Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و سوم ـ شماره ۲۰۳ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪166۹‬‬                                                                  ‫ویژهنامهنوروز‬
‫جمعه ‪ ۱۵‬تا پنجشنبه ‪ ۲۸‬مارس ‪2019‬‬

    ‫سفرهای مارکوپولو‬                                                                           ‫کوکاکولا‬                                                                  ‫از سردی دی فسرده‪ ،‬یادآر‬

‫جنوب چین بود و ب ‌هسبب مجاورت با‬            ‫در میان چهره‌های شناخته شدۀ‬                                                                                                  ‫میرزا جهانگیر صوراسرافیل‬
‫هندوستان و تبت‪ ،‬به این دو کشور نیز‬          ‫تاریخ‪ ،‬شاید «مارکوپولو» بیش از همه‬
‫سفر کرد‪ .‬در سال ‪ 1292‬از او خواسته‬           ‫سفرکردگان معروف است تا آنجا که‬           ‫مجسمه جان پمبرتون‪-‬موزه کوکاکولا در ایالت جورجیا آمریکا‬                          ‫هشت نفر‪ ،‬میرزا جهانگیرخان بود‪.‬‬            ‫بعد از پیروزی مشروطه‌طلبان و‬
‫شد همراه یک دختر مغولی که قرار بود‬          ‫امروز آدمیان اهل سفر را به طنز‪،‬‬                                                                                          ‫کمیسیون اصلاح مجلس موافقت نکرد‪،‬‬           ‫تشکیل مجلس اول‪ ،‬میرزا قاس ‌مخان‬
‫در ایران ازدواج کند به ایران بیاید‪ .‬این‬                                              ‫عرق ملی م ‌یدانند‪ .‬کوکاکولا از اولین‬    ‫سال ‪ 1886‬میلادی پمبرتون‪،‬‬                ‫امامیرزاجهانگی‌رخانومل ‌کالمتکلمین‬        ‫تبریزی معروف به صوراسرافیل‪ ،‬به فکر‬
‫بار مارکوپولو از طریق دریا سفر کرد و از‬                   ‫«مارکوپولو» م ‌ینامند‪.‬‬     ‫کمپان ‌یهایی بود که وقتی ویتنام ‌یها‬    ‫یک شیمی‌دان آتلانتایی اهل ایالت‬         ‫صلاح می‌دانستند که تسلیم شوند‬             ‫تأسیس یک روزنامه افتاده و همراه‬
‫پهنۀ هندوچین و هندوستان گذشت و‬              ‫از سفرهای مارکوپولو داستانها و‬           ‫بعد از سال‌ها درهای اقتصاد کشور‬         ‫جورجیا‪ ،‬در سه تا از کتر ‌یهای فلزی‬      ‫تا جنگ درنگیرد‪ .‬تا این که وزرا با‬         ‫دو جوان آزادی‌خواه‪ ،‬جهانگیر‌خان‬
‫در بندر هرمز پیاده شد و راه زمینی را در‬     ‫فیلمهایسینماییفراوانیپدیدآورد‌هاند‪،‬‬      ‫را بازکردند‪ ،‬به آنجا سرازیر شد‪ .‬شاید‬    ‫حیاط پشتی خان ‌هاش ترکیبی سرهم‬          ‫دستخطی از طرف شاه به مجلس‬                 ‫شیرازی و عل ‌یاکبر قزوینی(که بعدها‬
‫پیش گرفت‪ .‬او در سال ‪ 1295‬بار دیگر‬           ‫اما هر یک از نوشت ‌هها و فیلمها بخشی‬     ‫دردهان آن همه ویتنامی که خاطرۀ‬          ‫کرد که بعدها نوشیدنی ب ‌یجانشینی‬        ‫م ‌یآیند که از تقاضای تسلیم هشت‬           ‫شد دهخدا) کار را شروع کرد‪ .‬گر‬
