Page 46 - (کیهان لندن - سال چهل و یکمـ شماره ۵۰۳ (دوره جديد
P. 46
صفحه4۶شماره1۹۶۹
جمعه 1۷تا پنجشنبه ۲۳اسفند 14۰۳خورشیدی
ﺗﻼش ﺑﺮای ﻫ اﭘﺮا و ﺗﺌﺎﺗﺮ در اواﯾﻞ ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ در ﺗﱪﯾﺰ
ﻧﺎزﻟﯽ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﯾﯽ ﺧﺎﺗﻢﺑﺨﺶ ﮐﺎرﮔﺮدان و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه=
و اﺳﺘﺎد و ﭘﮋوﻫﺸﮕﺮ ﺗﺌﺎﺗﺮ و اﭘﺮا» :ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﻦ
در ﻣﻮرد ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺗﺌﺎﺗﺮی و اﭘﺮاﯾﯽ در ﺗﱪﯾﺰ در اواﯾﻞ
ﻗﺮن ﺑﯿﺴﺘﻢ اﺳﺖ .ﺗﱪﯾﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮑﯽ از ﮐﺎﻧﻮنﻫﺎی اﺻﻠﯽ
ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﺟﻨﺒﺶ ﻣﴩوﻃﯿﺖ ،ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺣﻀﻮر ُﭘﺮ رﻧﮕﯽ در
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﯿﴩو اﯾﺮان داﺷﺘﻪ اﺳﺖ«.
»ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﺎ دارای ﺗﺎرﯾﺦ ﻃﻮﻻﻧﯽ در زﻣﯿﻨﻪ=
ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ و ﻣ ﻫﺎی ادﺑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در رﻣﺎﻧﺘﯿﺴﻢ اﯾﺮاﻧﯽ ﺗﺒﻠﻮر
ﺧﺎﺻﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده اﺳﺖ«.
»ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﯽ از ﭼﯿﺰی اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎی=
اﻧﺴﺎن ﺑﻮدن اﺳﺖ .ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ اﯾﺮاﻧﯽ ﻓﮑﺮ
ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﻗﻮا ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ،ﺟﺮﺋﺖ
روﯾﺎﭘﺮدازی ﺑﻪ ﺧﻮد ﻣﯽدﻫﯿﻢ ﺗﺎ راه ﺧﻮدﻣﺎن را در ﻣﺴﯿﺮ
ﺗﺎرﯾﺦ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﯿﺎﻟﭙﺮدازی در ﻣﻮرد آﯾﻨﺪه ﺑﯿﺎﺑﯿﻢ«.
ﺳﺎﻟﻦ ﺷﯿﺮوﺧﻮرﺷﯿﺪ ت ش برای موسیقی اپرا و ایشی از اوایل قرن بیستم در
ت یز عمدتا به دلیل ارتباط و رفت و آمد با نواحی قفقاز
یک ایده است و تنها وابسته به یک عن و محدود به آن موضوعهایی که زیر عنوان کلی بررسی تئاتر و اپرا در شکل گرفت .در همین ارتباط کیهان لندن با نازلی طباطبایی
نیست ،برایم تحقق مییابد .وقتی ایرانیان در جایی گرد ت یز و ایران پرداختهام عبارتند از :م و سناریوی اپرا، خاتمبخش کارگردان و نویسنده و استاد و پژوهشگر تئاتر و
میآیند ،آنجا ایران است .فکر میکنم به منظور تلفیق این فرامدرنیسم ،تبعیض علیه زنان ،سانسور ،همکاری و
افکار و احساسات ،باید به آن فعالیتهای اپرایی که روایات اپرا گفتگو کرده است.
و موسیقی ایرانی را که به تجربیات زندگی در دیاسپورا، آیندهنگری.
و نیز ک ً زندگی ایرانیان برو رزی و نیز ایرانیانی که در ﻟﻄﻔﺎً در ﻣﻮرد ﺧﻮدﺗﺎن و ﺗﺤﺼﯿﻼت و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽﺗﺎن=
ایران زندگی میکنند پیوند میدهد ،خدمت کرد و در جهت اﻧﮕﯿﺰهﻫﺎی ﺷﺨﺼﯽ ﺷ در ﭘﺮداﺧ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ=
غنیسازی آن ت ش کرد .این انگیزه من برای وع این کار ﺗﻮﺿﺢ دﻫﯿﺪ؟
ﭼﯿﺴﺖ؟ -من یک محقق ه ی در مدرسه موسیقی و ایش
تحقیقاتی است. -باید بگویم شخصیت »کار ِمن« در اپرایی به همین نام گیلدهال ،در باربیکن لندن و اولین دانشجوی دک ا هستم
از ژرژ بیزه آهنگساز فرانسوی و نویسندگان م این اپرا که موضوع پژوهشام بر م اپراها متمرکز است .ولی چون
در ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷ ﺮﮐﺰ اﺻﻠﯽ آﯾﺎ روی اﭘﺮا اﺳﺖ ﯾﺎ ﺗﺌﺎﺗﺮ؟= که ملیهک Melihacوه وی Halevyهستند ،درباره در حال گذراندن بخشی از تحصی تم نیز هستم ،آن را به
خودش میگوید» :آزاد به دنیا آمده و آزاد هم خواهد صورت نیمهوقت انجام میدهم .همزمان ،استاد نویسندگی
-تئاتر یک رشته ه ی است که در زندگی من حضور مرد «.این شعار بسیار مورد ع قه من است و سعی می دراماتیک در اپرا در مقطع کارشناسی ارشد در گیلدهال
