم آذرماه ‪ ۱۳99‬به دلیل بیماری‬        ‫او طنزنویس بود‪ ،‬فکاهینویس بود و‬           ‫اینکه ما امروز میتوانیم شاهد اسکار‬         ‫وجود داشته باشد‪ ،‬فرم را بشناسد‪،‬‬          ‫آن فیلمساز ارتباط دارد‪ .‬در کنار‬
‫ماکسیمیلیان شل‪ ،‬ریچارد برتون‪ ،‬پیتر‬      ‫کووید‪ ۱9‬در تهران درگذشت‪.‬چنگیز‬         ‫به علت فرهنگی که داشت‪ ،‬نگاهش‬              ‫گرفتن یا موفقیت سینماگران ایرانی‬           ‫رنگ‪ ،‬کامپوزیسیون و زیباییشناسی‬           ‫تولید مداوم این فیلمهای سینمایی‬
‫اوتول‪ ،‬یول براینر‪ ،‬کلینت ایستوود‪،‬‬       ‫جلیلوند دوبلور و مدیر دوبلاژ سرشناس‬   ‫از همان اول اجتماعی‪ -‬انتقادی بود‬          ‫در دنیا باشیم‪ ،‬یکسری کارهایی انجام‬         ‫تصویری را بشناسد‪ .‬آن زمان دوربین‬         ‫بهاصطلاح «گیشهپسند» است که‬
‫چارلتون هستون و دین مارتین برای‬         ‫سینمای ایران امروز یکشنبه دوم‬         ‫و بعدها حتی به یک دیدگاه سیاسی‬            ‫شده و فیلمهایی ساخته شده که در‬             ‫عکاسی در ایران نبود‪ .‬دوربین‬              ‫یک سینمای هنری به وجود میآید‪.‬‬
‫سینمادوستان و مخاطبان ایرانی در‬         ‫آذرماه بر اثر ابتلا به ویروس ُکرونا‬   ‫رسید‪ .‬خطیبی آدم آگاه و کتاب‬               ‫نهایت تا قبل از انقلاب سینماگری‬            ‫عکاسی و فیلمبرداری برای اولین بار‬        ‫سینمایی متفاوت که از هر ده فیلمی‬
‫خاطرهها مانده است‪.‬او بجای محمدعلی‬       ‫در سن ‪ 8۰‬سالگی در بیمارستانی‬          ‫خواندهای بود‪ .‬با استعداد بود‪ .‬راجع به او‬  ‫چون عباس کیارستمی از آن بیرون‬              ‫در حدود سالهای ‪ ۱9۰۰‬و در زمان‬            ‫که در عرصهی سینما تولید میشود‬
‫فردین در فیلمهایی چون «گنج قارون»‪،‬‬      ‫در تهران درگذشت‪.‬عباس یاری دبیر‬        ‫میشود از جنبههای مختلف فعالیتها‬           ‫میآید و دنیا را تسخیر میکند‪.‬‬               ‫مظفرالدینشاه قاجار به ایران آمد‪ .‬در‬      ‫تنها یکی از آنها به این سمت‪ -‬یعنی‬
‫«چرخ فلک»‪« ،‬جوانمرد»‪« ،‬کوچه‬             ‫هیات تحریریه مجله سینمایی «فیلم»‬      ‫و استعدادهایش صحبت کرد اما من در‬          ‫یا فیلمسازان دیگری مثل سهراب‬               ‫آن زمان چند دوربین به ایران آوردند‬       ‫برتر شدن‪ -‬میرود‪ .‬حالا نه اینکه‬
‫مردها»‪« ،‬سلطان قلبها» و بجای‬            ‫و از دوستان نزدیک چنگیز جلیلوند در‬    ‫اینجا میخواهم دربارهی پایههایی که‬         ‫شهید ثالث‪ ،‬امیر نادری‪ ،‬فرخ غفاری‪،‬‬          ‫که خاص دربار و اشراف بود و مردم‬          ‫حتماً یک شاهکار باشد اما یک فیلم‬
‫بهروز وثوقی در فیلم «کندو»‪« ،‬ممل‬        ‫حساب اینستاگرام خود با اعلام این خبر‬  ‫او در سینمای ایران برجای گذاشت و‬          ‫فریدون رهنما‪ ،‬ابراهیم گلستان‪ ،‬پرویز‬        ‫معمولی با آن سر و کاری نداشتند‪،‬‬          ‫بهتر‪ ،‬این امکان را میدهد که شاید‬
‫آمریکایی»‪« ،‬ماه عسل»‪« ،‬دشنه»‪،‬‬           ‫نوشت‪« :‬متاسفانه لحظاتی پیش اتفاق‬      ‫خدماتش به این سینما صحبت کنم‪.‬‬             ‫کیمیاوی‪ ،‬بهرام بیضایی‪ ،‬ناصر تقوایی و‬       ‫در حالی که دوربین عکاسی در قرن‬           ‫شاهکاری هم از میان آنها بیرون بیاید‪.‬‬
‫«ذبیح»‪«،‬بت»‪«،‬طوقی»‪«،‬نفسبریده»‪،‬‬          ‫افتاد‪ ،‬او رفت اما صدای جاودانهاش‬      ‫وقتی میگویم دکتر کوشان فیلم‬                                                          ‫نوزدهم در اروپا قیامت میکرد‪ .‬اصولاً‬      ‫پس در نتیجه یک فیلم خوب و هنری‬
‫«همسفر» و بجای ناصر ملکمطیعی در‬                                               ‫میسازد منظورم همان دو فیلم اولی‬                           ‫داریوش مهرجویی‪.‬‬            ‫هر چیزی که از روز اول در غرب اختراع‬      ‫تنها در بستر و کنار تولید فیلمهای‬