‫به ونیز رسید‪ .‬مارکوپولو در سفرنامۀ خود‬      ‫از سفرهای مارکوپولو را نمایان کرد‌هاند‪.‬‬  ‫جنگ و سربازان آمریکایی را نم ‌یتوانند‬   ‫شد‪ .‬پمبرتون به پیشنهاد فرانک‬            ‫نفر منصرف شدیم‪ .‬آخرین روزهای‬              ‫چه روزنامه هواداران زیادی پیدا کرد‬
‫از ماداگاسکار و زنگبار و حبشه صحبت‬          ‫در این نوشتۀ کوتاه سفرهای مارکوپولو‬      ‫دوره نکنند‪ ،‬کوکا طعم متفاوتی دارد‪،‬‬      ‫رابینسون‪ ،‬حسابدارش‪ ،‬گوش داد‬             ‫قبل از به توپ بستن مجلس‪ ،‬میرزا‬            ‫و به تیراژ ‪ 24‬هزار نسخه هم رسید‪،‬‬
‫م ‌یکند‪ ،‬اما گویا هرگز به آن دیار نرفته‬     ‫را به نقاط دور و نزدیک جهان آورد‌هایم‬    ‫هند ‌یها که حساسیت زیادی روی همه‬        ‫که از سر خیرخواهی‪ ،‬نام کوکاکولا‬         ‫جهانگی ‌رخان وهفت نفر دیگر‪ ،‬شب و‬          ‫اما چون دائم گرفتار توقیف م ‌یشد‪،‬‬
                                            ‫که م ‌یخوانید‪:‬مارکوپولو در سال ‪1271‬‬      ‫چیز به خرج م ‌یدهند تا از بومی بودنش‬    ‫را پیشنهاد داد و «لوگو» یی هم‬           ‫روز در مجلس بودند‪ .‬تا در امان باشند‪.‬‬      ‫تا زمان به توپ بستن مجلس‪ ،‬تازه به‬
     ‫و شنید‌ههایش را بازنوشته است‪.‬‬          ‫میلادی با پدر و عمویش از شهر ونیز در‬     ‫مطمئنباشند‪،‬اعتصا ‌بهایگسترد‌های‬         ‫برای این معجون تراشید که امروز از‬       ‫آنها «مقصران درجۀ اول» به شمار می‬         ‫شماره‪ 32‬رسیده بود‪ .‬کارهای را‌هاندازی‬
                                            ‫ایتالیا عازم پکن شد‪ .‬البته این نخستین‬    ‫علیه کمپانی کوکاکولا در هند ترتیب‬       ‫نشان ‌ههای مشخص کاپیتالیسم تلقی‬         ‫رفتند و محمدعلی شاه حکم تیرشان را‬         ‫روزنامه به عهدۀ میرزا ‌جهانگی ‌رخان‬
                                            ‫انسان غربی نبود که از کشور چین دیدن‬      ‫داد‌هاند‪ .‬آ ‌نها م ‌یگویند ساع ‌تها در‬  ‫م ‌یشود و خود آمریکای ‌یها را یاد وطن‬   ‫صادر کرده بود‪ .‬روز حمله به مجلس‪،‬‬          ‫بود‪ ،‬دهخدا سرمقال ‌هها را م ‌‌ینوشت‪،‬‬
                                            ‫م ‌یکرد‪ .‬اما نخستین مسافری بود که از‬     ‫مساف ‌تهای طولانی‪ ،‬ظر ‌فهای سنگین‬       ‫م ‌یاندازد‪ .‬کوکاکولا تا پیش از این که‬   ‫میرزا جهانگیرخان و چند نفر دیگر‬           ‫و میرزا قاس ‌مخان هم به کارها نظارت‬
                                            ‫راه خشکی به سوی چین رفت‪ .‬مسیر‬            ‫آب آشامیدنی را روی سرهای خود‬            ‫گرفتار رژیم‪ ،‬قند بالا‪ ،‬شک ‌مهای برآمده‬  ‫به باغ امی ‌نالدوله پناه م ‌یبرند‪ .‬بعدها‬  ‫م ‌یکرد‪ .‬جهانگیرخان به معنای واقعی‬
