Page 27 - (کیهان لندن - سال سى و نهم ـ شماره ۴۰۵ (دوره جديد
P. 27

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌۲‌‌۷‬شماره‌‪18۷1‬‬                               ‫شده که حکومتهایشان ستیزهجو نبوده و با چالشهای‬              ‫از سوی دولتهای چین و روسیه برای فریب و‬
‫جمعه ‪ ۳1‬مارس تا پنجشنبه ‪ 6‬آوریل ‪۲0۲۳‬‬                   ‫سخت درونی هم روبرو نبودهاند‪ .‬مثلا شیوه ارتباط چین با‬       ‫رد گم کردن مردم کشورهای خودشان است‪ .‬مثلا اگر چین‬
                                                       ‫طالبان درافغانستان و با جمهوری اسلامی در ایران با شیوه‬     ‫را در نظر بگیریم‪ ،‬اقتصاد این کشور آن شکوفایی چندی‬
‫به این معنی که برخلاف اینکه چین میگوید به تمامیت‬       ‫ارتباط این کشور با پاکستان و یا حتی با عربستان متفاوت‬      ‫پیش را ندارد و چند عامل این وضعیت را ایجاد کرده‬
‫ارضی کشورها احترام میگذارد‪ ،‬ولی تهاجم نظامی پوتین به‬   ‫است؛ یعنی چشمش به ایران و افغانستان فقط برای بردن‬          ‫است‪ .‬مهمترین عامل رکودی است که در پیامد طرح شی‬
‫اوکراین و زیر پا گذاشتن تمامیت ارضی آن کشور را محکوم‬   ‫مواد خام معدنی از جمله گاز است‪ .‬یعنی تا کنون فقط‬           ‫جینپینگ موسوم به «ابتکار جاده و کمربند» پیش آمده‪.‬‬
‫نکرده که هیچ‪ ،‬در ظاهر از او حمایت هم میکند‪ .‬واقعیت‬     ‫چنین بوده و دیده نشده که چین برای حفظ یک حکومت‬             ‫بر اساس این طرح چین وامهای درازمدت با بهره کم برای‬
‫این است که این جنگ منافع سرشاری برای چین داشته‪.‬‬        ‫متزلزل به حمایت سختافزاری متوسل شود‪ .‬اما باید هشیار‬        ‫امور عمرانی در اختیار کشورهای مختلف قرار داده با این‬
‫چین برای اولین بار از کشوری که همیشه واردکننده نفت‬     ‫هم بود و رفتار چین را به دقت زیر نظر داشت و رصد کرد‪.‬‬       ‫شرط که پروژههای عمرانی را شرکتهای چینی انجام دهند؛‬
‫و گاز بوده به صادرکننده این دو منبع مهم انرژی تبدیل‬    ‫روسیه اما در حکومت پوتین تا کنون برای جمهوری‬               ‫یعنی درواقع به خرج کشورهای دیگر بازار کار برای نیروی‬
‫شده است چون این محصولات را با قیمت ارزان از روسیه و‬    ‫اسلامی جز سرشکستگی چیزی در بر نداشته است‪ .‬در‬               ‫کار چین ایجاد بشود‪ .‬این پروژه در ابتدا مورد استقبال‬
‫کشورهای زیر تحریم میخرد و در بازار به عنوان صادرات‬     ‫نمونههای اخیر‪ ،‬هرچه ابراهیم رئیسی بیشتر به پوتین‬           ‫کشورهای مختلف قرار گرفت اما به تدریج این حس به آن‬
‫چین میفروشد‪ .‬بازار کالاهای چینی بهخصوص در روسیه‬        ‫التماس کرده‪ ،‬پوتین کمتر علاقه نشان داده است‪ .‬پوتین‬         ‫کشورها دست داد که اقتصادشان زیر کنترل چین درآمده‬
‫و کشورهای حامی پوتین از لوازم خانگی گرفته تا اتومبیل‬   ‫زمانی حاضر به حمایت کامل از جمهوری اسلامی خواهد‬            ‫است‪ .‬همین امر باعث شد که طرح «جاده و کمربند» کمتر‬
‫که قبلا رونق خاصی نداشت‪ ،‬الان رونق پیدا کرده است‪.‬‬      ‫شد که تهران مثلا یک جبهه جدید جنگ در خاورمیانه باز‬         ‫مورد استقبال قرار گیرد‪ .‬علاوه بر این‪ ،‬با کاهش زاد و ولد‬
‫اینها منافعی است که دولت چین حاضر نیست از دست‬          ‫کند و شکافی در حمایت نیروهای غربی از اوکراین ایجاد‬         ‫در چین امتیاز این کشور در تولید و ارائه خدمات با نیروی‬
‫بدهد‪ .‬پس چین تلاش خاصی برای کمک به پایان دادن‬          ‫کند‪ .‬البته از جمهوری اسلامی بعید نیست که امنیت کشور‬        ‫انسانی ارزان دارد خنثی میشود‪ .‬این تحولات باعث شدهاند‬
‫جنگ روسیه در اوکراین نخواهد کرد‪ ،‬جز حرف زدن خالی‪.‬‬      ‫را به خاطر ارباب خود به خطر بیندازد اما در این زمینه به‬    ‫که اقتصاد چین با بحرانها و چالشهایی روبرو شود که شی‬
‫یعنی آن اتحادی که قرار است چین و روسیه به آن برسند‬     ‫نظر میآید ابتکار از دست پوتین و جمهوری اسلامی خارج‬         ‫جینپینگ به سادگی قادر به حل آنها نیست‪ .‬به همین دلیل‬
‫الان در عمل نیز وجود دارد ولی بعید است از این فراتر‬                                                               ‫رهبری چین طرح جدیدی را دنبال میکند تا به مردم چین‬
‫برود‪ .‬ضررش برای ایران نیز همان است که تا حالا بوده‪،‬‬      ‫شده و یا دستکم در حال حاضر چنین به نظر میرسد‪.‬‬            ‫نشان دهد که در صحنه بینالمللی این کشور نقش مهمی‬
‫یعنی دادن پروانه غارت تمامعیار منابع کشور به قیمت کم‬                                                              ‫بازی میکند و این تحرکات بیشتر برای منحرف کردن اذهان‬
‫به یک قدرت بیگانه‪ .‬حضور چین در ایران به این معنی‬       ‫=آیا در این میان‪ ،‬جمهوری اسلامی ایران در مناسبات‬
