Page 12 - (کیهان لندن - سال سى و هشتم ـ شماره ۳۳۴ (دوره جديد
P. 12
صفحه - Page 12 - 1۲شماره 1800
جمعه 3۰مهرماه تا 6آبانماه۱4۰۰خورشیدی
جمهوری اسلامی و شوک نتایج انتخابات گزارش ـ مصاحبۀ صدرالدین الهی
پارلمانی عراق
سید ضیا؛ مرد اول یا مرد دوم کودتا ()۲1
( کیهان لندن شماره ) 14۲3
بغداد پس از انتخابات؛ 1۲اکتبر ۲0۲1 سوگندنامه هستند». قرار گرفته بود .در همینجا بود که هنوز حرفم تمام نشده بود که گرد
قسمنامه تمام شد .پنج نفر با ناگهان مسألۀ تازهای پیش آمد. و خاکی از دور برخاست ،صدای زوزه
کند .جریان صدریها بیش از یکبار این گروه بر افغانستان در مرزهای = غافلگیری ناشی از نتایج پنج دست مطمئن و با پنج شرف خفه و گرفته یک اتومبیل فورد با
توانست گزینههای خود را برای ایجاد شرقی ایران نیز رژیم جمهوری انتخابات برای رهبری رژیم تردیدناپذیر به زیر آن صحه گذاشتند». وقتی چشمم را میبندم و به بوق مداوم و ممتدش به گوش رسید.
تعادل در روابط خود با ایران از بُعد اسلامی را با مشکلات و تهدیدهای ایران ناشی از عجز و ناتوانی رضاخان میرپنج ،سیدضیاءالدین مدیر آن لحظه فکر میکنم انگار همین فرمانده دستش را سایبان چشمهایش
مذهبی از یکسو و تمایل این جریان تازه محاصره کرده است .این تحولات تهران در ارزیابی تغییر و رعد ،ماژور مسعودخان معلم قزاقخانه، دیروز است ،پنج نفر بودیم؛ رضاخان
به بُعد عاطفی ،فرهنگی و حتا امنیتی نه تنها منافع اقتصادی و استراتژیک تحولات سیاسی سالهای احمدآقاخان فرماندۀ سوار و کاپیتان میرپنج ،سید ضیاءالدین ،ماژور کرد و پرسید:
و بازیابی عمق منطقهای عربی تنظیم رژیم ایران را با خطرات جدی مواجه اخیر عراق به ویژه در میان ـ یعنی خودشاناند؟
کرده بلکه موجب تغییرات ژئوپلیتیک شیعیاناستکهسالهابطور کاظمخان رئیس ستاد ستون». مسعودخان ،احمدآقاخان و من. پشت سرش ایستاده بودم ،با
کند. بین تهران و همسایگانش شده است. علنی مخالفت خود را با نفوذ، کلنل نفسی بهراحتی کشید .مثل یک فکر واحد بر همۀ ما حکومت
شعار محدود کردن اسلحه به نهاد جمهوری اسلامی اکنون نه تنها نقش و میزان دخالتهای این بود که بار سنگین یک راز را میکرد .همۀ ما با این نیت دور هم اطمینان جواب دادم:
دولت و مبارزه با سلاحهای غیرقابل با مشکلات و بحرانهای داخلی و تهران در امور داخلی از دوش برداشته است .آنگاه گفت: جمع شده بودیم که ایران را نجات ـ بله...
