فیروزه رمضان‌زاده- در سال ۱۳۹۳ بود که محمد حاجی آقاجانی، معاون درمان وزارت بهداشت، از ارائه تسهیلات برای همراهان بیمار در رابطه با اجرای طرح تحول نظام سلامت خبر داد تا خانواده‌های بیمارانی که برای درمان از شهرها و روستاهای کوچک به تهران و دیگر کلان‌شه‌ها می‌روند مجبور به ماندن در حیاط بیمارستان‌ها و پیاده‌روهای شهرها نشوند.
معاون درمان وزارت بهداشت حتی بر این نکته هم تاکید کرد که ملزومات برای همراه بیمار از جمله وسایل شخصی (دمپایی، لباس مناسب، لیوان، بشقاب) میز کنار مبلی، پذیرایی میان‌وعده و فضا برای استراحت مادران ارائه می‌شود.
حالا سه سال از وعده ساماندهی همراهان بیماران می‌گذرد اما همچنان محوطه‌های باز بیمارستان‌های دولتی تهران و دیگر کلان‌شهرهای ایران پر است از زنان و مردانی که برای ماندن در کنار بیمارشان، ناچار هستند روزها وشب‌ها را در حیاط بیمارستان، درون چادرهای مسافرتی یا اتومبیل‌های خود سپری کنند.
ارائه تسهیلات برای همراهان بیمار در جهت اجرای طرح تحول نظام سلامت زمانی بخشی از دغدغه‌های مسوولان وزارت بهداشت بود اما بی تفاوتی آنها تا آنجا پیش رفت که سخنگوی این وزارتخانه در مورد اسکان همراهان بیماران اعلام کرده است: «با اینکه احداث همراه‌سراها وظیفه وزارت بهداشت نیست اما این وزارتخانه در این خصوص با کمک خیریه‌ها و شهرداری اقدامات در خور توجهی انجام داده است.»
یکی از پرستاران بیمارستان کودکان بلوار کشاور تهران در مورد وضعیت همراهان بیماران در این بیمارستان به کیهان لندن می‌گوید: « در ورودی جنوبی بیمارستان خانواده‌هایی را می‌بینید که که کودک بیمار دارند و اغلب آنها از شهرستان به تهران آمده‌اند. آنها به خاطر اینکه توان پرداخت هزینه هتل و یا مسافرخانه را ندارند در کنار خیابان و در پیاده‌روهای نزدیک بیمارستان می‌خوابند، بدون کمترین امکانات.»
او در ادامه توضیح می‌دهد: «من اغلب شاهد بوده‌ام که آنها به جای وعده‌های غذایی، بیسکویت می‌خورند. در این روزهای پاییزی که هوا در حال سرد شدن است بسیاری از خانواده‌های همراه بیمار، برای خوابیدن حتی چادر مسافرتی هم ندارند و فقط با پتو و روانداز اغلب بین ۳۰ تا ۴۵ روز را در پیاده‌روهای نزدیک بیمارستان‌ها سپری می‌کنند.»
او اضافه می‌کند: «این خانواده‌ها بارها از پزشکان و پرستاران بیمارستان خواسته‌اند تا برای اسکان آنها کاری بکنند ولی متاسفانه کاری از دست ما برنمی‌آید. من بارها گریه مادران و بغض پدران روستایی آبروداری را دیده‌ام که هر کدام در شهر یا روستای خود صاحب خانه و زندگی هستند اما به خاطر مخارج کمرشکن درمان فرزندان‌شان قادر به پرداخت کرایه مسافرخانه نیستند.»
این پرستار در ادامه به «همراه‌سرا»، محلی برای اسکان موقت همراهان بیماران اشاره می‌کند که به صورت محدود از سوی شهرداری تهران ایجاد شده است: «من هر بار که به خانواده جدیدی در پیاده‌رو نزدیک بیمارستان کودکان برخورد می‌کنم به آنها در مورد همراه‌سرا اطلاعات می‌دهم تا آنها مجبور به خوابیدن در گوشه خیابان یا داخل ماشین‌های شخصی‌شان نباشند اما اغلب این افراد از وجود جایی به نام همراه‌سرا بی خبر هستند.»
او با کمک و همراهی مددکاری بیمارستان «امام خمینی» تا به حال برای تعدادی از زنان و کودکان همراه بیمار در همراه‌سرای شهرداری در نزدیک این بیمارستان اتاق گرفته است.
وی با اشاره به اینکه هر خانواده بیشتر از یک هفته نمی‌تواند در این همراه‌سراها اسکان داشته باشد توضیح می‌دهد: «اغلب مادران، کودکان و زنان تنها اجازه اسکان در این همراه‌سراها را دارند. ازطرفی شب‌ها این همراه‌سراها انقدر شلوغ می‌شود که به سختی می‌توان یک اتاق خالی پیدا کرد.»
به گفته این پرستار، این اقامتگاه‌ها دارای دو سالن جداگانه مردانه و زنانه هستند که به جز کولر و بخاری هیچ امکان دیگری ندارند و همراهان می‌بایست برای خوابیدن با خود بالش و پتو داشته باشند.
پرستار بیمارستان کودکان در ادامه از شرایط دشوار خانواده‌ها در حیاط این بیمارستان و سایر بیمارستان‌های بزرگ تهران نظیر «شریعتی»، «امام خمینی»، مرکز طبی کودکان، بیمارستان بوعلی، بیمارستان کودکان «علی اصغر»، مرکز قلب تهران و بیمارستان‌های سایر کلان‌شهرهای ایران می‌گوید: «در برخی از بیمارستان‌های بزرگ تهران و شهرهای بزرگ دیده شده که حتی اجازه چادر زدن در حیاط بیمارستان را هم به همراهان نمی‌دهند.»
وی به بی برنامگی و ارائه نکردن خدمات به همراهان بیماران در بیمارستان‌های سایر شهرهای ایران اشاره می‌کند: «سال‌هاست که صندلی‌های بیمارستان‌ها، خیابان‌ها و پیاده‌روها و فضاهای سبز اطراف بیمارستان‌های شیراز، مشهد، اصفهان و سایر شهرهای بزرگ، محل اسکان اقشار کم درآمدی است که از نقاط مختلف به این بیمارستان‌ها آمده‌اند.»
پرستار بیمارستان کودکان بلوار کشاورز تهران در ادامه به کیهان لندن می‌گوید: «این شرایط را به بداخلاقی‌ها و برخوردهای بد برخی از کارکنان بیمارستان‌ها در تهران و شهرستان‌ها اضافه کنید که اغلب همراهان سرگردان و آواره‌ای که در گوشه و کنار یک بیمارستان مشغول به استراحت هستند را با خشونت بیرون می‌کنند. بخش خدمات بیمارستان‌ها هم برای جلوگیری از نشستن همراهان بیماران در محوطه فضای سبز بیمارستان‌ها به جای روزی یک بار، اغلب چند بار این فضاها را آب‌پاشی می‌کنند تا کسی در این فضاها استراحت نکند.»
با وجود اینکه مسوولان وزارت بهداشت در ایران بارها از توسعه توریسم درمانی خبر داده‌اند اما با وجود خیل عظیم بیماران ارجاع شده از شهرهای کوچک به قطب‌های بزرگ درمانی، فقط به تاسیس چند مرکز اقامتی محدود در چند کلان‌شهر کفایت کرده‌اند در شرایطی که اغلب همراهان بیماران از وجود این مراکز بی خبر هستند آنها هم که از وجود این مراکز خبردارند علاقمند به استفاده از این همراه‌سراها نیستند چراکه ناچارند از هفت خوان نامه مراتب اداری بگذرند.
