Page 5 - (کیهان لندن - سال چهلم ـ شماره ۴۶۱ (دوره جديد
P. 5
صفحه 5شماره ۱۹۲۷ برای جایگزین کردن انرژ یهای تجدیدپذیر در دستور دول ت فراگیر و پیچیده و غالبا پایدار در محی طزیست و
جمعه ۱۰تا پنجشنبه ۱۶مه ۲۰۲۴ قرار داشت اما چهار دهه تعلل جمهوری اسلامی سبب فعالیت انسان دارد .این پیامدها ابعاد مختلفی دارد بطوری
شده همچنان ۹۰درصد انرژی کشور از محل سوخ تهای که امسال سازمان جهانی کار هدف «کنترل اثرات تحولات
جمله کاهش ذخایر آبی پشت سدها ،ریزگردها و توفا نهای فسیلی تأمین شود .این در حالیست که ایران با توجه به اقلیمی بر سلامت کارگران» را در روز جهانی ایمنی و
شدید ،سیل ،خشکسالی ،مو جهای گرمایی ،مو جهای سرمایی گستردگی و تنوع جغرافیایی امکان بهرهبرداری از انرژ یهای بهداشت حرف های در دستور کار قرار داده و از جمله با
و کاهش منابع ذخایر برف و کاهش کیفیت هوا را تحمل پاک و تجدیدپذیر از جمله انرژی خورشید و باد را دارد. شعار «در شرایط تغییرات اقلیمی از سلامت کارگران مطمئن
کرده است .این عوارض همچنین اثراتی بر شهروندان و سحر تاجبخش مسلمان رئیس سازمان هواشناسی کشور
تغییر آرایش جمعیتی ،اقتصاد ،میراث تاریخی و حتی اسفندماه گذشته اعلام کرد که روند تغییرات پارامترهای شوید» آن را مطرح کرده است.
جوی دنیا در سال ۲۰۲۲نشان م یدهد که غرب آسیا و حسن اصیلیان مهابانی رئیس انجمن متخصصین بهداشت
افزایش نارضایت یهای سیاسی داشته است. ایران یکی از مناطق شاخص از نظر افزایش دما ،افزایش حرف های ایران نیز گفته بیش از ۷۰درصد کارگران در معرض
ب یعملی دولت در مورد تغییرات اقلیمی در کشور حتی خطرات ناشی از این تغییرات هستند و اقدامات ایمنی
انتقاد داریوش گ لعلیزاده رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم خشکسالی و کاهش بارش در دنیا بوده است.
سازمان حفاظت محیط زیست را نیز در پی داشته است؛ او تمدن ایران در حالی طی دو هزار و پانصد سال گذشته هنوز تاثیری بر مهار مخاطرات تازه نداشته است.
گفته « تا کنون اقداماتی تأثیرگذار جهت سازگاری و افزایش توانسته بود با طبیعت خشک و نیم هخشک کشور سازگار بر اساس آخرین ارقام سازمان جهانی کار در سال ،۲۰۲۰
تا بآوری کشور در مقابل اثرات تغییرات اقلیمی اجرایی شود و منابع آبی را با اقداماتی مانند احداث قنات حفظ حدودا دو میلیارد کارگر در سال در معرض مشکلات
نشده است و این امر خسار تهای بسیاری به اقتصاد ،منابع کند و همزمان بیشترین بهرهبرداری را نیز از آنها داشته گرمای بیش از حد قرار م یگیرند .طبق همین گزارش یک
باشد ،اما جمهوری اسلامی طی نیم قرن توانسته مشکلاتی میلیارد کارگر در معرض اشعه فرابنفش و بیش از یک و
طبیعی و محی طزیست وارد م یکند». عمیق و حتی غیرقابل جبران در حوزه محی طزیست ایران نیم میلیارد کارگر نیز در معرض آلودگی هوای محیط کار
داریوش گ لعلیزاده افزوده که در ۲سال اخیر ۸۰۰ ،هزار ایجاد کند که اثراتی مخر بتر از تغییرات اقلیمی داشت هاند. قرار م یگیرند .همچنین ۸۷۰میلیون کارگر در معرض سموم
نفر از استا نهای مرکزی و جنوبی کشور به دلیل تغییرات یک سال و نیم پیش بود که مرکز ملی مطالعات راهبردی مختلف هستند و سالانه ۳۰۰هزار کارگر در جهان از همین
اقلیمی به استا نهای شمالی مهاجرت کردند که و این پیامد کشاورزی و آب اتاق ایران اعلام کرد که بررسی مد لهای
جدی تغییرات اقلیمی در کشور است و م یتواند در آینده تغییرات اقلیمی ایران ،از احتمال وقوع ناهنجار یهای دما مسمومیت جان خود را از دست م یدهند.