کنترل که مقتدی صدر آن را مطرح اختلاف با جمهوری آذربایجان و ـ میبینید که قسم بهخوبی اجرا بدهیم ،آب و خاکی را که به ما همه
میکند ،ممکن است جدید نباشد زیرا جامعه بینالمللی روبرو است بلکه با کشورشان اعلام کردهاند. شده است و همه ضامن اجرای آن چیز داده بود و خود هیچ نداشت، ده دقیقه بعد اتومبیل فورد قراضه
این شعار از زمان حیدر العبادی تا رویدادی تازه در مرزهای غربی خود =شبهنظامیان وابسته به بودهاند .دو نفر از آن پنج نفر اینک دوباره به همه چیز برسانیم؛ اگرچه کهنهای جلوی چادر ما ترمز کرد ،دو
عادل عبدالمهدی و مصطفی الکاظمی رژیم ایران در حوزه نفوذ و در جهان دیگری هستند و آن سه در این راه همه چیز خود را از دست نفر از آن پیاده شدند .یک نفر در لباس
از سوی همه نخستوزیران قبلی مواجه شده که انتظارش را نداشت. ایفای نقش سیاسی ،امنیتی نفر باقیمانده هنوز که هنوز است بدهیم .درست بهخاطرم نیست که نظام ،بلندقد و لاغر اندام و به همراه
مطرح شده است .اما اشاره صریح تهران شاید بتواند با اتخاذ تدابیری و نظامی در عرصه رقابت از هر وقت با هم روبرو میشوند ،قسم کدام یک از ما پنج نفر موضوع تازه او مردی با قامت متوسط ،کلاهپوست
مقتدی صدر به شبهنظامیانی که از طریق ایجاد شکاف میان شیعیان، ناحیه انتخاباتی باختهاند .اما منزلگاه کاهگلی شاهآباد را چون سایۀ را مطرح کرد .موضوع جالبی بود؛ بر سر و سرداری ماهوت در بر و
موضوع «مقاومت» را مطرح می کنند جلوی خطرات جدی برای منافع پذیرشچنینشکستیآنهم عبای بَ َرک نازک بر دوش ،چهرهای
و اعلام موضع قاطع او برای مبارزه با آینده خود را بگیرد و با متحد کردن از گرایشی که پایگاه مردمی مقدسی میان خود میبینند. او گفت: که تهریش مشکی نرمی تمام آن را
تروریسم و «شبهنظامیان بیانضباط» و نیروها ،احزاب و جناحهای بازنده در بزرگی دارد ،برای آنها بسیار بعد از فراغت از تنظیم طرح ـ رفقا ،مسألۀ مهمی است که پوشانیده بود و ظاهراً صاحب چهره
ربط دادن مستقیم موضوع انحلال آنها انتخابات پارلمانی عراق در برابر جریان تلخ است پس ممکن است تسخیر تهران و امضای سوگندنامه ما به آن توجه نکردهایم .موضوع با گذاشتن این ریش ،میخواست
به بازگرداندن حیثیت ،هیبت ،اعتبار برنده یعنی جریان صدریها به رهبری آنها به توسل به اسلحه روی در شاهآباد ،رضاخان میرپنج و من به همکاری و همقدمی ما بعد از کودتا. بر تعداد سالهای عمرش بیافزاید.
و احترام به حاکمیت عراق ،زنگ خطر مقتدی صدر ،روند تشکیل حکومت آورند که در دسترس هر دو کرج مراجعت کردیم؛ زیرا همچنان همه میدانید که جهانگشایی آسان پیشانی بلند داشت ،ابروان کمانی،
را برای تهران و متحدان عراقیاش که توسط آنها را ببندند و از انحصار طرف ،هم مقتدی صدر و هم که اشاره شد توپخانه و پیادهنظام است اما جهانداری آسان نیست. و چشمهای نافذ .هم فرمانده ستون
همه این ویژگیها را دارند ،به صدا کامل حکومت آینده به دست جریان در کرج مستقر شده بود تا کمیتۀ نادر جهانگشای خوبی بود اما هرگز و هم مرد تازه از راه رسیده نگاههای
صدریها که اغلب بدنه آن را مخالفان آنهاست. کودتا تمام تصمیمات نهایی را در جهانداری نکرد .ما در این لحظه به عجیبی داشتند .چشمهایی داشتند
درآورد. نفوذ رژیم ایران در عراق تشکیل شاهآباد بگیرد و بعد ستونهای پیاده دنبال یک سرنوشت نامعلوم ،قدم که کسی به زحمت میتوانست بیش
رژیم ایران و متحدانش در عراق میدهند ببندد .بعید نیست جمهوری حسنفحص(ایندیپندنتعربی)- و توپخانه ،از کرج عازم تهران شود. بهراه میگذاریم .اگر کاری را که قصد از یک دقیقه در آن چشمها خیره
