روزانه در تهران سه تا چهار نوزاد مبتلا به اعتیاد به دنیا میآید؛ واقعیتی تکان دهنده که با خبر مرگ «رویا»ی چهار ماهه مبتلا به اعتیاد در رسانههای ایران منتشر شد.اغلب نوزادان معتاد از مادران معتاد و کارتنخوابها به دنیا میآیند؛ مادرانی که در معرض خشونتهای جنسی، تنفروشی و بارداریهای ناخواسته قرار دارند. این زنان که خود به گونهای دیگر، قربانی خشونت های جامعه هستند٬ اعتیادشان را به نوزاد منتقل میکنند.
رویا٬ نوزاد چهارماههای بود که چند روز پیش توسط مادر و پدر معتادش داخل بیمارستانی در ورامین رها شد. این نوزاد چهارماهه به دلیل ازدیاد مواد مخدر در بدن و سوء تغذیه جان خود را از دست داد. از او به عنوان کودک بینام و نشانی یاد میشود که ناخواسته قربانی اعتیاد شد.
رویا اولین نوزادی نیست که از مادری معتاد به دنیا آمده و آخرین نوزاد هم نخواهد بود. نوزادهایی که در خرابههای شهرها به دنیا میآیند و از همان لحظه اول که پا به دنیا میگذارند اعتیاد در خونشان جاری است؛ نوزادهایی که اگر فروخته نشوند و بر اثر سوء تغذیه و دلایل دیگر نمیرند٬ یا سر از بهزیستی در میآورند یا سرنوشتی مشابه مادرانشان خواهند داشت.
به گزارش ایسنا٬ سارا رضایی، مسوول کمیته پیگیری درمان جمعیت امام علی با اشاره به ساختار فقر و حاشیهنشینی در مناطق آسیبدیده٬ گفت: «ساختار فقر و حاشیهنشینی در مناطق آسیب دیده جامعه و معضل فراگیر اعتیاد که مانند یک طاعون و بیماری در سراسر ایران فراگیر شده و هیچگونه برنامهای برای پیشگیری از این معضل در این مناطق مشاهده نمیشود و اصلیترین قربانیان این معضل کودکان هستند».
وی افزود: «اورژانس اجتماعی به دلایلی از جمله کمبود بودجه، کیفیت پایین خدمات و عدم دلسوزی و پیگیری صحیح، نقطه اتکایی برای نجات نوزادان و کودکان در معرض آسیب نیست؛ همچنین در بیمارستانها تا زمانی که کودک به مرحله اوردوز نرسد هیچ اقدامی برای ترک اعتیاد انجام نمیدهند و در نظام پزشکی ایران نیز هیچ سازوکاری برای ترک اعتیاد کودکانی که تست اعتیاد آنها مثبت است، وجود ندارد.»
به گزارش روزنامه آرمان٬ بر اساس آمارهای رسمی سال گذشته فقط ۱۰۰ نوزاد معتاد برای درمان و نگهداری به سازمان بهزیستی سپرده شدند.
مسعود حاجی رسولی، پژوهشگر حوزه اعتیاد نیز در این زمینه خبر داد: «طبق آمارهای رسمی، حدود ۱۵ هزار معتاد کارتنخواب و بیخانمان در تهران و حومه آن زندگی میکنند که حدود یک سوم آنان را زنان تشکیل میدهند؛ در خوشبینانهترین حالت اگر فقط ۱۰ درصد از این پنج هزار زن کارتنخواب در سن باروری باشند و باز هم اگر در خوشبینانهترین حالت، فرض کنیم که فقط ۱۰۰ نفر از آنها حامله باشند، در نتیجه در همین لحظه حداقل ۱۰۰ نوزاد معتاد در تهران در حال تولد است».
وی اشاره کرد: «متاسفانه الان خیلی از نوزادان معتاد با قیمتهایی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان بین متکدیان خرید و فروش میشوند و این نوزادان معتاد را میتوان به راحتی در کنار چهارراهها و خیابانها و در بغل زنان کارتنخواب مشاهده کرد.»
حاجی رسولی به عنوان نشانهای از معتاد بودن این نوزادان میگوید: «اغلب این نوزادان معتاد در بیشتر اوقات شبانه روز خواب هستند».
بسیاری از این نوزادان معتاد، علاوه بر اینکه از مادر معتاد به دنیا میآیند، بعد از تولد نیز به طور مداوم در معرض دود مواد مخدر اطرافیان هستند و از سوء تغذیه شدید نیز رنج میبرند. در بسیاری از اوقات هم برای آرام نگه داشتن این نوزادان معتاد و خمار، مواد مخدر را به نوزاد میخورانند و یا او را در معرض دود مستقیم مواد مخدر قرار میدهند تا در بیشتر اوقات شبانه روز در خواب باشد.
به گفته این پژوهشگر حوزه اعتیاد٬ ناآگاهی و فقر نیر مزید بر علت میشود چرا که علم به درجهای رسیده است که میتوان فرزندی سالم از مادران مبتلا به ایدز به دنیا آورد، اما معمولا به دلیل ناآگاهی مادران اغلب جان بچهها به خطر میافتد٬ به طور مثال کافی است مادر معتاد و مبتلا به ایدز، شیرش را به نوزاد معتادش بدهد، آن وقت بیماری ایدز هم به مشکلات اعتیاد نوزاد اضافه میشود.