Page 25 - (کیهان لندن - سال چهل و یکم ـ شماره ۴۸۱ (دوره جديد
P. 25
صفحه۲5شماره1۹4۷
جمعه ۲۷سپتامبر تا پنجشنبه ۳اکتبر ۲۰۲4
به جنبش تحت دلیل این رویکردهای متناقض از پیوس شود. باشند .این گروهها در حقیقت به دنبال دموکراسی و
ره ی شاهزاده خودداری کردهاند. همچنین ،از شاهزاده انتظار میرود که به صدای واحد آزادی برای اک یت مردم ایران نیستند و تنها اع اضشان به
و فراگیری در جنبش آزادیخواهی تبدیل شود؛ صدایی که
ﻧﻘﺶ ﺷﻬﺒﺎﻧﻮ ﻓﺮح ﭘﻬﻠﻮی و ﺗﺄﺛﯿﺮ آن ﺑﺮ ﺟﻨﺒﺶ آزادﯾﺨﻮاﻫﯽ نه تنها اینده خواستهای سنتی برخی اقشار خاص ،بلکه رژیم اس می ،از عدم مشارکت در قدرت است ،نه از
در این میان ،یتوان نقش شهبانو فرح پهلوی را نادیده بازتابدهنده خواستههای امی ق های جامعه ،از جمله تعهد به حقوق مردم.
گرفت .او که پس از انق ب اس می به تبعید رفته ،در ام کارگران ،دانشجویان ،زنان و اقلیتهای دینی و قومی باشد.
این سالها به عنوان اد مقاومت و اصالت ایرانی در برابر در این راستا ،نقش مشاوران شاهزاده و به ویژه کسانی همچنین فعا ن سیاسی داخل و خارج کشور که عمدتاً
ظلم و استبداد شناخته شده است .ملکه شهبانو ،با عشق که تأثیرگذاری بیش ی بر تصمیمگیریهای او دارند ،از در حوزههای مدنی و حقوق ب ی فعالیت دارند ،با وجود
به فرهنگ و ه ایران و با پایداری در برابر مشک ت، اهمیت ویژهای برخوردار است .بسیاری بر این باورند که ارزشمند بودن ت شهایشان ،قامت مناسبی برای ره ی
همواره به دنبال حفظ میراث ملی بوده است .جایگاه او دایره مشاوران وی باید گس ش یابد و افرادی با دیدگاههای جنبش آزادیخواهی ندارند .درواقع این افراد بیش به دنبال
در میان مردم ،چه در داخل و چه در خارج ایران ،همچنان متنوعتر به او مشورت دهند تا بتواند به درستی نیازهای کسب نتایج از کمپینهای حقوق ب ی و مدنی هستند و
پابرجاست و محبوب عام و خاص است .حضور او در مختلف جامعه ایران را درک کرده و برای آنها راهکارهای
عرصههای اجت عی و فرهنگی ،در کنار ح یت از اقشار توانایی زم برای ره ی یک جنبش ملی گس ده را ندارند.
آسیبپذیر جامعه ،به ویژه زنان و جوانان ،او را به ادی از مناسبی بیابد.
ﻧﻘﺶ ﮐﻠﯿﺪی ﺷﺎﻫﺰاده رﺿﺎ ﭘﻬﻠﻮی در رﻫﱪی ﺟﻨﺒﺶ ﻣﻠﯽ
استقامت و ایستادگی تبدیل کرده است. ﻧﻘﺶ ﻣﺸﺎوران در ﺗﺼﻤﯿﻢﮔﯿﺮیﻫﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ در این میان ،تعداد افرادی که ممکن است در ارتباط با
شاهزاده رضا پهلوی میتواند از این میراث عظیم و نقش مشاوران نزدیک شاهزاده در سالهای اخیر بحثها ره ی جنبش آزادیخواهی ملت ایران مطرح شده باشند،
تجارب شهبانو بهرهبرداری کند تا بتواند جنبشی گس دهتر و انتقادات فراوانی را به وجود آورده است .برخی بر این بسیار محدود است ولی در صدر همه ،شاهزاده رضا پهلوی
و قدر ندتر ایجاد کند .ره ی که بر شانههای چنین باورند که رویکردهای افرادی که به دلیل دیده شدن در
تجربههایی ایستاده است ،میتواند امید ملت ایران را زنده کنار شاهزاده ،از سوی مخاطبان به عنوان مشاور وی قرار دارد که از ح یت وسیع مردمی برخوردار است.