خود را مخاطب صدریها میبینند. اسلامی در این اقدام موفق شود ،اما با اعلام نتایج اولیه انتخابات زودهنگام سیدضیاءالدین و ماژور مسعودخان داریم به انجام برسانیم با شکست شود .تازه واردین پیش آمدند .فرمانده
به همین دلیل هم آنها به تنش لفظی این گزینه به معنای خراب کردن پارلمانی عراق و بروز نشانههای تغییر و در شاهآباد با گروهان سوار و احمد مواجه شود ،وعدۀ دیدار همۀ ما دست به پشتش زده بود و آنها را نگاه
و هشدار به هرگونه تغییر رویکرد تمام پلهای تفاهم با نیروی بزرگ و شگفتیهای واقعی در صحنه سیاسی آقاخان باقی ماندند و روز اول حوت، در میدان اعدام خواهد بود .در آن میکرد .من خود را میان آنها قرار
نسبت به تسلیحات خود متوسل تأثیرگذار صدریها خواهد بود! بنابراین عراق ،موتور هواپیمای شخصی به این طریق با امضای یک سوگندنامه صورت ما همه مردانه تا لحظۀ آخر
شدهاند .شبهنظامیان وابسته به رژیم چنین اقدامی باعث ایجاد شکاف اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس و و طرح دقیق ،نقشۀ ورود به تهران با هم بودهایم؛ اما اگر موفق شدیم و دادم و با صدای بلند گفتم:
ایران در حوزه نفوذ و ایفای نقش در دیوارهای خانهای خواهد شد که خلف قاسم سلیمانی در فرودگاه تهران توانستیم ،آن وقت موضوع دیگری ـ آشنا بشوید .رضاخان میرپنج
سیاسی ،امنیتی و نظامی در عرصه تهران برای نفوذ در داخل عراق در آن روشن شد تا فوراً این مسئول پرونده پایان یافت. به میان میآید ،موضوع سلیقۀ ادامۀ فرمانده ستون ،آقای سید ضیاءالدین
رقابت از ناحیه انتخاباتی باختهاند. پناه میگرفت .چنین اقدامی احتمالا عبور یکطرفه کار .نمیدانم متوجه میشوید یا نه؟
اما پذیرش چنین شکستی آنهم از همراه با بروز تحولات منفی و رویارویی عراقی را به بغداد منتقل کند. مدیر روزنامه رعد.
گرایشی که پایگاه مردمی بزرگی خونین در عراق خواهد شد .در صورت قاآنی در حالی که در بقچه خود یک کاظمخان در کنار سیدضیاءالدین بعد به رضاخان میرپنج فرمانده
دارد ،برای آنها بسیار تلخ است پس وقوع چنین رویارویی ،آخرین نقش «دستور عملیاتی» برای شبهنظامیان
ممکن است آنها به توسل به اسلحه نفوذی تهران در صحنه سیاسی عراق عراقی وفادار به تهران داشت ،از آنها ازجمله تصمیمات بسیار جالب اینجا را بهخاطرم هست که احمد ستون احترام گذاشتم و افزودم:
روی آورند که در دسترس هر دو خواست تا به سرعت بجنبند و یک ستاد کودتا در شاهآباد ،اعلام حکومت آقاخان مثل همیشه که روحیۀ مطیع ـ این هم ماژور مسعودخان که آن
طرف ،هم مقتدی صدر و هم آنهاست. به کلی حذف خواهد گشت. ضدحمله برای جذب نیروهای آشفته نظامی در جهت قزوین به تهران بود. همه احوالش را میپرسیدید .ایشان
در چنین شرایطی جمهوری اسلامی غافلگیری ناشی از نتایج انتخابات خود انجام دهند .حملهای که توسط ستاد کودتا ،راه تهران ـ قزوین را سربازی داشت گفت: به تهران رفته بود تا در مع ّیت آقای
بین سوق دادن عراق به مقابله خونین برای رهبری رژیم ایران ناشی از مقتدی صدر رهبر جریان صدریها یکطرفه اعلام کرد؛ به این معنی که ـ من هرچه فرماندۀ بالاترم دستور سید ضیاءالدین به شاهآباد بیاید و به
از طریق کنار گذاشتن جریان بزرگ عجز و ناتوانی تهران در ارزیابی تغییر با کسب آراء صندوقهای رای به هرکس از تهران عازم قزوین بود،
صدریها یا تفاهم و ترمیم شکاف و تحولات سیاسی سالهای اخیر راه انداخت و مانع تثبیت مجدد مانعی سر راهش وجود نداشت؛ اما بدهد اجرا خواهم کرد. ستون بپیوندد.
