Page 5 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۴۴ (دوره جديد
P. 5
صفحه۵شماره1۹10 و همان چیزی بود که امروزه به عنوان «کودکهمسری» «کشف حجاب» َعلَم پهلویستیزی از سوی ارتجاع سرخ
جمعه ۵تا پنجشنبه 11ژانویه ۲0۲4 شناخته شده و البته جمهوری اسلامی همچنان در سال و سیاه!
زنان ایران نه در جریان انقلاب ۵۷بلکه از پیش از مشروطه ۱۴۰۲خورشیدی مدافع و مروج آن است! سالهای سال حامیان ارتجاع سرخ و سیاه کوشیدند
آغاز شده بود و دستاوردهای پیش از انقلاب ۵۷آن بینظیر منتقدان همواره پیش و پس از ۱۷دی ۱۳۱۴را نادیده «کشف حجاب» را به عنوان ظلمی علیه زنان و نقض حقوق
و تکرارنشدنی بودند اما پس از انقلاب ۵۷وضعیت زنان میگیرند تا بتوانند روایت خودساختهای علیه پهلویها را آنها معرفی کنند .این واقعیتزدایی از تاریخ چه از سوی
ایران به چند دهه عقبتر پسرفت کرد و جایگاه آنها در به افکار عمومی در ایرا ِن امروز بفروشند« .کشف حجاب»
قوانین به شدت سقوط نمود.
دو آنکه جنبش زنان ایران در اصل برآمده از آگاهی ملّی
ایجاد شده در جریان تحولات انقلاب مشروطه بوده و
ایرانگرایی همواره بخشی از تفکر راهنمای زنان فعال آن
زمان بوده است .یکی از گویاترین نشانههای آن سخنرانی
پروین اعتصامی در جشن فارغ التحصیلی از دبیرستان در
سال ۱۳۰۳است که به «اعلامیه زن و تاریخ» معروف شد.
جریان پنجاه و هفتی اما از آنجا که سردمدار مبارزه علیه
پهلوی و پادشاهی مشروطه و ایرانگرایی بوده و هست،
تلاش دارد از جنبش زنان ایران هویتزدایی کرده و پیوند
میان حقوق آنها به عنوان نیمی از ملت با جنبش ملی را
قطع کند .در واقعیت اما نتایج عملکرد آن پیوند ،نشان
میدهد در مختصات تاریخی -فرهنگی ایران بهترین نتایج
را در بر داشته و زنان ایرانی را در فاصله کوتاهی با خروج از
پستوها و اندرونیها به یکی از پیشروترین زنان در منطقه
و جهان تبدیل کرد.
۸۸سال بعد ،زنان ایران به دنبال حقوق آن دوران! مسیر پیشرفت و حضور زنان در عرصه اجتماعی را هموار جمهوری اسلامی به عنوان حکومت مستقر برآمده از انقلاب
زنان ایران در حالی از یک قرن پیش به مدت پنج دهه گام کرد بطوری که نه تنها بلافاصله امکان حضور اجتماعی زنان ۵۷و چه از سوی دیگر بازوهای به ثمر رساندن این انقلاب
به گام ،با مهمترین اصلاحات و قوانینی که برابری و حقوق به صورت عمومی را فراهم شد بلکه مقدمه حضور زنان در که با عنوان و یا ادعای اپوزیسیون فعال هستند بیش از نیم
شهروندی آنها را نهادینه و پاسداری میکرد پیش آمده بودند عرصه سیاسی با تأسیس احزابی چون «حزب زنان ایران» و
که از سال گذشته و پس از چهار دهه تضییع حقوق از رسیدن به کرسیهای مجلس شورای ملی و وزارتخانهها و قرن است تکرار میشود.
سوی جمهوری اسلامی« ،کشف حجاب» را به عنوان یکی از سفارتخانهها و ریاست سازمانها و ادارات و حتی دادگاهها این گروهها و جریانات سیاسی برای اینکه بتوانند انقلاب
در نقش قاضی شد .زنان به سرعت به حوزه ورزش و هنر تباه سال ۵۷را توجیه کنند ،همواره دستاوردهای حکومت
ابزارهای مهم مبارزه با حکومت به کار گرفتهاند. وارد شدند و توانستند نقش اجتماعی و شهروندی در ساختن دو پادشاه فقید پهلوی را تحریف و یا سانسور کردهاند .یکی
این مبارزه از نخستین روزها پس از آغاز اعتراضات جنبش
ملّی در پی جان باختن مهسا امینی به دست مأموران گشت ایران آباد و مترقی را به عهده بگیرند. از این دستاوردها ،حقوق زنان بوده است.