‫است که مردم ایران روز به روز فقیرتر خواهند شد‪ ،‬و‬       ‫بین دو کشور‪ ،‬چه تاکتیکی و چه استراتژیک‪ ،‬اساسا وزنهای‬                        ‫مردم چین از مشکلات داخلی است‪.‬‬
‫جمهوری اسلامی از رشوهای که به خاطر غارت اموال ایران‬                                                               ‫از طرف دیگر‪ ،‬چین شدیدا به دنبال این است که آمریکا‬
‫میگیرد‪ ،‬سرسپردگان خودش را تغذیه مالی کرده و آنها‬                                      ‫به شمار میرود؟‬              ‫از حمایت تایوان دست بر دارد تا این کشور بتواند به راحتی‬
                                                       ‫‪-‬جمهوری اسلامی برای جمهوری خلق چین در حال حاضر‬             ‫تایوان را که جزیرهای خودگردان است و دمکراسی در آنجا‬
                             ‫فربهتر خواهند شد‪.‬‬         ‫چیزی جز یک منبع موقت برای بردن مواد اولیه و مواد‬           ‫بر قرار است‪ ،‬به خود ملحق کند و نظام دیکتاتوری خودش‬
‫البته در حال حاضر بعید به نظر میرسد که روسیه و چین‬     ‫معدنی نیست و بیش از اینهم نخواهد بود‪ .‬سران جمهوری‬          ‫را بر آنجا مسلط سازد‪ .‬نزدیکی شی جینپینگ به پوتین‬
‫به یک پیمان استراتژیک برسند‪ .‬غیر از فشارهای مالی باید‬  ‫اسلامی در جنگطلبی بیشتر به پوتین نزدیک هستند تا به‬
‫تهدید و فشارهای نظامی هم وجود داشته باشد تا نزدیکی‬     ‫شی جینپینگ‪ ،‬اما این چین است که قدرت خرید منابع‬                    ‫میتواند اهرمی برای اعمال فشار بر آمریکا باشد‪.‬‬
‫این کشورها به سطح پیمانهای استراتژیک برسد‪ .‬اگر‬         ‫زیرزمینی ایران را دارد و نه روسیه! در نتیجه جمهوری‬         ‫برای پوتین هم قضیه به این صورت است که به مردم‬
‫روسیه و چین پیمان دفاعی استراتژیک ببندند در آنصورت‬     ‫اسلامی سعی خواهد کرد خودش را وابسته به چین نگه دارد‪.‬‬       ‫روسیه بگوید کشور مقتدری مانند چین در کنار وی و کشور‬
‫صد درصد به ضرر ایران خواهد بود‪ .‬زیرا چین و روسیه‬       ‫چین اگر هم به ایران فراتر از منبع کسب منابع زیرزمینی‬       ‫روسیه ایستاده است‪ .‬اما تا آنجا که میبینیم به نظر نمیرسد‬
‫اهرمی خواهند داشت که بر اساس آن سعی خواهند کرد‬         ‫نگاه کند بیشتر به عنوان اهرمی برای فشار بر غرب خواهد‬       ‫پوتین به چیزی جز حمایت کلامی از شی جینپینگ رسیده‬
‫با غرب وارد جنگ بشوند‪ .‬در آنصورت هم اول از همه‬         ‫بود‪ ،‬نه چیز دیگر‪ .‬یعنی جمهوری اسلامی ابزاری است برای‬
‫یک جنگ نیابتی راه خواهند انداخت و آن جنگ نیابتی یا‬     ‫پیاده کردن استراتژی چین در رابطه با آمریکا و به این ترتیب‬                                         ‫باشد‪.‬‬
‫در کشوری مانند ایران یا در کره شمالی خواهد بود‪ .‬وقتی‬                                                              ‫خلاصه اینکه‪ ،‬اینهمکاری بعید است به مرحله استراتژیک‬
‫هم از جنگ نیابتی صحبت میکنیم باید در نظر داشته‬               ‫ابتکار در دست چین است و نه جمهوری اسلامی‪.‬‬
‫باشیم که چین و روسیه دارای سلاحهای اتمی نیز هستند‪.‬‬                                                                                         ‫برسد آنهم به این دلایل‪:‬‬
‫اگر جنگی صورت بگیرد گرچه سطح استفاده از تسلیحات‬        ‫=روابط جمهوری اسلامی با چین کمونیست و روسیهی‬               ‫اول آنکه از آنجا که هدف اساسی شی جینپینگ کسب‬
‫اتمی در حد هیروشیما و ناکازاکی نخواهد بود‪ ،‬ولی احتمال‬  ‫پوتین در هر حال به زیان ایران است‪ .‬آیا نزدیکی استراتژیک‬    ‫امتیاز از آمریکا در رابطه با تایوان است‪ ،‬او حاضر نخواهد‬
‫اینکه از سلاحهای سبکتر اتمی استفاده کنند اصلا منتفی‬    ‫احتمالی چین و روسیه به صورت بلندمدت بیشتر به زیان‬          ‫شد خودش را وارد پیمانی با روسیه کند که بعدا نتواند از‬
‫نیست! بر اساس تهدیدات صریح پوتین‪ ،‬بعید نیست که وی‬                                                                 ‫آن بیرون بیاید‪ .‬بیشتر تحلیلگران بر این عقیده هستند که‬
‫از تسلیحات اتمیاستفاده کند و این خطرناکترین سناریو‬                                   ‫ایران نخواهد بود؟‬            ‫شی جینپینگ همیشه از فشارهای غیرنظامی برای مقابله‬
                                                       ‫‪-‬بطور کلی اگرچه جنگ اوکراین مشت چین را باز کرده‬            ‫با غرب استفاده میکند و خواهد کرد‪ ،‬از جمله دیپلماسی‬
                           ‫برای ایران و دنیاست‪.‬‬                                                                   ‫به اصطلاح صلحجویانه چین در سطح بینالملل نمونهای از‬