‫فیلم «غلام ژاندارم»‪« ،‬مرد»‪« ،‬ناخدا»‪،‬‬      ‫همیشه هست‪ ،‬روحش در آرامش»‪.‬‬          ‫است که در سال ‪ ۱۳28‬میسازد و آن‬            ‫اما من میخواهم از آن چهارسال اول‪،‬‬          ‫و کمکم تکمیل میشود‪ ،‬مردم به آن‬           ‫تجاری به وجود میآید‪ .‬شما در تاریخ‬
‫«طوقی»‪« ،‬چلچراغ»‪« ،‬بت»‪« ،‬بابا‬           ‫با شیوع ویروس مرگبار ُکرونا در ایران‬  ‫موتوری که گفتم را راه میاندازد‪ .‬این‬       ‫آن چهار سال بعد از سال ‪ ۱۳27‬که‬             ‫عادت میکنند و با آن جلو میآیند و‬         ‫سینمای هیچ کشوری از فرانسه تا‬
‫گلی به جمالت» گویندگی کرد‪.‬‬              ‫تا کنون چهرههای مشهوری از جمله‬        ‫دو فیلم یکی «زندانی امیر» و دیگری‬         ‫اولین فیلم سینمایی ایران بعد از جنگ‬        ‫فرهنگ آن را میآموزند‪ .‬یک عده هم‬          ‫آمریکا‪ ،‬از ژاپن تا هند– اگر مطالعه‬
‫جلیلوند پس از بازگشت به ایران بجای‬      ‫اکبر عالمی (مستندساز و استاد سینما)‪،‬‬  ‫«توفان زندگی» است که تهیهکنندهی‬           ‫جهانی دوم به نام «توفان زندگی»‬             ‫کارکردن با آن را یاد میگیرند و با آن‬     ‫کنید‪ -‬نمیبینید که از روز اول فیلم‬
‫بازیگران مشهوری چون بروس ویلیس‪،‬‬         ‫خسرو سینایی (فیلمساز)‪ ،‬کیومرث‬         ‫هر دو فیلم خودش بود‪ .‬فیلم اولی‬            ‫به تهیهکنندگی اسماعیل کوشان و‬              ‫جلو میروند‪ ،‬مثل ماشین چهارچرخه‬           ‫هنری تولید شده باشد‪ .‬هیچکدام از‬
‫کریستوفر والت‪ ،‬رابین ویلیامز‪ ،‬سیلوستر‬                                         ‫را خود کوشان کارگردانی میکند‬              ‫کارگردانی محمدعلی دریابیگی ساخته‬           ‫که اول به شکلی کامل ًا اولیه بیرون آمد‪،‬‬  ‫آنها از روز اول شاهکار تحویل ندادهاند‪.‬‬
‫استالونه‪ ،‬جورج کلونی‪ ،‬داستین هافمن‪،‬‬                                           ‫و کارگردان فیلم دوم «محمدعلی‬              ‫شد و دوران حساسی که اولین فیلمها‬           ‫بعد کمکم کامل شد مثل ًا برایش در و‬       ‫پس باید به «شرایط فیلمسازی»‬
‫جیمکریوهیوجکمنصداپیشگیکرد‪.‬‬                                                    ‫دریابیگی» است‪ .‬دریابیگی به آلمان‬          ‫دارد تولید میشود برایتان بگویم‪.‬‬            ‫دستگیره گذاشتند‪ ،‬تا رسید به زمان‬         ‫توجه کنیم و این واقعیت را بپذیریم‬
                                                                              ‫رفته بود و یک مقدار در زمینهی تئاتر‬       ‫برایتان بگویم که صنعت سینمای ایران‬         ‫ما‪ .‬خلاصه این مردم از همان او ِل کار‬     ‫که سینمای هنری و سینمای تجاری‬
                                                                              ‫و سینما مطالعه کرده بود‪ .‬البته بیشتر‬      ‫چگونه نطفهاش بسته شد و چگونه به‬            ‫این تغییرات را در صنایع مختلف و‬          ‫با هم حرکت میکنند‪ .‬اگر سینمای‬
                                                                              ‫کارگردان تئاتر بود و دورهای در آلمان‬      ‫وجود آمد‪ .‬بر اساس تعریف «یونسکو»‬           ‫در هنر میبینند‪ ،‬اما در همان دوران‬        ‫تجاری موفق نباشد سینمای هنری‬
                                                                                                                        ‫از صنعت فیلمسازی‪ ،‬کشوری دارای‬              ‫در ایران چنین نیست‪ .‬یک ماشینی‬            ‫هم شانسی برای تولید و حیات ندارد‪.‬‬
                                                                                        ‫دیده و آنجا کار کرده بود‪.‬‬       ‫صنعت سینما میشود که اگر مستند و‬            ‫آمده و یک دوربینی آمده و ما فرهنگ‬        ‫=در آن سالهای آغازین‪ ،‬شرایط‬
                                                                              ‫=با این حساب به نظر میرسد‬                 ‫فیلم کوتاه و اینها را کنار بگذارید بتواند‬  ‫تصویری نداریم‪ .‬عکس نداریم‪ .‬عکس‬