                                            ‫سفر آنها از طریق ارمنستان‪ ،‬ایران و‬       ‫حمل م ‌یکنند‪ ،‬در حالی که در همان‬        ‫و اعتراض علیه آمریکایی‌ها بشود‪،‬‬         ‫یکی از مستخدمین امی ‌نالدوله تعریف‬        ‫در راه مشروطه از جان گذشته بود‪ .‬یک‬
                                            ‫دشت ُگبی بود‪ .‬این سه مسافر در سال‬        ‫زمان‪ ،‬کامیون نوشابه‌های گازدار از‬       ‫نوشیدنی محبوبی بود‪ .‬البته در سال‬        ‫کرد«من نزدیک تلفن بودم و به گوش‬           ‫وقتی به این فکر افتاده بود که شبانه‬
                                            ‫‪ 1275‬میلادی به پکن رسیدند و به‬           ‫کارخانۀ کوکاکولا خارج می‌شود تا‬         ‫‪ ،1877‬سال اول فروشش‪ ،‬یک شکست‬            ‫خودشنیدمکهامی ‌نالدولهبهمحمدعلی‬           ‫به خانۀ امیربهادر‪ -‬که مردم م ‌یگفتند‬
                                            ‫دربار گوبیلای خان رفتند‪ .‬گوبیلای‬         ‫برای تهیۀ یک لیتر کوکا ‪ 9‬لیتر آب‬        ‫حسابی خورد و شیمی‌دان جنوبی‪،‬‬            ‫شاه تلفن کرد که مل ‌کالمتکلمین و‬          ‫دشمن درجۀ یک آزادی است – برود‬
                                            ‫خان مارکوپولو را به خدمت خود‬             ‫آشامیدنی هند ‌یها را مصرف کنند‪.‬‬         ‫امتیازش را به یک آتلانتایی دیگر به‬      ‫چند نفر دیگر از مشروط ‌هخواهان را در‬      ‫و خودش را بکشد تا ملت امیربهادر را‬
                                            ‫درآورد و او را به سمت سرپرست عالی‬        ‫در مشهد بخارا در ازبکستان میدانی‬        ‫قیمت فقط دو هزار و سیصد دلار داد‪.‬‬       ‫محل مناسبی نگاه داشت ‌هام و منتظر‬         ‫قاتل او بدانند و محمدعلی شاه مجبور‬
                                            ‫در زمینۀ مأموریتهای امپراتوری درآورد‪.‬‬    ‫وجود دارد که در وسط میدان یک‬            ‫حالا این امتیاز به تنهایی‪ 68 ،‬میلیارد‬   ‫امر مبارک هستم‪ ».‬هم ‌هشان همان روز‬        ‫شود امیربهادر را از کار بردارد‪.‬بعد از‬
                                            ‫ب ‌هاین ترتیب بود که مارکو در «هانگزو»‬   ‫مجسمه بزرگ کوکاکولا قرار دارد!‬          ‫و ‪ 9‬میلیون دلار م ‌یارزد و این فقط‬      ‫دستگیر م ‌یشوند و در تاریخ ‪3‬تیرماه‬        ‫سوء قصد به جان محمدعلی‌ شاه‪،‬‬
                                            ‫اقامت گزید که پایتخت سابق سونگها در‬      ‫البته کوکاکولا دیگر ت ‌کتازی نم ‌یکند‪.‬‬  ‫‪ 60‬درصد از ارزش کمپانی کوکاکولا‬         ‫‪ 1287‬اعدام می‌شوند‪.‬بعد یک شب‬              ‫دیگر همه م ‌یدانستند چه سرنوشتی‬
