(+عکس) نمایشگاهی از عکس‌های سرگی پونومارف، عکاس- خبرنگار بنام روس، در موزه سلطنتی جنگ در لندن، برقرار است.
این نمایشگاه بخشی از برنامه کلی‌تر «سوریه: بررسی یک مناقشه» در این موزه را تشکیل می‌دهد که در پی ارتقای دانش عمومی درباره این مناقشه پیچیده است و تا سوم سپتامبر ۲۰۱۷ ادامه خواهد داشت.
این فرصت خوبی برای کسانی است که خواهان کسب دانش و گره‌گشایی از وضعیت بغرنج موجود در سوریه هستند. وضعیتی که در آن این کشور محل برخورد خونین نیروهای داخلی و نیز به مرکز دخالت قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی تبدیل شده است.
عکس‌های این نمایشگاه گذشته از نمایش تراژدی انسانی در سوریه و تاثیر کوبنده آنها بر ذهن بیننده، از این نظر نیز اهمیت دارند که توسط یک عکاس روس تهیه شده که دولت وی پشت و پناه رژیم بشار اسد است.
این نخستین نمایشگاه سرگی پونومارف، عکاس مستند روسی و برنده جوایز بین المللی، در بریتانیاست که در آن پیش از ۶۰ اثر رنگی و فراموش نشدنی از دو مجموعه اخیرش به نمایش گذاشته شده است. پونومارف برای اولین بار در سال ۲۰۰۹ به عنوان توریست از سوریه دیدن کرد.
سرگی پونومارف، متولد ۱۹۸۰ است و در مسکو زندگی می‌کند. پونومارف که از جوانی به روزنامه‌نگاری کشیده شد، بر این باور است که زبان تصویری عکاسی امکاناتی بیش از زبان نوشتاری برای داستان‌گویی فراهم می‌کند. او پس از مدتی کار برای آسوشیتدپرس، حرفه آزاد بین‌المللی خود را از ۲۰۱۲ آغاز کرده است. وی جوایز بین‌المللی متعددی، از آن جمله، جایزه عکس مطبوعات جهانی در ۲۰۱۷ و جایزه پولیتزر و جایزه طلایی رابرت کاپا را دریافت کرده است.
این نمایشگاه از دو مجموعه عکس‌های تحسین شده و جایزه دریافت کرده او تشکیل شده. عکس‌های پونومارف که با حداقل وسایل خلق شده‌اند به پیامدهای انسانی این جنگ خونین اولویت می‌دهند.
سوریه اسد
مجموعه اول «سوریه اسد» نام دارد که نگاهی است کم نظیر به زندگی روزمره در مناطق تحت کنترل نیروهای دولتی سوریه. «سوریه اسد» در پی آن است که تصویری واقع‌گرایانه از زندگی مردم در این مناطق ارائه دهد. به دلیل تبلیغات دولت سوریه و محدودیت‌های موجود در برابر گزارش آزاد، کمتر درباره واقعیت‌های سوریه اطلاعاتی وجود دارد. اما سرگی پونومارف از معدود عکاسانی است که در فاصله بین ۲۰۱۳ تا ۲۱۰۴ توانسته است به این مناطق دسترسی داشته باشد.
سرگی پونومارف می‌گوید: «مقامات دولتی اصرار دارند که با پایان جنگ، صلح و صفا برقرار خواهد شد و همه با آرامش در کنار هم زندگی خواهند کرد. بسیاری هم در دو سوی مناقشه با شور و شوق در آرزوی چنین روزی هستند. اما هنوز به شکایت‌های ناشی از سرکوب و فساد و نابرابری، که اعتراض‌های ۲۰۱۱ را دامن زدند، به طور جدی پرداخته نشده است؛ به نارضایتی‌های بیشتر نمایان شده در جریان جنگ که تاکنون منجر به کشته شدن حدود ۵۰۰ هزار نفر شده پرداخته نشده است؛ و بالاخره به شکاف‌های سیاسی و فرقه‌ای، که در جریان جنگ تعمیق نیز یافته‌اند و هر خانواده‌ای را با تعدادی کشته، زخمی، دستگیر شده و یا گروگان روبرو ساخته، پرداخته نشده است.»
سرگی پونومارف ترجیح می‌دهد به جای پرداختن به خط مقدم جبهه، بر پیامدهای ناگوار و فجیع انسانی این مناقشه تمرکز و آن را نشان دهد. ولی خشونت، چه به‌صورت بالقوه و چه بالفعل، هیچ‌وقت از نگاه او به رویدادهای سوریه دور نمی‌ماند. عکس‌های او جنگ میان نیروهای دولتی و نیروهای اپوزیسیون در دمشق و حمص و همچنین تجاوز داعش به شهرهای پالمیرا و تدمر را نشان می‌دهند.
هجرت بزرگ
«هجرت بزرگ»، نام مجموعه دوم است که حکایت عزم، استقامت و رنج مردان، زنان و کودکان سوری و مردم دیگر کشورهاست که در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به دنبال پناهجویی در اروپا و دستیابی به زندگی بهتر بوده‌اند.
سرگی پونومارف می‌گوید: «لحظات بسیار سختی بود. کودکان می‌خواستند بخوابند و چیزی بخورند و یا به توالت بروند. زنان بارهای سنگین حمل می‌کردند و گیج بودند. مردان از سفر، فشار و بلاتکلیفی کاملا خسته و کوفته شده بودند.»
اروپا در سال ۲۰۱۵ تلاش کرد از عهده هجوم بی‌سابقه مهاجران از خاورمیانه، آفریقا و آسیا برآید. پناهجویان سوری که با قایق از ترکیه وارد یونان شدند بزرگ‌ترین گروه مهاجران را تشکیل می‌دادند. بیشتر آنها مایل بودند در کشورهای مرفه اروپا، مانند آلمان، مستقر شوند. ولی قوانین اتحادیه اروپا آنان را مجبور می‌ساخت در یونان، که خود گرفتار بحران جدی اقتصادی بود، تقاضای پناهندگی کنند.
اکثر این پناهندگان و مهاجران که با استیصالی رو به افزایش توسط قاچاقچیان انسان به اروپا آورده شده بودند، تلاش کردند به کشور مورد نظر خود برسند. این سیل مهاجران و پناهجویان به همراه موجی از معضلات اخلاقی، اقتصادی و سیاسی و لجستیک باعث افزایش تلاش‌های رهبران اروپا برای حل این بحران شد.
اسد آویزان شده از ساختمانی مخروبه در حمص
پوستر تبلیغاتی کارزار ریاست جمهوری بشار اسد از ساختمانِ ویرانه‌ای در منطقه خلیدیه شهر حمص، بلافاصله پس از باز پس گرفتن شهر توسط نیروهای دولتی آویزان شده است.
این ساختمان یک مرکز خرید بوده که کمی قبل از شروع جنگ کارهای ساختمانی آن پایان یافته بود ولی با شروع جنگ هیچ‌وقت آغاز به کار نکرد. این عکس به صورت بسیار چشمگیری حاوی طنزی بی‌نهایت گزنده و تلخ است.
رژیم اسد در حال حاضر با حمایت روسیه، ایران و حزب‌الله لبنان هر روز موفقیت‌های نظامی بیشتری کسب می‌کند ولی بر کشوری تسلط می‌یابد که جز مخروبه‌ای از آن باقی نمانده است.