                                                                              ‫دکتر اسماعیل کوشان دقیق ًا به‬             ‫چهل فیلم سینمایی بلند در سال تولید‬         ‫را نمیشناسیم‪ .‬توی هر خانهای که‬              ‫فیلمسازی در ایران چگونه بود؟‬
                                                                                                                        ‫کند‪ .‬آنوقت است که میشود گفت این‬            ‫میرویم یک عکس خانوادگی میآورند‬           ‫‪-‬بطور خلاصه‪ ،‬قبل از جنگ جهانی‬
                                                                              ‫قصد ایجاد صنعت سینما به ایران بر‬          ‫کشور دارای صنعت سینما است‪ .‬یعنی‬            ‫به آدم نشان میدهند که یعنی این‬           ‫دوم در سال ‪ ۱9۳۰‬یک فیلمساز و‬
                                                                                                                        ‫فیلمهایی که مردم بتوانند بیایند به‬         ‫عکس است‪ .‬عکس مثل ًا تصویر پدر و‬          ‫بازیگر ارمنی که در روسیه تحصیلات‬
                                                                              ‫میگردد و در این راه آدمهایی را که‬         ‫سالن سینما‪ ،‬بلیت بخرند و این فیلمها‬        ‫مادر‪ ،‬یا فقط عکس یک آدم‪ ،‬همین‬            ‫خودش را به پایان رسانده به نام «اوانس‬
                                                                                                                        ‫را تماشا کنند‪ .‬ما زمانی فیلمسازی و‬         ‫و ما چون فرهنگ عکس نداشتهایم‬             ‫اوهانیانس» در ایران دو فیلم در ژانر‬
                                                                              ‫به قول شما میتوانستهاند این موتور‬         ‫صنعت سینما را آغاز کردیم که فردی‬           ‫و کوچکترین شناختی از تصویر و‬             ‫کمدی میسازد‪« :‬آبی رابی» که فیلم‬
                                                                                                                        ‫چون دکتر اسماعیل کوشان که بعدها‬            ‫کامپوزیسیون نداریم‪ ،‬در نتیجه ابزار‬       ‫صامت بسیار ضعیفی است و دومی‬
                                                                              ‫را به راه بیاندازند پیدا میکند و از‬       ‫عنوان «پدر سینما» را هم گرفت قدم‬           ‫و وسایل تولید آن را هم نمیخریم و‬         ‫هم فیلمی به نام «حاجی آقا آکتور‬
                                                                                                                        ‫به میدان گذاشت‪ .‬نفر دوم هم پدر‬             ‫نمیشناسیم و یاد نمیگیریم‪ .‬از طرفی‬        ‫سینما» که فیلم بسیار مهمی است‬
                                                                                  ‫آنها دعوت به همکاری میکند‪.‬‬            ‫تو [پرویزخطیبی] است و قاعدتاً در‬           ‫هم سینما یک ماشینی است که تصویر‬          ‫و هنرپیشه شدن یک زن مسلمان را‬
                                                                              ‫‪-‬بله؛ همینطور است که میگویید‪.‬‬             ‫کشوری سنتی فیلمها هم در ابتدا‬              ‫ضبط میکند اما برای اینکه شما‬             ‫در یک کشور سنتی مثل ایران مطرح‬
                                                                              ‫دکتر کوشان آدم با هوش و مصممی بود‬                                                    ‫بتوانید داستان بگویید‪ ،‬این داستان‬        ‫میکند‪ .‬فیلم ساختار خوبی ندارد‬
