Page 55 - (کیهان لندن - سال چهل و یکم ـ شماره ۴۹۵ (دوره جديد
P. 55
صفحه۵۵شماره1۹۶1
1۰تا پنجشنبه 1۶ژانویه ۲۰۲۵
ﻫﺸﺪار درﺑﺎره ﺧﻄﺮ »ﺳﺴﺘﯽ زﻣﯿﻦ« در ﻣﺎزﻧﺪران
ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﮔﺴﱰش ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ
در ا کشور حدود ۱۵درصد )معادل یکهزار و ۳۸۰ ساحل )ش ل( مازندران ،وقوع و توسعه پدیده »فرونشست در اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران ،ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﺑﻪ وﺳﻌﺖ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ =۴۱۰۰
کیلوم ( در نواحی درگیر فرونشست کشیده شدهاند. زمین« ،به عنوان فرجام این پروسه در محدودههای قی
فرودگاهها ،ایستگاههای م و و ایستگاههای راهآهن نیز ﮐﯿﻠﻮﻣﱰ ﻣﺮﺑﻊ در ﴍق اﺳﺘﺎن ﻣﺎزﻧﺪران و در ﻧﻮاﺣﯽ ﺷﻬﺮی و
به گونه قابل م حظهای در معرض خطر فرونشست قرار استان ،قابل انتظار است. اﻃﺮاف ﮔﻠﻮﮔﺎه ،ﺑﻬﺸﻬﺮ ،ﻧﮑﺎ ،ﺳﻮرک ،ﺳﺎری ،ﺟﻮﯾﺒﺎر ،ﺑﺎﺑﻠﴪ،
عضو هئیت علمی مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی ﮐﯿﺎﮐﻼ» ،ﻗﺎ ﺸﻬﺮ )ﺷﺎﻫﯽ( ،ﺑﺎﺑﻞ ،ﻓﺮﯾﺪوﻧﮑﻨﺎر ،ﻣﺤﻤﻮدآﺑﺎد و
دارند. تأکید کرده بر اساس آخرین پردازشهای انجام شده توسط
همچنین هشت فرودگاه بزرگ و متوسط شامل فرودگاه »سازمان نقشه برداری کشور« در استان مازندران ،مناطقی آﻣﻞ دﭼﺎر ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ زﻣﯿﻦ اﺳﺖ.
بینا للی تهران با بیش از ۸میلیون مسافر در سال، به وسعت تقریبی ۴۱۰۰کیلوم مربع در ق استان
فرودگاههای بینا للی اصفهان و ارومیه و نیز فرودگاههای مازندران و در نواحی شهری و اطراف گلوگاه ،بهشهر ،نکا، اﺳﺘﻔﺎده ﺑﯽروﯾﻪ از آبﻫﺎی زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ و ﺣﻔﺮ ﭼﺎهﻫﺎی=
کرمان ،گرگان و شهرکرد که از جمله فرودگاههایی هستند سورک ،ساری ،جویبار ،بابل ،کیاک ،قا شهر )شاهی(،
که در مناطق شهری قرار دارند با خطر آسیب زیرساختی از بابل ،فریدونکنار ،محمودآباد و آمل دچار فرونشست زمین ﮐﺸﺎورزی ﻏﯿﺮﻣﺠﺎز در ﮐﻨﺎر ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮات
اﻗﻠﯿﻤﯽ ﺳﺒﺐ ﮔﺴﱰش ﭘﺪﯾﺪه ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ زﻣﯿﻦ در اﯾﺮان ﺷﺪه
فرونشست روبرو هستند. است.
از سوی دیگر ۵۴ایستگاه از ۳۱۰ایستگاه راهآهن و او همچنین یک نقشه از فرونشست زمین در استان اﺳﺖ.
۲۵ایستگاه م و از ۲۱۵ایستگاه احداثشده در نواحی مازندران بر اساس دادههای سازمان نقشهبرداری کشور در
ﺑﯿﺶ از ﯾﮏ ﭼﻬﺎرم از ﺟﻤﻌﯿﺖ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﮐﺮﻣﺎن ،اﻟﱪز=،
فرونشست واقع شدهاند. سال ۱۴۰۲منت کرده است.
گزارش سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به اینکه استفاده بیرویه از آبهای زیرزمینی و حفر چاههای »ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی« ،اﺻﻔﻬﺎن و ﺗﻬﺮان در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ زﻧﺪﮔﯽ
فرونشست اثر قابل توجهی بر جمعیت ایران دارد ،تأکید کشاورزی غیرمجاز در کنار کاهش بارندگی به دلیل تغییرات ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ.
کرده حدود ۱۴میلیون نفر ،یعنی یکپنجم جمعیت فعلی اقلیمی سبب گس ش پدیده فرونشست زمین در ایران شده
ایران ،متأثر از فرونشست شدید هستند .تحلیل ریسک با از ۹ﻫﺰار و ۵۰۰ﮐﯿﻠﻮﻣﱰ ﺧﻄﻮط رﯾﻠﯽ در ﴎاﴎ=
استفاده از دادههای جمعیتی و سنجش فرونشستها نشان است.
میدهد که تقریباً ۷درصد از جمعیت ایران در مناطق گزارش سازمان حفاظت محیطزیست نشان میدهد ﮐﺸﻮر ﺣﺪود ۱۵درﺻﺪ ﻣﻌﺎدل ﯾﮑﻬﺰار و ۳۸۰ﮐﯿﻠﻮﻣﱰ در
کمخطر ۱۰ ،درصد در مناطق در خطر متوسط و یک درصد در حال حا ۲۵۶شهر از ۴۲۹شهر ایران درگیر مسئله ﻧﻮاﺣﯽ درﮔﯿﺮ ﻓﺮوﻧﺸﺴﺖ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪهاﻧﺪ.
