Page 13 - (کیهان لندن - سال سى و ششم ـ شماره ۲۲۵ (دوره جديد
P. 13

‫صفحه ‪13‬ـ ‪ Page 13‬ـ شماره ‪۱۶۹۱‬‬
‫جمعه ‪ ۲۳‬تا پنجشنبه ‪ ۲۹‬اوت ‪2019‬‬

‫کشته شدن آغ‌امحمدخان قاجار‬                                                             ‫مادام حاج عباس‬                                                                ‫«کلبۀ عمو تام» و جنگ داخلی‬

     ‫درگرجستان‬                                                                      ‫نم ‌یدانست که حاج عباس زیر نظر‬         ‫باید به دویست سال پیش‬                       ‫آمریکا‬
                                                                                    ‫بانوان متخصص ساخت گل مصنوعی‪،‬‬           ‫برگردیم‪ ،‬به هنگامی که با ورود‬
       ‫برادرزاده خود را ولیعهد کرد‪.‬‬        ‫آغا محمدخان قاجار فرزند بزرگ‬             ‫«یادبگیر» ظرایف کار نیست‪ .‬حاج‬          ‫مستشاران فرانسوی تحت سرپرستی‬              ‫نهضت حمایت از برد‌هها در حال شکل‬           ‫هنگامی که مارتین لوتر کینگ فریاد‬
‫او با مخالفانش‪ ،‬هر که بود در نهایت‬         ‫محمدحسن قاجار قرانلو از اهالی‬            ‫عباس به شاهزاده نامه نوشت که یکی‬       ‫ژنرال گاردان به ایران‪ ،‬شاهزاده‬            ‫گرفتن بود؛ چیزی که در نهایت منجر‬           ‫م ‌یزد «من یک رویا دارم»‪ ،‬شاید به کلبه‬
‫بی‌رحمی و خشونت رفتار می‌کرد‪.‬‬                                                       ‫از خان ‌مهای فرانسوی را برای آموزش‬     ‫عباس میرزا و قائم مقام اول به‬                                                        ‫عمو تام فکر م ‌یکرد؛ کتابی که برای‬
‫چنان که در بم و کرمان‪ ،‬ب ‌هدلیل آن که‬                     ‫استرآباد گرگان بود‪.‬‬       ‫گلسازی به ایران بیاورد و امضای‬         ‫صرافت افتادند که از او بخواهند‬                           ‫به جنگ داخلی شد‪.‬‬            ‫سیا‌هپوستان مهاجر به آمریکا به اندازه‬
‫لطفعل ‌یخان را پناه داده و از وی حمایت‬     ‫چند روایت برای مقطوع‌النسل‬               ‫موافق گرفت‪ .‬زن سی سال ‌هیی از اهالی‬    ‫برای آموزش جوانان ایرانی آستین‬            ‫داستان کتاب‪ ،‬درست در همان زمانی‬            ‫انجیل ارزشمند بود‪ .‬در واقع بعد از انتشار‬
‫کرده بودند لشکریان وی هزاران چشم‬           ‫شدنش وجود دارد؛ عد‌های م ‌یگویند به‬      ‫ایالت اورلیان فرانسه که با حقوق‬        ‫بالا بزند‪ .‬نماینده تا ‌مالاختیار ناپلئون‬  ‫اتفاق م ‌یافتد که اسکارلت و رت باتلر ـ با‬  ‫کتاب در سال ‪ 1853‬میلادی‪« ،‬کلبه‬
‫از حلقه درآوردند واز کل ‌ههای بریده‬        ‫خاطر یک جنگ قبیل ‌های مقطو ‌عالنسل‬       ‫سالانه ‪ 8‬هزار فرانک به تبریز م ‌یآمد‬   ‫به شاهزاده گفت که فرانسه نه تنها‬          ‫آن سبیل کلارک گیبل ‌یاش ـ در حال‬           ‫عمو تام» پر فرو ‌شترین کتاب قرن بعد‬
                                           ‫شده و عد‌های دیگر م ‌یگویند به خاطر‬      ‫در وس ‌طهای راه به حاج عباس گفت‬        ‫اعطای کمک‌های نظامی بلکه طرح‬              ‫خوشگذرانی در مزرع ‌هشان در جنوب‬            ‫از انجیل شد و بنحوی باعث به وجود‬