تا افق ۲۰۴۰در نیمه شمالی کشور و تغییرات عمده در از سوی دیگر سا لهاست که شهروندان ،اقتصاد ،محی ط
ابعاد امنیتی نیز داشته باشد. بار شهای ی کروزه و افزایش روزهای خشک در سایر نقاط، زیست و حتی میراث تاریخی کشور همراه با تغییرات
او همچنین نقش خشک شدن تالا بها را بر مباحث ب ه ویژه در منطقه زاگرس و منطقه جنوب و شرق کشور اقلیمی از جمله خشکسالی و ترسالی دچار هزینه م یشوند.
اقتصادی و معیشت مردم محلی را مورد اشاره قرار داده و برای نمونه از بارزترین آثار باستانی در معرض تهدیدات
گفته بود که با نابودی اراضی کشاورزی ،جنگ لها و مراتع حکایت دارد. تغییرات اقلیمی تخ تجمشید است که با شرایط شدید ج ّوی
براثر آت شسوزی ،معیشت مردم تحت تأثیر قرار م یگیرد و بر اساس اعلام این مرکز پیامد دیگر این تغییرات تا بیست از جمله توفان شن و نوسانات دما روبرو شده و فرسایش و
با افزایش مشکلات اقتصادی ،تخریب منابع و محی طزیست سال آینده ،تغییر پهن ههای اقلیمی در ایران است .برای مثال تخریب ویران ههای تاریخی و نگارههای برجست هی آن سرعت
در استان «خراسان رضوی» ،پهنه اقلیم سرد از دست خواهد گرفته است .چغازنبیل هم مورد دیگر است؛ این میراث
ایجاد خواهد شد. رفت و با تابستا نهای خشک و بسیار گرم در ۲۰سال آینده، جهانی یونسکو در خوزستان بهدلیل تغییرات هیدرولوژیک
حسین اینانلو کارشناس اقلی مشناسی نیز سال گذشته خبر بیابا نهای خشک و بسیار گرم در این استان افزایش خواهند منطقه ،مستعد تبلور نمک است که باعث آسیب ساختاری
داد که استا نهای دو سوی رشته کوه البرز خشکسالی و یافت .همچنین در مناطقی مانند سرخس ،کلات و درگز که
در حال حاضر دارای اقلیم بیابانی خشک و سرد هستند ،در به سازههای آن م یشود.
تغییر اقلیم فاجع هآمیزتری را تجربه م یکنند. ۲۰سال آینده به مناطق بیابانی خشک و بسیار گرم تبدیل دردناک آنکه هنوز راهکارهای اقلیمی در طر حهای کلان
حسین اینانلو با تأکید بر اینکه «ایران نه با خشکسالی که کشور جایی ندارد و در لوایح سالانه بودجه یا برنام ههای
با خشکیدگی روبروست» گفته بود «اگر موضوع خشکسالی خواهند شد. پنج ساله توسعه به صورت نمایشی نشان های از مسائل مرتبط
باشد پس از چند سال رفع م یشود و این موضوعی است که با وجود آمارهای نگرا نکننده و هشدارهای پیدر پی
در طول تاریخ بارها اتفاق افتاده و پس از خشکسالی شاهد و چند ساله کارشناسان اما هیچ تلاشی برای رویارویی با با تغییرات اقلیمی دیده م یشود.
