Page 25 - (کیهان لندن - سال چهل ویکم ـ شماره ۴۹۳ (دوره جديد
P. 25

‫صفحه‌‌‌‌‪‌‌2‌‌۵‬شماره‌‪1۹۵۹‬‬
‫جمعه ‪ ۲۰‬دسامبر ‪ ۲۰۲4‬تا پنجشنبه ‪ ۲‬ژانویه ‪۲۰۲۵‬‬

‫ﺣﻔﻆ ﺎﻣﯿﺖارﺿﯽاﯾﺮان؛ﯾﮏﴐورتاﺳﱰاﺗﮋﯾﮏﺑﺮایﺛﺒﺎتﻣﻨﻄﻘﻪایوﺟﻬﺎﻧﯽ‬

‫اﻋﱰاﺿﺎت ﻣﺮدم در اﺳﺘﺎن ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن‪۱۴۰۱ /‬‬                                                                                                                ‫ﺎﻣﯿﺖ ارﺿﯽ اﯾﺮان ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻣﺴﺌﻠﻪ داﺧﻠﯽ=‬

                                                                                                                                                             ‫ﺑﻠﮑﻪ ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺎی ﺛﺒﺎت ﻣﻨﻄﻘﻪای و ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬از ﻧﻈﺮ‬
                                                                                                                                                             ‫ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ و ژﺋﻮﭘﻠﯿﺘﯿﮏ‪ ،‬اﯾﺮان ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺳﱰاﺗﮋﯾﮏ‬
                                                                                                                                                             ‫در ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ دارد و از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﮕﻬﺒﺎن ﺗﻨﮕﻪ ﻫﺮﻣﺰ‪،‬‬
                                                                                                                                                             ‫ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮای ﻋﺒﻮر ‪ ۲۱‬درﺻﺪ از ﺻﺎدرات ﻧﻔﺖ‬

                                                                                                                                                                                                                                  ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

                                                                                                                                                             ‫ﺎﻣﯿﺖ ارﺿﯽ اﯾﺮان ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺎی اﻣﻨﯿﺖ ﻣﻠﯽ اﯾﺎﻻت=‬

                                                                                                                                                             ‫ﻣﺘﺤﺪه و اﴎاﺋﯿﻞ ﻧﯿﺰ ﻫﺴﺖ زﯾﺮا ﺗﺠﺰﯾﻪ اﯾﺮان اﺛﺮات‬
                                                                                                                                                             ‫زﻧﺠﯿﺮهای در ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺮای اﯾﺎﻻت‬
                                                                                                                                                             ‫ﻣﺘﺤﺪه‪ ،‬اﯾﺮان ﺑﺎﺛﺒﺎت ﺑﺮای ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ روﺳﯿﻪ‬
                                                                                                                                                             ‫و ﭼﯿﻦ ﴐوری اﺳﺖ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﻫﺮ دو از اﯾﺮان ﺗﺠﺰﯾﻪﺷﺪه‬
                                                                                                                                                             ‫ﺑﺮای ﮔﺴﱰش ﻧﻔﻮذ راﻫﱪدی ﺧﻮد ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻨﺪ‬

                                                                                                                                                                                                                                                ‫ﮐﺮد‪.‬‬

                                                                                                                                                             ‫ﺑﺮای اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه و ﻣﺘﺤﺪاﻧﺶ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺎﻣﯿﺖ ارﺿﯽ=‬

                                                                                                                                                             ‫اﯾﺮان ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﴐورت اﺳﱰاﺗﮋﯾﮏ ﺑﻠﮑﻪ ﴎﻣﺎﯾﻪﮔﺬاری در‬
                                                                                                                                                             ‫ﺛﺒﺎت ﺑﻠﻨﺪﻣﺪت ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺑﻪ ﺷ ر ﻣﯽرود‪ .‬ﺧﺎورﻣﯿﺎﻧﻪ دﯾﮕﺮ‬
                                                                                                                                                             ‫ﯽﺗﻮاﻧﺪ ﯾﮏ ﭼﺮﺧﻪ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ دﯾﮕﺮ را ﺗﺤﻤﻞ ﮐﻨﺪ و اﻗﺘﺼﺎد‬
                                                                                                                                                             ‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻧﯿﺰ ﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺷﻮکﻫﺎی ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺑﯽﺛﺒﺎﺗﯽ در‬