                    ‫منار ساختند‪.‬‬           ‫فرار با دختر مورد علاق ‌هاش برای ازدواج‬  ‫که او هزار هنر بلد است و گلسازی که‬     ‫پذیرش شماری از جوانان ایرانی‬                                                         ‫آمدن جنگ داخلی آمریکا گردید‪ .‬هریت‬
‫آغا محمد‌خان‪ ،‬ایران را که چند‬              ‫و‪ ...‬پس از آن که محمد حسن خان به‬         ‫چیزی نیست‪ .‬قلا ‌بدوزی‪ ،‬خیاطی و‬         ‫برای تحصیل در مرکز آموزش عالی‬               ‫بودند و اشلی و بقیه به جنگ رفتند‪.‬‬        ‫بیچراستو‪ ،‬دختر بچه سفیدپوستی بود‬
‫پارچه شده بود متحد ساخت و قلمرو‬            ‫دست یکی از کسان خود کشته شد‪ ،‬آغا‬                                                ‫فنی و حرفه‌یی فرانسه را م ‌یپذیرد‪.‬‬        ‫اکثر شخصیت‌های سیاه‌پوست‬                   ‫که دوست داشت در مزرع ‌هشان در ایالت‬
‫آن را در حد فلات ایران گسترش داد‪ .‬از‬       ‫محم ‌دخان به کری ‌مخان زند پناهنده‬             ‫آشپزی را هم فوت آب است‪.‬‬          ‫مأموریت گاردان تمام شد و او به‬            ‫داستا ‌نهایی که بعد از «کلبه عمو تام»‬      ‫«کنه تیکت»‪ ،‬داستا ‌نهای برد‌ههای‬
‫پیروزیهای بزرگ او‪ ،‬تصرف گرجستان‬            ‫شد و به سبب دانایی و هوشمندی مورد‬        ‫حاج عباس او را به تبریز آورد‬           ‫قولش عمل نکرد و رفت اما عباس‬              ‫نوشته شد‌هاند‪ ،‬به نوعی تحت تأثیر‬           ‫فراری را بشنود و چندین سال بعد‪ ،‬بر‬
‫بود مرگ آغا محم ‌دخان در گرجستان‬                                                    ‫و به دین اسلام مشرفش کرد و به‬          ‫میرزا دست بردار نبود‪ .‬او این بار‬          ‫این کتاب ساخته و پرداخته شد‌هاند‪.‬‬          ‫اساس خاطرات یکی از این برد‌هها به نام‬
‫ـ قلعۀ شوشی ـ اتفاق افتاد‪ ،‬در تاریخ‬                ‫توجه و عنایت او قرار گرفت‪.‬‬       ‫عقد خود در آورد‪ .‬چنین است که‬           ‫از نمایندگان سیاسی انگلیس قول‬             ‫شخصیت‌های سیاه زیادی از این‬                ‫هنسون‪ ،‬کتابی نوشت که ماجرای زجرها‬
‫‪ 28‬خرداد ‪ 1176‬خورشیدی‪ ،‬دو تن‬               ‫کری ‌مخان آنقدر به عقل و هوش آغا‬         ‫م ‌یگویند حاج عباس نه تنها اولین‬                                                 ‫کتاب وارد ادبیات و سینما شدند که‬           ‫و بدبخت ‌یهای جنوب ‌یها در وضع قوانین‬
‫از نوکرهایش که محکوم به مرگ شده‬            ‫محم ‌دخان عقیده داشت که در کارهای‬                                               ‫گرفت که محصلان ایرانی را بپذیرند‪.‬‬         ‫معرو ‌فترین آنها‪ِ َ ،‬ل چاق سیا‌هپوست‬       ‫برد‌هداری و مجازات برد‌ههای فراری بود‪.‬‬
‫بودند‪ ،‬شبانه بر سرش ریختند و او را‬                                                  ‫دانشجوی ایرانی اعزامی به پاریس‬         ‫در سال ‪ 1811‬وقتی دو جوان ایرانی‬           ‫مهربانی است که به فکر ارباب سفیدش‬          ‫عمو تام یک برده پیر فراری است که‬
                                               ‫مهم‪ ،‬اغلب با او مشورت م ‌یکرد‪.‬‬       ‫که اولین مرد ایرانی است که زن‬          ‫به عنوان نخستین دانشجویان ایرانی‬          ‫است؛ مشابه همان دایه اسکارلت در‬            ‫درزندگ ‌یاشازبدشان ‌سترینشخصیت‬