شیعیان از طریق به رسمیت شناختن عراق به ویژه در میان شیعیان است موقعیت گروههای وابسته به تهران کلیۀ کسانی که از قزوین عازم تهران و همان بالاتر گفت: رضاخان میرپنج و سید ضیاءالدین
نقش صدریها و نیروهای خارج از که سالها بطور علنی مخالفت خود شد تا دستاوردی را میسر کند که بودند ـ طبق دستور ستاد کودتا ـ ـ اگر اختلاف سلیقهای بهوجود مدیر رعد ،دست به سوی هم دراز
مجموعه وفاداران به تهران ،باید یکی را را با نفوذ ،نقش و میزان دخالتهای ممکن است با گذشت زمان روند نفوذ آمد ،شکل فرماندهی به همین صورت کردند و دست هم را صمیمانه
انتخاب کند .به نظر میرسد جمهوری تهران در امور داخلی کشورشان اعلام جمهوری اسلامی در عراق را بسیار بیگناه و با گناه توقیف میشدند. که هست باقی نخواهد ماند .بیایید فشردند .فکر میکنم این نخستین
اسلامی از دست زدن به هرگونه ازجمله توقیفشدگان و از زمرۀ برای آن لحظه از همین الان فکر بار بود که این دو با هم به این صورت
رفتاری که ممکن است منجر به انفجار کردهاند. مشکل کند. کسانی که به ب ِد این حادثه دچار کنیم ،بیایید فکر کنیم اگر نتوانستیم روبرو میشدند .این شاید یکی از
عراق در این مرحله حساس و پیچیده اگر جنبش صدریها و رهبر آن شکی نیست که نتایج برآمده از آمدند ،لیوتنان ( )Lieutenan با هم کار کنیم و میان ما تفرقه افتاد مهمترین و جالبترین نقطههای
منطقهای شود ،خودداری کند به این مقتدی صدر در اعتراض به نقش رژیم صندوقهای رایگیری و واقعیت امانالله میرزا جهانبانی (سپهبد یا اختلاف سلیقه پیدا شد ،چه راه تاریک کودتا باشد .تا پیش از رسیدن
معنی که زمامداران جمهوری اسلامی ایران و نفوذ آن در عراق از برجستهترین ناشی از شکست شدید نیروها و جهانبانی فعلی) بود که با سه اتومبیل ستون به شاهآباد ،رضاخان میرپنج
در ایران باید به نوزایی در عراق که تحت احزاب عراقی نمیبودند ،شاید در این احزاب نزدیک به تهران که همواره متعلق به مرحوم فرمانفرما با سه حلی میتوان یافت؟ نمیدانست که چه کسی به دیدنش
تأثیر تحولات سیاسی سالهای اخیر انتخابات به این شکل پیروز نمیشدند. مایل به ادامه حضور فعال خود در رانندۀ انگلیسی و طبیب فرمانفرما از بعد ا ز ا ین گفتگو بود که خواهد آمد و سید ضیاءالدین هم
شکل گرفته ،اذعان کرده و تن دهند. مواضع شدید بدنه جریان صدریها با صحنه سیاسی ،پارلمانی و امنیتی قزوین عازم تهران بودند .آنها بی هیچ سیدضیاءالدینبابیاننافذشبهگفتگو هرگز به این صورت با رضاخان روبرو
جنبش مردمی و تظاهرات میلیونی نفوذ رژیم تهران در عراق بر تقویت عراق هستند ،یک شوک واقعی برای گناهی فقط بهجرم عبور از راه یکطرفۀ پایان داد؛ او بهشیرینی خندید و گفت:
عراقیها با شعارهای واضح علیه نفوذ موقعیت و پایگاه این جریان در میان رهبری جمهوری اسلامی در ایران حکومت نظامی اعلامشدۀ قزوین، ـ برادر ،این که کاری ندارد .ما نشده بود.