                                                                                     ‫رقی ‌بهایی دارد ولی از لحاظ فروش‬        ‫است‪ .‬برخی آمریکای ‌یها هنوز پپسی را‬     ‫میرزا جهانگیرخان به خواب دوستش‬            ‫در انتظار مشروطه است و خودشان را‬
‫چگونگی تأثیر ماه بر انسان‬                                                            ‫یک سر و گردن از رقبایش بالاتر قرار‬      ‫نمایندۀ نسل جوان آمریکا و کوکاکولا‬      ‫دهخدا آمد و به او گفت‪« :‬چرا نگفتی‬         ‫برای اتفاقات بعدی آماده کرده بودند‪.‬‬
                                                                                                                             ‫را مظهر سن ‌تگرایی‪ ،‬ناسیونالیسم و‬       ‫که او جوان افتاد؟» و دهخدا همان‬           ‫محمدعلی‌ شاه‪ ،‬قبل از هر چیز‪ ،‬از‬
‫شده که مر ‌گهای ناشی از سل ریوی در‬          ‫یک وبلاگر نوشته است‪ :‬ش ‌بهای‬                                   ‫گرفته است‪.‬‬                                                ‫شبانه شعر معروفش را ساخت‪« :‬یادآر‬          ‫مجلس خواست هشت نفر از سران‬
‫طول هفت روز پیش از بدر اتفاق م ‌یافتد‬       ‫مهتابی خاصیتی دارند که روی بعضی از‬                                                                                                                                 ‫مشروطه را تسلیم کنند‪ .‬یکی از این‬
‫و این امر ممکن است بستگی به دورۀ‬            ‫مردم به صورت عجیب تأثیر م ‌یگذارند‪.‬‬                                                                                                   ‫ز شمع مرده‪ ،‬یادآر‪»...‬‬
‫قمری موجود در مقدار ‪ PH‬خون داشته‬            ‫انستیتوی آمریکایی اقلیم شناسی طبی‬
‫باشد‪.‬یکپزشکآلمانیهمبستگ ‌یهایی‬              ‫گزارشی از اثرات بدر کامل بر رفتار‬
‫میان دور‌ههای قمری با ذات الریه‪ ،‬مقدار‬      ‫انسان را منتشر کرده است که در آن‬
‫اسید اوریک خون و حتی زمان مرگ را‬            ‫نوشته شده وقوع جنایاتی با محرک قوی‬
‫گزارش داده است‪ .‬در پایان آمده است‪:‬‬          ‫روانی مانند آرسون (جنون خرابکاری)‪،‬‬
‫بدیهی است که ماه بر انسان از بسیاری‬         ‫کلپتومانیا (جنون دزدی)‪ ،‬رانندگی‬
‫راههاتأثیرم ‌یگذارد‪.‬عملجاذبهماهیک‬           ‫وحشیانه و الکلیسم منجر به آدمکشی ‪،‬‬
‫تأثیر مستقیم است اما از بابت نور‪ ،‬ماه‬       ‫همگی در شبهایی که ماه کامل است به‬
‫فقطواسط ‌هایستکهخورشیدراجلو‌هگر‬             ‫بیشترینحدخودم ‌یرسندوابریبودن‬
‫م ‌یسازد‪ .‬لذا تعج ‌بآور نیست که بدانیم‬      ‫هوا تأثیری در وقوعشان ندارد‪ .‬در این‬
‫انسان از خورشید حتی بیشتر از آنچه‬           ‫نوشته که برگرفته از فوق طبیعت لیال‬
                                            ‫واتسون است م ‌یخوانید‪ :‬همچنین ادعا‬
        ‫مشهود است تأثیر م ‌یپذیرد‪.‬‬