                         ‫کشتند‪.‬‬            ‫با مرگ کری ‌مخان‪ ،‬آغا محم ‌دخان از‬                                              ‫به خارج از کشور می‌رفتند در‬               ‫«بر باد رفته» که هنرپیش ‌هاش برنده‬         ‫یک فیلم هندی هم بیشتر زجر کشیده‬
‫آغا محمد‌خان قاجار‪ ،‬با همۀ‬                 ‫شیراز گریخت و ب ‌هزودی در است ‌رآباد‬                 ‫فرانسوی گرفته است‪.‬‬         ‫انگلیس چه دعاها که به جان عباس‬            ‫جایزه اسکار شد‪.‬انتشار کتاب‪ ،‬حواشی‬          ‫است! و سعی م ‌یکند برای رسیدن به‬
‫سنگدلی و شقاوت و مال‌پرستی‪،‬‬                ‫و گیلان‪ ،‬افراد ایل قاجار را مطیع خود‬     ‫مادام حاج عباس فوری زبان‬               ‫میرزا نکردند‪ .‬دو سال طول نکشید‬            ‫دیگری هم به غیر از یک جنگ داخلی‬            ‫آزادی خود را به مرز کانادا برساند و در‬
‫فرماندهی کاردان و پادشاهی با تدبیر‬         ‫ساخت و در کمتر از هفت سال‪ ،‬با غلبه‬       ‫فارسی آموخت و خیلی زود آرایشگر‬         ‫که میرزا صالح شیرازی دومین گروه‬           ‫داشت؛ سال بعد از انتشار‪ ،‬هریت بیچر‪،‬‬        ‫آنجا و در کلب ‌هاش هم به بقیه برد‌ههای‬
‫بود و با تمام خونهایی که ریخت‪ ،‬در‬          ‫بر لطفعلی‌خان زند‪ ،‬آخرین پادشاه‬          ‫مخصوص زنان حرم ولیعهد شد‪ .‬چه‬           ‫دانشجویان ایرانی را به انگلیس برد‪.‬‬        ‫کتابی هم به نام «کلید کلبه عمو تام»‬        ‫فراری کمک کند‪ .‬داستان کتاب ساده‬
‫نهایت توانست کشوری یکپارچه و‬               ‫زندیه‪ ،‬پادشاه ب ‌یرقیب ایران شد و در‬     ‫قص ‌هها که از افسان ‌هها و اسطور‌ههای‬  ‫اما نخستین کارآموز ایرانی که برای‬         ‫منتشر کرد که شامل مدارک برده آزاری‬         ‫بود اما آن قدر از واقعیت الهام گرفته‬
‫نیرومند و امن از خود به یادگار بگذارد‪.‬‬     ‫سال ‪ 1174‬خورشیدی به طور رسمی‬             ‫اروپا و تاریخ مغرب زمین نگفت در‬        ‫تحصیل به فرانسه رفت حاج عباس‬              ‫بود‪ .‬هنسون (برده فراری که عمو تام‬          ‫بود که بعد از انتشار‪ ،‬تأثیر وحشتناکی‬
                                           ‫در تهران تاجگذاری و فتحعلی‌خان‬           ‫گوش محمد شاه بعدی‪ .‬چه قدر ‌تها‬         ‫شیرازی بود که در سال‪ 1235‬هجری‬             ‫از شخصیت او الهام گرفته شده بود)‬           ‫به دنبال داشت‪ .‬جنوب ‌یها که عمدتاً‬
                                                                                    ‫که نگرفت از شاهزاده‪ .‬چه مشاور‌هها‬      ‫قمری برای یاد گرفتن فن ساخت‬               ‫خاطراتش را با نام «خاطرات عمو تام»‬         ‫کشاورز بودند و اقتصادشان وابسته به‬
                                                                                                                           ‫گ ‌لهای مصنوعی از پارچه کاغذی‬             ‫منتشر کرد و چند سال بعد آبراهام‬            ‫برد‌هداری بود‪ ،‬به شدت با آن مخالفت‬
                                                                                                           ‫که نکرد‪.‬‬        ‫به فرانسه رفت‪ .‬حکایت خوشبختی‬              ‫لینکلن در ملاقاتی با خانم بیچر گفت‪:‬‬        ‫کردند‪ ،‬در حالی که در بقیه آمریکا‪،‬‬