همیشگی و ثابت داشته .در حال حا هم من درگیر یک کنم جریانهایی را که درایران به این شعار عمل کردهاند هستم .این رشتهای به مدیریت جولیان فیلیپس آهنگساز
بشناسم .یادآوری کنم که این اپرا با خوانندگی پری ر به و استفان پلیس نویسنده است .تدریس من بطور مساوی
کار ایشی به انگلیسی در تئاتر سلطنتی هستم. وسیله سازمان ملی اپرای ایران از ۱۶تا ۱۸ژوئن ۱۹۷۸در
ایشنامه من Medea on the Micتوسط A Play، Pieو متمرکز است بر انجام رینهای عملی و نیز به کار بس
Pintدر گ سکو تهیه شده و فیلیپ هاوارد آن را کارگردانی تا ر رودکی تهران روی صحنه رفت. اصول ایشنویسی به عنوان یک شیوه ه ی .همچنین در
کرده است .به عنوان یک مجری ،کارنامه من شامل خواندن دوره ده ساله شکوفایی اپرا در ایران که حدوداً در برگیرنده حال نوش یک اپرای »کار ِمن« جدید هستم که قرار است
م های نسیم سلی نپور در حاشیه جشنواره ادینبورگ ۱۳۴۶خورشیدی تا قبل از انق ب ۵۷است ،نتیجه ت شهای در آینده اتفاق بیافتد .در این اپرا ،سازمان اپرای ایران که
است .آخرین کار من به عنوان کارگردان ،تفسیری مجدد گروه اپرای تا ر رودکی و زح ت چهرههایی مانند منیره محل آن نقش مهمی در تصویرسازی اپرایم دارد دوباره زنده
از ایش » پست« شکسپیر در مدرسه مرکزی سلطنتی گفتار وکیلی است .در عین حال قبل از آن این دوره شکوفایی هم میشود .من بر یک دوراهی هستم که آیا محل وقوع
ت شهایی مانند روی صحنه بردن اپرت »رستاخیز شهریاران رویدادهای »کارمن« جدید را در ت یز بگذارم یا در تهران،
و درام بود. ایران« اثر میرزاده عشقی و نیز ت شهایی مختلف در ت یز یعنی در محل تئاتر تخریب شده شیروخورشید معروف به
در مورد اپرا بگویم که ساخ اپرا و ودن و اجرای شعر صورت گرفته بود که تا حدی در شکوفایی اپرا در دههای که
به عنوان فرمهای بیان ه ی مرا قادر ساخته که در مورد ارگ.
آیندهای متنوع و متک رویاپردازیهای بیپروا داشته باشم. گفتم نقش داشته است.
فرهنگ ایرانی ما دارای تاریخ طو نی در زمینه موسیقی و ع وه براین ،با توجه به پیوندهای زبانی و فرهنگیام ﻣﺤﺘﻮای ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷ ﭼﯿﺴﺖ؟=
م های ادبی است که در رمانتیسم ایرانی تبلور خاصی پیدا با ت یز ،چون زاده آنجا هستم ،انگیزهای مضاعف برای
کرده است .باید اضافه کنم که مطالعاتام مرا به این نتیجه پرداخ به تحقیق در مورد انواع فعالیتهای تئاتری و -باید اول بگویم که من مورخ نیستم بلکه تاریخ بیش
رسانده که بیان اپرایی در ایران به یک معنا حتی زودتر از اپرایی درت یز در اوایل قرن بیستم تا زمان نزدیک به زمان برایم بس تغذیه نوشتهها و سوخت رویاپردازیهای جدید
شکوفایی اپرا در ایتالیا روی داده است. حا داشته و دارم. و بیپروا برای زندگی انسانی در جامعهای متنوع و متک
اپرا از اجزای موسیقایی و دراماتیک بهم پیوسته تشکیل ولی در عین حال یک ایرانی هستم و دغدغه ایران و است .در این نوع جامعه به تخیل ه ی به اندازه نیازهای
شده که توجه مرا بسیار زیاد جلب میکند .ترجیح من برای پی فت فرهنگی آن را نیز دارم؛ به حقوق ب ،آزادی
پرداخ به تحقیق در مورد اپرا ،بهخصوص در زمینه نقش آموزش و پرورش ،آزادی ه و آزادی بیان اعتقاد راسخ اساسی انسان ارزش داده میشود.
نویسندگان م اپرا ،به دلیل اتکای زیاد اپرا به فعالیت دارم .وقتی با یک ایرانی در ایران و یا در کشوری دیگر بخشی از تحقیق من در مورد فعالیتهای تئاتری و اپرایی
اس و بهخصوص اس ویدیویی دارم ،این فکر که ایران در ت یز در اوایل قرن بیستم است .ت یز به عنوان یکی از
گروهی و مشارکتی است. کانونهای اصلی پیدایش جنبش م وطیت ،همیشه حضور
پُر رنگی در فرهنگ پی و ایران داشته است .مجاورت با
روسیه وبخشهای م قی فرهنگی و ه ی آن جامعه و از
طریق روسیه ارتباط با اروپا ،باعث شده که ت یز در اغلب
موارد چند قدم جلوتر از سایر نقاط ایران حرکت کند.
