ده پیشنهاد عملی برای بازگشت اعتبار به گذرنامه‌ی ایرانی

مجید محمدی – پس از صدور فرمان ترامپ برای محافظت از ایالات متحده در برابر حملات تروریستی، بسیاری از چهره‌های سرشناس ایرانی با پاک کردن صورت مسئله و بدون کمترین اشاره‌ای به جمهوری اسلامی ایران، دولت ترامپ را مسئول قرار دادن ایران در فهرست هفت کشور مشمول عدم صدور ویزا قلمداد کردند در حالی که نام ایران قبلا در فهرستی که دولت اوباما به پیشنهاد وزرات خارجه‌ی جان کری شکل داده بود (برای عدم صدور ویزا برای کسانی که به ایران سفر کرده‌اند) نیز آمده بود.

این مشکل نه فقط در باب سفر به آمریکا بلکه در سفر ایرانیان به همه‌ی نقاط دنیا وجود داشته و دارد. دولت مصر در یک دوره اصولا برای ایرانیان ویزای توریستی صادر نمی‌کرد. دولت‌های اروپایی اصولا در صدور ویزا برای ایرانیان مشکل دارند مگر تضمین‌های لازم برای بازگشت به آنها داده شود. دولت‌های حاشیه‌ی خلیج فارس نیز به ایرانیان به عنوان مظنون برای مداخله در امور آن کشورها نگاه می‌کنند مگر خلافش ثابت شود. بطور کلی شهروند ایران بودن به جای یک امتیاز به یک مخاطره و نکته‌‌ی منفی در پرونده‌ی ایرانیان برای سفر به خارج تبدیل شده است. کمتر ایرانی شائق به سفر است که تقاضای ویزای وی برای رفتن به دیگر کشورها یک یا چند بار رد نشده باشد.

پس از گذشت ۴۰ سال از عمر جمهوری اسلامی، گذرنامه‌ی ایرانی از لحاظ اعتبار به مرتبه‌ای نازل سقوط کرده است و به سختی می‌توان گذرنامه‌ای بی‌ارزش‌تر و دردسازتر از گذرنامه‌ی ایرانی حتی در میان کشورهای از هم پاشیده و فاقد دولت مرکزی سراغ کرد. شهروندان سومالی و یمن ممکن است به خاطر فقدان اطلاعات ویزای بسیاری از کشورها را دریافت نکنند اما کمتر مورد ظن و گمان برای «تروریست وابسته به دولت» قرار می‌گیرند آن هم دولتی که سالانه ده‌ها میلیارد دلار خرج مداخله‌ی نظامی، جاه‌طلبی و تروریسم می‌کند و می‌تواند از پس هزینه‌های سنگین بر پا داشتن هسته‌های تروریستی (به قول فرمانده سپاه: هسته‌های مقاومت) برآید. شهروندان ایرانی عملا از سفر به  بسیاری کشورها محروم هستند و دیگر کشورهای دنیای آزاد به سختی برای ایرانیان ویزا صادر می‌کنند. چگونه می‌توان این شرایط را تغییر داد؟

بنا به اتفاق نظر تمام دولت‌های دنیای آزاد (آمریکا، اتحادیه‌ی اروپا و متحدان آنها) جمهوری اسلامی ۴۰ سال است که رسما از تروریسم به عنوان ابزار اصلی در رفتار بین‌المللی و سیاست سرکوب داخلی خود استفاده می کند (ایران بهشت تروریست‌هاست) و تا وقتی که نهادهایی مثل سپاه قدس و حفاظت اطلاعات سپاه فعال هستند حضور جمهوری اسلامی در فهرست حامیان تروریسم ابدی است. به سختی می‌توان دیپلمات و کارشناس غربی‌ای یافت که از وجود نهادی با فعالیت‌های سرکوبگرانه‌ی داخلی و تروریسم فرامرزی چون سپاه پاسداران دفاع کند. گروه‌های بین‌المللی و معتبر مقابله مالی با تروریسم و جنایت مثل گروه «بازل» ایران را تنها دولت رسما حامی تروریسم و بزرگترین منبع تروریسم دولتی می‌دانند. محدودیت ویزا فقط بخشی از پیامدهای این وضعیت است. تبعات اقتصادی و صنعتی فعالیت‌های تروریستی سپاه و نهادهای زیر نظر رهبری بسیار فراتراز منع ویزاست.

اگرچین و هند و برزیل به عنوان بزرگترین قدرت‌های اقتصادی و در حال رشد دنیا نیازمند نیروی فرامرزی مسلح نیستند ایران هم نیازمند این نیرو نیست درست همانطور که دیگر کشورها نیز نیروی فرامرزی مسلح ندارند. سپاه قدس باید منحل شود اگر ایرانیان می‌خواهند با دنیا داد و ستد عادی داشته باشند. اگر بزرگترین و پرجمعیت‌ترین کشورهای مسلمان جهان با جمعیت و رشد اقتصادی چندین برابر ایران برای آزادسازی قدس احساس وظیفه نمی‌کنند ایران نیز وظیفه‌ای ندارد.

از این جهت انحلال نیروی قدس سپاه اولین و ضروری‌ترین اقدام برای عادی سازی روابط با دنیاست. بدون اعلام رسمی این موضوع هیچ شانسی برای گشایش بین‌المللی و عادی‌سازی روابط خارجی کشور وجود ندارد. در صورت تداوم عملکرد فرامرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، توقع تغییر نگاه بین‌المللی به ایران خیال‌پردازانه و خوش‌باورانه است؛ این توقع، خوابی است که بی‌تردید و هر از گاه با منع صدور ویزا  و موارد مشابه به کابوس تبدیل می‌شود.