                                                                                    ‫حاج عباس فقط ده سال با او‬              ‫حاج عباس از آنجا آغاز شد که زنان‬          ‫«خب‪ ،‬این همان خانم کوچکی است‬
                                                                                    ‫همسری کرد‪ .‬اجاق مادام کور بود‬          ‫اندرون محمد شاه قاجار که در زمان‬          ‫که آن جنگ بزرگ را به راه انداخت»‪.‬‬
                                                                                    ‫یعنی بچه دار نم ‌یشد‪ .‬شاید همان‬        ‫ولایتعهدی پیش پدرش عباس میرزا‬
                                                                                    ‫عقده بود که در توطئ ‌ههای اخلاقی‬       ‫در تبریز زندگی می‌کرد یک روز‬
                                                                                    ‫و سیاسی مهد علیا مشارکتی عجیب‬          ‫اتفاقی عاشق گل مصنوعی شدند! این‬
                                                                                                                           ‫گ ‌لها حاصل سفر یکی از تجار فرنگ‬
                                                                                                             ‫داشت‪.‬‬         ‫به تهران بود که به خانه شاهزاده در‬
                                                                                    ‫فتحعلی شاه که مرد و محمد‬
                                                                                    ‫میرزا که به سلطنت رسید نفوذ‬                         ‫تبریز هم رسیده بود‪.‬‬
                                                                                    ‫مادام در دربار زیاد و زیادتر شد‪ .‬با‬    ‫زنان اندرونی دو پا را در یک پا‬
                                                                                    ‫راهنمایی‌های این ندیمه فرانسوی‬         ‫کردند که محمد میرزا از هر کجا‬
                                                                                    ‫بود که هنگام مرگ محمد شاه‪ ،‬مهد‬         ‫که هست گل مصنوعی بخرد تا‬
                                                                                    ‫علیا توانست تا هنگام رسیدن ناصر‬        ‫اتا ‌قهایشان را با گ ‌لهای مصنوعی‬
                                                                                    ‫الدین شاه از تبریز به تهران به اداره‬   ‫تزیین کنند‪ .‬وقتی محمد میرزا‪،‬‬
                                                                                                                           ‫حاج عباس را روانه پاریس کرد‬
                                                                                                  ‫امور کشور بپردازد‪.‬‬
                                                                                    ‫در سال ‪ 1495‬مادام حاج عباس‬
                                                                                    ‫در ‪ 90‬سالگی مرد و چه اتها ‌مها یا‬