                                                                                                                                                                                                ‫ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪی ﺣﯿﺎﺗﯽ را ﻫﻀﻢ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫نیابتی خود مانند حزبالله تهدید مستقیمی ایجاد میکند‪،‬‬                             ‫خود سوء استفاده کنند و منطقه را به بیثباتی بیش و‬                             ‫آﯾﺪﯾﻦ ﭘﻨﺎﻫﯽ )اورﺷﻠﯿﻢ ﭘﺴﺖ( – خاورمیانه در یک نقطه‬
‫تجزیهی ایران میتواند منجر به ایجاد مناطقی بدون‬                                               ‫بلندمدت ویرانگر با پیامدهای جهانی بکشانند‪.‬‬                      ‫عطف قرار دارد چرا که امیت ارضی ایران به موضوعی‬
‫حکومت شود که پناهگاه امنی برای گروههای افراطی شده‬                                                                                                            ‫برای بحثهای فزاینده تبدیل شده است‪ .‬در داخل ایران‪،‬‬
‫و چالشهای امنیتی غیرقابل پیشبینی به وجود خواهد‬                                  ‫ع وه بر امنیت انرژی‪ ،‬تجزیهی ایران پیامدهای‬                                   ‫اک یت قریب به اتفاق مردم– اعم از آذری‪ ،‬کرد‪ ،‬لر‪ ،‬بلوچ‬
‫آورد‪ .‬ع وه بر این‪ ،‬ایران تجزیهشده رقبای منطقهای مانند‬                           ‫عمیقی برای همسایگانش خواهد داشت به ویژه ترکیه و‬                              ‫یا عرب– خود را ایرانی میدانند و به حفظ امیت ارضی‬
‫ترکیه را برای گس ش نفوذشان در مناطق مختلف جسورتر‬                                ‫کشورهای حاشیه خلیج فارس با پیامدهای بیثباتکننده‬                              ‫کشورشان متعهد هستند‪ .‬با این حال‪ ،‬بخش کوچکی از‬
                                                                                ‫قابل توجهی از جمله افزایش موج پناهندگان و تنشهایی‬                            ‫جمعیت که غالباً تحت تأثیر عوامل خارجی یا ناشی از‬
  ‫میسازد و توازن قدرت منطقهای را بیش بیثبات میکند‪.‬‬                              ‫در داخل خود روبرو خواهند شد‪ .‬در آنسو‪ ،‬افغانستان نیز‬                          ‫نارضایتیهای ریشهدار در تبعیضهای سازمانیافته رژیم‬
‫حفظ امیت ارضی ایران به معنای ح یت از رژیم کنونی‬                                 ‫که هماکنون با مشک ت خود دست و پنجه نرم میکند‪،‬‬                                ‫اس می قرار دارند‪ ،‬فدرالیسم یا خودمختاری قومی را‬
‫نیست‪ .‬تقسیم و تجزیه راهحلهای مناسبی برای از بین‬                                 ‫از تجزیهی ایران تأثیر پذیرفته و بیثباتی در همسایگان‬                          ‫مطرح میکنند‪ .‬این درخواستهای حاشیهای با وجود‬
‫بردن کن ل استبدادی رژیم نیستند‪ .‬در عوض‪ ،‬رکز باید بر‬                             ‫قی کشور نیز گس ش مییابد آنهم در حالی که استان‬                                ‫ح یت اندک داخلی‪ ،‬توسط قدرتهای خارجی برای‬
‫توا ندسازی مردم ایران در مسیر دستیابی به دموکراسی‪ ،‬در‬                           ‫بلوچستان پاکستان مدتهاست با شورش جداییطلبان‬                                  ‫سوء استفاده از آسیبپذیریهای کنونی ایران و تضعیف‬
                                                                                ‫بلوچ مواجه است که خواستار یک بلوچستان مستقل‬                                  ‫حاکمیت کشور تقویت میشوند تا آنها به اهداف‬
                                             ‫چارچوب ایرا ِن یکپارچه باشد‪.‬‬       ‫هستند که مناطق قومی بلوچ در افغانستان‪ ،‬ایران و‬
‫سیاستگذاران در ایا ت متحده و ا ائیل باید یک‬                                                                                                                                                                        ‫ژئوپلیتیک خود برسند‪.‬‬
‫اس اتژی دوسویه اتخاذ کنند‪ :‬تشدید فشار هدفمند بر‬                                                                                     ‫پاکستان را در بر بگیرد‪.‬‬  ‫امیت ارضی ایران نه تنها یک مسئله داخلی بلکه سنگ‬
‫رژیم و در عین حال ح یت از جنبشهای دموکراتیک و‬                                   ‫چنین تحو تی نه تنها درگیریهای جدیدی را شعلهور‬                                ‫بنای ثبات منطقهای و جهانی است‪ .‬از نظر جغرافیایی و‬
‫جامعه مدنی‪ .‬تحریمها باید به گونهای طراحی شوند که‬                                ‫میکند‪ ،‬بلکه پیچیدگیهای بیش ی به جنگهای موجود‪،‬‬                                ‫ژئوپلیتیک‪ ،‬ایران یک موقعیت اس اتژیک در خاورمیانه‬
‫ره ی رژیم و نهادهای کوبگر آن را منزوی و تضعیف‬                                   ‫درگیریهای نیابتی و رقابتهای ژئوپلیتیک خاورمیانه اضافه‬                        ‫دارد و از جمله به عنوان نگهبان تنگه هرمز‪ ،‬که یک نقطه‬
