Page 16 - (کیهان لندن - سال سى و هشتم ـ شماره ۳۵۶ (دوره جديد
P. 16

‫صفحه ‪ - Page 16 - 16‬شماره ‪1822‬‬
                                                                                                                                                                                                              ‫جمعه ‪ 1۹‬تا ‪ ۲5‬فروردینماه ‪14۰1‬خورشیدی‬

‫که اگر مشخص شود به راستی عملیات‬                                                                                              ‫کیفرخواست‬                                                                        ‫=دادستان سوئد عملیات‬
‫«فروغ جاویدان» مجاهدین یک عملیات‬                                                                                           ‫دادستان استکهلم‬                                                                    ‫سازمان مجاهدین را امتداد‬
‫مشترک این سازمان با دولت عراق یا‬                                                                                           ‫علیه حمید نوری؛‬                                                                    ‫جنگ هشت ساله ایران و‬
‫حداقل عملیاتی بوده که ارتش عراق از‬                                                                                         ‫چرا اتهام «جنایت‬                                                                   ‫عراق دانسته و مینویسد‪:‬‬
‫آن حمایت و پشتیبانی میکرده است‪،‬‬                                                                                            ‫جنگی» و نه فقط‬                                                                     ‫«بین سالهای ‪ 1981‬تا‪1988‬‬
‫تائیدی خواهد بود بر درستی اتهام‬                                                                                                                                                                               ‫یک د ر گیر ی مسلحا نه‬
‫«جنایت جنگی» که دادستان استکهلم‬                                                                                              ‫«جنایت علیه‬                                                                      ‫بینالمللی بین ایران و عراق‬
                                                                                                                              ‫بشریت»؟!‬                                                                        ‫در جریان بود‪ .‬در فاز پایانی‬
                 ‫مطرح کرده است‪.‬‬                                                                                                                                                                               ‫این درگیری مسلحانه‪ ،‬در‪26‬‬
‫حمید نوری در بازپرسی اولیه در نزد‬        ‫دولتی ایران به تصرف درآمد و ‪4۰۰‬‬         ‫پروتکلهای الحاقی آن و مصداق جنایت‬         ‫فارغ از دلایل یا شدت مقابله‪ ،‬یک یا چند‬    ‫ابتدا به دلیل حملە ‪ ۲6‬جولای ‪،1۹88‬‬        ‫ژوئیه ‪ 1988‬ایران از سوی‬
‫پلیسپیوستهتاکیدمیکردکهمجاهدین‬            ‫نفر از نیروهای نظامی دولتی کشته‬                    ‫جنگی محسوب میشود‪.‬‬              ‫دولت در رویارویی علیه دولت دیگری‬          ‫مدت کوتاهی بعد از آن فتوا‪ /‬دستوری‬        ‫یک شاخه نظامی سازمان‬
‫با عراق همدستی و همکاری میکردند‪.‬‬         ‫یا زخمیشدند‪ ،‬و ‪ 1۰8‬نفر به اسارت‬                     ‫تعریفجنایتجنگی‬                ‫به نیروی مسلح متوسل شدهاند‪ .‬در این‬        ‫صادر کرد که تمامی زندانیان زندانهای‬      ‫سیاسیمجاهدینخلقایران‬