رژیم ایران ،توانست فضای تازهای را مردم این کشور منعکس شد .اگرچه است .این رویداد رژیم ایران را مجبور توقیف گردیدند .و از نکات جالب این همین الان یک قسمنامه تنظیم ماژور مسعودخان (کیهان) و
در صحنه سیاسی و مردمی عراق رقم این جریان در بسیاری از رویدادها در خواهد کرد تا با رویکردی جدید خارج که سیدضیاء با جهانبانی و خانوادۀ او میکنیم؛ قسمنامهای که هر پنج کاپیتان کاظم خان (سیاح) ،دو تن
بزند .جریان صدر توانست خود را تا سالهایگذشتهبهدلیلضعفسیاسی از دایره انتظارات خود مقابله کند. سابقۀ دوستی دیرینه داشت و وقتی نفرمان بهقید قرآن ،آن را امضا از پایهگذاران کودتا ،پس از آن که
حدود زیادی با این وضعیت و شرایط و بر اثر فشارهایی که از دیگر صفوف تحولی که ممکن است تهدیدی برای امانالله میرزا را توقیف کردند ،سید خواهیم کرد و تکلیف هر پنج نفر ما عمر کابینۀ صدروزه بهپایان رسید،
جدید وفق دهد .از نظر جمهوری شیعیان بر آن اعمال میشد ،از مواضع منافع استراتژیک و ساز و کارهای جرأت نمیکرد از اتاقش بیرون بیاید را برای همیشه با هم روشن خواهد همراه سید ضیاءالدین از صحنه خارج
اسلامی« ،عراق صدری» نباید به خود عقبنشینی کرده و به توافق، پروژه توسعهطلبی تهران در خاورمیانه که مبادا چشمش به چشم دوست ساخت .کاظم! قلم و کاغذ بردار و شدند و کشور را ترک گفتند .پس از
عنوان یک مفهوم تداوم یابد اما مقامات تفاهم یا سازش متوسل میشد اما تا باشد و آن را در معرض خطر واقعی دیرینهای که بیگناه توقیف شده بود آن ،لب فرو بستند و ترجیح دادند
تهران در عین حال باید نحوه برخورد کنون پایگاه خود را در میان شیعیان بیفتد و خجالت بکشد .در هرحال بنویس... که خاطراتشان را به بایگانی تاریخ
با این تغییرات و تحولات را دریابند مخالف رژیم ایران حفظ کرده است. قرار دهد. سیاست پدر و مادر ندارد و سید در متن آنچه نوشتهام بهیادم نیست بسپارند .مسعود کیهان تا زنده بود
و راههایی را برای کاهش زیانهای بنابراین نگرانی و ترس جمهوری تهران در حالی انتخابات پارلمانی آن لحظۀ حساس نمیتوانست رعایت روزۀ سکوت را نشکست ،کلنل کاظم
سیاسی خود در عراق جستجو کنند. اسلامی ممکن است ناشی از تغییر عراق را میبازد که در مرزهای دوستی را بکند و امانالله میرزا هم اما مضمون شبیه به این بود: خان نیز تن به مصاحبه نمیداد .با
زیانهایی که درواقع نتیجه مجموعه توازن در توزیع قدرت بین طرفین شمال غربی با جمهوری آذربایجان نمیدانست که چرا توقیف شده است. «بسمالله الرحمنالرحیم ،ما این حال صدرالدین الهی موفق شد
