بر اساس آخرین آمار مرکز آمار ایران توزیع نسبی برآورد جمعیت بیکار ۱۰ ساله و بیشتر، بر حسب جنس و مدت بیکاری، نشان میدهد که در سال ۹۵ حدود ۳۳٫۷ درصد بیکاران ۱۹ ماه و بیشتر بیکار بودهاند.
طولانیشدن مدت بیکاری با عنوان شاخص «بیکاری بلندمدت» شناخته میشود و این شاخص برای بیکارانی که قبلا شاغل بودهاند اثرات مخرب بیشتری دارد، علاوه بر این در کشورهای پیشرفته بیکاری بلندمدت میتواند هزینههای سنگینی را به دولت جهت تأمین هزینههای بیمه بیکاری تحمیل کند اما در ایران که بیمه بیکاری به صورت فراگیر وجود ندارد و بیشتر جنبه نمایشی دارد دولت از وجود این تعداد افراد دارای بیکاری بلندمدت متضرر نخواهد شد.
از سوی دیگر جمعیت افرادی که در هفته کمتر از ساعت معمول کار میکنند با رشد حدود ۱۸۵ هزار نفری به ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نفر افزایش یافته است.
افراد دارای اشتغال ناقص شامل شاغلانی میشود که به دلایلی، کمتر از ۴۴ ساعت در هفته کار میکنند و تمایل به انجام کار اضافی تا سقف میزان معمول یعنی ۴۴ ساعت در هفته دارند؛ دلایل بروز اشتغال ناقص میتواند پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر، قرار داشتن در فصل غیر کاری و دلایل اقتصادی نظیر رکود کاری باشد.
جمعیت غالب افراد دارای اشتغال ناقص را گروه مردان تشکیل میدهد بهطوری که بیش از ۲ میلیون و ۱۴۳ هزار نفر از مردان کمتر از ساعت معمول در هفته کار میکنند؛ ضمن اینکه سهم زنان از اشتغال ناقص ۱۹۱ هزار و ۸۹۵ نفر است.
بررسی این آمار در گروههای سنی مختلف نیز حاکی از آن است که دو میلیون و ۳۳۲ هزار و ۴۷۰ نفر از جمعیت دارای اشتغال ناقص در سن ۱۵ سال و بیشتر قرار دارند که از این میزان ۳۹۲ هزار و ۴۶۸ نفر در گروه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال و یک میلیون و ۶۷۷ هزار و ۵۳۰ نفر نیز در گروه سنی ۳۰ ساله به بالا هستند.
این آمار در حالی منتشر شده که بسیاری از شاغلان در ایران نیز از وضعیت کاری خود راضی نیستند؛ برخی مجبور میشوند با حقوقی کمتر از حقوق معمول استخدام شده و یا به مشاغل بی ارتباط با تحصیلات و مهارتهای خود روی بیاورند و برخی هم بر خلاف داشتن شغل به دلیل تورم و عدم پرداخت به موقع حقوق با مشکلات شدید معیشتی روبرو هستند.