                                                                              ‫که توانست فیلمهای زیادی تولید کند‪.‬‬                              ‫سنتی است‪.‬‬            ‫سناریو لازم دارد‪ .‬سناریونویسی هم‬         ‫که البته در نقدهایم مفصل به آن‬
                                                                              ‫از همان ابتدا هم کارگردانی کرد و هم‬       ‫یافتههای من از آن دوران ثابت‬               ‫علمی است که به آن «دراماتوژی»‬            ‫پرداختهام‪ .‬ابراهیم مرادی اهل رشت‬
                                                                              ‫تهیهکننده شد‪ .‬خیلی کار کرد و فیلم‬         ‫میکند که این دو نفر در حقیقت‬               ‫میگویند‪ .‬یعنی یک سناریو باید دارای‬       ‫هم دو فیلم «انتقام برادر» و «بلهوس»‬
                                                                              ‫تجاری هم خیلی ساخت و به اینصورت‬           ‫ماشین صنعت سینما در ایران را به‬            ‫چه اصولی باشد‪ ،‬از کجا باید آغاز بشود‬     ‫را نیمهکاره میسازد‪ .‬پس درواقع تولید‬
                                                                              ‫بود که توانست در آن زمان موتور‬            ‫راهانداختند‪ .‬مهم نیست اگر مردم‬             ‫یا تمام بشود‪ .‬اینها را کسی در ایران‬      ‫ایران از تاریخ ‪ ۱۳۰9‬تا ‪ ۱۳۱2‬سه فیلم‬
                                                                              ‫صنعت سینمای کشور را راه بیاندازد‪.‬‬         ‫بگویند فیلمطرفضعیفاست‪،‬کمدی‬                 ‫نمیشناخت‪ .‬در ایران تئاتر نبود‪،‬‬           ‫سینمایی است‪ .‬عبدالحسین سپنتا هم‬
                                                                              ‫وقتی به فیلم سوم رسید دید که دیگر‬         ‫است یا اصل ًا بد است‪ .‬مسئله مهم در‬         ‫نمایشنامه نبود‪ ،‬اپرت و اپرا هم نبود‪.‬‬     ‫در هندوستان شش فیلم میسازد از‬
                                                                              ‫خودش به تنهایی قادر به ادامهی این‬         ‫اینجا همان به راه انداختن موتوریست‬         ‫اصولاً موسیقی به آنصورت که باید‬          ‫جمله «دختر لر» در سال ‪ ۱9۳2‬که‬
                                                                              ‫کار نیست اما تشخیص داد که باید از‬         ‫که یک سینمای تجاری در یک کشور‬              ‫نبود‪ .‬در حالی که در اروپا همه اینها‬      ‫اولین فیلم ناطق سینمای ایران است‬
                                                                              ‫شخص دیگری در راهی که در پیش‬               ‫به آن احتیاج دارد‪ .‬درست مثل اینکه‬          ‫را داشتند‪ .‬وقتی در سال ‪ ۱89۵‬سینما‬        ‫و فیلم مهمی است اما در هندوستان‬
                                                                              ‫گرفته استفاده کند‪ .‬بعد فهمید جوان‬         ‫شما «هندل» بزنید و موتور را راه‬            ‫را ساختند‪ ،‬اروپاییها از سالها پیش از‬     ‫ساخته شده‪ .‬این ‪ 9‬فیلم پیش از‬
                                                                              ‫مستعدی هست به نام پرویز خطیبی‪.‬‬            ‫بیاندازید یا مثل ًا یک چیز جدیدی را‬        ‫آن اپرا داشتند‪ ،‬تئاتر داشتند‪ ،‬اما ما در‬
                                                                              ‫هرجا میرفتید میدیدید خطیبی‬                                                                                                        ‫جنگ جهانی دوم ساخته شدهاند‪.‬‬
                                                                              ‫شعر فکاهی گفته‪ ،‬تصنیف گفته‪ ،‬شعر‬                                                                                               ‫بعد از جنگ دوم جهانی است که‬