اعمال و رفتارهای منفی است که شیعه نباشد چون موارد مشابهی در نوپا و بلندپروازیهای ترکیه درگیر در این میان سیدضیاءالدین امضاکنندگان این قسمنامه ،قرآن او را بهحرف بکشاند و شرح این گفت
رژیم ایران بطور مستقیم یا از طریق گذشته رخ داده و رژیم ایران توانست با چالشهای خطرناک و پیچیده در دستور داد دو اتومبیل از سه اتومبیل کریم را گواه میگیریم که چنانچه و شنود در کتاب -روزنامۀ «سیدضیا»
متحدانش در عراق مرتکب شده است. حداقل تلفات موقعیت خود را بازیابی منطقه جنوبی قفقاز روبروست .علاوه فرمانفرما را توقیف کنند .اتومبیل پس از خاتمۀ کاری که مصمم به
کند .با این حال اما اینبار معادله به بر چالشهای عراق و آذربایجان و رولزرویس را برای رضاخان میرپنج انجام آن هستیم و در راه اجرای آن، آمده است.
*منبع :ایندیپندنت عربی کلی متفاوت به نظر میآید چرا که انزوای منطقهای و بینالمللی ،به قدرت فرماندۀ قشون فرستاد و اتومبیل هدفی جز نجات مادر وطن از چنگ
*نویسنده :حسن فحص جمهوری اسلامی با جریانی طرف رسیدن گروه طالبان و کنترل کامل دیگری را برای خود نگاهداشت و اجانب و حفظ تمامیت و استقلال این و حکایت یک سوگند
است که تا کنون نتوانسته آن را کنترل بعدها هم که رئیسالوزرا شد سوار آب و خاک نداریم ،شاهد موفقیت
*ترجمه و تنظیم از :کیهان لندن همان اتومبیل نخستین بود و با همان را در آغوش گرفتیم و آنگاه بهعللی در منزلگاه شاهآباد برای اولین
اتومبیل هم از تهران رفت و در مرز میان ما اختلاف نظر بروز کرد و بار ستاد کودتا تشکیل جلسه داد.
توفیر سلیقه پیدا شد ،در همۀ موارد این بار میان مرد سیاست ـ که تنها
اتومبیل را برگرداند. و در همۀ احوال ،جا ِن آن چهار تن غیرنظامی آن اردوی عجیب بود ـ و
«دنباله دارد» دیگر را از هرگونه گزندی در امان نظامیها دیدار روی داده بود و کار
بداریم و نسبت به جا ِن یکدیگر قصد اندکاندک قوام خود را بازمییافت.
سوء ننماییم .خدای قادر متعال و منزلگاه ،جای جالبی بود .مشخصات
کتاب مقدس او ناظر بر اجرای این آن خیلی خوب بهیاد من مانده است.
در یک طرف ،دو اتاق تو در تو داشت؛
یکی کمی بزرگتر که بهاصطلاح سالن
آن محسوب میشد و یکی کمی
کوچکتر که پستو و اتاق نشیمن
صاحب آن بهحساب میآمد .در باغچۀ
منزلگاه که چند درخت لاغر تبریزی و
بید ،کنار حوض بزرگ استخرمانند آن
سر خم کرده بود ،سواران استراحت
میکردند و در داخل اتاقک پستو
مانند ،اعضای ستاد کودتا دربارۀ
نحوۀ عمل و شکل کار بحث و گفتگو
میکردند و در حقیقت آخرین
مرحلۀ حمله به تهران مورد بررسی