در مناطق پرخطر ساکن هستند .استانهایی مانند کرمان، فرونشست هستند .در این میان ،هشت شهرستان
ال ز ،خراسان رضوی ،اصفهان و تهران بیش از یکچهارم شامل کرمان ،رفسنجان ،و سیرجان در استان کرمان، یک عضو هئیت علمی مرکز تحقیقات راه ،مسکن و
جمعیتشان در مناطقی زندگی میکنند که با فرونشست مرودشت در استان فارس ،نیشابور در »خراسان رضوی«، شهرسازی با هشدار درباره خطر »سستی زمین« در استان
بوئینزهرا در استان قزوین و گنبدکاووس و آقق در مازندران اع م کرده است که برداشت نامتعارف آب از
روبرو است. استان گلستان گرفتار فرونشستی به وسعت بیش از چاهها و سفرههای زیرزمینی در این استان طی سالهای
همچنین بیش از ۹۵درصد جمعیت در ساکن در مناطق یکهزار کیلوم مربع را هستند .خطوط م و ،بزرگراهها، گذشته سبب فرونشست شدید زمین به ویژه در ق این
پرخطر از نظر فرونشست در تهران ،ال ز ،فارس» ،خراسان جادههای اصلی ،خطوط راهآهن و جادههای کامیونرو
رضوی« و کرمان متمرکز هستند .در تهران ۳۵۰هزار نفر، از جمله زیرساختهایی هستند که در معرض آسیب از مازندران شده است.
در ال ز ۲۹۰هزار نفر ،در فارس ۹۱هزار نفر ،در »خراسان علی بیتاللهی عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه،
رضوی« ۸۹هزار نفر و در کرمان ۵۲هزار نفر در مناطقی فرونشست قرار دارند. مسکن و شهرسازی با انتشار مطلبی در کانال تلگرامی خود
سکونت دارند که خطر فرونشست در با ترین حد برآورد این گزارش افزوده از ۹هزار و ۵۰۰کیلوم خطوط ریلی از وضعیت بحرانی فرونشست در استان مازندران خ داده
میشود. است.
در ادامه این گزارش آمده درمجموع ۳/۵درصد از در این مطلب آمده» :فرهاد خلردی مدیر وقت مطالعات
مساحت ایران یعنی حدود ۵۶هزار کیلوم مربع با خطر پایه منابع آب کت آب منطقهای مازندران در ۲۵مرداد
فرونشست مواجه است؛ در حالی که ایران بطور میانگین ۱۴۰۳اع م کرده که در پایان تیرماه سال ۱۴۰۳سطح
۱/۸سانتیم در سال در خود فرومیرود ،بیش از سههزار آبهای زیرزمینی مازندران نسبت به پایان تیر ۳۰سال پیش،
کیلوم مربع از این زمین شاهد فرونشست بیش از ۱۰ ۹۴سانتیم پایینتر رفته است .از نظر حجم آبخوان نیز
سانتیم در سال است .این عارضه در برخی نقاط به ۳۵ کاهش ۱۶۶میلیون م مکعبی نسبت به دوره دراز مدت
سانتیم در سال نیز میرسد. رخ داده است«.
اینهمه در حالیست که آمارها و گزارشها بیانگر بدتر شدن علی بیتاللهی همچنین با نقل سخنان مهدی میرع دی
وضعیت فرونشست به دلیل کاهش بارندگیها است .احد مدیر وقت اداره حفاظت از منابع آب کت آب منطقهای
وظیفه رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی مازندران اشاره کرده که سال ۹۸از کاهش تا مرز ۱/۵۷م ی
سازمان هواشناسی کشور با تأکید بر اینکه چشمانداز خوبی سطح آبهای زیر زمینی طی ۱۵تا ۲۰سال اخیر در ق
از بارشهای فصل زمستان پیش رو ندارد ،هشدار داد که استان و ممنوعه اع م شدن دشت بهشهر-بندرگز خ داده
اگر وضع به همین شیوه پیش برود ،ایران ایط بسیار
بود.
ناخوشایندی را تجربه خواهد کرد. وی نوشته» :این سخنان در ایطی است که برداشت
احد وظیفه تأکید کرده احت ل بروز ناترازی شدید آب در یک میلیارد و ۱۴۰میلیون م مکعبی آب از چاههای استان
صورت تداوم روند بارش پاییز در ادامه سال آبی وجود دارد مازندران در سال ۱۴۰۲برای آبیاری و برداشت آب از ۷۲۰
او افزوده در استانهایی مثل تهران و »خراسان رضوی« حلقه چاه برای تأمین آب ب مردم استان ) ۸۵درصد آب
که منابع آب در آنها کفاف جمعیت را یدهد ،اگر این مورد نیاز ساکنان استان از طریق منابع آب زیرزمینی تأمین
کمبودها هم وجود داشته باشد در ادامه سال امکان تنش میشود ،م ف ۹۰درصد آب در حوزه کشاورزی و ۸درصد
برای تامین آب ب و وجود ۱۴۸هزار حلقه چاه )چاههای
آبی وجود دارد. مجوزدار و فاقد مجوز( از دیگر موارد اع می مسوو ن آب
استان مازندران است«.
او افزوده است که بر این اساس با توجه به اُفت سطح آب
زیرزمینی به ویژه در محدودههای قی استان مازندران )
بنا به تأکید مسئو ن آب استان( و آمارهای اع می و با توجه
به نوع نهشتههای آبرفتی در نوار بین کوهستان )جنوب(-