‫اما از زمانی که متوجه شد چنین حرفی‬                                                                                         ‫صورت نیازی به اعلان رسمی جنگ یا‬           ‫ایران که عضو گروه مجاهدین بودند و یا‬     ‫مورد حمله قرار گفت‪ .‬آن‬
‫تائید اتهام دادستان و علیه او میشود‪،‬‬                              ‫درآمدند‪.‬‬       ‫اساسنامه دادگاه جنایی بینالمللی رم‬        ‫اذعان به چنین شرایطی وجود ندارد‪.‬‬          ‫از آنها طرفداری میکردند و در اعتقاد‬      ‫حمله از خاک عراق و تحت‬
‫موضع خود را تغییر داد‪ .‬در جلسه چهارم‬     ‫عملیات دیگر در قالب تیپ در ارتش‬         ‫(دادگاه لاهه) در بند ‪ ۲‬ماده ‪ ، 8‬جنایت‬     ‫برای مثال‪ ،‬ممکن است حتی اگر یکی از‬        ‫خود راسخ و وفادار بودند باید اعدام‬       ‫پشتیبانینیرویهواییعراق‬
‫دفاعیات حمید نوری‪ ،‬دادستان در رابطه‬      ‫آزادیبخش در منطقه عین خوش در‬            ‫جنگی را با استناد به کنوانسیون ژنو‬        ‫طرفین متخاصم دولت طرف روبرو را به‬         ‫میشدند‪ .‬بلافاصله بعد از آن اعدامهای‬
‫با عملیات «فروغ جاویدان» مجاهدین‬         ‫غرب دزفول انجام شد‪ .‬در این عملیات‬       ‫چنین تعریف میکند‪« :‬برای مقاصد‬             ‫رسمیت نشناسد یک درگیری مسلحانه‬            ‫دستجمعی پیروان‪ /‬طرفداران مجاهدین‬                      ‫انجام گرفت‪».‬‬
                                         ‫کلیه مواضع یک گردان زرهی از لشکر‬        ‫به کار رفته در این اساسنامه‪« ،‬جنایات‬                                                ‫که در زندانهای ایران در بند بودند‬        ‫=حمید نوری در بازپرسی‬
                  ‫چنین گفته شد‪:‬‬          ‫‪ 16‬زرهی قزوین به تصرف ارتش‬              ‫جنگی» به معنی موارد ذیل خواهد بود‪:‬‬                ‫بینالمللی وجود داشته باشد‪.‬‬                                                 ‫اولیه در نزد پلیس پیوسته‬
‫«طبق برداشت تو مجاهدین به نفع‬            ‫آزادیبخش در آمد‪ 3۰۰ ،‬تن کشته و‬          ‫الف) موارد جدی نقض کنوانسیون‬              ‫یک درگیری مسلحانه بینالمللی‬                                     ‫شروع شد‪».‬‬          ‫تاکید میکرد که مجاهدین‬
‫عراق میجنگید؟ حمید نوری‪ :‬نه به‬           ‫زخمیشدندو‪ ۹۹‬تنبهاسارتدرآمدند‪.‬‬           ‫ژنو‪ ،‬مصوب ‪ 1۲‬اوت ‪( 1۹4۹‬برابر با ‪۲1‬‬        ‫هنگامیاتفاقمیافتدکههرگونهاستفاده‬             ‫در ادامه کیفرخواست آمده است‪:‬‬          ‫با عراق همدستی و همکاری‬
‫نفع عراق؛ حرف در دهن من نگذارید‪،‬‬         ‫عملیات بعدی در مرز خسروی بود‪ .‬در‬        ‫مرداد ‪ ،)13۲8‬یعنی هر یک از اعمال‬          ‫از زور میان دو یا چند دولت وجود داشته‬     ‫«در وهلە اول مشخص است که‬                 ‫میکردند‪ .‬اما از زمانی که‬
‫اینها گروه جدا هستند‪ .‬رژیم عراق‬          ‫اینعملیات‪ ۲5‬پایگاهنیروهایدولتیبه‬        ‫ذیل که علیه اشخاص یا اموال تحت‬            ‫باشد‪ ،‬در حالی که خاک یک کشور‬              ‫این جرائم در امتداد جنگ مسلحانه‬          ‫متوجه شد چنین حرفی‬
‫میخواستجمهوریاسلامیراسرنگون‬              ‫تصرف درآمد یا به کلی نابود شد‪۲48 ،‬‬      ‫حمایت مقررات مربوطه در کنوانسیون‬          ‫هنگامی «اشغال شده» تلقی میگردد‬            ‫بینالمللی بین ایران و عراق بوده و یا با‬  ‫تائید اتهام دادستان و علیه‬
‫کند نتوانستد‪ ،‬اینها گفتند با‪ ۷‬هزار نیرو‬  ‫نفر از نیروهای نظامی دولتی کشته یا‬                                                ‫که دولت دیگری کنترل مؤثر بر تمامی‬         ‫آن ارتباط داشته است‪ .‬حمید نوری به‬        ‫او میشود‪ ،‬موضع خود را‬
                                         ‫مجروح شدند و ‪ 3۷‬تن به اسارت در‬                            ‫ژنو صورت گیرد‪:‬‬                                                    ‫همین ترتیب به دلیل جرائم ذکر شده‪،‬‬
