Page 61 - (کیهان لندن - سال سى و چهلم ـ شماره ۴۱۸ (دوره جديد
P. 61
صفحه۶۱شماره۱۸۸۴
جمعه ۳0ژوئن تا پنجشنبه ۶ژوئیه ۲0۲۳
نادیده گرفته شدن بخش صنعت در «برنامه هفتم توسعه»
=در شرایطی که دولت در برنامه توسعه هفتم رشد
هشت درصدی در اقتصاد را پیشبینی کرده اما یکی از
مهمترین بخشها برای رسیدن به این رشد ،یعنی بخش
صنعت ،نادیده گرفته شده است.
=ایران نه تنها در سالهای گذشته دچار عقبماندگی
از برنامههای توسعه بوده بلکه پیشزمینههای کافی برای
رسیدن به رشد اقتصادی هشت درصدی در برنامه هفتم
توسعه نیز وجود ندارد.
=کوچک شدن سهم دولت در اقتصاد و فعالتر شدن
بخش خصوصی یکی از پیشزمینههای افزایش رشد
اقتصادی در کشور است اما این بخش نیز در برنامه هفتم
توسعه نادیده گرفته شده است.
سالهای گذشته دچار عقبماندگی از برنامههای توسعه علیالقاعده با تداوم این شرایط ،زمینه تحقق برنامه هفتم در برنامه هفتم توسعه رشد اقتصادی هشت درصد
بوده بلکه پیشزمینههای کافی برای رسیدن به رشد اقتصادی میسر نخواهد بود. پیشبینی شده است اما دولت بخش صنعت را در این برنامه
نادیده گرفته و تنها به خامفروشی برای درآمدهای این بخش
هشت درصدی در برنامه هفتم توسعه نیز وجود ندارد. رئیس مجمع عالی کارآفرینان افزوده که «چالشهای اکتفا کرده آنهم در حالی که ایران سالهاست از برنامههای
سیاوش غفاری تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز در اینباره دیگری نظیر بحث خروج سرمایه از کشور ،تشدید
گفته که «اتفاق مثبتی را مشاهده نمیکنیم ،وقتی ترامپ از بحرانهای اقتصادی نظیر بحران جمعیت ،صندوقهای توسعه صنعتی عقب است.
برجام خارج شد ،اقتصاد ما ۱۲درصد کوچک شد و همچنان بازنشستگی ،آب و مسائل محیط زیستی ،فناوری قدیمی و بخش صنعت سالهاست با بیتوجهی جمهوری اسلامی
کاهش بهرهوری در روشهای تولید ،کمبود منابع مالی برای روبرو بوده و ناکارآمدی و سوء مدیریت دولت نیز سبب
به سطح تولید انتهای سال ۱۳۹۶نرسیدهایم». حل ابرچالشها و عدم حل مسائل منطقهای و بینالمللی و کوچک شدن بخش صنعت در ایران شده است .بسیاری
یکی از مهمترین و قدیمیترین صنایع ایران که این روزها خروج سرمایه انسانی از کشور از جمله واقعیتهای اقتصاد از واحدهای تولیدی و صنعتی در سالهای گذشته با
با دخالت دولت و فعالیت مافیاها در آن رو به افول است، امروز ایران است که حل هر یک از این بحرانها نیازمند اقداماتی از جمله واگذاری واحدها به «خودی»ها به اسم
صنعت اتومبیلسازی است .این صنعت اگرچه پیش از اصلاحات ساختاری و نهادی عمیق و نیازمند تغییر نگرش در «خصوصیسازی» نیمهفعال و غیرفعال شدند .همچنین عدم
انقلاب ۵۷توانسته بود با رشد و توسعهای چشمگیر بخشی حمایت دولت از صنعتگران و تولیدکنندگان در شرایط رکود
از بازار کشورهای منطقه را نیز با محصولات صادراتی در نحوه حکمرانی اقتصادی است». تورمی پایدار سبب تعطیلی بسیاری از کارخانههای صنعتی
دست بگیرد اما اکنون به صنعتی مونتاژکار که دچار زیان امین شاکری توضیح داده که «امروزه بسیاری از
اقتصاددانان میان دو واژه «توسعه» و «رشد» تفاوت و خاموش شدن خطوط تولید شده است.
است تبدیل شده است. قائلاند .در تعریف «رشد» بیشتر بر پارامترهای اقتصادی و در شرایطی که دولت در برنامه توسعه هفتم رشد هشت
سعید مدنی کارشناس و مشاور شرکتهای اتومبیلسازی کمی همانند درآمد سالانه یا میزان تولید تأکید میشود اما درصدی در اقتصاد را پیشبینی کرده اما یکی از مهمترین
در اینباره گفته که صنعت خودرو دچار بیبرنامگی محض در مقابل« ،توسعه» تح ّولات و تغییرات بنیادین در حال رشد بخشها برای رسیدن به این رشد ،یعنی بخش صنعت،
شده و مشخص نیست که قرار است این صنعت به کجا را نیز شامل میگردد .بنابراین ،محدوده «توسعه» گستردهتر
از «رشد» و همچنین یک فرآیند چندبعدی است که افزون نادیده گرفته شده است.
