Page 57 - (کیهان لندن - سال چهل ویکم ـ شماره ۴۹۳ (دوره جديد
P. 57

‫صفحه‌‌‌‌‪‌۵‌‌‌7‬شماره‌‪1۹۵۹‬‬
‫جمعه ‪ ۲۰‬دسامبر ‪ ۲۰۲4‬تا پنجشنبه ‪ ۲‬ژانویه ‪۲۰۲۵‬‬

‫مدیر سابق میراث جهانی تخت جمشید گفته بود که طی‬                                    ‫این کارشناس همچنین مدعی شده که ونههای متعددی‬                                       ‫و تغییر کاربری در حریم تخت جمشید ممنوع‬
‫حدود چهار سالی که در این مجموعه فعالیت کرده توانسته‬                               ‫از این استخرها از زمان تصویب ضوابط عرصه و حریم تخت‬                                 ‫است‪ .‬همچنین بر اساس بند ‪ ۶‬ضوابط حریم تخت جمشید‪،‬‬
‫یک ردیف بودجه اعتباری ویژه برای تخت جمشید بگیرد اما‬                               ‫جمشید در حریم درجه یک احداث شدهاند و هیچگونه‬                                       ‫جابجایی چاه‪ ،‬کفشکنی‪ ،‬ساخت آبراهه و تامین آب‬
‫این بودجه پس از رف او‪ ،‬قطع شده است‪ .‬او معتقد است‬
‫افزایش توسعه گلسنگها و کند شدن روند تحقیقات بر‬                                                                             ‫مغایرتی با ضوابط حریم ندارند‪.‬‬               ‫کشاورزی با نظارت و مجوز میراث فرهنگی ب مانع است‪.‬‬
‫روی این پدیده در تخت جمشید هم به علت قطع بودجه‬                                    ‫مقامات جمهوری اس می طی چهار دهه گذشته به حفظ‬                                       ‫محمد ثابت اقلیدی مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی‬
                                                                                  ‫و نگهداری میراث فرهنگی ایران از جمله بناهای تاریخی‬                                 ‫و گردشگری استان فارس در گفتگو با خ گزاری »مهر« با‬
                                                            ‫صورت گرفته است‪.‬‬       ‫کشور بیتفاوت بودهاند‪ .‬تخت جمشید از جمله آثاری‬                                      ‫بیان اینکه به هیچ عنوان اجازه تجاوز به حریم مجموعههای‬
‫تخت جمشید همچنین با مشک ت ناشی از فرونشست‬                                         ‫است که با مشک ت زیادی از جمله رویش گس ده گلسنگ‬                                     ‫با ارزش میراث فرهنگی را یدهیم‪ ،‬گفت‪» :‬در خصوص‬
‫زمین در دشت مرودشت روبروست‪ .‬در همین رابطه ای ن‬                                                                                                                       ‫حریمهای مجموعههای میراثی یک گروه کارشناسی در‬
‫انتظام سلطانی رئیس گروه سازمان زمینشناسی و اکتشافات‬                                   ‫روبروست‪ .‬گلسنگها پدیدهای طبیعی هستند که در ا‬                                   ‫اداره کل میراث فرهنگی استان تشکیل شده است تا هیچ‬
‫معدنی تابستان امسال اع م کرد که در طول دو سال گذشته‬                               ‫طبیعت رشد میکنند و از جلبک و قارچ تشکیل شدهاند که‬
‫تا ‪ ۲۵‬سانتیم فرونشست در دشت مرودشت در اطراف‬                                                                                                                                                 ‫گونه شائبهای در این زمینه به وجود نیاید‪«.‬‬
                                                                                   ‫سنگها را در طول زمان‪ ،‬مستهلک کرده و از بین میبرند‪.‬‬                                ‫وی افزوده که »در سنوات قبل یک ی تجاوزات به حریم‬
                       ‫تختجمشید و نقشرستم ایجاد شده است‪.‬‬                          ‫کارشناسان تأکید دارند رویش گلسنگها در تخت جمشید‬                                    ‫تخت جمشید شده که اداره کل میراث فرهنگی اخطارهایی‬
‫او توضیح داده که »فرونشست در مناطق سنگی نه‬                                        ‫روی نقش برجستهها و کتیبهها باعث میشوند کتیبهها‬                                     ‫مبنی بر جمعآوری به آنان داده و اگر کین نکنند از طریق‬
‫رخ میدهد نه پی فت میکند‪ .‬شکافهای پیشآمده در‬                                       ‫و نقش برجستهها ترک بخورند و اگر این ترک خوردگی‬
                                                                                  ‫با هوازدگی توأم شود باعث از هم پاشیده شدن نقش‬                                                                                ‫دستگاه قضائی اقدام میشود‪«.‬‬