                       ‫میتوانیم‪».‬‬        ‫آمدند در این عملیات ‪ 4‬دستگاه تانک‬                          ‫‪ -1‬قتل عمد‬                      ‫یا بخشی از آن داشته باشد‪.‬‬        ‫کهبررویافرادغیرنظامیانجاممیشدند‬                           ‫تغییر داد‪.‬‬
‫سرنوشت حمید نوری و نوع و شدت‬             ‫منهدمشدویکدستگاهتانکبهغنیمت‬             ‫‪ -۲‬شکنجهیارفتارغیرانسانی‪،‬ازجمله‬           ‫پروتکل دوم الحاقی به کنوانسیونهای‬         ‫که مشمول حفاظت خاص کنوانسیون‬
‫محکومیت او به میزان زیادی به روشن‬                                                              ‫آزمایشهای بیولوژیکی‬         ‫ژنو‪ ،‬که بند ‪ 3‬مشترک را بیشتر توسعه‬        ‫ژنو ‪ 4‬قرار دارند و یا قوانین اساسی که‬    ‫حنیف حیدرنژاد‪ -‬دادستان سوئد‬
‫شدن عملیات «فروغ جاویدان» و نقش‬                                 ‫گرفته شد‪.‬‬        ‫‪ -3‬وارد آوردن رنج شدید یا آسیب‬            ‫داده و تصریح نموده و کامل میکند‪،‬‬          ‫دربارە حقوق بینالمللی بشر وجود دارند‬     ‫در کیفرخواست علیه حمید نوری که‬
‫حکومت عراق در حمایت از سازمان‬            ‫عملیات دیگری در قالب تیپ در تاریخ‬               ‫جدی به بدن یا سلامت افراد‬         ‫هنگامی به کار میرود که یک یا چند‬          ‫و برای عموم شناخته شدهاند‪ ،‬از ماده‬       ‫در زندانهای اوین و گوهردشت با نام‬
‫مجاهدین وابسته است‪ .‬همین موضوع‬           ‫اول آذر ‪ 1366‬در منطقه مهران انجام‬       ‫‪ -4‬تخریب و تصرف اموال در سطح‬              ‫گروه مسلح غیردولتی که با نیروهای‬          ‫‪ 14۷‬کنوانسیون چهارم ژنو و ماده ‪1۷5‬‬       ‫حمید عباسی کار میکرده‪ ،‬موارد زیر را‬
‫برای سازمان مجاهدین نیز مهم است‪،‬‬         ‫شد‪ .‬تیپ ‪ 3۷‬زرهی شیراز و گردان قائم‬      ‫گسترده‪ ،‬که به صورت غیرقانونی و‬            ‫مسلح یک کشور مقابله میکنند‪ ،‬کنترل‬         ‫و‪ 85‬پروتکل‪ 1‬الحاقی حقوق بشر دربارە‬
‫زیرا تائید اینکه عملیات «فروغ جاویدان»‬   ‫سپاه پاسداران مورد حمله قرار گرفتند‪،‬‬    ‫مغرضانه انجام گیرد و نتوان آن را به دلیل‬  ‫بخشی از خاک دولت یادشده را به دست‬         ‫قوانین اساسی که برای عموم شناخته‬                           ‫اعلام کرده است‪:‬‬
‫بخشی از یک درگیری بینالمللی یا‬           ‫‪35۰‬نفر از نیروهای نظامی کشته و یا‬                ‫ضرورت نظامی توجیه نمود‬           ‫بگیرند که امکان هدایت عملیات نظامی‬        ‫شده است و دربارە حقوق بینالمللی‬          ‫‪ .1‬نقض حقوق بینالملل از نوع‬
‫غیربینالمللی بوده است‪ ،‬تائید وابستگی‬     ‫زخمیشدند و‪ 6۲‬نفر به اسارت درآمدند‪.‬‬      ‫‪ -5‬مجبور ساختن زندانیان جنگی یا‬                                                     ‫بشر میباشند به صورت شدیدی تمرد‬           ‫سنگین‪ :‬این قسمت با اشاره به جنگ‬
‫این سازمان به حکومت عراق توسط یک‬         ‫منطقه پیرانشهر هدف یکی دیگر از‬          ‫دیگر افراد محافظت شده به خدمت در‬                  ‫را در اختیار آنها قرار میدهد‪.‬‬                                              ‫ایران و عراق و درگیری نیروهای سازمان‬
‫دادگاه بیطرف بینالمللی خواهد بود‪ .‬از‬     ‫عملیات در قالب تیپ ارتش آزادیبخش‬                ‫نیروهای یک قدرت متخاصم‬            ‫در هر دو شرایط‪ ،‬مفاد مربوطه حقوق‬                                 ‫کرده است‪.‬‬         ‫مجاهدین خلق و جمهوری اسلامی در‬
‫همین رو وکیل سازمان مجاهدین نیز‬          ‫بود؛ در این عملیات بیش از ‪ 3‬هزار‬        ‫‪ -6‬محروم ساختن عمدی زندانی‬                ‫بینالملل بشردوستانه عرفی کاربرد‬           ‫در وهلە دوم مشخص است که‬                  ‫مرزهای غربی کشور‪ ،‬به کشتار زندانیان‬
‫تلاش میکند با برجسته کردن اتهام‬          ‫کشته و زخمی شده و‪ 31۰‬تن به اسارت‬        ‫جنگی یا دیگر افراد محافظت شده‪ ،‬از‬                                                   ‫این جرائم در امتداد جنگ مسلحانه‬          ‫سیاسیوابستهبهسازمانمجاهدینخلق‬
