Page 29 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۳ (دوره جديد
P. 29

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌2‌‌9‬شماره‌‪1869‬‬                                  ‫کشف معدن لیتیوم؛‬                                         ‫= ایرنا خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی اواسط شهریور‬
‫جمعه ‪ 10‬تا پنجشنبه ‪ 16‬مارس ‪202۳‬‬                           ‫جنجال بر سر «هیچ»‬
                                                                                                                   ‫در گزارشی تأکید کرد که خشکیدن منابع آبی مهم ایران‬
‫بیش از ده میلیون نفر جمعیت در آذربایجان شرقی‪ ،‬غربی و‬                                                               ‫مانند دریاچه ارومیه «در پس خود منابع مالی زیادی» به‬
                   ‫حومه آن صورت گرفته میگیرد؟!‬
                                                                                                                                ‫واسطه «استخراج لیتیوم» به همراه دارد‪.‬‬
‫به اصل موضوع و میزان اکتشاف لیتیوم اعلام شده در‬                                                                    ‫=در این گزارش به خشک شدن دریاچههای نمک قم‪،‬‬
‫همدان نیز برگردیم و فارغ از درست یا غلط بودن آن به‬                                                                 ‫حوض سلطان‪ ،‬بختگان‪ ،‬هامون‪ ،‬کافتر‪ ،‬مهارلو‪ ،‬پریشان‪،‬‬
                                                                                                                   ‫طشک‪ ،‬جازموریان و تالاب گاوخونی نیز اشاره شده است‪.‬‬
       ‫محاسبه کلی بر اساس معیارهای موجود بپردازیم‪.‬‬                                                                 ‫از این میان بر اساس «اکتشافات پهنههای معدنی در سال‬
‫با احتساب ‪ ۱‬تا ‪ ۵/۱‬درصد اکسید لیتیوم (‪ )LiO۲‬بر‬                                                                     ‫‪ ،»۱۳۹۳‬دریاچه نمک قم‪ ،‬تالاب حوض سلطان و دریاچه‬
                                                                                                                   ‫ارومیهازجمله«مهمترینمنابعغنیلیتیوم»نامبردهشدهاند‪.‬‬
‫اورمیه؛ عکسهای کاوه منافزاده و حسین محمودی‬                                                                         ‫=اصلیترین نکته اینکه استخراج و تولید هر تن لیتیوم‬
                                                                                                                   ‫به گفته کارشناسان‪ ،‬به نیم میلیون گالن آب (معادل دو‬
‫میانگین معیار و خلوص جهانی که معادل ‪ ۱۸/۰‬تا ‪۲۹/۰‬‬          ‫باشد‪،‬بنابراین‪،‬امنیتعرضهلیتیومبهاولویتاصلیشرکتهای‬         ‫میلیون لیتر آب) نیاز دارد‪ ،‬بطوری که در شیلی که بارش‬
‫درصد لیتیوم خالص میشود و با فرض اینکه عیار معدن‬           ‫فناوری در آسیا‪ ،‬اروپا و ایالات متحده تبدیل شده است‪.‬‬      ‫سالانه «نیم اینج» (معادل ‪ ۷/۱۲‬میلیمتر) است‪ ،‬استخراج‬
‫مربوطه نیز در همین دامنه قرار داشته باشد‪ ،‬اگر این اعداد‬   ‫اما به ایران و خبر اکتشاف لیتیوم در هفته اخیر و‬          ‫لیتیوم «حدود ‪ ۶۵‬درصد» از منابع آبی منطقه را مصرف‬
‫را در ذخیره ‪ ۵/۸‬میلیون تنی اعلام شده ضرب کنیم‪ ،‬حجم‬                                                                 ‫میکند و با دامن زدن به خشکسالی مشکلات مردم منطقه‬
‫ذخیره لیتیوم خالص این معدن بین ‪ ۱۵‬تا ‪ ۲۴‬هزارتن برآورد‬                        ‫تاریخچه این موضوع میپردازیم‪.‬‬
‫میشود که با احتساب قیمت هر کیلوگرم ‪ ۵۰‬دلار در بازار‬       ‫نیکآهنگ کوثر زمینشناس و روزنامهنگار حوزه آب در‬                                          ‫را بیشتر میکند‪.‬‬
‫جهانی و نوسانات نرخ آن به رقمی معادل ‪ ۷۰۰‬تا ‪۹۰۰‬‬           ‫مصاحبهای با صدای آمریکا ‪ VOA‬در تاریخ ‪ ۲۵‬شهریور‬           ‫حمید انزابی – به تازگی یکی از مسئولین وزارت صمت‬
‫میلیون دلار خواهیم رسید‪.‬آیا ایران اقبال فروش این کالای‬    ‫‪ ۱۴۰۱‬میگوید‪ ،‬اگر انگیزههایی برای جلوگیری از احیای‬        ‫خبر از کشف معدن لیتیومی با ذخیره ‪ ۸‬میلیون و پانصد‬
‫باارزش را در پی تحریمهای پولی و بینالمللی خواهد داشت‬      ‫دریاچههای شور ایران وجود داشته باشد‪ ،‬باید دید چه‬         ‫هزار تن کانسنگ لیتیوم داده است‪ .‬اصل مطلب و خبر را‬
‫یا این موضوع هم صرفاً به منزله اهرم فشاری دیگر برای‬       ‫مجموعههایی پشت این ماجرا میتوانند باشند که اینقدر‬        ‫میتوان قابل توجه و اهمیت قلمداد کرد چرا که لیتیوم یک‬
‫مانور سیاسی و چانهزنی در موضوعات مورد منازعه خواهد‬        ‫قدرت داشتند که بتوانند مانع ورود آب به دریاچه ارومیه‬     ‫عنصر شیمیایی طبیعی و فلزی نرم و سبک با چگالی کم‬
‫بود‪ ،‬مضافاً اینکه آیا پس از کسر هزینههای استخراج و‬        ‫بشوند‪ ،‬به گفته نیک آهنگ کوثر‪« ،‬اگر خبر معدنکاوی‬          ‫است که امروزه با گسترش تکنولوژی در زندگی بشر اهمیت‬
                                                          ‫لیتیوم به این نحو درست باشد‪ ،‬باید منتظر خسارتهای‬
     ‫تولید‪ ،‬این محصول در مرحله سوددهی خواهد بود؟‬                                                                             ‫بیشتری پیدا کرده و ممکن است کمیاب شود‪.‬‬