نگه دارد و با بهرهگیری از دانش و خرد مشاوران برجسته فرض شدهاند ،بجای تسهیل وحدت و همبستگی در میان مقالهی ا هه بقراط با تأکید بر اهمیت »ایده« در تحو ت
در حوزههای سیاسی و بینا للی ،راهی برای اتحاد و اپوزیسیون ،به ایجاد شکاف و تفرقه دامن زده است .این سیاسی ایران ،به ویژه با اشاره به نقش ره ی ایدهها در
انتقادات به ویژه در زمانی قوت گرفت که شاهزاده رضا انق بهای موفق ،یک نقطه نظر کلیدی را برجسته میکند:
همبستگی میان ایرانیان پیدا کند. پهلوی ،که پیش با دیدگاههای سوسیال دموکراتیک به اینکه حکومت آینده ایران باید بر پایهی یک ایدهی مشخص
عنوان یک ره معتدل شناخته میشد ،به سمت همکاری با
راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﺑﺮونرﻓﺖ از ﺑﻦﺑﺴﺖ ﺳﯿﺎﺳﯽ اﭘﻮزﯾﺴﯿﻮن و مدرن بنا شود.
برای برونرفت از بنبست سیاسی کنونی و بازسازی جناحهای راستگرای افراطی سوق پیدا کرد. ایدهها و جنبشها به شخصیتها وابسته نیستند و در
اعت د میان نیروهای اپوزیسیون ،راهکارهایی پیشنهاد این تغییر جهت سیاسی ،برخی حامیان و منتقدان او هر برهه زمانی ،کسی پرچم آن ایدهها را به دست میگیرد.
میکنم .یکی از این راهکارها ،عدم دخالت و جانبداری از را به این سوال واداشت که چرا شاهزادهای با ایدههای از این رو ،جنبش ملی و آزادیخواهی مردم ایران نیز نباید
طیف سیاسی خاصی از طرف افرادی است که به عنوان سوسیال دموکراتیک ،ناگهان به جریانهای راست افراطی متکی به یک فرد باشد .با این حال ،در ایط کنونی ،حضور
»مشاور« شاهزاده تلقی شدهاند و هیچ تأکید و تکذیبی نزدیک شده است؟ حضور او در جلسات و نشستهای و ره ی شاهزاده رضا پهلوی نقشی کلیدی در پیش د این
هم در این زمینه صورت نگرفته که آیا آنها چنین نقشی را متعدد این جناحها در خارج کشور ،بدون حفظ تعادل با
جناحهای سیاسی دیگر ،به عنوان یک تغییر در مواضع او جنبش دارد.
دارند یا نه. تلقی میشود .این تغییر مسیر ،برخی فعا ن سیاسی را که همچنین باید توجه داشت که در جریان این مبارزه،
از سوی دیگر ،تجدید نظر در ترکیب مشاوران واقعی از او انتظار داشتند همچنان بر مسیر اعتدال و دموکراسی شخصیتهای ملیگرای جوان و تازهنفس نیز در کوره این
شاهزاده و گس ش دایرهی آنها با دیدگاههای متنوعتر و برای هدایت و ره ی جنبش آزادیخواهی مردم ایران باقی مبارزات شکل خواهند گرفت و میتوانند به عنوان نیروهای
تجارب سیاسی در عرصه بینا للی و روابط دیپل تیک که موثر در ره ی جنبش ،در کنار شاهزاده رضا پهلوی،
بتوانند او را در تصمیمگیریهای مهم همراهی کنند ،از اند ،ناامید میکند.
دیگر راهکارهای پیشنهادی است .این مشاوران باید فارغ نقشآفرینی کنند.
از گرایشهای »حزبی« بوده و تنها به »منافع ملی ایران« ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی رﻫﱪی ﯾﮏ ﺟﻨﺒﺶ ﻓﺮاﮔﯿﺮ با وجود این ،عدم ظهور رقبای جدی برای شاهزاده پهلوی
بیاندیشند و راههایی برای ایجاد »اتحاد « میان نیروهای ره ی یک جنبش فراگیر آزادیخواهی ،مستلزم توانایی در در عرصه ره ی جنبش آزادیخواهی ،به این معنا نیست که
سیاسی بیابند و از تجارب دیپل تیک و بینا للی آنها برای ایجاد همبستگی و اتحاد میان نیروهای مختلف سیاسی و وی تا کنون موفق به برآورده کردن انتظارات ام ق های
متقاعد کردن کشورهای لی ال دموکراسی غرب در ح یت اجت عی است .شاهزاده رضا پهلوی ،اگرچه همواره بر نقش
دموکراتیک و غیرحزبی خود تأکید کرده ،اما ظاهرا برخی جامعه ایران شده است.
