مجلس نمایندگان آمریکا٬ سرانجام رای ممنوعیت خرید آب سنگین از ایران را صادر کردند. به گزارش ای بی سی نیوز٬ این رایگیری که شب گذشته درباره اصلاحیه لایحه بودجه وزارت انرژی صورت گرفت٬ با ۲۵۱ رای موافق و ۱۶۸رای مخالف تصویب شد. این درحالیست که اصلاحیه مشابه در اوایل امسال نتوانسته بود در سنای آمریکا به تصویب برسد چرا که دموکراتها با آن مخالفت کردند.
دولت باراک اوباما٬ ماه گذشته توافقی به ارزش ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار دلار را برای خرید ۳۲ آب سنگین از ایران تکمیل کرد. البته پیشبینی میشود٬ این اصلاحیه نمیتواند روی این معامله تاثیر بگذارد٬ ولی مانع از خرید آب سنگین در سال آینده می شود. با این حال، کاخ سفید قول داده است این ممنوعیت را وتو کند.
به گزارش این خبرگزاری٬ فروش آب سنگین به ایران در راستای تعهد آمریکا به مفاد توافق برجام خواهد بود٬ که بر اساس آن، ایران موافقت کرد در ازای برخورداری از میلیاردها دلار کاهش تحریم ها٬ برنامه هسته ای خود را محدود کند.
بر اساس برجام، ایران متعهد شده که ذخایر آب سنگینش را تا حد زیادی کاهش دهد و بیشتر آن را به خارج از کشور منتقل کند٬ این در حالیست که آمریکا ماه گذشته اعلام کرده بود که مایل به خرید بخشی از آب سنگین ایران است ولی کاتن و سایر جمهوریخواهان امیدوارند تا در آینده مانع از تحقق این معامله شوند.
به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال٬ چندی پیش٬ کوین مک کارتی رهبر اکثریت جمهوریخواهان در مجلس نمایندگان آمریکا با انتقاد از خرید آب سنگین از ایران گفت: «در توافق برجام ذکر نشده است که آمریکا از ایران آب سنگین خریداری کند و بابت آن ۸ میلیون دلار پول بدهد».
همچنین به گزارش کیهان لندن٬ عباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امورخارجه در این باره اعلام کرده بود: «آمریکا مشتری اول خرید آب سنگین بوده و روسها به همراه برخى دیگر از کشورهای عضو گروه پنج بعلاوه یک نیز خواهان مذاکره با ایران در این زمینه هستند».
به گفته وى٬ ایران تا کنون نزدیک به ٢٠٠تن آب سنگین تولید کرده است؛ در حالی که در برجام ١٣٠ تن برای راکتور آب سنگین جدید اراک پیشبینى شده بود.
آب سنگین که از یک ایزوتوپ هیدروژن تشکیل می شود، عنصری مهم برای نوعی از رآکتور هسته ای است و کاربردهای تحقیقاتی و پزشکی دارد ولی از آن می توان برای تولید پلوتونیوم با درجه تسلیحاتی نیز استفاده کرد.
بر اساس توافق هستهای، ایران اجازه دارد از آب سنگین در رآکتور هستهای تعدیل شدهاش در اراک استفاده کند.
درعین حال ، ایران باید تولید اضافه آب سنگین و اورانیوم غنی شده را در بازارهای بینالمللی بفروشد در حالی که اکنون آمریکا قصدی برای خرید مجدد آب سنگین از ایران را ندارد.
این همه در حالیست که به نظر کارشناسان این خرید آمریکا تنها «تشریفاتی» و «نمادین» بوده است. کیهان لندن پیش از این در گزارشی نوشت، «پیش از اعلام آمادگی آمریکا برای خرید تشریفاتی آب سنگین ایران، جمهوری اسلامی مدعی بود که به یک «صادرکننده مشتقات اتمی تبدیل شده است»، در حالی که بجز آمریکا، که در نتیجه یک تصمیم سیاسی و نه تجاری، با وساطت یمن به پرداخت ۸ میلیون دلار بهای اسمی آب سنگین تحویلی رضایت داد، هیچ خریدار دیگری (حتی هند، روسیه و چین) کمترین تمایلی برای پرداخت پول در قبال دریافت آب سنگین ایران نشان نداد.»
به نوشتهی کیهان لندن، «در صورتی که آمریکا برای آب سنگین ایران وجهی پرداخت نمیکرد، به دلیل بدون مشتری ماندن محصول یاد شده، جمهوری اسلامی ناگزیر بود در اجرای «برجام» آب سنگینی را که در اختیار خود دارد با نظارت بینالمللی به دریا بریزد. آمریکا امیدوار است با این اقدام نمادین، شاید در آینده خریدار دیگری برای محصول کارخانه آب سنگین اراک یافته شود.»