‫‪438 9‬‬

‫‪1 57‬‬

                                            ‫‪2‬‬                                        ‫(سودوكو)‬

                                                                                                                             ‫‪ 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬

                ‫‪36‬‬                                ‫‪4‬‬                                                                          ‫‪1‬ـ استاد ممتاز و فقید دانشگاه تهران‬                                                                    ‫‪1‬‬
                                                                ‫‪6‬‬                                                            ‫و وزیر پیشین آموزش و پرورش‬
    ‫‪56‬‬                                   ‫‪4‬‬                                                                                                                                                                                          ‫‪2‬‬
                                                  ‫‪1‬‬                                                                                                ‫کشور ما‬
‫‪7 83‬‬                                                     ‫‪5‬‬                           ‫‪62‬‬                                      ‫‪2‬ـ اسب رستم ـ از غزلسرایان معاصر و‬                                                                     ‫‪3‬‬
                                                                                            ‫‪4‬‬
‫‪2 98‬‬                                              ‫‪51‬‬                                                                                ‫فقید ایران ـ حرف تعجب‬                                                                           ‫‪4‬‬
                                                                                     ‫‪3‬‬                                       ‫‪3‬ـ عنوان یکی از پادشاهان آل زیار ـ‬
‫‪63‬‬              ‫‪9‬‬                              ‫‪1‬‬                                             ‫‪6‬‬                                                                                                                                      ‫‪5‬‬
                                                                                                                                            ‫اجداد ـ بی رونق‬
                   ‫‪65‬‬                                                                                                                   ‫‪4‬ـ حرف خطاب ـ تداوم‬                                                                         ‫‪6‬‬

‫آلمانی جنگ دوم‬               ‫‪ 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬                                                                               ‫‪ 5‬ـ ازدواج ـ درخشان‬                                                                       ‫‪7‬‬
                                                                                                                             ‫‪ 6‬ـ نخوت ـ محاکمه ـ از مجموعه اشعار‬
                                                                                                       ‫‪1‬‬                                                                                                                            ‫‪8‬‬
                                                                                                                                               ‫فروغ فر ‌خزاد‬
                   ‫‪1‬ـ از شعرای برجسته‬                                                                                               ‫‪ 7‬ـ کشوری است ـ استظهار‬                                                                         ‫‪9‬‬
                                                                                                ‫‪2‬‬                             ‫‪ 8‬ـ از وسایل اس ‌بدوانی ـ پیشینیان‬                                                                    ‫‪10‬‬
‫وتوانای معاصر ایران جهانی معروف به‬                                                                                           ‫‪9‬ـ علامت جمع ـ حیرت ـ معرفت و‬
                                                                                                                                                                                                                                    ‫‪11‬‬
     ‫‪2‬ـ عک ‌سالعمل ـ همه «روباه صحرا»‬                                                           ‫‪3‬‬                                       ‫اتیکت ـ طرف راست‬                                                                            ‫‪12‬‬
‫در برابر آن یکسانند ‪ 8‬ـ نفوذ ـ وسیله‌ای‬                                                                                      ‫‪10‬ـ خانۀ خدا ـ سر و صدا ـ از وسایل‬
                                                                                                                                                                                                                                    ‫‪13‬‬
    ‫‪3‬ـ لنگ ـ از وسایل انرژ ‌یزا‬                                                                 ‫‪4‬‬                                                 ‫آشپزخانه‬
                                                                                                                             ‫‪11‬ـ دستاورد ـ ظرفی است ـ پایتخت‬                                                                        ‫‪14‬‬
‫سنتی کشاورزی ‪9‬ـ احصائیه ـ مذهبی‬                                                                 ‫‪5‬‬
            ‫‪4‬ـ وسط ـ دشمنی است‬                                                                                                    ‫کشوری است ـ مادۀ خوشبو‬                                                                            ‫‪15‬‬
                                                                                                                             ‫‪12‬ـ غیر حرف ‌های ـ از اعضای داخلی‬
‫‪ 5‬ـ از مربّیان برجسته‪10 ،‬ـ ارزش ـ گوشه‬                                                          ‫‪6‬‬                                                                                                                              ‫افقی‪:‬‬
                                                                                                                                     ‫بدن انسان ـ بر سر است‬
‫والامقام و فقید تیم ‪11‬ـ طبیع ‌یدان بزرگ‬                                                         ‫‪7‬‬                             ‫‪13‬ـ خوراکی است ـ طمع ـ اجنبی‬               ‫‪11‬ـ مار ب ‌یسر ـ چهره ـ‬               ‫‪1‬ـ ا ز فو تبا لیست‌ها ی‬
                                                                                                                             ‫‪14‬ـ از شعرای نوپرداز و مشهور ایران‬                        ‫نیکوکار‬                  ‫معروف و قدیمی ایران‬
    ‫انگلیس‬         ‫ملی کشتی ایران‬                                                                                                                                                                              ‫‪2‬ـ فیلمسازی برجسته و‬
                                                                                                                                            ‫‪15‬ـ آزمایش ـ قوی‬             ‫‪12‬ـ کشوری است ـ‬                         ‫صاح ‌بنام از کشور ما‬
                   ‫‪ 6‬ـ خو ا نند ه‌ا ی‬                                                           ‫‪8‬‬                                                                                ‫پوشاکی است‬                    ‫‪3‬ـ بلدرچین ـ دان ‌های است‬
                                                                                                                                                      ‫حل جدول شماره قبل‬
                   ‫فراموش‌ناشدنی و‬                                                              ‫‪9‬‬                                                                        ‫‪13‬ـ از آن سوی تا این‬                             ‫ـ اظهارات‬
                      ‫فقید از کشور ما‬                                                                                                                                          ‫سوی ـ فرستاده‬                   ‫‪4‬ـ قسمتی از سر ـ سرور‬