جنبش آزادیخواهی مردم ایران استفاده شود. از این »مشاوران« با رکز بر نزدیک شدن به جناحهای در سطور پیش رو سعی کردهام چالشهای پیش آمده
سیاسی خاص ،عم ً مانع تحقق یک ائت ف فراگیر شدهاند. برای جنبش آزادیبخش دموکرات مردم ایران را در ۱۸ماه
رﻫﱪی ﺑﺮای آﯾﻨﺪهای روﺷﻦ و دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ برای مثال ،شاهزاده بارها از گروهها و شخصیتهای سیاسی اخیر توضیح داده و به نوبه خودم به عنوان یک شهروند و
در این روزهای پرآشوب ،مردم ایران به ره ی نیاز دارند مستقل که دل در گرو ایران عزیز دارند برای پیوس به
که بتواند با شجاعت و خرد ،آنها را به سوی آیندهای روشن جنبش تحت ره ی ایشان دعوت وده و خواستار اتحاد فعال سیاسی راهکارهایی ارائه دهم.
هدایت کند .شاهزاده رضا پهلوی با بهرهگیری از موقعیت و ائت ف نیروها علیه رژیم قرون وسطایی اس می شده
خاص خود در عرصه بینا لل و ح یتهای شهبانو فرح، است اما برخی »مشاوران« با شعارهای تند علیه جریانهای ﺑﻦﺑﺴﺖاﭘﻮزﯾﺴﯿﻮنوﭼﺎﻟﺶﻫﺎیرﻫﱪیﺷﺎﻫﺰادهرﺿﺎﭘﻬﻠﻮی
همچنان میتواند به عنوان اد وحدت ملی در این جنبش مختلف سیاسی ،آنها را از پیوس به این جنبش دور کردهاند برخی منتقدان بر این باورند که شاهزاده رضا پهلوی
نقشآفرینی کند .اما برای تحقق این هدف ،نیاز است که او و امی زح ت شاهزاده را به باد داده اند .دور شدن و به تا کنون نتوانسته اس اتژی جامع و شفافی برای ایجاد
تصمی ت درستی اتخاذ کند ،به شفافیت بیش ی در مواضع انزوا کشیده شدن بعضی از فعا ن سیاسی هوادار شاهزاده یک ائت ف بزرگ میان اقشار مختلف جامعه ایران ارائه
خود رسیده و با طیفهای گس دهتری از نیروهای سیاسی در جنبش »زن زندگی آزادی« بهخصوص در خارج کشور در دهد .این عدم توانایی در جلب ح یت گس ده ،به ویژه
از سوی جوانان و فعا ن حقوق ب ،یکی از مشک ت
به تفاهم برسد. ۱۸ماه اخیر نتیجه همین فعالیتهای تخریبی است. عمدهای است که جنبش آزادیخواهی با آن مواجه است.
ره انی که با تدبیر و میانهروی ،مردم خود را به سوی این تناقضات از نگاه برخی ناظران سیاسی ،یکی از این گروهها خواستار ره ی هستند که ع وه بر پایبندی به
آزادی و عدالت هدایت کردهاند ،همواره در تاریخ جاودان د یل اصلی عدم شکلگیری یک ائت ف قوی در میان اصول دموکراسی و حقوق ب ،بتواند اتحاد میان گروههای
اپوزیسیون خارج کشور است .نیروهای سیاسی متعددی،
ماندهاند. از جمله شخصیتهای ملیگرا و میانهرو و دموکراتها و مختلف سیاسی ،اجت عی و فرهنگی را متحقق سازد.
جمهوریخواهان و حتی شخصیت های راست معتدل ،به یکی از چالشهای اصلی شاهزاده رضا پهلوی در این
*ﺑﻬﺮام ﻓﺮﺧﯽ داﻧﺶآﻣﻮﺧﺘﻪ ﻋﻠﻮم ﺳﯿﺎﺳﯽ و رواﺑﻂ ﺑﯿﻦاﳌﻠﻞ مسیر ،بازتعریف نقش خود در جنبش آزادیخواهی است .او
از داﻧﺸﮕﺎه رم و ﺳﺎﮐﻦ اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ اﺳﺖ. باید نشان دهد که به تدریج میتواند خود را از تصویر وارث
یک خاندان سلطنتی جدا کند و به عنوان یک ره دموکرات
و مدافع حقوق ب در عرصه جهانی شناخته شود .تنها در
این صورت است که میتواند اعت د اقشار گوناگون جامعه
را جلب کند و از یک ره بالقوه به یک ره بالفعل تبدیل