‫کنند‪ ،‬بدون اینکه به مردم آسیب برسانند‪ .‬در همین زمان‪،‬‬                            ‫میکند‪ .‬فروپاشی قدرت مرکزی ایران تنشها را تشدید کرده‬                          ‫حیاتی برای عبور ‪ ۲۱‬درصد از صادرات نفت جهانی است‪.‬‬
‫ت شهای دیپل تیک باید ره ان اپوزیسیون در تبعید‬                                                                                                                ‫تقریباً ‪ ۱۷‬میلیون بشکه نفت در روز در سال ‪ ۲۰۲۴‬از‬
‫همچون شاهزاده رضا پهلوی را برای تقویت صدای ایرانیانی‬                              ‫و خ های قدرت در نقاط مختلف ایجاد میکند که بس‬                               ‫مسیر این تنگه به ا جهان حمل شده است‪ .‬ثبات‬
‫که خواهان تغییر هستند‪ ،‬مشارکت دهند‪ .‬این اس اتژی از‬                              ‫افراطگرایی و جنگهای نیابتی میشود و منطقه را برای‬                             ‫ایران تأثیر مستقیمی بر بازارهای انرژی جهانی دارد‪.‬‬
‫معامله و م شات با رژیم اجتناب کرده و فشار خارجی را‬                                                                                                           ‫هرگونه اخت ل در این جریان حیاتی‪ ،‬شوکهای مهم به‬
‫تقویت کرده و مقاومت داخلی را برای گس ش همبستگی‬                                                                       ‫دهههای بیش ی بیثبات میسازد‪.‬‬             ‫اقتصاد جهانی وارد کرده و بازارها را از نیویورک تا توکیو‬
                                                                                ‫امیت ارضی ایران سنگ بنای امنیت ملی ایا ت متحده‬
                                                             ‫ملی ارتقا میدهد‪.‬‬   ‫و ا ائیل نیز هست زیرا تجزیه ایران اثرات زنجیرهای در‬                                                                                    ‫بیثبات خواهد کرد‪.‬‬
‫برای ایا ت متحده و متحدانش‪ ،‬حفظ امیت ارضی ایران‬                                 ‫خاورمیانه خواهد داشت‪ .‬برای ایا ت متحده‪ ،‬ایران باثبات‬                            ‫با یک ایرا ِن تجزیهشده‪ ،‬نه تنها خطر از دست رف‬
‫نه تنها یک ورت اس اتژیک بلکه مایهگذاری در ثبات‬                                  ‫برای مقابله با دشمنانی مانند روسیه و چین وری است‪،‬‬                            ‫کن ل بر این گذرگاه اس اتژیک وجود دارد بلکه احت ل‬
                                                                                ‫چرا که هر دو از ایران تجزیهشده برای گس ش نفوذ‬                                ‫افتادن آن به دست نیروهای جداییطلب منطقه‪،‬‬
                                  ‫بلندمدت منطقهای به ش ر میرود‪.‬‬                 ‫راه دی خود سوء استفاده خواهند کرد‪ .‬روسیه میتواند‬                             ‫گروههای نیابتی تحت ح یت قدرتهای منطقهای‬
‫خاورمیانه دیگر یتواند یک چرخه بیثباتی دیگر را‬                                   ‫حضور نظامی و سیاسی خود را در منطقه تقویت کند‪ ،‬در‬                             ‫مانند ترکیه یا عربستان سعودی و همچنین گروههای‬
‫تحمل کند و اقتصاد جهانی نیز یتواند شوکهای ناشی‬                                  ‫حالی که چین از موقعیت اس اتژیک ایران برای پیش د طرح‬                          ‫افراطی مانند داعش نیز منتفی نیست‪ .‬این بازیگران‬
                                                                                ‫»جاده ابریشم« مدرن خود بهره خواهد برد و ت شهای‬                               ‫میتوانند از یک قدرت مرکزی ضعیف برای اخت ل‬
  ‫از تشدید بیثباتی در چنین منطقهی حیاتی را هضم کند‪.‬‬                             ‫ایا ت متحده را برای حفظ ثبات منطقهای و امنیت‬                                 ‫در ترافیک دریایی‪ ،‬اِع ل عوارض یا استفاده از تنگه‬
‫*دک آیدین پناهی استاد پژوهشگر ایرانی‪ -‬آمریکایی و‬                                                                                                             ‫به عنوان اهرمی برای دستیابی به اهداف ژئوپلیتیک‬
‫متخصص انرژی است‪ .‬او همچنین به عنوان فعال سیاسی و‬                                                     ‫مسیرهای تجاری حیاتی تضعیف خواهد کرد‪.‬‬
                                                                                ‫برای ا ائیل نیز این مسئله از اهمیت با یی برخوردار‬
                                                ‫حقوق ب فعالیت میکند‪.‬‬            ‫است‪ .‬در حالی که رژیم کنونی ایران از طریق نیروهای‬
                                                            ‫*ﻣﻨﺒﻊ‪ :‬اورﺷﻠﯿﻢ ﭘﺴﺖ‬
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30