‫جنایت بر علیه بشریت‪ ،‬موضوع جنایت‬                                                 ‫حق برخورداری از یک محاکمه عادلانه‬                                    ‫دارد‪».‬‬         ‫غیربینالمللی بین ایران و مجاهدین‬         ‫که هنوز در زندان بر مواضع خود پایدار‬
‫جنگی و نوع رابطه سازمان مجاهدین به‬                              ‫در آمدند‪».‬‬                                                 ‫مشاهده میشود با توجه به تعاریف‬            ‫بوده و یا با آن ارتباط داشته است‪ .‬حمید‬   ‫بودند پرداخته و نقش حمید نوری در‬
‫حکومت عراق را از دستور جلسه دادگاه‬       ‫در ادامه به دو عملیات بزرگتر اشاره‬                               ‫و قانونی‬         ‫فوق‪ ،‬اطلاق «درگیری مسلحانه‬                ‫نوری به این ترتیب از طریق جرائم ذکر‬      ‫زندان گوهردشت کرج در این مورد را با‬
                                                                                 ‫‪ -۷‬اخراج یا انتقال غیرقانونی یا حبس‬       ‫بینالمللی» از سوی دادستان سوئد و‬          ‫شده تمرد شدیدی از ماده‪ 3‬کنوانسیون‬
                       ‫خارج کند‪.‬‬                                  ‫میشود‪:‬‬                                                   ‫دستهبندی عملیات «فروغ جاویدان» در‬         ‫چهارم ژنو و همچنین قوانین اساسی‬                        ‫جزئیات شرح میدهد‪.‬‬
‫کنت لوییس وکیل سازمان مجاهدین‬            ‫«عملیات آفتاب ارتش آزادیبخش ملی‬                                ‫غیرقانونی»‬         ‫آن‪ ،‬میتواند درست باشد زیرا‪« :‬درگیری‬       ‫حقوق بینالمللی بشر که برای عموم‬          ‫‪ .۲‬قتل‪ :‬این قسمت به کشتار زندانیان‬
‫گفته است‪« :‬تا آنجا که به درگیری‬          ‫ایران اولین کارزار نظامی این ارتش برای‬  ‫نقش حکومت و ارتش عراق در‬                  ‫مسلحانه بینالمللی زمانی حادث شده‬          ‫شناخته شده است مرتکب شده است‪».‬‬           ‫سیاسی از گروههای مختلف چپ که‬
‫رژیم ایران با مجاهدین بر میگردد‬          ‫اجرای یک عملیات در سطح فرماندهی‬         ‫عملیات جنگی سازمان مجاهدین‬                ‫است که فارغ از دلایل یا شدت مقابله‪،‬‬       ‫همانطور که مشاهده میشود دادستان‬          ‫اسلام را نپذیرفته بودند مربوط است‪.‬‬
‫باید اشاره کنیم که درگیری بین رژیم‬       ‫کل با شرکت همهی نیروهایش بود‪.‬‬                                                     ‫یک یا چند دولت در رویارویی علیه‬           ‫همبه«جنگمسلحانهبینالمللی»وهم‬             ‫در این قسمت نیز نقش حمید نوری در‬
‫ایران و مجاهدین خلق از ژوئن ‪1۹81‬‬         ‫طرح عملیات برای جبههای به طول‬                              ‫چه بوده است؟‬           ‫دولت دیگری به نیروی مسلح متوسل‬            ‫به«جنگمسلحانهغیربینالمللی»اشاره‬          ‫زندان گوهردشت کرج با جزئیات شرح‬
‫شروع شد… این جنگ مسلحانه‬                 ‫‪ 3۰‬کیلومتر طراحی شده بود‪ .‬ارتش‬          ‫با در نظر گرفتن آنچه در بالا‬              ‫شدهاند‪ .‬در این صورت نیازی به اعلان‬        ‫میکند‪ .‬تعریف و تفاوت این دو چیست؟‬
‫غیر بینالمللی ‪ 6‬سال قبل از اتفاقات‬       ‫آزادیبخش ملی در قالب ‪ 15‬تیپ وارد‬        ‫آمد‪ ،‬پرسش تعیین کننده در مورد‬             ‫رسمی جنگ یا اذعان به چنین شرایطی‬          ‫جنگ مسلحانه بینالمللی و غیر‬                                 ‫داده شده است‪.‬‬
‫‪ 1۹88‬شروع شده بود‪ .‬مجاهدین‬               ‫این عملیات نظامی شد‪ ،‬فرماندهی‬           ‫عملیاتهای نظامی سازمان مجاهدین‬                                                                                               ‫نوشته حاضر به اتهام جنایت جنگی در‬