                                                                                              ‫جر ‌مها که به او نبستند‪.‬‬

                      ‫‪96‬‬

‫‪431‬‬                                     ‫‪5‬‬

‫‪2‬‬                                                                                      ‫(سودوكو)‬

                      ‫‪537‬‬                        ‫‪44‬‬                                                                        ‫‪ 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬عمودی‪:‬‬

‫‪17‬‬                                            ‫‪8‬‬  ‫‪15‬‬                                                                        ‫‪1‬ـ بانویی فرهیخته که بیش از چهل‬                                                                          ‫‪1‬‬
                                                                                                                           ‫سال مسؤولیت ادارۀ مدرسۀ «ایران»‬
   ‫‪96‬‬                                         ‫‪2‬‬  ‫‪13‬‬                                              ‫‪2‬‬                                                                                                                                  ‫‪2‬‬
                                                                                                                                           ‫را برعهده داشت‬
‫‪78 2 3‬‬                                                                              ‫‪1‬‬                                        ‫‪2‬ـ کشوری است ـ شراب ـ آبستن‬                                                                            ‫‪3‬‬
                                                                                                                           ‫‪3‬ـ درختی است ـ حمایت ـ چوبدست‬
     ‫‪78‬‬                                                                             ‫‪64‬‬                                     ‫‪4‬ـ فعالیتی است کشاورزی ـ پایتخت‬                                                                          ‫‪4‬‬
                                                                                                                           ‫کشوریاستـمحرکوترغی ‌بکننده‬
     ‫‪4 21‬‬                                            ‫‪13‬‬                                                                    ‫‪ 5‬ـ ِگل ـ جایز ـ از هنرپیشگان قدیمی‬                                                                      ‫‪5‬‬

‫‪ 8‬ـ قیمت واحد ـ محکم‬            ‫عمودی‪:‬‬           ‫‪11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1‬‬                                                                ‫و مشهور تئاتر ایران‬                                                                         ‫‪6‬‬
           ‫و رزین‬                                                                                                          ‫‪ 6‬ـ او هم حرف ‌های دارد سنتی ـ شهر‬
                      ‫‪1‬ـ محبو بتر ین و‬                                                                    ‫‪1‬‬                                                                                                                         ‫‪7‬‬
    ‫‪9‬ـ یادبود ـ کشتی‬  ‫بر جسته ‌تر ین‬                                                                                                               ‫ـ اشاره‬
‫‪10‬ـ نم ّو دادن ـ پول‬  ‫سیا ستمر د قا ر ه‬                                                             ‫‪2‬‬                           ‫‪ 7‬ـ از بنادر ژاپن ـ لمس کردن‬                                                                        ‫‪8‬‬
                                                                                                                           ‫‪ 8‬ـ تهیدست ـ از اقوام ایرانی ـ کشوری‬
          ‫خارجی‬                   ‫آفریقا‬                                                            ‫‪3‬‬                                                                                                                               ‫‪9‬‬
‫‪11‬ـ حرف ندا ـ شهری‬        ‫‪2‬ـ فراوان ـ تس ّری‬                                                                                                         ‫است‬                                                                            ‫‪10‬‬
                                                                                                    ‫‪4‬‬                      ‫‪9‬ـ خورشید ـ از سلسل ‌ههای حکومتی‬
          ‫در ایران‬            ‫‪3‬ـ گواهینامه‬                                                                                                                                                                                          ‫‪11‬‬
                          ‫‪4‬ـ شیطان ـ اشاره‬                                                          ‫‪5‬‬                           ‫در ایران قبل از یورش عر ‌بها‬                                                                        ‫‪12‬‬
                      ‫‪ 5‬ـ واحد پول کشوری‬                                                            ‫‪6‬‬                      ‫‪10‬ـ او هم حرف ‌های دارد ـ یاغی و‬
                                                                                                                                                                                                                                    ‫‪13‬‬
                                  ‫است‬                                                               ‫‪7‬‬                                              ‫نافرمان‬             ‫‪11‬ـ از اعضای داخلی بدن‬
                      ‫‪ 6‬ـ کوشش ـ رایزن‬                                                                                     ‫‪11‬ـ طرف راست ـ وسیله‌ای برای‬                ‫انسان ـ گرایش و هوس‬                                          ‫‪14‬‬
                      ‫ـ از اعضای داخلی‬                                                              ‫‪8‬‬                      ‫نواختن ـ دله و پرخور ـ ضمیری است‬
                                                                                                    ‫‪9‬‬                      ‫‪12‬ـ وسیلۀ انرژ ‌یزا ـ از تنقلات ـ از‬              ‫ـ بخشی از اندام‬                                        ‫‪15‬‬
                             ‫بدن انسان‬                                                                                                                                 ‫‪12‬ـ میوه ـ چهره ـ بانوان‬
                      ‫‪ 7‬ـ معروفیت ـ تکرار‬                                                           ‫‪10‬‬                                       ‫شهرهای ایران‬              ‫‪13‬ـ کیفرخواست ـ باعث و‬                                   ‫افقی‪:‬‬
                                                                                                                                      ‫‪13‬ـ واحد ـ علمی است‬
                              ‫یک حرف‬                                                                                       ‫‪14‬ـ پراکنده ـ وسط ـ خوراکی است‬                      ‫ب ‌هوجودآورنده‬                   ‫‪1‬ـ از وزرای پیشین علوم‬
                                                                                                                           ‫‪15‬ـ ت ‌کافتادگی و انزوا ـ از غزلسرایان‬      ‫‪14‬ـ پیشانی ـ از آفات‬                     ‫در ایران و استاد ممتاز‬
                      ‫حل جدول شماره قبل‬                                                                        ‫‪11‬‬                ‫برجسته معاصر و فقید ایران‬             ‫گیا هی ـ ز مین‬
                                                                                                                                                                                                                        ‫دانشگاه تهران‬
                                                                                                       ‫افقی‪:‬‬                                        ‫حل جدول شماره قبل‬             ‫کوهستانی‬                      ‫‪2‬ـ پسوند تشبیه ـ مل ّوث‬
                                                                                                                                                                       ‫‪15‬ـ نوار تزئینی ـ کوشش‬                   ‫ـ ییلاقی در دامنۀ البرز‬
                                                          ‫بالاپوشی است‬                 ‫‪1‬ـ از روزنامه‌نگاران و‬                                                                                                   ‫‪3‬ـ از هنرپیشگان معروف‬
                                                 ‫‪ 7‬ـ عقاید ـ ضمیری است ـ‬               ‫نو یسند گا ن بر جستۀ‬                                                                        ‫ـ حلاوت‬                      ‫و قدیمی ایتالیایی‌تبار‬