‫نکته دیگر اینکه این حجم از ذخیره در مقایسه با ذخایر‬                                     ‫بعدی هم باشیم‪».‬‬            ‫عنصر «‪ »Li‬در جدول تناوبی‪ ،‬به یک عنصر حیاتی در‬
‫کشورهایی نظیر شیلی (با ‪ ۹‬میلیون و ‪ ۲۰۰‬هزار تن ذخیره‬       ‫ایرنا خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی اواسط شهریور در‬       ‫عصر امروز تبدیل شده است و برای ساخت باتریهای‬
‫درجا)‪ ،‬استرالیا (با ‪ ۵‬میلیون و ‪ ۷۰۰‬هزار تن ذخیره درجا) و‬  ‫گزارشی تأکید کرد که خشکیدن این منابع آبی مهم ایران‬       ‫«لیتیوم یون» مورد استفاده در بسیاری از وسایل مصرفی‬
‫آرژانتین (با ‪ ۲‬میلیون و ‪ ۲۰۰‬هزار تن ذخیره درجا) مقدار‬     ‫«در پس خود منابع مالی زیادی» به واسطه «استخراج‬           ‫روزانه از جمله کامپیوتر‪ ،‬لپتاپ‪ ،‬تلفنهای هوشمند‪،‬‬
                                                          ‫لیتیوم» به همراه دارد‪.‬در این گزارش بدون ذکر جزئیات‬
                         ‫زیادی محسوب نمیشود‪.‬‬              ‫بیشتر‪ ،‬با استناد به «گزارشهای رسانهای» اشاره شده است‬             ‫اتومبیلهای الکتریکی و پهپادها به کار میرود‪.‬‬
‫و اما اصلیترین نکته اینکه استخراج و تولید هر تن لیتیوم‬    ‫که «شاید» وجود لیتیوم در کف این دریاچهها را بتوان به‬     ‫با این حال‪ ،‬عدم دقت در متن خبر‪ ،‬باعث به وجود آمدن‬
‫به گفته کارشناسان‪ ،‬به نیم میلیون گالن آب (معادل دو‬        ‫عنوان یک احتمال در تعلل مقامات حکومتی ایران در احیای‬     ‫اشتباه محاسباتی شده که یک موج رسانهای در خبرگزاریهای‬
‫میلیون لیتر آب) نیاز دارد‪ ،‬بطوری که در شیلی که بارش‬                                                                ‫داخلی و خارجی ایجاد کرده و این اشتباه تا جایی پیش رفته‬
‫سالانه «نیم اینج» (معادل ‪ ۷/۱۲‬میلیمتر) است‪ ،‬استخراج‬                       ‫دریاچهها از جمله ارومیه مطرح کرد‪.‬‬        ‫که اطلاعات آن در صفحه ویکیپدیا مربوط به کشورهای‬
‫لیتیوم «حدود ‪ ۶۵‬درصد» از منابع آبی منطقه را مصرف‬          ‫در این گزارش به خشک شدن دریاچههای نمک قم‪ ،‬حوض‬            ‫تولیدکننده لیتیوم ‪ ،‬ایران در رتبهبندی سوم قرار گرفته و به‬
‫میکند و با دامن زدن به خشکسالی مشکلات مردم منطقه‬          ‫سلطان‪ ،‬بختگان‪ ،‬هامون‪ ،‬کافتر‪ ،‬مهارلو‪ ،‬پریشان‪ ،‬طشک‪،‬‬        ‫نظر میرسد شخص ویرایشکننده دانش و یا درک درستی از‬
                                                          ‫جازموریان‪ ،‬و اینبار ارومیه‪ ،‬و همچنین تالاب گاوخونی‬       ‫این موضوع نداشته که در صفحه مربوط به تولیدکنندگان‬
                               ‫را بیشتر میکند‪.‬‬            ‫اشاره شده است‪ .‬از این میان بر اساس «اکتشافات پهنههای‬     ‫این عنصر دست به ویرایش زده ‪ ،‬حال آنکه ما در ابتدای راه‬
‫این موضوع در حالی مطرح میشود که ایران طی دو دهه‬           ‫معدنی در سال ‪ ،»۱۳۹۳‬دریاچه نمک قم‪ ،‬تالاب حوض‬
‫اخیر در بدترین شرایط از نظر میزان بارندگی و خشکسالی‬       ‫سلطان‪ ،‬و دریاچه ارومیه از جمله «مهمترین منابع غنی‬             ‫و تنها در صدر اخبار اکتشاف این عنصر قرار داریم‪.‬‬
‫در وضعیت بحرانی قرار دارد بطوری که در مورد طرحهای‬                                                                  ‫قبل از پرداختن به این موضوع به اکتشاف و استخراج‬
‫توجیهی و انتقال آب تصمیم گرفته شده و در حال اجراست‪.‬‬                                ‫لیتیوم» نام برده شدهاند‪.‬‬        ‫لیتیوم در جهان و کشورهای مهم و ذخایر آنها میپردازیم‪.‬‬
‫واماپرسشاساسیاینجاست‪:‬چهسیاستیدرپسخشکاندن‬                  ‫لیتیوم در سفرههای زیرزمینی زیر بیابانهای نمکین یافت‬      ‫طبق گزارش سازمان زمینشناسی ایالات متحده ‪ ،‬چهار‬
‫اقلیم ایران و طرحهای انتقال آب و دیگر سیاستهای‬            ‫میشود و از نمک و سنگ سخت به دست میآید و رسوبات‬           ‫عملیات معدنی در استرالیا‪ ،‬دو عملیات آب نمک در آرژانتین‬
‫غلط محیط زیست قرار داشته و همچنان نیز ادامه دارد‪.‬‬         ‫منابع آبی شور عیار بالاتری از آن را تأمین میکنند‪ ،‬بطوری‬  ‫و شیلی‪ ،‬و دو عملیات آب نمک و یک عملیات معدنی در‬
‫در پایان با توجه به تداوم تخریب محیط زیست ایران و‬         ‫که اقیانوسها «حدود پنج هزار برابر» بیش از خشکی این‬       ‫چین بیشترین تولید جهانی لیتیوم را در سال ‪ ۲۰۲۱‬به خود‬
‫پیشبینیهایی که بر اساس شواهد عینی درباره دهههای‬
‫پیش رو میشود‪ ،‬باید گفت‪ :‬اهورامزدا این کشور را از‬                               ‫عنصر گرانبها را در خود دارند‪.‬‬                                     ‫اختصاص دادهاند‪.‬‬
                                                          ‫آیا دلیل خشکاندن دریاچههای نمکی ایران و بخصوص‬            ‫بزرگترین تولیدکننده لیتیوم در جهان‪Albemarle ،‬‬
           ‫دشمن‪ ،‬از خشکسالی و از دروغ حفظ نماید‪.‬‬          ‫دریاچه ارومیه میتواند به دلیل استخراج لیتیوم باشد؟ اگر‬   ‫‪ ،Corporation‬در معدن «شیلی سالار د آتاکاما» با‬
                                                          ‫چنین است آیا این امر واقعا به قیمت آوارگی و کوچ اجباری‬   ‫مشارکت دومین تولیدکننده بزرگ ‪Sociedad Química y‬‬