‫خلق اعلام کردهاند که در عراق قرارگاه‬     ‫عملیاتمستقیماًبرعهدهمسعودرجوی‬           ‫در عراق و بطور خاص عملیات «فروغ‬                                ‫وجود ندارد‪».‬‬                                ‫بینالمللی‬         ‫چهارچوب نقض حقوق بینالملل از نوع‬
‫ایجاد کردند و از عراق اسلحه خریدند‪.‬‬      ‫فرمانده کل ارتش آزادیبخش بود‪ .‬این‬       ‫جاویدان» از سوی این سازمان این است‪:‬‬       ‫در این حالت پرسش این است نقش‬              ‫وبسایت فارسی کمیته بینالمللی‬
‫در مورد عملیاتشان با طرف عراقی‬           ‫عملیات در منطقه غرب شوش محل‬             ‫– آیا عملیات «فروغ جاویدان» مصداق‬         ‫دولت عراق در عملیات فروغ جاویدان‪،‬‬                                                                   ‫سنگین میپردازد‪.‬‬
‫هماهنگی کردهاند اما مجاهدین خلق‬          ‫استقرار لشکر ‪ ۷۷‬خراسان انجام شد‪.‬‬        ‫«عملیات جنگی بینالمللی یا عملیات‬          ‫جدا از آنکه دولت عراق به مشارکت در آن‬        ‫صلیب سرخ در این مورد مینویسد‪:‬‬                      ‫چرا جنایت جنگی؟‬
‫و ارتش آزادیبخش ملی از عراق دستور‬        ‫در عملیات ‪ ۹‬گردان از نیروهای لشکر‬                                                 ‫اعتراف کرده یا نکرده باشد چه بوده است‪.‬‬    ‫«واژگان «درگیری مسلحانه» و‬               ‫یکم‪ :‬در سوم مردادماه ‪ 136۷‬یک‬
‫نمیگرفته است یا جزیی از دستگاه‬           ‫‪ ۷۷‬خراسان متلاشی شدند‪ 35۰۰ ،‬نفر‬                     ‫جنگی منطقهای» است؟‬            ‫همچنین اطلاق “درگیری مسلحانه‬              ‫«جنگ» معمولاً بجای یکدیگر به کار‬         ‫عملیاتنظامیازسویسازمانمجاهدین‬
‫دفاعی نبوده است‪ .‬و مجاهدین در‬            ‫کشته و مجروح شدند‪ ،‬و ‪ 5۰8‬نفر هم‬         ‫– آیا این عملیات یک عملیات کاملا‬          ‫غیر بینالمللی” نیز در ارتباط با عملیات‬    ‫برده میشوند اما در حقوق بینالمللی‬        ‫علیه رژیم ایران انجام شد که در هفتم‬
‫عملیات فروغ جاویدان در جولای‪1۹88‬‬                                                 ‫مستقل از سوی سازمان مجاهدین بوده‬          ‫فروغ جاویدان درست بوده و با وضوح و‬        ‫بشردوستانه عبارت «درگیری مسلحانه»‬        ‫مرداد به پایان رسید‪ .‬این عملیات را‬
‫– مرداد‪ ،136۷‬حمایت هوایی یا توپخانه‬                       ‫به اسارت درآمدند‪.‬‬                                                ‫اطمینان بیشتری میشود آن را تائید‬          ‫به دلیل دامنه گستردهتری که دارد‬          ‫سازمان مجاهدین «فروغ جاویدان»‬
                                         ‫عملیات چلچراغ روز‪ ۲8‬خرداد‪136۷‬‬                                      ‫است؟‬           ‫کرد‪ ،‬زیرا موقعیتی را توضیح میدهد‬          ‫ارجحیت دارد‪ .‬میتوان گفت وضعیت‬            ‫نامید‪ .‬رژیم ایران ضد حمله خود علیه‬
     ‫از طرف عراق دریافت نکردهاند‪».‬‬       ‫در ‪ 4‬محور به طول ‪ 5۰‬کیلومتر شروع‬        ‫برای پاسخ به این پرسشها نگاهی‬             ‫که در آن‪“ :‬یک یا چند گروه مسلح غیر‬        ‫درگیری مسلحانه هنگامی وجود دارد‬          ‫این عملیات را «مرصاد» نام گذاشت‪.‬‬
‫به دلیل اهمیت این موضوع‪ ،‬دادگاه‬          ‫شد‪ .‬این عملیات ‪ 3‬روز به طول کشید‪،‬‬       ‫کوتاه به پیشینه موضوع ضروری است‪.‬‬          ‫دولتی که با نیروهای مسلح یک کشور‬          ‫که دو دولت مخالف به نیروی مسلح‬           ‫دادستان سوئد عملیات سازمان‬
‫چند کارشناس را نیز دعوت کرده تا‬          ‫مق ّر لشکر ‪ 16‬زرهی قزوین به تصرف‬        ‫عملیاتهای ارتش آزادیبخش‬                   ‫مقابله میکنند‪ ،‬کنترل بخشی از خاک‬          ‫متوسل میشوند حتی هنگامی که‬               ‫مجاهدین را امتداد جنگ هشت ساله‬
‫از آنها در مورد ماهیت عملیات «فروغ‬       ‫ارتش آزادیبخش در آمد‪ ،‬روز یکشنبه‬                                                  ‫دولت مذکور را بدست گیرند که امکان‬         ‫هیچگونه اعلان رسمی جنگ هم اتفاق‬          ‫ایران و عراق دانسته و مینویسد‪« :‬بین‬