برود. بر بهبود میزان تولید و درآمد ،شامل دگرگونی اساسی در محورهای مهم اقتصادی برنامه هفتم توسعه که از دید
سعید مدنی گفته که «هربار در وزارت صمت ،وزیر تغییر کارشناسان با شرایط و ساختار کنونی دستنیافتی است،
میکند ،برنامههای جدیدی ارائه میشود و برنامه نفر قبلی ساختار اقتصادی و سایر حوزهها نیز میشود». رشد اقتصادی ۸درصدی و تکرقمی شدن تورم طی ۵
نیمهکاره رها میشود .در برنامه توسعه نیز به نظر میرسد این کارشناس و فعال اقتصادی گفته که در ایران پس از سال آینده ،متوسط رشد صادرات نفتی ۱۲/۴درصدی،
دچار همین معضل و مشکل شده؛ این در شرایطی است انقلاب ۵۷شش برنامه توسعه در کشور تدوین و عملیاتی متوسط رشد صادرات غیرنفتی ۲۲/۶درصدی و متوسط رشد
که صنعت خودرو بسیار مهم است .باید برای این صنعت شده است که تقریباً هیچکدام از آنها ،به ویژه از برنامه نقدینگی ۲۰/۴درصدی و در سال پایانی برنامه رشد ۱۳/۸
یک نقشه راه مشخص تدوین شود .اما میبینیم که با طرح چهارم تا ششم به اهداف خود نرسیدهاند .با وجود گذشت
بیش از هفت دهه از تجربه برنامهریزی توسعه ،همچنان درصدی هستند.
مباحث انحرافی برای این صنعت چالش ایجاد می کنند». شکاف انتظارات و نتایج در برنامهریزی توسعه در ایران، حسین سلاح ورزی رئیس اتاق بازرگانی ایران در اینباره
کوچک شدن سهم دولت در اقتصاد و فعالتر شدن بخش گفته که «در لایحه برنامه هفتم توسعه ،سهمی برای بخش
خصوصی یکی از پیشزمینههای افزایش رشد اقتصادی در باقی مانده است. صنعت دیده نشده است .متاسفانه تنها یک بخش مربوط
کشور است .این در حالیست که به عقیده فعالان بخش امین شاکری همچنین افزوده که «رشد اقتصادی ۸درصد به طرحهای کلان زنجیره ارزش در این برنامه دیده شده که
خصوصی ،این بخش نیز در برنامه هفتم توسعه نادیده از ۲۰سال پیش در تمام اسناد بالادستی وجود داشته است، فقط به خامفروشی توجه کرده است .در حالی که ما خلاء
اما در دهه گذشته میانگین رشد اقتصادی ایران صفر درصد، استراتژی توسعه صنعتی در کشور داریم .یک کار جدی باید
گرفته شده است. میانگین تورم ۲۶درصد و سرمایهگذاری منفی ۵درصد بوده صورت بگیرد تا مورد استقبال بخش خصوصی واقع شود».
فرجالله معماریان رئیس اتاق بازرگانی ،صنایع ،معادن است .بنابراین ما در طول یک دهه بهطور کامل از رقبای امین شاکری رئیس مجمع عالی کارآفرینان نیز گفته که
و کشاورزی استان سمنان در این رابطه گفته که «مطالبه مسائل و بحرانهای فعلی اقتصاد پیامدهای عدم توسعه
بخش خصوصی از نظام تصمیمگیری ،تعیین سهم بخش خود یعنی ترکیه و عربستان فاصله زیادی داشتهایم». کارآفرینی و توسعه صنعتی است که مانع تحقق برنامه
خصوصی از اقتصاد است و این مطالبه وجود دارد که سهم همانطور که امین شاکری اشاره کرده ایران نه تنها در هفتم هستند و از این رو برنامه هفتم باید برنامه تحول
زیر ۵۰درصد برای بخش خصوصی در نظر گرفته نشود».
برای توسعه پایدار باشد.
به گفته امین شاکری ،بحرانهای جدی اقتصادی موجود
نظیر کاهش رشد اقتصادی و افزایش نرخ تورم ،افزایش فقر
و شکاف طبقاتی و کاهش نرخ اشتغال ،پیامدهای عدم
توسعه کارآفرینی و توسعه صنعتی در ایران هستند که