                                                                                                                             ‫‪ )Minera de Chile )SQM‬فعالیت میکند‪.‬‬
                                                                                                                   ‫«سالار د آتاکاما» تقریباً یک چهارم عرضه کنونی لیتیوم‬

                                                                                                                     ‫جهان را در خود جای داده و از دهه ‪ ۱۹۸۰‬فعال است‪.‬‬
                                                                                                                   ‫بین سالهای ‪ ۲۰۰۰‬تا ‪ ، ۲۰۱۰‬مصرف لیتیوم در باتریها‬

                                                                                                                        ‫بطور متوسط سالانه ‪ ۲۰‬درصد افزایش داشته است‪.‬‬
                                                                                                                   ‫در دهه بعد این رقم برای باتریها به ‪ ۱۰۷‬درصد در سال‬
                                                                                                                   ‫افزایش داشته و مصرف کلی لیتیوم بطور متوسط سالانه ‪۲۷‬‬

                                                                                                                                               ‫درصد افزایش یافت‪.‬‬
                                                                                                                   ‫بر اساس گزارش بلومبرگ ‪ NEF‬پیشبینی میشود که تقاضا‬
                                                                                                                   ‫برای لیتیوم تا اواسط دهه تقریباً سه برابر از سطح سال گذشته‬
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34