‫قسمت خاکی دشت یعنی بخشهایی نزدیک به نقشرستم‬                                       ‫برجستهها و کتیبهها میشود‪ .‬موضوعی که به تهدیدی‬                                      ‫محمد ثابت اقلیدی افزوده که »برای ونه در حریم تخت‬
‫یا تختجمشید هستند اما نکته حائز اهمیت این است که‬                                                          ‫جدی علیه تخت جمشید تبدیل شده است‪.‬‬                          ‫جمشید دکههای فروش مواد غذایی یا حتی کارخانه تولید‬
‫بارندگی باعث میشود شکافهایی که بین دشت و کوه‬                                                                                                                         ‫آسفالت وجود داشته که با پیگیری این اداره کل امی آنها‬
‫به وجود میآید‪ ،‬فرسایش خندقی پیدا کند و بهمرور زمان‬                                ‫کوروش محمدخانی باستانشناس و رئیس گروه‬
                                                                                  ‫باستانشناسی دانشگاه »بهشتی« )دانشگاه ملی ایران(‬                                                                                         ‫جمع آوری شده است‪«.‬‬
                                                                      ‫بزرگ شود‪«.‬‬  ‫اوایل پاییز امسال اع م کرد که »برای زنده نگهداش تخت‬                                ‫مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و گردشگری استان‬
‫به گفته ای ن انتظام سلطانی »شستهشدن این شکافها و‬                                  ‫جمشید‪ ،‬بودجه نداریم‪ .‬کاخهای تخت جمشید را مساله‬                                     ‫فارس ت یح کرد‪ :‬برای ساخت استخر کشاورزی هم این‬
‫فرسایش خندقی ناشی از آن‪ ،‬به قسمتهایی از آثار تاریخی‬                               ‫هوازدگی و رویش گلسنگ در آستانهی مت شی شدن قرار‬                                     ‫موضوع صدق میکند و این اداره کل به هیچ عنوان اجازه‬
‫که در بخش خاکی واقع شدهاند مثل کعبه زرتشت در‬
‫نقشرستم‪ ،‬تأثیر منفی میگذارد‪ ،‬متأسفانه هرسال با وع‬                                                                                                           ‫میدهد‪«.‬‬                           ‫ساخت در حریم درجه یک آن را یدهد‪.‬‬
                                                                                  ‫این باستانشناس تأکید کرده بود که »هیچ اثرباستانی یا‬                                ‫فضلاله حبیبی کارشناس باستان شناسی پایگاه میراث‬
           ‫فصل بارش عمیقتر شدن شکافها بیش میشود‪«.‬‬                                 ‫بنای تاریخی را یتوان از تخریب محفوظ کامل داشت‬                                      ‫جهانی تخت جمشید نیز مدعی شده که »این استخر بر اساس‬
‫این کارشناس درباره راهکارهای احت لی مقابله با این‬                                 ‫اما میتوان فرآیند زوال آن را به میزان قابل توجهی کاهش‬                              ‫ضوابط حریم و برای جلوگیری از تعطیلی کشاورزی و با مجوز‬
‫پدیده گفته »راهکار کوتاهمدت شیوههای مهندسی مانند‬                                  ‫داد‪ .‬امروز‪ ،‬بزرگترین مشکل این مایهی ملی‪ ،‬نبود بودجه‬
‫تزریق سی ن در شکاف و یا دورکردن آب از آن است که‬                                                                                                                                   ‫کارشناسان میراث تخت جمشید ساخته شده است‪«.‬‬
‫همگی راهحلهای موقتی محسوب میشوند اما نکته اصلی‬                                                                                      ‫برای گلسنگزدایی است‪«.‬‬            ‫این کارشناس گفته »پروژه مذکور با نظارت مستمر‬
‫اینجاست که دشت مرودشت باید به حالت تعادل آبی برسد‬                                 ‫حمید فدایی مدیر سابق میراث جهانی تخت جمشید نیز‬                                     ‫کارشناسان میراث انجام شده« و افزوده »بجز این استخر‪،‬‬
                                                                                  ‫مهرماه امسال با اشاره به قطع ردیف ویژه اعتباری تخت‬                                 ‫تأسیسات آبرسانی دیگری که در حریم وجود دارند‪ ،‬همگی‬
                     ‫و بیش از ورودی از آن برداشت آبی نشود‪«.‬‬                       ‫جمشید از تغییر مسیر تخصیص بودجه به تخت جمشید‬                                       ‫به زمان قبل از تصویب ضوابط قانونی حریم یعنی حدود‬
‫ای ن انتظام سلطانی با ارائه آمار تکاندهندهای گفته طی‬                                                                                                                 ‫‪ ۹‬سال پیش باز میگردند و برای آنها مجوز فعالیت صادر‬
‫دو سال ‪ ۲۰۲۱‬تا ‪ ۲۰۲۳‬دشت مرودشت چیزی بین ‪ ۲۱‬تا‬                                                                                                         ‫خ داده بود‪.‬‬
‫‪ ۲۵‬سانتی م فرونشست داشته و این در حالیست که در‬                                    ‫او با اشاره به توسعه گلسنگها رد تخت جمشید گفته‬                                                                                                            ‫شده است‪«.‬‬
‫یک بازه ‪ ۹‬ساله از سال ‪ ۲۰۱۴‬تا ‪ ۲۰۲۳‬حداک نشستها‬                                    ‫بود این مجموعه بودجه پژوهشی جداگانهای ندارد و در‬                                   ‫با اینهمه فضلالله حبیبی توضیح نداده که چرا با وجود‬
‫تجمعی بوده است که میانگین آن در مرودشت به ‪۱۰۰‬‬                                     ‫مجموع یک بودجه دریافت میکند که در اصل برای بخش‬                                     ‫بحران خشکسالی در دشت مردودشت و تهدیدهای پی در‬
                                                                                  ‫عمرانی مجموعه است و فقط پنج درصد آن برای بخش‬                                       ‫پی که برای بنای تخت جمشید وجود دارد‪ ،‬مجوز ساخت‬
                                                              ‫سانتیم میرسد!‬                                                                                          ‫استخر کشاورزی و دیگر تأسیسات آبرسان باطل نشده است‬
                                                                                                                               ‫پژوهشی قابل استفاده است‪.‬‬
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62