                                                           ‫فردوس برین‬                             ‫معاصر ایران‬                                                                                                                 ‫هالیوود‬
                                                               ‫‪ 8‬ـ مشاهیر‬              ‫‪2‬ـ شهری معروف در اروپا ـ‬                                                                                                 ‫‪4‬ـ تکرار یک حرف ـ‬
                                                                                                                                                                                                                ‫روشندل ـ او هم حرف ‌های‬
                                                           ‫‪9‬ـ تاج ـ مدارک‬                  ‫نوعی رنگ مو ـ صدا‬
                                                 ‫‪10‬ـ ورقه ـ از حبوبات ـ‬                ‫‪3‬ـ ایلچ ‌یگری ـ هم خشونت‬                                                                                                                 ‫دارد‬
                                                                                                                                                                                                                ‫‪ 5‬ـ دستگاهی در موسیقی‬
                                                             ‫نوعی چراغ‬                       ‫است و هم سرعت‬                                                                                                      ‫ملی ـ مایۀ حیات ـ بخار‬
                                                          ‫‪11‬ـ تحصیل علم‬                ‫‪4‬ـ موسیقیدان و آهنگساز‬
                                                                                       ‫مشهور ایتالیایی و خالق‬                                                                                                                 ‫متراکم‬
                                                                                        ‫اپرای آیدا ـ جشنی ملی‬                                                                                                   ‫‪ 6‬ـ مرضی است ـ مسرور‬

                                                                                                       ‫‪ 5‬ـ تئاتر‬                                                                                                                ‫ـ ُمل‬
                                                                                       ‫‪ 6‬ـ دندانساز ـ واحد‬                                                                                                      ‫‪ 7‬ـ از نقاشان بزرگ ایران‬
                                                                                       ‫ا ند ا ز ه‌گیر ی سطح ـ‬                                                                                                   ‫‪ 8‬ـ پوستی ـ شهری در‬
                                                                                                                                                                                                                ‫ایران ـ همسایگی و کنار‬
                                                                                                                                                                                                                  ‫‪9‬ـ پیروان ـ غیر ماهرانه‬
                                                                                                                                                                                                                ‫‪10‬ـ از رؤسای جمهوری‬

                                                                                                                                                                                                                        ‫پیشین آمریکا‬
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18