‫جاویدان» سازمان مجاهدین و اینکه آیا‬      ‫‪ ۲۹‬خرداد ‪ 1366‬شهر مهران هم توسط‬                ‫سازمان مجاهدین در عراق‬             ‫هدایت عملیات نظامی را در اختیار آنها‬      ‫نیفتاده باشد یا حتی هنگامی که طرفین‬      ‫سالهای ‪ 1۹81‬تا ‪ 1۹88‬یک درگیری‬
‫میتوان آن را بخشی از یک درگیری‬           ‫نیروهای ارتش آزادیبخش تسخیر شد‪.‬‬         ‫سازمان مجاهدین خلق کوتاه زمانی‬                                                      ‫درگیر در مخاصمات این حقیقت را که‬         ‫مسلحانه بینالمللی بین ایران و عراق در‬
‫بینالمللی یا غیر بینالمللی دانست یا‬      ‫لشکر ‪ 11‬سپاه پاسداران مرکب از ‪۹‬‬         ‫بعد از شروع جنگ ایران و عراق در‬                                ‫قرار میدهد‪”.‬‬         ‫در وضعیت درگیری مسلحانه هستند‬            ‫جریان بود‪ .‬در فاز پایانی این درگیری‬
                                         ‫گردان پیاده‪ ،‬زرهی‪ ،‬ادوات و توپخانه از‬   ‫عراق مستقر شد و از خاک آن کشور‬            ‫موقعیتهای جنگی فوق که به آن‬                                                        ‫مسلحانه‪ ،‬در ‪ ۲6‬ژوئیه ‪ 1۹88‬ایران از‬
                  ‫نه‪ ،‬توضیح دهند‪.‬‬        ‫بین رفت‪ .‬مجموع نیروهای دولتی در این‬     ‫عملیاتهای خود علیه حکومت ایران را‬         ‫اشاره شده است الزامات بینالمللی‬                                 ‫تأییدنکنند‪.‬‬        ‫سوی یک شاخه نظامی سازمان سیاسی‬
‫عملیات «فروغ جاویدان» آخرین‬              ‫منطقه ‪ 16‬هزار تن بود که ‪ 8‬هزار تن از‬    ‫برنامهریزی و سازماندهی و اجرا میکرد‪.‬‬      ‫مختلفی را برای طرفهای درگیر در‬            ‫حقوق بینالمللی بشردوستانه میان‬           ‫مجاهدین خلق ایران مورد حمله قرار‬
‫عملیات نظامی گسترده و علنی سازمان‬        ‫آنان کشته و زخمیشدند و ‪ 15۰۰‬تن‬          ‫افراد و نیروهای این سازمان در خاک‬         ‫جنگ‪ ،‬از جمله برای حکومت ایران به‬          ‫دو نوع از درگیریهای مسلحانه نیز‬          ‫گفت‪ .‬آن حمله از خاک عراق و تحت‬
‫مجاهدین از خاک عراق علیه حکومت‬           ‫نیز به اسارت درآمدند‪ ،‬هوانیروز نیروهای‬                                            ‫همراه دارد که در پروتکلهای الحاقی یک‬      ‫تمایز قائل میشود‪ :‬درگیری مسلحانه‬         ‫پشتیبانی نیروی هوایی عراق انجام‬
‫ایران بود که از سوم تا هفتم مرداد‪136۷‬‬    ‫دولت ایران به نیروهای مهاجم حمله‬               ‫عراق آموزش نظامی میدیدند‪.‬‬          ‫تا چهار کنوانسیون ژنو تعریف شده اند‪ .‬از‬   ‫بینالمللی و درگیری مسلحانه غیر‬
‫ادامه داشت‪ .‬در جریان آن و مطابق‬          ‫کردند که یک هلیکوپتر از نوع کبری‬        ‫پس از استقرار مسعود رجوی رهبر‬             ‫جمله‪ :‬پروتکل الحاقی سوم‪ ،‬که موضوع‬                                                                           ‫گرفت‪».‬‬
‫اطلاعات سازمان مجاهدین ‪ 13۰4‬نفر‬          ‫مورد اصابت قرار گرفت و سرنگون شد‪».‬‬      ‫سازمان مجاهدین خلق در عراق در سال‬         ‫آن حمایت از اسرای جنگی و پروتکل‬                                  ‫بینالمللی‪.‬‬        ‫دوم‪ :‬خمینی در یک حکم بدون تاریخ‬
‫از نیروهای این سازمان کشته و صدها‬        ‫نگاهی به گستردگی این درگیریهای‬          ‫‪1365‬و اعلام تاسیس «ارتش آزادیبخش‬          ‫الحاقی چهارم که موضوع آن حمایت‬            ‫مجموعهقواعدمختلفحقوقبینالملل‬             ‫کهبهنظرمیرسددرهمانزما ِنعملیات‬
                                         ‫نظامی به خوبی نشان میدهد که جدا‬         ‫ملی ایران» در ‪ 3۰‬خرداد سال ‪1366‬‬           ‫از غیرنظامیان در زمان جنگ میباشد‪.‬‬         ‫بشردوستانه در شرایط مختلف درگیری‬         ‫فروغ جاویدان نوشته شده باشد‪ ،‬با اشاره‬