                                                                                                                                                ‫این سیاست است‪.‬‬
                                                                                                                  ‫دلیل دیگر این است که هنوز آن اعتمادی را که پوتین به‬
                                                                                                                  ‫دنبالش است‪ ،‬شی جینپینگ از خود نشان نداده؛ مثلا در‬
                                                                                                                  ‫همان زمانی که شی جینپینگ هنوز در روسیه بود و حرف‬
                                                                                                                  ‫از صلح میزد‪ ،‬پوتین بریتانیا را تهدید به حمله اتمی کرد‪ .‬به‬

                                                                                                                       ‫عبارت دیگر‪ ،‬پوتین هم به شی چندان اعتماد ندارد‪.‬‬

                                                                                                                  ‫=رابطه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین‬
                                                                                                                  ‫را چگونه توضیخ میدهید؟ این رابطه چه تفاوتهایی با‬

                                                                                                                               ‫رابطه رژیم ایران و روسیهی پوتین دارد؟‬
                                                                                                                  ‫– همانطور که گفتم‪ ،‬شی جینپینگ همیشه به دنبال‬
                                                                                                                  ‫فشارهای غیرنظامی برای دست یافتن به منابع خام و‬
                                                                                                                  ‫بازارهای دنیا برای کالایهای تولید چین و ایجاد اشتغال‬
                                                                                                                  ‫برای نیروی کار چین است‪ .‬گسترش طرح «جاده و کمربند»‬
                                                                                                                  ‫هم به همین منظور بوده‪ .‬اما فقط در کشورهایی موفق‬
   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32