ارشاد در ابعاد دامنهدارتری آغاز شده است .زنان و دختران از سوی دیگر هرچند اکثر آنها که امروز علیه «کشف این جریانات با سانسو ِر واقعیت رشد و ارتقاء جایگاه زنان
ایران در مبارزات خیابانی و با همراهی و همدلی مردان حجاب» موضع میگیرند و همچنین در گذشته با «با ِل ایرانی در دوران دو پادشاه فقید پهلوی« ،کشف حجاب» را
معترض ،حجاب از سر برداشته و روسریهای خود را آتش اصلاحطلبان جمهوری اسلامی» همراهی و همکاری و ابزاری برای ساختن تصویری دیکتاتور و زنستیز از رضاشاه
زدند .این مبارزه سیاسی با فروکش کردن اعتراضات خیابانی همفکری داشتهاند ،معتقدند یک قرن پیش «قانون از بالا»
به دلیل سرکوب وحشیانه ،به صورت مدنی تداوم یافته نادرست بوده ،اما خودشان سالها معتقد به «چانهزنی» و علم کرده و میکنند.
است .زنان بسیاری در حالی که حجاب اجباری و تحمیلی «فشار از پایین و تغییر از بالا» بودهاند بدون آنکه به نتیجه یکی از تحلیلهای زیاد بازگو شده از سوی این جریانات
جمهوری اسلامی را رعایت نمیکنند و روسری از سر برداشته برسند! اتفاقا جنبش زنا ِن پس از انقلاب ۵۷به عنوان همکار درباره «کشف حجاب» تحمیلی بودن آن در پی یک «قانون
دو دهه پیش اصلاحطلبان ،با همسویی با همین جریان
و در خیابانها و اماکن عمومی حاضر میشوند. به اقداماتی چون «کمپین یک میلیون امضا» دست زد که از بالا» است.
در آنسو رهبر جمهوری اسلامی با صراحت اعلام کرده نخست آنکه نداشتن حجاب اسلامی -قجری با چادر و
که «کشف حجاب حرام شرعی و سیاسی است» و بدین معنایی جز درخواست «از بالا» نداشت! روبنده از مدتها قبل از صدور فرمان مربوطه مورد بحث
ترتیب دست قوای حکومتی را برای سرکوب زنان باز گذاشته همچنین بدیهی است که بسیاری از قوانین در جامعه بود و حتی امثال صدیقه دولتآبادی از سالها پیش از
است .حسین شریعتمداری نماینده رهبر جمهوری اسلامی و بشری با هدف فرهنگسازی تصویب و اجرا میشوند؛ که اگر دیماه ۱۳۱۴با حجاب اختیاری در انظار عمومی ظاهر
مدیرمسئول روزنامه «کیهان» چاپ تهران نیز خواستار این تشخیص قانونگذار درست بوده باشد نتیجه مثبت میدهد، میشدند .به بیان دیگر این خواست برحق زیر پوست
شده که مردم مسلمان ایران برای مقابله با کشف حجاب مانند قوانین حمایت از خانواده و زنان و محیط زیست و جامعه زنان از دههها قبل وجود داشته است .زنان آن
قوانین راهنمایی و رانندگی و البته «کشف حجاب» .اگر دوران درک کرده بودند که نخستین گام برای رسیدن به
دست به کار شوند! قانونگذار از درک صحیحی برخوردار نباشد ،آن مصوبه با فرصتهای برابر با مردان ،خروج از اندرونیها و حضور
هرچند حکومت به اشکال مختلف قانونی ،قضایی و گذشت دههها هم درفرهنگ و فکر جامعه نفوذ نمیکند؛
انتظامی تلاش دارد زنان را وادار کند که از حجاب تحمیلی مانند «حجاب اجباری» که از سوی جمهوری اسلامی برای آزادانه در جامعه است.
جمهوری اسلامی تبعیت کنند تا ویترین جامعه اسلامی حفظ تبدیل زنان ایرانی به زنان مسلما ِن انقلابی و ویترین ترویج و از سوی دیگر «کشف حجاب» مانند تصمیمات جمهوری
شود اما برای برخورد قهری که بتواند به قول «خودی»ها صدور انقلاب تحمیل شد اما هرگز از سوی جامعه پذیرفته اسلامی «یکشبه» و در فضایی منزوی از حوزه زنان روی
بساط «کشف حجاب» را جمع کند ،به جمعبندی مشخصی نداد .از سالها پیشتر گام به گام مقدمات قانونی فراهم
نرسیده و کژ دار و مریز اما با تبلیغات گسترده «مبارزه با نشد و فرهنگ عموم شهروندان را متأثر نکرد! شده بود .از جمله قانون ازدواج تصویبشده در ۱۳۱۰که
آنچه را که در عمل جریان معروف به پنجاهوهفتی ،از برای نخستین بار در تاریخ ایران ازدواج را با تکیه بر حقوق
بیحجابی» را پیش میبرد. چپ تا اسلامگرا ،تحریف میکند اینست که نخست ،جنبش زنان در چارچوب قانون قرار داد .یکی از نکات جالب این
یکی از مهمترین دلایل اینکه تا حد امکان از فشارهای قانون در نظر گرفتن مجازاتهایی برای «آزار زنان توسط
غیرخشونتبار برای مبارزه با پوشش اختیاری استفاده همسر» و توجه جرمانگارانه به ازدواج زودهنگام دختران
میشود،هراسازجاریشدندوبارهیسیلاعتراضاتسراسری
در خیابانهاست؛ سیلی که هر بار که به راه میافتد قویتر
از گذشته پایههای فاسد و فرسوده حکومت را میلرزاند.
روشنک آسترکی