                 ‫نفر مجروح شدند‪.‬‬         ‫از نیروی پیاده نظام که نیروهای سازمان‬   ‫توسط سازمان مجاهدین‪ ،‬سطح روابط‬                                                                                               ‫به «جنگهای کلاسیک» مجاهدین که‬
‫به باور نویسنده و با توجه به تعریفی‬      ‫مجاهدین و ارتش آزادیبخش آن را‬           ‫و مناسبات این سازمان با دولت و ارتش‬                       ‫نتیجهگیریمهم‬                           ‫مسلحانه به کار میرود‪.‬‬       ‫او آنها را «منافقین» مینامد‪ ،‬در مورد‬
‫که در بالا از درگیری بینالمللی و غیر‬     ‫تشکیل میدادند‪ ،‬این عملیاتها بدون‬        ‫عراق به صورت چشمگیری تغییر کرد‪.‬‬           ‫وقتی خمینی در حکم مورد بحث به‬             ‫در حین درگیریهای مسلحانه‬
‫بینالمللی ارائه شد‪ ،‬میتوان عملیات‬        ‫تدارکات و لجستیک‪ ،‬بدون پشتیبانی‬         ‫سازمان مجاهدین در امتداد مرز عراق‬         ‫“جنگهایکلاسی ِکمنافقینباهمکاری‬            ‫بینالمللی‪ ،‬هر چهار کنوانسیون ‪1۹4۹‬‬            ‫زندانیان سیاسی مجاهد مینویسد‪:‬‬
‫«فروغ جاویدان» سازمان مجاهدین را‬         ‫آتشتوپخانهوبدونکمکهایاطلاعاتی‬           ‫با ایران در نقاط مختلف قرارگاههای‬         ‫حزب بعث عراق” اشاره کرده و در همین‬        ‫ژنو به همراه پروتکل اول الحاقی به‬        ‫«… با توجه به محارب بودن آنها و‬
‫در چهارچوب درگیریهای بینالمللی‬           ‫در شناسائی مناطق مینگذاری شده‬           ‫نظامی تاسیس کرد‪ .‬نیروهای ارتش عراق‬        ‫ارتباط حکم اعدام زندانیان سیاسی‬           ‫کنوانسیونهای ژنو (پروتکل الحاقی اول‬      ‫جنگهایکلاسیکآنهادرشمالوغرب‬
‫و غیر بینالمللی دستهبندی کرد زیرا‬        ‫و خنثیسازی آنها امکانپذیر نمیبود‬        ‫در سطوح فرماندهی به آموزش نظامی‬           ‫هوادار مجاهدین که هنوز بر سر موضع‬                                                  ‫و جنوب کشور با همکاریهای حزب‬
‫این عملیات در هماهنگی و همکاری‬           ‫و اینها همگی مواردی بودند که‬            ‫نیروهای سازمان مجاهدین پرداختند‪ .‬در‬       ‫خود هستد را صادر میکند‪ ،‬میتوان‬                  ‫‪ 8‬ژوئن ‪ )1۹۷۷‬اعمال میشوند‪.‬‬         ‫بعث عراق… کسانی که در زندانهای‬
‫تنگاتنگ با حکومت و ارتش عراق در‬          ‫ارتش عراق به عهده داشت‪ .‬درواقع‬          ‫سال ‪ 1366‬و ‪ 13۷۷‬نیروهای سازمان‬            ‫یک ارتباط مستقیم بین عملیات فروغ‬          ‫کنوانسیونهایچهارگانهژنوعبارتنداز‪:‬‬        ‫سراسر کشور بر سر موضع نفاق خود‬
‫دو سطح سیاسی و نظامی انجام شد‪.‬‬           ‫عملیاتهای نظامی سازمان مجاهدین‪،‬‬         ‫مجاهدین اقدام به عملیات نظامی‬             ‫جاویدان که در چهار چوب جنگهای‬             ‫– کنوانسیون اول‪ ،‬حمایت از زخمیان‬         ‫پافشاری کرده و میکنند محارب و‬
                                         ‫عملیات مشترک این سازمان و ارتش‬          ‫کلاسیک علیه نیروهای حکومت ایران‬           ‫بینالمللی یا غیر بینالمللی قابل تعریف‬     ‫و بیماران نیروهای مسلح در میدان نبرد‬
      ‫توضیحات بیشتر در پی میآید‪.‬‬         ‫عراق بود‪ .‬نویسنده خود در برخی از‬                                                  ‫است‪ ،‬با حکم خمینی مشاهده نمود‪ .‬در‬         ‫– کنوانسیون دوم‪ ،‬حمایت از زخمیان‪،‬‬               ‫محکوم به اعدام میباشند…»‬
    ‫هماهنگیهادرسطحسیاسی‬                  ‫این عملیاتها شرکت و شاهد این‬                                ‫در مرز کردند‪.‬‬         ‫اینحالتومطابقتعریفکنوانسیونژنو‬            ‫بیماران‪ ،‬و کشتیشکستگان عضو‬               ‫سوم‪ :‬دادستان سوئد بر آن است که‬