                                                                              ‫پیشپرده نوشته ‪ ،‬تئاترهای کمدی‬                                                                                                 ‫دکتر اسماعیل کوشان که در آلمان‬
                                                                              ‫نوشته‪ .‬دکتر کوشان در همان زمان‬                                                                                                ‫چند سالی صدابرداری و فیلمبرداری‬
                                                                              ‫و بعد از دو فیلم درام میدانست که‬                                                                                              ‫را در استودیو «اوفه» یاد گرفته به‬
                                                                              ‫«کمدی» فروش میرود‪ .‬او میدانست‬                                                                                                 ‫ترکیه میرود و دکترایش را در رشتهی‬
                                                                              ‫که خطیبی میتواند کمدی بنویسد‪،‬‬                                                                                                 ‫اقتصاد همانجا میگیرد و چند فیلم‬
                                                                              ‫طنزش قویست‪ ،‬اجتماع و مسائل آن‬                                                                                                 ‫خارجی را به فارسی دوبله میکند و‬
                                                                              ‫را میشناسد‪ .‬کوشان آدم خارجدیده‬                                                                                                ‫برای نمایش به ایران میفرستد و در‬
                                                                              ‫و بسیار با هوشی بود که همهی این‬                                                                                               ‫نهایت با یکسری وسایل سینمایی به‬
                                                                              ‫چیزها را به خوبی تشخیص میداد‪ .‬ما‬                                                                                              ‫ایران بر میگردد‪ .‬او در سال ‪۱927‬‬
                                                                              ‫الان داریم به این مسائل به این شکل‬                                                                                            ‫تصمیم میگیرد در ایران سینما به راه‬
                                                                              ‫نگاه میکنیم‪ .‬اینها مواردیست که باید‬                                                                                           ‫بیاندازد‪ .‬حالا تصور کنید سینما در یک‬
                                                                              ‫آنها را بازنگری کرد‪ .‬یعنی باید دوباره‬
                                                                              ‫به این مسائل در د ِل آن تاریخ و آن‬

                                                                                                  ‫زمان نگاه کرد‪.‬‬

                                                                               ‫ادامه دارد‬

                                                                                       ‫وبسایت کیهان لندن به زبان انگلیسی‬
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10