                   ‫‪ 7‬ـ ح ّسی است ـ ژنرال‬                                                        ‫‪10‬‬                                                                       ‫‪14‬ـ شایسته و مناسب ـ‬                               ‫ـ ستیزه‬
                                                                                                                                                                         ‫پیشگام شعر نو در ایران‬                ‫‪ 5‬ـ پارچه‌ای است ـ‬
                   ‫حل جدول شماره قبل‬                                                                        ‫‪11‬‬                                                           ‫‪15‬ـ تع ّلم ـ عار ـ از‬                 ‫پی ‌شپرداخت ـ خداوند‬

                                                          ‫پیامبری است‬                                ‫افقی‪:‬‬                                                                       ‫شهرهای ایران‬                          ‫ـ قومی ایرانی‬
                                                   ‫‪10‬ـ آغاز ـ کشوری است‬                                                                                                                                        ‫‪ 6‬ـ آب جاری ـ موی گردن‬
                                                  ‫‪11‬ـ کالا ـ از سلسل ‌ههای‬               ‫‪1‬ـ ذکی ـ فلزی است‬                                                                                                     ‫حیوانات ـ قعر ـ تارک‬
                                                                                        ‫‪2‬ـ ورزشی است ـ بهره‬
                                                       ‫حکومتی در ایران‬               ‫‪3‬ـ دو دلی ـ از شهرهای‬                                                                                                                      ‫دنیا‬
                                                                                                                                                                                                               ‫‪ 7‬ـ حرف ندا ـ اپرایی از‬
                                                                                                     ‫ایران‬                                                                                                     ‫«وردی» ـ گلی است ـ‬
                                                                                     ‫‪4‬ـ تکرار یک حرف ـ از‬                                                                                                      ‫جن ‌گافزاری است سنتی‬
                                                                                     ‫روزنام ‌ههای قدیمی ایران‬                                                                                                  ‫‪ 8‬ـ ارتباط ـ فاقد مصونیت‬
                                                                                                                                                                                                               ‫‪9‬ـ عروسک ـ صبح صادق‬
                                                                                           ‫‪ 5‬ـ سیاحت ـ قریه‬                                                                                                    ‫ـ از ییلاقات دامنۀ البرز‬
                                                                                              ‫‪ 6‬ـ زاویه ـ ناقلا‬                                                                                                ‫‪10‬ـ رباعی‌سرای بزرگ‬
                                                                                                                                                                                                               ‫کشور ما ـ حرف خطاب‬
                                                                                     ‫‪ 7‬ـ پایندگی ـ تکرار یک‬
                                                                                     ‫حرف ـ پارچ ‌های گرانبها‬
                                                                                     ‫‪ 8‬ـ حرف فاصله ـ جزائی‬

                                                                                                    ‫ـ بدی‬
                                                                                     ‫‪9‬ـ سبکی در شعر فارسی ـ‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18