ترسالی بود هایم اما پدید های که امروز با آن روبرو هستیم تغییرات اقلیمی و کاهش عوارض آن صورت نگرفته است. درخارجازمرزهایایراناماسا لهاستبسیاریازکشورها
ایران طی سا لهای گذشته عوارض ناشی از تغییر اقلیم از از جمله بریتانیا ،ایتالیا ،ایالات متحده ،فرانسه ،چین و هند از
مسئله خشکیدگی است که قطع نم یشود و ادامه دارد». فناور یهای جدید دیجیتال و هوش مصنوعی برای کمک به
بخشی از آنچه حسین اینانلو «خشکیدگی» در کشور حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی خود استفاده م یکنند.
خوانده در نتیجه اقدامات غیرکارشناسی دول تهای مختلف همچنین از آنجا که کودکان و زنان در صف اول
جمهوری اسلامی ،از جمله سدساز یهای غیراصولی و آسی بپذیری از این تغییرات قرار دارند ،در کشورهای در
غیرعلمی است که از دوران اکبر هاشمی رفسنجانی آغاز شد. حال توسعه و توسعه یافته با آموزش و برنام هریزی تلاش
محمدرضا فرزانه پژوهشگر ارشد مطالعات آب و توسعه م یشود از اضطراب محیطزیستی و اثرات آن بر زنان و
پایدار معتقد است «تنها استراتژی متناسب با کشور ما، کودکان بکاهند .همچنین تلا ش شده این پدیده وارد ادبیات
استراتژی تالاب است که جنبه سازگاری و کاهش انتشار عمومی و ساختار آموزشی شود تا درباره تغییرات اقلیمی
گازهای گلخان های و کاهش خسار تهای مخاطرات طبیعی و شیوه سازگاری با آن برای همه اقشار و از سنین پایین
را دارد». روشنگری شود.
او توضیح داده که «در کشورمان ۲۲۶تالاب داریم که تخریبنظامتاریخ ِیسازگاربااقلیمایرانتوسطحکومت
متاسفانه بسیاری از آنها در حال خشک شدن هستند. در حالی که کارشناسان «مدیریت منابع آب» را یکی از
بنابراین جا دارد درباره اهمیت تالاب بیشتر گفتگو و مطالعه ضرور یترین و مهمترین اقدامات برای جلوگیری از افزایش
کنیم و ببینیم ما در حال از دست دادن چه نعمت بزرگی خسار تهای تغییر اقلیم م یدانند اما برنام ههای دول تهای
هستیم .اگر تالا بها خشک شوند ما نم یتوانیم هیچ چیز مختلف جمهوری اسلامی در سا لهای گذشته برای مدیریت
دیگری را جایگزین آن کنیم .تنها استراتژی متناسب با کشور
ما ،استراتژی تالاب است که جنبه سازگاری و کاهش انتشار منابع آبی ناکارآمد و غیرموثر بوده است.
گازهای گلخان های و کاهش خسار تهای مخاطرات طبیعی کارشناسان «راندمان آبیاری و بهرهوری آب کشاورزی»،
«تغییر الگوی بارندگی»« ،بیلان منفی آبخوا نها» و از همه
دارد». مهمتر«پروژههایانتقالآببینحوض های»راازجملهعوامل
تجارب کشورهای دیگر از جمله اسرائيل و عربستان تشدیدکننده مشکلات تغییر اقلیم در ایران ارزیابی م یکنند.
سعودی و همچنین ایال تهای خشک آمریکا نشان م یدهد بااینکهنیمقرنپیشودرزمانمحمدرضاشاهفقیدتحقیقات
که برای مشکل «خشکیدگی» و تغییرات اقلیمی در ایران
به عنوان یک سرزمین خشک و کویری ،راهکارهای مدرن
و عملی وجود دارد اما نیازمند مدیریت و برنام هریز یهای
اصولی است که نه از جمهوری اسلامی بر م یآید و نه اساسا
دغدغ هی آن است.