‫روز ‪ ۲۷‬تیر ‪ 136۷‬قطعنامه ‪5۹8‬‬              ‫همکاری در سطوح مختلف بوده است‪.‬‬          ‫سازمان مجاهدین در یکی از‬                  ‫باید زندانیان مجاهد را یا افراد غیرنظامی‬                                           ‫عملیاتفروغجاویدانسازمانمجاهدین‬
‫سازمان ملل متحد برای پایان به جنگ‬        ‫عملیات «فروغ جاویدان» و نقش‬             ‫وبسایتهای وابسته به خود در مورد‬           ‫دانست‪ ،‬یا باید آنها را زندانیان جنگی‬                   ‫نیروهای مسلح در دریا‬        ‫در چهارچوب جنگهای بینالمللی‬
‫ایران و عراق از سوی حکومت ایران‬                                                  ‫عملیاتهای «ارتش آزادیبخش» به این‬          ‫محسوب کرد‪ .‬در هر دو حالت‪ ،‬حکومت‬           ‫– کنوانسیون سوم‪ ،‬حمایت از اسیران‬         ‫یا منطقهای قابل دستهبندی است‬
‫مورد پذیرش قرار گرفت‪ .‬خمینی در‬                       ‫حکومت و ارتش عراق‬                                                     ‫ایران موظف به رعایت حقوق آن زندانیان‬                                               ‫و نتیجهگیری میکند اگر آنگونه که‬
‫‪ ۲۹‬تیر ‪ 136۷‬پیامی در باره پذیرش‬          ‫این موضوع از این نظر اهمیت دارد‬                   ‫موارد چنین اشاره میکند‪:‬‬         ‫سیاسی بر اساس کنوانسیون ژنو بوده و‬                                  ‫جنگی‬           ‫حاکمیتج‪.‬اورهبرآنخمینی‪،‬زندانیان‬
‫قطعنامه منتشر کرد که به «نوشیدن‬                                                  ‫«نخستین عملیات یک تیپ رزمی در‬             ‫اعدام آنها نقض آشکار این کنوانسیون و‬      ‫– کنوانسیون چهارم‪ ،‬حمایت از‬              ‫سیاسی مجاهد را به آن عملیات ربط‬
‫جام زهر» معروف شد‪ .‬حکومت عراق‬                                                    ‫مهرماه ‪ 1366‬در منطقه مرزی مریوان‬                                                                                             ‫میدهد‪ ،‬پس میتوان آن زندانیان را اسیر‬
‫یک سال قبلتر یعنی در تیرماه ‪1366‬‬                                                 ‫انجام شد‪ .‬که طی آن ارتش آزادیبخش‬                                                              ‫غیرنظامیان در زمان جنگ‬         ‫جنگی تلقی کرد و در نتیجه اعدام آنها‬
                                                                                 ‫توانست کنترل ‪ 8۰‬کیلومتر مربع را‬                                                     ‫میتوانگفتکهیکدرگیریمسلحانه‬               ‫نقض قوانین بینالملل در شرایط جنگی‬
         ‫این قطعنامه را پذیرفته بود‪.‬‬                                             ‫به دست بگیرد‪ 38 ،‬پایگاه نیروهای‬                                                     ‫بینالمللی زمانی حادث شده است که‬          ‫و مصداق جنایت جنگی تلقی میشود‪.‬‬
‫با توجه به این واقعیت‪ ،‬هرگونه عملیات‬                                                                                                                                                                          ‫دادستان در کیفرخواست خود‬
‫نظامی سازمان مجاهدین خلق علیه‬
‫نیروهای حکومت ایران و حرکت از‬                                                                                                                                                                                                         ‫مینویسد‪:‬‬
‫قرارگاههای مرزی به طرف داخل ایران‬                                                                                                                                                                             ‫«رهبر کبیر ایران آیتالله خمینی‪ ،‬در‬
‫بدون یک توافق و هماهنگی سیاسی از‬
‫سوی مسعود رجوی رهبر مجاهدین و‬
‫«فرمانده کل ارتش ‪ ...‬ادامهدرصفحه ‪1۷‬‬
   11   12   13   14   15   16   17   18