به طور خلاصه ده اقدام عملی زیر شروط حداقلی خروج ایران از صدرنشینی بر فهرست دولت‌های بدنام حامی  تروریسم در جهان است؛ شروطی که در صورت تحقق راه را برای معامله و رفت و آمد ایرانیان با دنیا باز خواهد کرد:

۱.اخراج صدها تروریست‌‌ غیرایرانی و بین‌المللی ساکن ایران که مانند انیس نقاش از گذرنامه و مدارک و منابع مردم ایران استفاده می‌کنند؛ سطح زندگی انیس نقاش و افرادی مانند او در ایران بسیار فراتر از شهروندانی است که از امتیازات حکومتی برخوردارند.

۲.اعلام رسمی پایان بخشیدن به صدور انقلاب و بازنگری در تفسیر مداخله‌جویانه از اصل ۱۵۴ قانون اساسی که در قالب تعبیر ستیزه‌جویانه حمایت از جنگ مستضعفان در برابر استکبار این موضوع را دستاویز حمایت از گروه‌های مختلف ایرانی و غیرایرانی تروریست قرار داده است؛ همچنین عدم پذیرش تروریست‌های شیعه و سنی  (بحرینی، لبنانی، سعودی، عراقی، مصری و…)  به خاک ایران که در کشورهای مختلف جهان به کشتار و تخریب مشغول بوده و هستند.

۳.توقف آموزش و بستن اردوگاه‌های آموزش نظامی و پایان دادن به کمک مالی به شورشیان شیعه و سنی اعم از طالبان، حوثی‌ها، و حزب‌الله در تمام کشورها؛ همچنین عدم ارسال سلاح به گروه‌های تروریستی و خشونت‌طلب در خاورمیانه و افریقا.

۴.منع صدور ویزا و اقامت برای تروریست‌های شیعه و سنی، افرادی نظیر ملامنصور رهبر به قتل رسیده‌ی طالبان افغانستان یا اعضای القاعده که تعدادی از آنها سال پیش با یکی از دیپلمات‌های ایرانی به گروگان گرفته شده در یمن مبادله شدند و برخی از آنها در رده‌های فرماندهی القاعده در سوریه قرار گرفتند؛ توقف صدور گذرنامه برای افراد متهم به اقدامات تروریستی در تایلند، هند و گرجستان و رستورانی در واشنگتن دی سی (ارباب سیر) و همکاری با پلیس بین‌الملل و پلیس فدرال آمریکا برای تحویل  آمران و مباشران عملیات تروریستی در سطح دنیا.

۵.قرار دادن اطلاعات گذرنامه‌ای تروریست‌های بین‌المللی که از ایران گذرنامه دریافت کرده‌اند در منظر افکار عمومی به عنوان پیش‌نیاز تروریسم‌زدایی از گذرنامه‌ی ایرانی؛ و توقف طرح صدور گذرنامه به اعضای دو لشکر فاطمیون و زینبیون (از شیعیان افغانستان و پاکستان) در شرایطی که اعتبار گذرنامه‌های ایرانی حتی از کشور در حال جنگ افغانستان نیز پایین‌تر آمده است.

۶.زدودن نام شمار قابل توجهی از خیابان‌های شهرهای ایران از اسامی شناخته شده‌ترین ترورویست‌های بین‌المللی نظیر خالد اسلامبولی (قاتل انور سادات رییس جمهور مصر و مایه دشمنی با مصر به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای خاورمیانه)، بلوار عماد مغنیه (نفر دوم فهرست تروریست‌های تحت تعقیب بین‌المللی اف بی آی بعد از اسامه بن لادن)، احمد قصیر (آغازگر تروریسم انتخاری در تاریخ معاصر) و مانند آنها.

۷.توقف فعالیت‌های قاچاق و سوء استفاده از سیستم بانکی، گمرکی و حمل و نقل (فرودگاه‌ها و بنادر) توسط «برادران قاچاقچی» و سایر نهادهای تحت نظر رهبری که به بسیج تمام نهادهای بین‌المللی کنترل بانکی و گمرکی علیه ایران انجامیده است.

۸.اعتراف به حمایت رسمی از تروریسم در گذشته و دلجویی از خانواده‌ی هزاران قربانی ۳۸ سال ترور در ایران و خارج از کشور از آغاز ترور در بتسدای مریلند (۱۹۸۰) تا زمان حاضر و پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان ترور.

۹.توقف گروگانگیری و سوء استفاده از شهروندان دوتابعیتی (ایرانی- غربی) جهت کسب امتیاز و تنظیم روابط خارجی با سایر کشورها؛ و توقف اقداماتی مانند ربودن ایرانیان (مثل شریک مهدی هاشمی) در خارج از کشور.

۱۰.تضمین امنیت نمایندگی‌ها و سفارتخانه‌های خارجی؛ در ایران بیش از همه‌ی کشورها حتی سوریه و عراق به سفارتخانه‌های خارجی حمله شده است.

تا زمانی که این اقدامات انجام نشده باشد ایرانیان عدم صدور ویزا برای خود را نباید به گردن دولت‌های خارجی بیندازند و باید دولت جمهوری اسلامی را مورد سرزنش قرار دهند. کسانی که می‌خواهند این وضعیت تغییر کند طبعا باید دولت خود را وادار به تغییرات بالا بنمایند.