در ماههای پیش از انتخاب ریاست جمهوری در ایران به نامزدهای احراز این سمت معمولا فرصت میدهند تقریبا آزادانه شبیه افراد فهمیده و متمدن حرف بزنند و انتقاد کنند. اما در پایان این مهلت کوتاه و تعیین رئیس جمهوری اوضاع به شرایط غمانگیز گذشته بازمیگردد.
در انتخابات چهار سال پیش هم حسن روحانی خیلی محکم از لزوم تغییر فضای دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و باز گذاشتن روزنهای برای تنفس سیاسی دانشجویان صحبت کرد و اینکه محیط دانشگاه باید امن باشد نه امنیتی و قولهایی برای مبارزه با سرکوب و خفقان.
شکی نیست که روحانی و محمد خاتمی و رفسنجانی واقعا دوست داشتند تا حدی به این گونه وعدههای خود عمل کنند اما سیاستهای کلی یا به قول خودشان کلان رژیم جمهوری اسلامی مانند دیگر حکومتهای دیکتاتوری و یک نفره که تاریخ شاهد زوال بیشتر آنها بوده است جا برای عملی کردن اینگونه ژستهای آزادیخواهانه ندارد.
همانطور که دادستان دادگاه ویژه روحانیت به حجت الاسلام نوری وزیر سابق کشور گفت: «در صورت تکرار شعارهای آزادیخواهانه و برقراری دمکراسی حوادثی اتفاق خواهد افتاد که حضرت حجت الاسلام نه تومانی و نه من و به همین دلیل هم پس از انتخابات چهار سال پیش و انتخاب روحانی به عنوان رئیس جمهور هرگاه او شعارهای آزادیخواهانه سر میداد ساعتی بعد رهبر رژیم او را سر جایش مینشاند و میگفت بهتر است آقای رئیس جمهوری پا در کفش سازمانهای انتظامی و امنیتی نکند و آرامش دانشگاهها و همینطور مملکت را به هم نریزد که البته منظور رهبر حکومت این بود که در مورد آزادی و دمکراسی قولهای دل خوش کن که عملی نباشد به مردم ندهید.»
کامران دانشجو وزیر علوم احمدینژاد که هنگام برگزاری انتخابات هشت سال پیش معاون وزارت کشور و مسئول انتخابات بود بعد از روی کار آمدن احمدینژاد وزیر علوم شد و مزد خوش خدمتیهای خود را از وی دریافت کرد.
او در سالهایی که در لندن تحصیل میکرد کنار دخترها سر کلاس مینشست و در ساعات فراغت در محیط دانشگاه با آنها روابط گرمی هم داشته است، اما بلافاصله پس از وزیر شدن بر جداسازی دانشجویان دختر و پسر اصرار میورزید و برای خوش خدمتی به خامنهای صحبت از تغییر متون کتابهای علوم انسانی در دانشگاهها میکرد که به گفته رهبر رژیم باعث تشکیک اعتقادات دینی دانشجویان میشود.
و حالا اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری که در سالهای پیش از انقلاب مثل دیگر مقامات کنونی در دانشگاهها کنار دخترها سر کلاس در کتابخانه و سلف سرویس و محوطه دانشگاه حرف میزدند و خوش و بش میکردند میگوید به دلیل نبودن امکان معاشرت و گفتگو میان جوانان بیشتر ازدواجها در ایران منجر به طلاق میشود پس بهتر است دانشجویان دختر و پسر را در معاشرت با یکدیگر آزاد بگذاریم، که از یکدیگر شناخت بیشتری پیدا کنند.
آقای جهانگیری در مصاحبههای انتخاباتی خود در پاسخ به سوالی در مورد اینکه برنامه شما برای کاهش طلاق در ایران چیست تأکید کرده این روزها میلیونها جوان در کشور در شرایط ازدواج هستند ضمن اینکه فضای جامعه با گذشتهها خیلی فرق کرده و راهحل این مشکل هم این است که جوانها در جایی مثل محیط دانشگاه با یکدیگر آشنا شوند و اگر زنان و مردان در محیط تحصیل و کار با هم تماس نداشته باشند در کجا میتوانند همنشینی و گفتگو داشته باشند.
نامزد ریاست جمهوری ادامه داده وقتی دختران و پسران جوان در خیابان با هم صحبت میکنند به آنها اخطار میدهند یا دستگیرشان میکنند که چرا با هم حرف میزنید. او از مسئولان امنیتی و انتظامی خواسته بیجهت مزاحم دختران و پسران جوان نشوند.
جهانگیری چند روز پیش گفت: «عدهای را به خیابان میفرستیم که تا اگر یک تار موی خانمی از روسری بیرون آمده باشد بازداشتش کنند.»
به هر روی به نظر میرسد تا روز برگزاری انتخابات به نامزدها اجازه داده شده در صحبتهای انتخاباتی خود از خطوط قرمز و سیاستهای کلان حکومت عبور کنند اما اینکه بعد از انتخابات، رئیس جمهوری منتخب همچنان میتواند از معافیت مالیاتی تشکیلات آستان قدس رضوی، موشک پرانی سپاه، گندهگوییهای رئیس و سخنگوی قوه قضائیه و مخالفان برجام و بگیر و ببندهای بخش امنیتی سپاه و دخالت آن در امور اقتصادی و پیامدهای مخرب حمله به سفارت عربستان مانند این روزها انتقاد کند باید منتظر ماند و دید.